Dr.Aung Kyaw Win

02/08/2025

*** AI အသုံးဝင်မှု ***

ကိုယ့်တိုင်ဖြစ်စေ ကိုယ့်မိသားစုဝင်တွေဖြစ်စေ ရောဂါဖြစ်လာရင် Internet ကနေရှာပါ။ ဆေးပညာ websites တွေကြည့်ပါ လို့ ကျွန်တော် အမြဲပြောခဲ့တယ်။ အခုတော့ နည်းပညာက နောက်တဆင့်တက်လှမ်းလာပါပြီ။ AI ခေတ်ကိုရောက်လာပါပြီ။

ဘာနဲ့တူလဲဆိုတော့ ခုနက ကျွန်တော်က Google ကရှာ ဆေးပညာ websites တွေကရှာ ဆိုပြီး ကိုယ်ဖာသာ တခုပြီးတခု အများကြီး အင်တာနက်ပေါ်လိုက်ရှာရတာကို AI က ကူရှာပြီး ပြန်ပြောပြတာမျိုး။

ပိုလွယ်ကူလာတယ်။ AI ကိုခိုင်းတတ်ဖို့ပဲလိုတယ်။ AI ကလဲ အင်တာနက်ပေါ် လိုက်ရှာပြီးပြန်ပြောပြတာ ။သူလဲဆရာဝန်တော့မဟုတ်လို့ အမှန်အမှားတွေ မသိဘဲ ရှာတွေ့တာတွေပြန်‌ ပြောပြမှာပဲ။(ဆရာဝန်တယောက်လို train ပေးထားတဲ့ AI တွေတော့ပေါ်လာနိုင်တယ်။)

ကွန်ပြူတာနဲ့ လူကြားမှာ စဉ်းစားတာ လူက သာနေသေးပြီး မှတ်ဉာဏ်ပိုင်းမှာတော့ စက်ကသာပါတယ်။ ဒါကြောင့် စဉ်းစားရတဲ့ လူနာဘာဖြစ်လဲဆိုတဲ့ diagnosis သာ ကျွန်တော်တို့ဖက်က မှန်အောင်ပေးနိုင်ရင် ဘယ်လိုကုရမလဲဆိုတာ သူ့ဖက်က ပြန်ပြောတာ မှန်ပါလိမ့်မယ်။

ဒါကြောင့် ရောဂါ တခုခု ဖြစ်ရင် Google ကရှာဝာာကနေ မစတော့ဘဲ AI ကစပြီးမေး။ ပြီးရင်တော့ ဆေးပညာ websites (medscape) မှာ ပြန်ထပ်တိုက်ကြည့်ရင် အမှားနဲပြီး အလွန်အကျိုးရှိပါလိမ့်မယ်။

ဆေးပညာ websites တွေမှာ English လိုတွေ medical terms တွေနဲ့မို့ နားမလည်နိုင်ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ် ။ အဲ့တာမျိုးကိုလဲ ဆေးပညာ websites များမှသာပြန်လည် ဖြေကြားပေးပါလို့ AI ကို မြန်မာလို တည့်တည့် မေးပါ က မြန်မာလိုပြန်လည်‌ ဖြေကြား‌ ကြောင်း။

Dr.AungKyawWin
Aug 2,2025

22/06/2025

Celebrating my 9th year on Facebook. Thank you for your continuing support. I could never have made it without you. 🙏🤗🎉

10/04/2025

ဆီးချိုလူနာ တွေမှာ သွေးစစ်ရင် HbA1C အပြင် တခြား အသည်း ကျောက်ကပ် အဆီ တွေလည်း စစ်ရပါတယ်။

အသည်း ကို ဘာလို့စစ်သင့်လဲ အသည်းနဲ့ ဆီးချို ဆက်စပ်မှုကဘယ်လိုရှိလဲ CDC.gov မှာ‌‌ေဖာ်ပြထားတဲ့ type2diabestes and liver connection ကရေးထားတာ မှီငြမ်းပြောပြပါမယ်။

ဆီးချို နဲ့ အသည်းအဆီဖုံး ရောဂါ ၂ ခုက တခုဖြစ်ရင် နောက်တခုကို ပိုဖြစ်စေပါတယ်။
# # #
ဆီးချိုထိမ်းတာအဆင်မပြေလို့ သွေးထဲ သကြားဓာတ် မြင့်နေတာ အချိန်ကြာလာရင် အသည်း မှာ အဆီစုလာပြီး ကို အသည်းအဆီဖုံးပါတယ်။

