17/04/2023
အပန်းဖြေခရီးလွန်စိတ်ကျရောဂါဟုလည်းလူသိများသော Post-vacation blues or Post travel depression သည် အားလပ်ရက် သို့မဟုတ် ခရီးတစ်ခုမှ အိမ်ပြန် ရောက်ပြီးနောက် လူများစွာအတွက် ဖြစ်လေ့ရှိသော ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဝမ်းနည်းမှု၊ စိတ်ပျက်မှုနှင့် လှုံ့ဆော်မှုကင်းမဲ့မှုတို့သည် ရက်ပေါင်းများစွာ သို့မဟုတ် ရက်သတ္တပတ်များစွာကြာအောင် ကြာရှည်ခံနိုင်သည်။
အားလပ်ရက်လွန်စိတ်ကျခြင်းဖြစ်ရခြင်းအကြောင်းရင်းမှာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် နေ့စဉ်လှုပ်ရှားမှုများတွင် ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အားလပ်ရက်တွေသွားတဲ့အခါ ပုံမှန်အားဖြင့် မတူညီတဲ့ အချိန်ဇယားတစ်ခု၊ မတူညီတဲ့အစားအစာတွေစားပြီး ပုံမှန်မလုပ်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို လုပ်ဆောင်လေ့ရှိပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဦးနှောက်သည် ဤအတွေ့အကြုံသစ်များကို တုံ့ပြန်ရန်အတွက် ပျော်ရွှင်မှုဟော်မုန်းတစ်မျိုးဖြစ်သော ဒိုပါမင်းကို ထုတ်လွှတ်ပါသည်။ ဒါပေမယ့် အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အခါ ဦးနှောက်က Dopamine ထုတ်လွှတ်မှု ရပ်သွားပြီး စိတ်ခံစားချက်တွေ ကျဆင်းသွားတတ်ပါတယ်။
ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းအတွက်နောက်ထပ်အကြောင်းရင်းတစ်ခုကတော့ အားလပ်ရက်ကုန်ဆုံးသွားပြီဆိုတာ သိလိုက်ရပြီး ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ပုံမှန်ဘဝထဲကို ပြန်သွားရပါမယ်။ အားလပ်ရက် ခရီးသွားစဉ် က ဘ၀ ထဲ ရှိ စိုးရိမ်စရာများကို မေ့နေလေ့ ရှိပြီး ခရီးပြီး ဆုံးသွားသော အခါ အေးချမ်းမှု များ ပြီးဆုံးသွားပြီး စိတ်ဖိစီး မှု များပြည့်နေသော ဘ၀ ထဲ ပြန်သွားရမည့်အသိကြောင့် stress hormone တွေ ပိုထွက် လာ တာကြောင့် လဲ ဖြစ်ပါတယ်။
Post-Vacation Blues လက္ခဏာများရှိ/မရှိ ဆိုလျင်အောက် ပါ အချက်များခံစားနေရခြင်းရှိမရှိ ဆန်းစစ်ကြည့်ပါ။
• မလန်းဆန်းခြင်း
• ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်ကိုက်ခဲခြင်း။
• မောပန်းလွယ်ခြင်း၊ လုံလောက်စွာ အနားယူ အိပ်စက်ပြီးသော်လည်း အိပ်ရေးမ၀ခြင်း
• အာရုံစူးစိုက်မှု အားနည်းခြင်း။
• စိတ်တိုလွယ်ခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း။
• ဝမ်းနည်းခြင်း၊ စိတ်ထဲအုံ့မှိုင်းခြင်း၊ စိုးရိမ်ခြင်း၊ စိတ်မသက်မသာဖြစ်ခြင်း။
• အလုပ်လုပ်ရန်/စာကျက်ရန် တွန်းအားပေးမှုမရှိခြင်း။ လုံး၀ မတက်ကြွတြောခြင်းသို့မဟုတ် ပုံမှန်ဘဝနေထိုင်ပါ။
