
26/05/2025
#မိုးကာလအရေပြားကျန်းမာရေး
#ဒေါက်တာကျော်ကျော် (အရေပြားအထူးကုဆရာဝန်ကြီး)
⚕️ ⚕️ ⚕️
မိုးကာလမှာ ကြုံတွေ့ရနိုင်တဲ့ အရေပြားပြဿနာတွေက အများကြီးပါ။
#မှိုတွေကြိုက်တဲ့_ခါဝသန်
မှိုတွေဟာ စွတ်စိုတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကြိုက်ပါတယ်။ အစိုရှိမှ မှိုရှိတာပါ။ စားလို့ရတဲ့ မှိုဖြစ်ဖြစ်၊ စားလို့မရတဲ့ မှိုဖြစ်ဖြစ် မှိုအားလုံးလိုလိုဟာ စိုထိုင်းဆများတဲ့နေရာမှာ ပျော်ပါတယ်။ ပွားများပါတယ်။ ပြောရရင် မှိုပေါက်ပါတယ်။ ပြောရရင် ပွေးပေါ့။ ဒီတော့ မိုးတွင်းကာလမှာ အရေပြားမှိုပြဿနာ အများကြီးကြုံရနိုင်ပါတယ်။ ပွေးပေါက်တော့ ယားတော့တာပေါ့။ ယားတာကတစ်ဆင့် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ ပါလာတော့တာပါ။ ကုတ်တာ၊ ဖဲ့တာကတစ်ဆင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးတွေ ထပ်ဆင့်ဝင်ပါလေရော။
ရေဆိုးရေပုပ်တွေနဲ့ အဓိကထိတွေ့ရတာ ခြေထောက်ဆိုတော့ မိုးတွင်းမှာ ခြေထောက်မှိုစွဲလွယ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ခြေချောင်းကြားလေးတွေမှာ မှိုတွေ အလွယ်ခိုအောင်းတတ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး ခြေသည်းမှိုပေါ့။ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေ၊ ဆီးချိုအခံရှိသူတွေမှာဆိုရင် ပိုလို့တောင် အဖြစ်များပါတယ်။ မိုးတွင်းကာလမှာ ရင်သားတို့၊ ပေါင်ခြံတို့မှာ ပွေးပေါက်တာ များတတ်သလို ခြေထောက်မှာ မှိုစွဲတာလည်း များတတ်ပါတယ်။ မှိုဆိုတာ ထိုင်းမှိုင်းစွတ်စိုတဲ့ အကြိုအကြားကို အင်မတန်နှစ်သက်ပါတယ်။ ရေတို့၊ မြေတို့နဲ့ အလွယ်ထိတွေ့ဆက်စပ်နေရတဲ့ ခြေချောင်းကြားတွေက ပိုပြီးအဖြစ်များတာပေါ့။
#မြောင်းရေတွေက_တစ်ဒုက္ခ
ချောင်းရေတွေထက် မြောင်းရေတွေက ပိုပြီးပြဿနာပေးပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရေစီးရေလာမကောင်းတဲ့ ရန်ကုန်လိုမြို့ကြီးတွေမှာ အဆိုးဆုံးပါ။ ထုံးစံအတိုင်း မိုးဖြိုင်ဖြိုင်ရွာပြီဆိုမှဖြင့် အမှိုက်သရိုက်တွေ ပိတ်ဆို့နေတဲ့ မြောင်းထဲကရေတွေ လမ်းပေါ်ရောက်လာတော့တာပါ။ အဲဒီမြောင်းပုပ်တွေထဲမှာ ခိုအောင်းနေတဲ့ မြောက်မြားစွာသော ရောဂါပိုးကြီးငယ်ဟာ လမ်းမပေါ်ကို မိုးရွာရင် မိုးရေချိုးမယ်ဆိုပြီး ကလေးတွေ အော်ဟစ်မြူးထူးသလို တပျော်တပါး ထွက်လာပါတော့တယ်။ ဒီတော့ မြောင်းပုပ်ရေက ပြဿနာပေးပါလေရော။