အင်ဆူလင် က သွေးထဲမှာ သကြားဓာတ်ကို energy လိုတဲ့နေရာမှာသုံးပြီးပိုတဲ့ သကြားဓာတ် ကို အသည်းမှာ လာသိမ်းထားပါတယ်။ စားချိန် တခုနဲ့တခုကြား ၊ ညအိပ်ချိန်တွေမှာ လိုတဲ့ energy အတွက် အသည်းကနေ သကြားဓာတ်ကိုပြန်ထုတ်ပေးပါတယ်။ သကြားဓာတ်က သိပ်ကိုများနေရင် သကြားအနေနဲ့ သိမ်းတာအပြင် အဆီအနေနဲ့ အသည်းမှာ စုလာပါတယ်။ အသည်းအလေးချိန်ရဲ့ ၅ % ကျော်ထိ အဆီတွေစုလာရင်တော့ ပြဿနာ ဖြစ်လာပါတယ်။
အသည်းအဆီဖုံး NAFLD ဖြစ်တဲ့သူ ၂၀-၃၀% က အသည်းပါရောင် NASH တတ်ပါတယ်။
NAFLD non-alcoholic fatty liver disease
NASH non-alcoholic steatohepatitis

NAFLD နဲ့ NASH တွေက အသည်းခြောက်တာ အသည်း ပျက်ဆီးတာ ဖြစ်သွားတတ်ပါတယ်။

# # #
အသည်းအဆီဖုံးရင် အသည်းမှာ အင်ဆူလင် အလုပ်ကောင်းကောင်း လုပ်လို့မရတော့ပါဖူး။ အင်ဆူလင်က သွေးထဲက သုံးလိုပိုနေတဲ့ သကြားဓာတ်တွေ အသည်းမှာ လာစုတာကို နှောင့်ယှက်ပါတယ် i(nsulin resistance)။
အသည်းကနေ သကြားဓာတ်ပြန်ထုတ်‌ပေးတာကိုလည်း အဆီတွေက နှောင့်ယှက်လို့ လိုတာထက်ပိုထုတ်ပေး ပြန်ပါတယ်။

# # #
အသည်းအဆီဖုံးတာက ဆီးချို ကိုဖြစ်စေသလို ဆီးချို ကောင်းကောင်းမထိမ်းနိုင်ရင်လည်း အသည်းအဆီဖုံးတာကို ပိုဆိုးစေပြီး အသည်းပျက်ဆီးတတ်ပါတယ်။ သူတို့ ၂ ခုက တခုနဲ့တခု အပြန်အလှန် ဒုက္ခပေးကြပါတယ်။

# # #
အသည်းအဆီဖုံးရောဂါဟာ နှစ်အကြာကြီး ဘာရောဂါလက္ခဏာမှ မခံစားရဘဲနဲ့ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သွေးကနေ အသည်း နဲ့ပက်သက်တာတွေ screening အနေနဲ့စစ်ရပါတယ်။ အသည်းခြောက်ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေရှိမရှိ Fibrosis-4 Score နဲ့တွက်ကြည့်ပြီး ဖြစ်နိုင်ခြေရှိရင် USG CT MRI အသည်းအသားစယူခြင်း စတာတွေ ဆက်လုပ်ဖို့ စဉ်းစားရပါတယ်။

# # #
There are no medicines available yet that cure NAFLD and NASH....အသည်းအဆီဖုံးရောဂါတွေ အတွက် ကုစရာ ဆေးမရှိသေးပါဖူး။ (အရေးကြီးလို့ မူရင်းစာပါကူးရေးပေးထားပါတယ်)

ကံကောင်းတာကတော့။ ။။
ကျန်းမာရေးညီညွတ်အောင် နေထိုင်စားသောက်ခြင်းက အသည်းအဆီစုတာကို ကာကွယ်နိုင်၊ နှေးကွေးနိုင် သည့်အပြင် စုနေပြီးသား အဆီတွေကိုလည်း ပြန်လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။
# အဝလွန်နေသူတွေ ဝိတ်ချခြင်း
# ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်၊ အချို၊ ပြည့်ဝအဆီ တွေကို ကန့်သတ်စားသောက်ခြင်း
# တပတ် မိနစ် ၁၅၀ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား အားကစားလုပ်ခြင်း
# အရက် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော ပမာဏ အကန့်အသတ်ဖြင့်သာသောက်ခြင်း

# # #
အသည်းအဆီဖုံးတာနဲ့ ဆီးချို ၂ခုလုံးကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းတွေက တူကြပါတယ်။ အဝလွန်တာ၊ သွေးတိုးတာ၊ သွေးထဲ အဆီဓာတ်များတာ တွေဖြစ်ပါတယ်။
Type2 Diabetes ဆီးချိုလူနာ ၇၀% က အသည်းအဆီဖုံးရောဂါ ရှိတယ်ဆိုပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဆီးချိုလူနာတွေ သွေးစစ်ရင် အသည်းအတွက်ပါစစ်ဖို့လိုပါတယ်။

Dr.AungKyawWin
10thApril2025

05/01/2025

fans

https://www.facebook.com/100057303374975/posts/1116545393598896/

WALKERS: By registering, you are committing to go on a walk for one hour during your city's designated time slot (see homepage). You can walk alone, with friends, or in groups. Each participant must register individually. Please note that there is no set route and you may choose where you would like...