ဒါဆို Post vacation blues တွေကို ဘယ်လိုကျော်ဖြတ်နိုင်မလဲ။ ဤသည်မှာ အချို့သော အကြံပြုချက်များဖြစ်သည်-
၁။ ချိန်ညှိရန် သင့်ကိုယ်သင် အချိန်ပေးပါ။- ချက်ခြင်း ပုံမှန်ပြန်ခံစားရဖို့ မမျှော်လင့်ပါနဲ့။ သင့်ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အတိုင်း လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို အချိန်ပေးပါ။
၂။ အပြုသဘောဆောင်သော အတွေ့အကြုံများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပါ- သင့်အားလပ်ရက်အတွင်း သင်ရရှိခဲ့သည့် အပြုသဘောဆောင်သောအတွေ့အကြုံများ( ပျော်စရာများ။ ပျော်ခဲ့ရသည်များ)ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် အချိန်ယူပါ။ ၎င်းတို့ကို ချရေးပါ သို့မဟုတ် ၎င်းတို့ကို သူငယ်ချင်းများနှင့် မိသားစုများနှင့် မျှဝေပါ။ ၎င်းသည် သင့်အား အဆိုပါအခိုက်အတန့်များကို ပြန်လည်အသက်သွင်းစေပြီး သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသည်။
၃။ သင်၏နောက်လာမည့်အားလပ်ရက်ကိုစီစဉ်ပါ- မျှော်လင့်ရမည့်အရာတစ်ခုရှိခြင်းက အားလပ်ရက်လွန်အပြာရောင်များကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ စနေ၊ တနင်္ဂနွေ အပန်းဖြေခရီးတစ်ခုသာ ဖြစ်နေသော်လည်း သင်၏ နောက်လာမည့် အားလပ်ရက် သို့မဟုတ် ခရီးစဉ်ကို စတင်စီစဉ်ပါ။
၄။တက်ကြွစွာနေထိုင်ပါ- လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းက သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်တဲ့ endorphin ကိုထုတ်ပေးပါတယ်။ လမ်းလျှောက်တာ ဒါမှမဟုတ် ပေါ့ပေါ့ပါးပါး အကြောဆန့်နေရင်တောင် တက်ကြွနေအောင် ကြိုးစားပါ။
၅။သူငယ်ချင်းများနှင့် မိသားစုများနှင့် ချိတ်ဆက်ပါ- ချစ်ခင်ရသူများနှင့် အချိန်ဖြုန်းခြင်းက သင့်အား ပံ့ပိုးကူညီမှုနှင့် ချိတ်ဆက်မှုကို ခံစားရစေရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ ဆုံစည်းရန် စီစဉ်ပါ သို့မဟုတ် chat လုပ်ရန် တစ်စုံတစ်ဦးကို ခေါ်ပါ။
နိဂုံးချုပ်အားဖြင့်၊ အားလပ်ရက်လွန် စိတ်ကျခြင်း များသည် သာမန်အတွေ့အကြုံတစ်ခုဖြစ်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် သင့်စိတ်ခံစားချက်ကို အချိန်ကြာမြင့်စွာ ဖျက်စီးရန် မလိုအပ်ပါ။ ချိန်ညှိရန် သင့်ကိုယ်သင် အချိန်ပေးခြင်း၊ အပြုသဘောဆောင်သော အတွေ့အကြုံများကို တွေးတောခြင်း၊ သင်၏ နောက်လာမည့် အားလပ်ရက်ကို စီစဉ်ခြင်း၊ တက်ကြွစွာနေခြင်းနှင့် ချစ်ရသူများနှင့် ချိတ်ဆက်ခြင်းဖြင့်၊ သင်သည် အားလပ်ရက်လွန်ဘလူးရှင်းများကို ကျော်လွှားနိုင်ပြီး အသစ်တဖန် ခွန်အားနှင့် လှုံ့ဆော်မှုများဖြင့် သင့်နေ့စဉ်ပုံမှန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်သို့ ပြန်သွားနိုင်ပါသည်။
