31/01/2024
Сэтгэл гутрал хэрхэн үүсдэг вэ?
Тогтворгүй (хэт өгөөмөр, зөөлөн, эсвэл өндөр шаардлага тавьдаг), халуун дулаан сэтгэлгүй, хайхрамжгүй, үл тоосон, ууртай, эсвэл хувиа хичээсэн өөрийн хэрэгцээнд хэт автдаг эцэг эхчүүд хүүхдэд урьдчилан таамаглах аргагүй, ойлгомжгүй байдлыг бий болгодог. Үүний үр дүнд хүүхэд ганцаардах, төөрөлдөх, арчаагүй байдлыг мэдрэх, эцэст нь ууртай мэтээр бусдад хүртэгддэг байна. Тиймээс хүүхэд айдас, хайр, гэм буруугийн улмаас эцэг эх рүү чиглэсэн уураа дарж, өөртөө чиглүүлсэн уур хилэн болж хувиргадаг. Өөрийгөө үл тоомсорлодог үзэл баримтлал бий болж, хүүхэд "Би бол хайр татам биш, муу хүн" гэсэн бодлоос хамаардаг. Үүний зэрэгцээ хүүхэд эцэг эхдээ хүлээн зөвшөөрөгдөхийн тулд гадна талдаа төгс төгөлдөр мэт дүр төрх, үйл хөдлөлийг бий болгохыг хичээж дотроо би муу, би хайрлагдах ёсгүй гэдэг итгэл үнэмшил ажилласаар байдаг. Өөрөөр хэлбэл эцэг эхийн хайр, хүлээн зөвшөөрлийг олж авахын тулд төгс үйлдэл хийх ёстой гэсэн итгэл үнэмшилд баригдсан хүүхэд "невротик" эсвэл хэт их түгшүүр эсвэл сэтгэлийн хямралд өртөмтгий болдог. Мөн хүүхэд хичнээн хичээсэн ч өөрийгөө хангалттай сайн биш гэдгээ мөнхийн мэдэрдэг. Гаргасан амжилт, ахицдаа сэтгэл ханадаггүй, олж хардаггүй, ийм байх ёстой, энэ хангалтгүй гэж өөртөө хэлдэг.
Энэхүү аав ээждээ хүлээн зөвшөөрөгдөх хэрэгцээ бүх хүмүүс, тэр дундаа үе тэнгийнхэн, гэр бүлийн бүх гишүүд, хамтран ажиллагсад гээд эргэн тойрны бүх хүмүүст хайрлагдах хэрэгцээг мэдэрч хүрээгээ тэлдэг. Ингэснээр ямар ч үед сэтгэл ханахгүй байдал үүсдэг. Бусдаас хамааралтай энэ байдалд хүмүүс зугатааж эхэлдэг. Зугатах тусам өөрийгөө хэрэггүй хүн гэдгээ улам мэдэрсээр сэтгэл гутрал хүндэрдэг байна.
Сэтгэл заслын эмчилгээний зорилго нь хүүхдэд (одоо сэтгэл засалд хамрагдаж буй насанд хүрэгч) өөрийн итгэл үнэмшлийн алдаатай үндэслэлийг ойлгоход нь туслах явдал. Ингэснээр өөрийгөө шийтгэх, төгс байх гэсэн хүсэл, оролдлого нь багасах, өөртөө зөөлөн хандах байдлаар илэрч болно.