14/10/2024

***ဆေးပေးမမှားပါ***

ဆရာဝန် ဆေးပေးမှားလို့ လေဖျတ် ဖူးတယ်တဲ့...ရောဂါရာဇဝင်မေးရင်း လူနာကပြောတယ်။ လူနာက အဲ့ဆရာဝန်ကို စိတ်ဆိုးနေတာမျိုးမဟုတ်ပါဖူး။ ဒါပေမယ့် အဲ့အသုံးအနှုံးန်းက အတော် ဆရာဝန် နဲ့ လူနာကြားမှာ အတော်ဆိုးဆိုးအထင်လွဲမှားစေပါတယ်။
( ဆေးထိုးမှားပြီလား ... ဆိုတဲ့ဆောင်းပါးတပုဒ် Cancer Care Myanmar ရဲ့ search မှာရှာဖတ်ကြည့်ပါ။)

လူနာက အစာအိမ်မကောင်းဖူး ပျို့ချင်အန်ချင်တယ် ဆိုပြီး ဆေးခန်းသွားပြတယ်။ ဆရာဝန်က အစာအိမ်ဆေးတွေ အအန်သက်သာဆေးတွေပေးတယ်။ နောက် ၂ ရက်လောက်ကြာတော့ လေဖျတ်တယ်။မျက်နှာပဲအဓိကဖြစ်တယ်။ (လူနာ အပြော) ဆေးရုံတခုသွားတယ်။ ဆေးထိုးပေးတာ ‌အတော်သက်သာသွားတယ်။

မျက်နှာလေဖျတ်တယ်လို့ လူနာကပြောတော့ ပထမ facial palsy မျက်နှာတခြမ်း လေဖျန်းတာထင်မိတယ်။ ဆေးထိုးတော့ ချက်ချင်းဆိုသလို အတော်သက်သာသွားတယ် ဆိုတော့မဖြစ်နိုင်။

အသေးစိတ်မေးကြည့်တော့ မျက်နှာ တခြမ်းက တဖက်ကိုဆွဲတယ်။ မေး လျာ တွေပါတယ်။ မျက်လုံးအောင့်တယ်။ မျက်လုံးတွေရော ဘယ်လိုနေလဲဆိုတော့ သူ မသိဖူး။ သူ့ဖာသာ ဖြစ်ချင်သလို ဖြစ်နေတာ ပဲတဲ့။ ဖြစ်တုန်းက တွေ့တဲ့သူမေးကြည့်မှပဲ သူဖြစ်နေတဲ့ပုံစံ ပို သိနိုင်ပါလိမ့်မယ်။

ဒါတွေ အားလုံးကနေ ဖြစ်နိုင်တာကတော့ အအန်သက်သာဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတခုဖြစ်တဲ့ Oculogyric crisis ဆိုတာပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ secondary dystonia ကြွက်သားတွေ လှုပ်ရှားမှု မူမမှန်တဲ့ ရောဂါအုပ်စုထဲကတခုပါ။ ကြွက်သားတွေက လူရဲ့ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ မဟုတ်ဘဲ သူ့ဖာသာ‌ တျောက်လျောက် ကျုံ့တာ၊ ကျုံ့လိုက်ဆန့်လိုက်ဖြစ်နေတာ မျိုးပါ။ ခံစားဖူးတဲ့ လူနာ တွေကတော့ အတော် ရှော့ ရသွားနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ့် ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်း က ကိုယ့်ကိုယ်ပေါ်မှာရှိပေမယ့် သူ့ဖာသာ ဖြစ်ချင်ရာဖြစ်နေတာ။

ဖြစ်တတ်တဲ့ လက္ခဏာ တွေကတော့ မျက်လုံး ၂ လုံးက အပေါ် သို့ တဖက်ဖက်ကို ကပ်နေမယ်၊ လည်ပင်း ၊မေး တဖက်ကိုဆွဲတာ၊ လျာ ထွက်နေတာ၊ ထုတ်လိုက်သွင်းလိုက်ဖြစ် တာ၊ မျက်လုံးမိတ်လိုက်ဖွင့်လိုက်။ ကြွက်သားတွေ အတင်းကျုံ့နေရလို့ ဖြစ်တဲ့ကြွက်သားတွေ နာတတ်။ မျက်လုံးနာတာမျိုး။

