27/09/2023
တူးအောင်ကင်ထားတဲ့ အစားအစာတွေဟာ ကင်ဆာဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ အရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကဖြစ်ရတဲ့ ကင်ဆာအမျိုးအစားတွေကတော့ အူမကြီးကင်ဆာ (Colorectal)၊ ပန်ကရိယကင်ဆာ (Pancreatic cancer)၊ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ (Prostate cancer) နဲ့ မမျိုးဥအိမ်ကင်ဆာ (Ovarian cancer) တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အသားငါး တွေကို ကင်လိုက်တဲ့အခါမှာ သူ့မှာပါဝင်တဲ့ Amino acid တချို့ဟာ HCA လို့ခေါ်တဲ့ Heterocyclic amines အဖြစ်ကိုပြောင်းသွားပါတယ်။ သူဟာ အပူချိန်မြင့်မှ ပြောင်းနိုင်တာမို့ တူးအောင်ကင်ထားတဲ့ အစားအစာ၊ အပူချိန်မြင့်မြင့်နဲ့ ထိတွေ့တဲ့အသား၊ ငါးတွေမှာသာ ပါဝင်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ သူ့လိုပဲနောက်ထပ် ဒုက္ခပေးနိုင်တဲ့ ဓာတ်ပစ္စည်းကတော့ Benzopyrenes လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီပစ္စည်းတွေဟာ ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းစာရင်း (Carcinogen list) တွေထဲမှာ 1981 ကစပြီး ထည့်သွင်းထားခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံမှာ အကင်စားသုံးမှုဟာ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ များလာတာတွေ့ရတယ်။ အထူးသဖြင့် လူငယ်လူရွယ်ပိုင်းတွေမှာ စားလာတာများတော့ နောင်မှာ ကင်ဆာဖြစ်တဲ့နှုန်း တွေ မြင့်တက်လာမှာမလွဲမသွေဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါက်တာခင်မောင်လွင် (FAME)
