11/01/2024
2017 онд хэвлэгдсэн “Монгол Улсын хүн амын хоол тэжээлийн тулгамдаж буй асуудал” Үндэсний V судлагааны тайлангаар:
🤰🏻🫄🫃 Жирэмсэн эхчүүдийн 95% нь Д аминдэмийн дутагдалтай;
👶🏻👧🧒 Тав хүртэл насны хүүхдийн 90% нь Д аминдэмийн дутагдалтай;
🙋♂️🤷♂️🙆♂️ Тавь хүртэлх насны эрчүүдийн 82% нь Д аминдэмийн дутагдалтай буюу бид бүгдээрээ бараг толгой дараалан Д аминдэмийн дутагдалтай болох нь тогтоогдсон.
Учир нь:
☀️ ☀️☀️ Бид нарнаас Д аминдэм нийлэгжүүлэх боломж тун хязгаарлагдмал. Биеийн гадаргуугийн 70% дээш буюу ханцуйгүй цамц, богино шорттой эсвэл богино даашинзтай наранд 30 минут ба түүнээс дээш хугацаагаар байхад Д аминдэм арьсанд нийлэгжиж эхэлдэг. Жилд та хэдэн өдөр ингэж хувцасладаг вэ? Зуны 3 сар өдөр бүр ингэж хувцаслаж чаддаг уу?
🍣 🐟🐠 Танай гэр бүл салмон, сардин иддэг үү? Долоо хоногт хэдэн удаа иддэг вэ? Д аминдэмээр баялаг далайн бүтээгдэхүүн салмон, сардин, май ба хар амар загас иддэг айл хэр олон вэ?
🥛🥚🧀 Бид өргөн хэрэглээний хүнсээ Д аминдэмээр баяжуулж чадсан уу? Өнөөдөр хүртэл чадаагүй байна! 10 жилийн өмнөөс л улаан буудайн гурилыг Д аминдэмээр баяжуулах хуулийн төсөл бичигдэж, яригдаж байсан. Одоо хүртэл таг?!
🇺🇸 🇺🇸🇺🇸 Жишээлбэл АНУ-д дэлгүүрийн лангуун дээр зарагдаж байгаа сүү бүрийг үйлдвэрийн явцад Д аминдэмээр баяжуулах хүнсний хуультай. Хэрэв та АНУ-д амьдардаг, өдөр бүр 1 аяга сүү уудаг бол Д аминдэмийн дутагдалд орохгүй байх боломжтой.
🇦🇺 🇦🇺🇦🇺 Австралид амьдардаг монгол гэр бүлүүд холбогдож зөвлөгөө авдаг юм.
“Эмчээ энд өрхийн эмч нь Д аминдэм хэрэглэ гэж зөвлөхгүй юм, хүүхэд маань маш их хөлрөөд таагүй байна, Д аминдэм уулгах шаардлагатай юу?” “Шаардлагатай. Австралид насаараа амьдарсан бол Д аминдэм уух шаардлагагүй. Нарнаас Д нийлэгжүүлнэ, бас Д баялаг хоол хүнс далайн бүтээгдэхүүн өдөр болгон шахуу хэрэглэнэ. Харин та, танай гэр бүл саяхан энэ улсад нүүж очсон бол Д аминдэмээ үргэлжлүүлэн хэрэглээрэй” гэж би зөвлөдөг.
🇲🇳 🇲🇳🇲🇳 Хэдүүлээ нийтээрээ нэг юмыг сайн ойлгож авъя. Хэрэв та, таны гэр бүл Монгол Улсад амьдардаг бол Улаанбаатар, Улаангом, Мөрөн, Сайншанд хаана ч байсан ялгаагүй Д аминдэмийг өдөр бүр хүүхэд, хөгшингүй хэрэглэх нь зүйтэй.
👨👩👧👦👨👩👦👦👨👩👧👧 “Эмчээ би өөрөө эсвэл хүүхэддээ ямар сайн аминдэм авч уух уу?”
“Бидний хэрэглэдэг хоол хүнсэнд байхгүй, нарнаас авах боломж бага болохоор Д аминдэмээ л таслалгүй, зөв тунгаар хэрэглээрэй. Бусдыг нь олон нэр төрлийн хоол хүнснээсээ авах боломжтой” гэж би хариулдаг.
⚠️ ⚠️⚠️ Хэрэв та Д аминдэмийн дутагдалтай бол хоногийн хэрэгцээний буюу бага тунгаар уухад хэвийн хэмжээндээ очихгүй буюу нөхөгдөхгүй. Дутагдал байвал эмчийн заавраар өндөр тунтай Д бэлдмэлээр нөхөж, хэвийн хэмжээнд аваачиж байж хоногийн хэрэгцээний буюу урьдчилан сэргийлэх тунгаар үргэлжлүүлэн ууна.
👍 👍👍 Д аминдэмийн дутагдалтай эсэхээ яаж мэдэх үү? Шинжилгээ өгч мэднэ. Судлагаагаар бидний 80-95% буюу 10 хүн тутмын 8-9 нь дутагдалтай юм байна.
‼️‼️‼️ Д аминдэмийн дутагдлаа нөхөхгүй яваад байвал яах вэ???
Ойр ойрхон ханиад томуу, халдварт өвчнөөр өвдөнө, амархан хүндэрнэ. Яс сийрэгжиж, зөөлөрч, амархан хугарна. Чихрийн шижин, зүрх судасны эмгэгүүд, сэтгэл гутрал зэрэг эмгэгүүд амархан, хурдан хүндэрч, эрт нас барах эрсдэлтэй гэсэн үг. Мөн олон эрхтний хавдраар өвчлөх эрсдэл нэмэгддэг болох нь нэгэнт тогтоосон.
Манай эмийн санд доорх шахмал Д витаминууд худалдаалагдаж байна.