Oculogyric crisis အကြောင်းအပြင် ပြောချင်တာက ဆေးပေးမှားတယ်ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုံန်း မသုံးဖို့ပါ။ အအန်သက်သာဆေးကို ထိုးဆေးရော သောက်ဆေးရော ကျွန်တော် တို့လည်းပေးနေတာပါ။ဆေးပေးတာ ဘာမှမမှားပါဖူး။ ဆေးတိုင်းဟာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးရှိပါတယ်။ ရှားပါးတဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးကြောက်နေလို့ ဆေးမသုံးဘဲနေလို့မရပါဖူး။ ဖြစ်လာရင် အဖြေရှာပြီးဖြေရှင်းဖို့လုပ်ပဲရပါမယ်။

Dr.AungKyawWin
14th October 2024

12/10/2024

***ရေ***

လူနာတယောက် နေလို့မကောင်းဖူးလို့ခံစားရတယ် ဆိုပြီးလာပြတယ်။ မေးရင်းနဲ့ ရေတနေ့ ၈ လီတာ သောက်တယ် ဆိုတာထွက်လာတယ်။ ရေဆာတယ် ရေတွေသောက်တယ် ဆီးတွေသွားတယ်။

ရေငတ် ရေတွေအများကြီးသောက် ဆီးတွေအများကြီးသွား နေရင် ဆီးချို DM လား မချိုတဲ့ဆီးDI လား ဒါမှမဟုတ် စိတ်ကြောင့်ရေသောက်များနေတာ PPD... Psychogenic polydipsia လား စဉ်းစားရတော့တယ်။

DM DI ရောဂါတွေ ကို exclude ( မဟုတ်ကြောင်းဖယ်ထုတ်) ပြီးရင် PPD ကိုပဲစဉ်းစားရပါတယ်။အခုက အဲ့အကြောင်း‌ အဓိကပြောချင်တာပါ။

တချို့က ရေ ကို ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အဆိပ်အတောက်တွေ ဆီးနဲ့အတူထွက်အောင် ဆီးလမ်းကြောင်းကပိုးတွေ ဆီးနဲ့အတူပါသွားအောင်ဆိုပြီး ‌အများကြီးသောက်နေကြတဲ့သူတွေရှိတယ်။ သူတို့မှာ ရောဂါတခုခုအတွက် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုတွေရှိရာကနေ ရေကို ပိုသောက်မိလာကြတယ်။

ဆေးစာတွေသိပ်ထဲ့မရေးချင်ပေမယ့် လျော့မရလို့ နဲနဲရေးပါမယ်....

ဦးနှောက်က နေ သွေးပျစ် လာတာ ပမာဏ တခုရောက်ပြီဆိုတာနဲ့ ရေငတ်လာတယ်။ ရေပြန်သောက်ပြီး သွေကို ပြန်ကျဲလာပြီး ပုံမှန် အပျစ်အကျဲပမာဏရောက်အောင်လုပ်တယ်။ ရေသောက်တာအပြင် ဆီးကရေစွန့်တာနဲအောင် ကျောက်ကပ်ကပြန်စုပ်ယူတာတွေလုပ်တယ်။ သွေးပေါင်ကျတယ်၊ သွေးပျစ်လာတယ်ဆို ဟော်မုန်းတွေထွက်လာပြီး ပုံမှန်အခြေအနေ ဖြစ်အောင်ပြန်လုပ်ကြတယ်။

စာတွေသာမဖတ်မိရင် PPD မှာရေမငတ်လောက်ဖူးပဲထင်မိတယ်။ ဒါပေမယ့် စိတ်ဆိုတာက လူ မှာ အင်အားကြီးတဲ့ အရာတခုကိုး။ PPD မှာ သာမန်လူထက် ရေငတ် တာကိုသိတဲ့ သွေးပျစ်မှု ပမာဏက စိတ်ကြောင့် နိုမ့်သွားတာမို့ ခန္ဓာကိုယ်ကမလိုသေးပေမယ့် သူတို့လည်းရေငတ်ကြတယ်။

PPD မှာ ခန္ဓာကိုယ်က သူ့အလုပ်သူလုပ်နေတာကို စိတ်ကထပ်ဝင်ပါလိုက်ပြီး လိုတာထက်ပို အလုပ်လုပ်ခိုင်းပါတော့တယ်။ ဘာမှ များတိုင်းမကောင်းဖူး။ အားလုံး balance ဖြစ်မှကောင်းတယ်။ ရေသောက်တာများလွန်းရင် သွေးထဲရေများပြီး ဆားဓာတ်Na ကကျလာတယ်။ ရေကျဲပြီး ဆားပေါ့သွားတာ။ အဲ့တော့ Na ကျတဲ့ လက္ခဏာတွေခံစားရမယ်။ ကျောက်ကပ်က စွန့်ထုတ်တာထပ် ပိုတဲ့ ပမာဏထိသောက်မိရင် ရေတွေသွေးထဲပုံပြီး Na က sever level ထိကျပြီး အသိစိတ်ပုံမှန်မဟုတ်တာ။ ဦးနှောက်က ရေနဲ့ပွပြီး ဦးခေါင်းခွံရဲ့ အောက်ဖက်က အပေါက်ကျဉ်းထဲ တိုးဝင်ပြီး အသက်အန္တာရယ်ထိရှိလာနိုင်တယ်။ စိတ်ရောဂါဆေးတွေသောက်နေရတဲ့သူတွေဆိုပိုသတိထားရသည်။