သာမန်ကျန်းမာတဲ့ အရေပြားကို ဘက်တီးရီးယားပိုးတွေ ထိုးဖောက်ပြီး မဝင်ရောက်နိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ပွန်းရာ၊ ပဲ့ရာ၊ ရှရာရှိရင် အဲဒီကတစ်ဆင့် ဝင်နိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ ခြင်ကိုက်လို့ ယားတာ၊ ဓာတ်မတည့်လို့ ယားတာ၊ နှင်းခူရှိလို့ ယားတာ၊ ဝဲကြောင့် ယားတာ စသဖြင့် ယားတဲ့အခါ လက်သည်းနဲ့ ကုတ်ဖဲ့တာ၊ ကုတ်ခြစ်တာ လုပ်လေ့ရှိကြပါတယ်။ အဲဒီအခါ အရေပြားလည်း ပဲ့ရွဲ့သွားပြီး ဘက်တီးရီးယားတွေအတွက် လမ်းဖွင့်ပေးသလို ဖြစ်သွားတာပေါ့။ ဒီတော့ များသောအားဖြင့် မိုးရာသီမှာ ခြေထောက်၊ ခြေသလုံးမှာ အနာရှိရင် ရင်းတတ်ပါတယ်။ ရေဆိုးရေပုပ်တွေနဲ့ မကြာခဏ ထိတွေ့ရတော့ ပိုးတွေက အလွယ်တကူ ဝင်သွားနိုင်တာပါ။ ဆီးချိုရှိသူတွေဆိုရင် အတော်ကို ဂရုစိုက်ပေးရမှာပါ။ အနာဖြစ်တာက လွယ်ပေမယ့် အနာကျက်တာက နှေးလွန်းလို့ပါ။ ပြည်တစိုစိုနဲ့ ရောင်ရမ်းနေတတ်ပါတယ်။
#ရေမသန့်လို့_ယားတာပါ
မြောင်းရေတွေထဲမှာ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံ၊ ဝပ်ရှော့ စတာတွေက မဆင်မခြင် စွန့်ပစ်လိုက်တဲ့ ဓာတုဒြပ်ပေါင်းတွေ၊ ဓာတ်သတ္တုပစ္စည်းတွေလည်း ပါနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လူ၊ တိရစ္ဆာန်တွေက စွန့်ပစ်လိုက်တဲ့အညစ်အကြေးတွေလည်း ပါနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီမသန့်စင်တဲ့ပစ္စည်းတွေနဲ့ အရေပြား ဓာတ်မတည့်ခဲ့ရင် ယားတာ၊ အင်ပျဉ်ထွက်တာ၊ အဖုအပိမ့် ထွက်တာတွေ ကြုံပါလေရော။ ဒါကြောင့် တချို့ဆိုရင် မြောင်းပုပ်ရေနဲ့ ခဏထိတွေ့တာနဲ့ပဲ ယားတော့တာပါ။ ယားတော့ ကုတ်မှာပါ။ ကုတ်တော့ ပဲ့၊ ပဲ့တဲ့နေရာကို ရေညစ်ပတ်ထဲက ဘက်တီးရီးယားပိုးတွေဝင်ပြီး အနာရင်းပါတော့တယ်။ ပြည်တစိုစိုနဲ့ပေါ့။
#သန်ကောင်လည်း_သတိထား
မြောင်းရေ၊ ချောင်းရေတွေမှာ လူတွေ၊ တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ စွန့်ပစ်အညစ်အကြေးတွေ ရောနှောနေတတ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ သန်ဥ၊ သန်ကောင် (အလုံး၊ အပြား၊ ချိတ်သန်ကောင်) အားလုံးလည်း ပါနိုင်တာပေါ့။ အားလုံးဟာ ကပ်ပါးပိုးတွေပါ။ ဒီပိုးတွေက မသန့်ရှင်းတဲ့အစားအစာ၊ ရေကတစ်ဆင့် ပါးစပ်ထဲဝင်ပြီး တစ်ဦးကတစ်ဦးကို ကူးစက်သွားတာပါ။ ရေနဲ့ အစားအစာက သန့်ဦးတော့၊ ကိုင်တွယ်တဲ့ (စားတဲ့)လက်က မသန့်ရှင်းရင်လည်း ဝင်နိုင်တာပါပဲ။ ခက်တာက ပါးစပ်ထဲရောက်တဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသားငါးတွေကို လမ်းပေါ်မှာ ပလတ်စတစ်စုတ်လေးခင်းပြီး ရောင်းချနေကြတာပါ။ ဈေးသည်ရဲ့ အနီးဝန်းကျင်မှာလည်း မြောင်းပုပ်နဲ့ အမှိုက်ပုံနဲ့ပါ။ ဒီတော့ ကူးစက်ရောဂါတွေရဲ့ မစင်ကနေ ပါးစပ်သို့ F***l Oral Route လမ်းကြောင်းဟာ ထင်းထင်းကြီးကို ပေါ်လွင်နေတော့တာပေါ့။ ဒီကြားထဲ ယင်ကောင်တွေလည်း တလောင်းလောင်းနဲ့။ စဉ်းစားကြည့်ရင် ရောဂါပိုးတွေ ဖြန့်ဖြူးရာ နေရာချည်းပါပဲ။ အကျိုးဆက်ကတော့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော၊ ဝမ်းကိုက်အပြင် သန်ကောင်စွဲတာပါ။ သန်ကောင်တွေရှိတော့ ယားနိုင်တာပေါ့။ ကလေးတွေဆိုလည်း ဗိုက်ပူနံကားနဲ့ အာဟာရချို့တဲ့သွားပါတယ်။
#ခြောက်အောင်ထားပါ
မိုးတွင်းမှာ သက်ရှိလူသားမှ မဟုတ်ပါဘူး။ အိမ်အသုံးအဆောင်တွေကိုလည်း ခြောက်သွေ့အောင် ထားပေးပါ။ အဝတ်အစားတွေ၊ မျက်နှာသုတ်ပဝါတွေ၊ ခေါင်းအုံးစွပ်တွေ ဖားဥစွဲတာ မိုးတွင်းပါ။ တကယ်တော့ ဖားဥစွဲတယ်ဆိုတာ မှိုစွဲတာပါပဲ။ ကင်မရာတွေဆိုရင်လည်း ခြောက်ခြောက်သွေ့သွေ့မထားမိရင် အဖိုးတန်မှန်ဘီလူးတွေ မှိုတက်ပါလေရော။
ရေတွေထဲကို မလွှဲသာမရှောင်သာ သွားခဲ့ပြီးရင်လည်း သန့်ရှင်းရေး ချက်ချင်းလုပ်ပါ။ ရေဆိုးရေညစ်တွေကို ရေသန့်သန့်နဲ့ ဆေးကြောပစ်ပါ။ ပိုးသတ်ဆပ်ပြာသုံးပြီး သန့်ရှင်းပါ။ အထူးသဖြင့် ခြေချောင်းကြားလေးတွေကို ဦးစားပေးဆေးကြောပါ။ ပြီးရင် အမြန်ခြောက်အောင် သုတ်ပေးပါ။ ဖိနပ်အစိုကြီးနဲ့လည်း မနေပါနဲ့။ မိုးတွင်းစီးညှပ်ဖိနပ်ပဲ သုံးပါ။ တတ်နိုင်ရင် ခြေချောင်းကြားလေးတွေကို မှိုသတ်ပေါင်ဒါ ထည့်ပေးပါ။ အမျိုးသားတွေ ပေါင်ခြံမှာ ပွေးမပေါက်အောင်လည်း အတွင်းခံမဝတ်စေချင်ပါဘူး။ ဝတ်ရင်လည်း ချောင်ချောင်ဝတ်ပါ။ တစ်ရက်တစ်ကြိမ် လျှော်ဖွပ်ပြီး အသစ်လဲပါ။
#သန့်သန့်ပြန့်ပြန့်
တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးက တကယ့်ကို အရေးကြီးပါတယ်။ မျက်နှာနဲ့ဆံပင်ကိုပဲ လှပဖို့ ဦးစားပေးကြပေမယ့် ခြေထောက်ကို အလေးပေးကြတာတော့ နည်းပါတယ်။ စောစောကပြောသလို ခြေထောက်ကို ခြောက်သွေ့ပါစေ၊ သန့်ရှင်းပါစေ။ တကယ်တော့ အိပ်ရာဝင်မှာ ခြေထောက်ကို ဆေးကြောသန့်စင်ပြီးမှ အိပ်တဲ့သူ ရှားပါတယ်။ ခြေသည်း၊ လက်သည်းလည်း တိုတိုထားပါ။ ရှည်ရင် ရောဂါပိုးတွေကို သယ်ပေးပါလိမ့်မယ်။ လက်ကို သေချာဆေးပါ။ မိုးတွင်းမှာ ယင်ကောင်တွေပေါတာမို့ အစားအစာတွေကိုလည်း ရေနဲ့ သေချာဆေးကြောသန့်စင်ပါ။ အသားငါးဆိုလည်း ကျက်အောင်ချက်ပြီးမှ စားပါ။ အရေပြားမှာ ယားနာ၊ အနာတစ်စုံတစ်ရာရှိခဲ့ရင်လည်း ဆရာဝန်နဲ့ပြပြီး စနစ်တကျ ကုကြပါ။ ဒါဆိုရင် စိုစိုစွတ်စွတ်နဲ့ မိုးတွင်းကာလကြီးကို အရေပြားပြဿနာတွေ ကင်းရှင်းစွာနဲ့ ဖြတ်သန်းနိုင်ကြမှာပါ။
#ဒေါက်တာကျော်ကျော် (အရေပြားအထူးကုဆရာဝန်ကြီး)