ရေကို ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးနေတဲ့ အချိန်မဟုတ်ရင် တနေ့ အများဆုံး အမျိုးသား က ၄လီတာ အမျိုးသမီးက ၃ လီတာထပ်ပိုသောက်စရာမလိုပါဖူး။ ကိုယ့်ဖာသာ စဉ်းစားပြီး များများသောက်တာ ကောင်းတယ်ဆိုတာ မဟုတ်ပါဖူး။

Dr.AungKyawWin
12th October 2024

(...မြန်မာလို ဆေးပညာ‌ ရောဂါနာမည်များကို ဘာသာပြန် တာ မကောင်းပါ။ မူရင်း အင်္ဂလိပ်လိုသာ ယူသုံးလိုက်တာ အကောင်းဆုံးပါ။ Diabetes Mellitus က Mellitus သည်ချိုသည်ဟု အဓိပ္ပါယ်ရပြီး Diabetes insipitus မှ Insipitus သည် အရသာမရှိဟု အဓိပ္ပါယ်ရပါသည်။ Diabetes သည် ဆီးခဏခဏသွားတာကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။)

07/10/2024

***standard treatment တွေရဲ့အဝေးမှာ***

ဥပမာ အနေနဲ့ ...Gout လူနာတယောက်ကိုကြည့်ရအောင်...
၄ နှစ်လောက်ရှိပြီ။ အခုပြန်ဖြစ်တယ်။ ၃-၄ရက်ဆေးသောက်တယ်။ မသက်သာ မနေနိုင်တော့လို့လာပြတယ်။ ...
ဒီတခါ ဒီလူနာသောက်လာတာတွေ ကြည့်ရင်
1) Ibuprofen 400mg တနေ့၂ကြိမ်
2) Prednisolone 15mg ညဖက်၁ကြိမ်
3) Pantoprazole 40mg တနေ့၂ကြိမ်
သောက်လက်စ Allopurinol ကို ပြန်ဖြစ်လို့ဆိုပြီး ဖြုတ်လိုက်တယ်။ သွေးစစ်ထားတာမရှိ။

standard treatment မဟုတ်ပါ။

အမှားတွေထဲကတခုစပြောရရင် Allopurinol သောက်လက်စကိုဖြုတ်ပစ်လိုက်တာ ပိုဆိုးစေတယ်။ သောက်နေတဲ့ အယောင်ကျဆေးတွေ ရွေးချယ်၊တွဲဖက်ပုံနဲ့ ဆေးပမာဏတွေကလည်း နားမလည်နိုင်ပါ။ သွေးမစစ်တာကတော့ ဆိုးရွားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ပါ။ (ဒီတခါလူနာဟာ တနေရာတည်းမဟုတ်ဘဲ joint အတော်များများမှာဖြစ်နေပါပြီ။ uric acid အနည်ကျရာကနေဖြစ်လာတဲ့ tophi ဖုလေးတွေစဖြစ်နေပါပြီ။ ကျောက်ကပ်အတွက်အန္တရာယ်ရှိလာနေပါပြီ။)

Evidence based medicine ကထွက်လာတဲ့ Standard treatment တွေ ရဲ့ ရည်မှန်းချက်က သက်တမ်းစေ့နေနိုင်ရေး၊ ဆေးကုသ‌နေ သောက်နေတာကလွဲရင် ရောဂါမရှိသူတွေလို ဝေဒနာကင်းကင်းနေနိုင်ရေးပဲဖြစ်တယ်။
Standard treatment တွေရဲ့ အဝေးမှာ တော့ ဆန့်ကျင်ဖက်ရလာဒ်တွေ ပဲရှိပါလိမ့်မယ်။

Dr.AungKyawWin
7th October 2024

02/10/2024

***VDRL ကပေးတဲ့စိတ်ဝေဒနာ***

VDRL ဆိုတာလိင်ကနေကူးစက်တတ်တဲ့ရောဂါတခု ဖြစ်တဲ့ ဆစ်ဖလစ်/syphilis ရောဂါကို ရှာဖွေရာမှာသုံးတဲ့ ‌စစ်ဆေးမှုတခုပါ။

ရောဂါကူးစက်စေတဲ့ အပြုအမူမျိုးရှိတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေရှိတယ်။ VDRL စစ်တော့လည်း positive ဖြစ်တယ်။ penicillin ဆေးထိုးတယ်။
ဒီအထိ မထူးခြားသေး။ ပြဿနာက ဆေးထိုးပြီးတော့မှစတာ။ VDRL ပြန်စစ်ရင် negative ထွက်စေချင်လာတယ်။ တလတခါလောက် ပြန်စစ်ကြတယ်။ positive ဖြစ်တော့ ပျောက်သွားအောင် ဆေးထပ်ထိုးချင်ကြတယ်။ နောက်တလထပ်စစ်ပြန်တယ်။ positive ဖြစ်နေပြန်တယ်။ ထပ်ဆေးထိုးချင်ပြန်တယ်။ အဖြေမှာ positive ဖြစ်တိုင်းစိတ်မချမ်းသာဖြစ်နေရတယ်။(စစ်ကြည့်တာ ပြဿနာ မဟုတ်ပေမယ့် ပြန်စစ်ပြီးရင် ကုသမှုမအောင်မြင်ဖူးလား ပြန်ကုမလားဆိုတာက treatment failure criteria တွေကိုကြည့်ပြီးမှဆုံးဖြတ်ရပါတယ်။)

Primary syphilis တွေက တနှစ်အတွင်းမှာ VDRL negative ဖြစ်တတ်တယ်။ Secondary syphilis တွေက ၂ နှစ်အတွင်းမှာ VDRL negative ဖြစ်တတ်တယ်။ ဒါကြောင့် အရမ်းမြန်မြန်ကြီး negative ဖြစ်ဖို့‌ မြော်လင့် လို့မရပါ။
late syphilis တွေမှာ (low titer 1:8) positive အနေနဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာဖြစ်နေတတ်တယ်။

Guidelines တွေကဘာပြောလဲဆိုတော့ primary secondary, early latent syphillis တွေမှာ ဆေးထိုးပြီးရင် ၆ လခြားပြန်စစ်။ HIV နဲ့တွဲဖြစ်ရင် နောက် ၃လခြားပြန်စစ်။ (ကြားမှာ မဆင်ခြင်သတိမထားဘဲ ထပ်ဖြစ်ရင်တော့ တမျိုးပေါ့။)

VDRL positive ဖြစ်တာကို မကြိုက်လို့ negative ဖြစ်အောင် ဆေးခဏခဏထိုးချင်နေတာကို နောက်တခုထပ်ပြောရင် စိတ်ညစ်မလားမသိ။ ဒါပေမယ့် VDRL စစ်ပြီး ခဏခဏ ဆေးထိုးချင်နေတဲ့ စိတ်ဝေဒနာ တော့ ရပ်သွားမယ်ထင်တယ်။

ဘာလဲဆိုတော့ VDRL (non treponemal test)ဆိုတာအပြင် နောက်ထပ် ပိုပြီး syphilis ကိုသေချာစေတဲ့ စစ်ဆေးမှုမျိုးဖြစ်တဲ့ TPHA(treponemal test) ကတော့ ကုလည်း တသက်လုံး positive ဖြစ်နေနိုင်တာ မို့လို့ပါ။

Dr.AungKyawWin
2nd October 2024

26/09/2024

*** ဟိုလျော့ဒီလျော့ ပြဿနာ***

ဆေးရုံသွားပြီး လူနာသွားမေးတယ်။အသက် ၃၀ လောက်။ အသိစိတ်ပုံမှန်မဟုတ် delirium နဲ့ဆေးရုံတက်ရတယ်။ စဖြစ်တာက တီဘီ။ လူက အတော်ပိန်နေတယ်။ တီဘီဆေးသောက်ပြီး ၂ရက်ကြာတော့ အသိစိတ်ပုံမှန်မဟုတ် ဝူးဝူးဝါးဝါးတွေဖြစ် ( hyperactive delirium)။

သွေးတွေစစ်တော့ ‌sodium/Naဆားဓာတ် အရမ်းကျနေ။
နည်းလွန်းလို့ ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေ ပုံမှန်မဟုတ်ဖြစ်ပြီး delirium ရ။
ကိုယ်ကုတဲ့လူနာမဟုတ်လဲ "ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲ" ကတော့ စဉ်းစားတာ အကျင့်ပါနေတော့ စဉ်းစားကြည့်တယ်။။

တီဘီဆေးပြင်းလို့ပေါ့။ ၂ရက်စာသောက်ယုံနဲ့???လား။ ဒါပေမယ့် စာပြန်ဖတ်ကြည့်တော့ တီဘီဆေး side effects မှာ Na ကျတာမရှိဖူး။ တီဘီ ကိုယ်တိုင်က နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ Na ကိုကျစေနိုင်တယ်။

ဆိုတော့ Na ကျနေတာ ဆေးမစမှီကတည်းကပဲဖြစ်မယ်။ ဆေးသောက်ပြီးမှ အခုလို delirium ဖြစ်တဲ့ level ထိထက်ကျသွားတာ။ ဒါဆို ဘာလို့ ဆေးမသောက်မှီက မသိလိုက်လဲ။

ဖြစ်နိုင်ခြေတရားခံက တီဘီဆေးမစမှီ သွေးစစ်မှုတွေမှာ လျော့စစ်လို့ပဲ။ ဆေးပြင်းတွေသောက်မယ်ဆို အသည်းနဲ့ကျောက်ကပ်ကိုစစ်ရတယ်။ ကျောက်ကပ် အတွက် Urea, Electrolytes (Na,K,HCO3,Cl)တွေနဲ့ Creatinine တွေတတွဲထဲစစ်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျောက်ကပ်ဆိပ်ဆိုတဲ့ Urea, Cr ကိုပဲအဓိကစစ်ကြပြီး ‌အကုန်အကျသက်သာအောင် Electrolytes တွေဖြုတ်စစ်လေ့ရှိတယ်။အများသောအားဖြင့်တော့ ဘာမှမဖြစ်ဖူး။

ဒီ case မှာတော့ Na က အစကတည်းက တီဘီကြောင့် အတော် နည်းနေတာ။ Electrolytes ကိုမစစ်‌ တော့ မသိ။ မသိတော့ Na ကိုပြန်မဖြည့်ဖြစ်ဘဲ တီဘီဆေးစပေးဖြစ်။ ပိုပြီး မစားချင်မသောက်ချင် အန်ချင်ဖြစ်။ နည်းနေတာပိုထပ်ကျ ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ထိဖြစ်။ ဒီလိုနဲ့ ပိုရှုပ် ပိုကုန် ပို ဒုက္ခရောက် ပေါ့။

အများစုဘာမှမဖြစ်ပေမယ့် လျော့စစ်ကြရင်း ကံဆိုးတဲ့ သူတယောက်ယောက်ကတော့ အဲ့လိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။

စစ်ဆေးမှုတွေကလည်း ကုသမှုရဲ့ အစိတ်အပိုင်းပါပဲ။သူတို့လည်း အရေးကြီးပါတယ်။ အနည်းဆုံး စစချင်းပထမ တခေါက်တော့ အတွဲလိုက်စစ်သင့်ပါတယ်။

Dr.AungKyawWin
25th September 2024

25/09/2024

*** standard treatment ရဖို့ လိုအပ်ချက်***

Gout ရောဂါနဲ့လူနာ လာတယ်။ ခြေမအဆစ်က ရောင်ကိုင်းနေရော။ နာလွန်းလို့ ခြေထောက်မထောက်နိုင်ဖူး။ သူများတွဲလာရတယ်။ အခုက ပထမ အကြိမ်တော့မဟုတ်ဖူး။ အရင်ကဖြစ်ရင်သောက်တဲ့ဆေး၃မျိုး ပြန်သောက်တာ ၅ရက်ရှိပြီ မသက်သာဖူးဖြစ်နေတယ်တဲ့။ဆီးချိုကရှိသလိုလိုမရှိသလိုလို ။ ကျွန်တော့်ဖက်က ဆေး တလုံးထိုးတယ်၊ ရေခဲကပ်တယ် ။ နာရီဝက်လောက် ကျ အနာသက်သာလာတယ်။စစ်ရာရှိတာတွေစစ်ရမယ်ဆိုတော့ တသိန်းကျော်လောက်ကျမယ်ဆိုတော့ အရေးကြီးတာပဲစစ်လို့မရဖူးလားတဲ့။

အကုန်အကျသက်သာချင်လို့ပြောတာ ဆိုပေမယ့် အဲ့မြန်မာစကားက အတော် တမျိုးဖြစ်တာပဲ။ စဉ်းစားကြည့်။ မလိုတာတွေစစ်တယ်ပေါ့🤓

လူနာက မကျေနပ်လို့ တမင်ပြောတာမဟုတ်ဖူး။ မြန်မာစကားကိုက အဲ့လိုဖြစ်နေတာ။

တကယ်ဆို စာထဲကပါတာတွေထဲက လိုတာတွေပဲ တတ်နိုင်သမျှရွေးစစ်တာပါ။ ကျွန်တော်က textbooks တွေ guidelines တွေအတိုင်း ပဲသွားချင်တာ။လူနာတွေကိုလည်း standard treatment ပဲရစေချင်တယ်။( medscape app တွင်ရှာကြည့်ရန်)။ (နိုင်ငံခြားကစစ်တာတွေ့ဖူးရင်သိလိမ့်မယ် အတွဲလိုက်ပဲ။ ဟိုဟာ ဒီဟာလေးလျော့ ကြည့်ရင်ကောင်းမလား ခေါင်းစားစရာ မလိုဖူး။ စာအုပ်ကြီးအတိုင်ပဲသွားကြတာ။)

ကျွန်တော် စစ်တာတွေ ထပ်လျော့တယ်။
(နောက်ဆုံး နောက်မှပဲလာစစ်တော့မယ်ဖြစ်ရော😮‍💨)
(အနာမသက်သာခင်က စစ်လိုက်ရင် ငြင်းမှာမဟုတ်ဖူးလို့ စဉ်းစားမိ😁)

သူရောဂါကို လက်ရှိအခြေအနေက သက်သာအောင် နောင်ပြန်ဖြစ်တာကို ကာကွယ်ရအောင် ဘာလုပ်မလဲစဉ်းစားထားတာ အငွေ့ပျံ🤓။သွေးထဲဘာဖြစ်နေလဲ ဘာမှမစစ်ဘဲ မှန်းကုရင်‌ တော့ standard treatment ဘယ်ရမလဲ။ risk ကတော့ တခုခုဖြစ်ရင် ပိုကုန်မယ် ပိုဒုက္ခရောက်မယ်။(လျော့စစ်လို့ ဖြစ်ခဲ့တာ တခု နောက်နေ့ရေးမယ်)

လူနာတွေကို အပြစ်မတင်ပါဖူး။ စစ်ဆေးတာဖိုးအကုန်ခံမယ့်အတူတူ တန်းကုလိုက်မယ်ဆိုတာမျိုး တွေးကြတာ။ ဒီမှာ ဒီလိုတွေပဲဖြစ်နေတာကိုး။

အကောင်းဆုံး ရလာဒ်အတွက် standard treatment ရဖို့ စစ်ဆေးသင့်တာတွေလဲ standard အတိုင်းစစ်ရပါလိမ့်မယ်။

Dr.AungKyawWin
23rd September 2024

21/09/2024

ကင်ဆာရောဂါနဲ့ ပက်သက်လို့စိတ်ဝင်စားသူများ အောက်ပါလင့်တွင်ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။

https://www.facebook.com/share/p/LKWTXw3hWByx1Q7f/?mibextid=qi2Omg

19/09/2024

***ဆီးထွက်နဲရင် စစဉ်းစားသင့်သော အရာ***

ကျွန်တော် လူနာတယောက်ကို home visit သွားကြည့်ပေးရတုန်းက သားလူနာစောင့်က လူနာ ဆီးထွက်နဲနေတယ် complain လုပ်တယ်။ (ကျွန်တော့် လူနာတွေက ဆေးရုံကဆင်းလာတဲ့ palliative care သွားနေတဲ့ late stage ကင်ဆာလူနာတွေများပါတယ်။)

အစာအရည် အဝင် နဲ့ ဆီးဝမ်း အထွက် မှတ်တမ်းတွေပြန်ကြည့်ရတယ်။ (အိမ်သား သို့မဟုတ် special nurse or nurse aid တွေက လူနာ vital signs တွေ intake output တွေမှတ်ပေးရပါတယ်)။အရင်နေ့တွေလိုပဲ အဝင် လျော့မနေဖူး။ ဝမ်းကလည်း ပိုထွက် ဖို့ ဝမ်းလျောမနေဖူး။

မေးရင်းနဲ့ အဖြေပေါ်လာပါတယ်။ မီးတွေပျက်လို့ တညလုံး Aircon မဖွင့်နိုင်လို့ ချွေးတွေထွက်တာ တျောက်လျောက် အဝတ်တွေလဲပေးရတယ်တဲ့။ (ရောဂါရာဇဝင်မေးခြင်းကနေ ဖြစ်တဲ့ အကြောင်းအရင်းကို အများဆုံးရှာတွေ့ပါတယ်။ ‌သွေးဆီး imaging စတဲ့ investigation တွေကလည်း ရောဂါရာဇဝင်မေးခြင်းကိုပဲ အခြေပြုပါတယ်)

လူနာ လက်ခြေတွေမှာလည်း ‌အကြောဆေးသွင်းဖို့ အကြော ကောင်းကောင်းမရှိပါ။(ကင်ဆာဆေးခဏခဏသွင်း ဆေးရုံမကြာခဏတက်နေတဲ့ လူနာတွေဆို အဲ့လို ဖြစ်တတ်ပါတယ်။) အလွယ်ဆုံး ORS ကို နှာခေါင်းပိုက်ကနေ များများပြန်ပေးခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ ဆီးပုံမှန်ပမာဏပြန်ထွက်လာပါတယ်။

ဆီးသွားနည်းရင် ခန္ဓာကိုယ်က ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှုရှိမရှိ စစဉ်းစားရပါတယ်။

Dr.AungKyawWin
20th September 2024