Mongolian Rheumatologist / Цолмон эмч /Яс, үе, булчин, холбогч эдийн өвчин/

01/11/2025

Боломжтой бүх зөвлөгөө өгсөн. Дэлхийн стандарт эмчилгээний "гуйлгачин" Монголд тохирох эмчилгээг бичсэн. Олоод ирж чадвал энэ бол сүүлийн үeийнх шүү гэж зааж өгсөн. .... гэж хэлээд сэтгэл санаа тань сайжирч байгаа бол болоо доо. Би хүртэл ингэж сэтгэл өвдөж байхад залуухан эмч нар бол цөхөрдөг байх оо.

30/10/2025

#хөлийннум
#хавтгайхөл
#хүүхдийнхөл



Гутал зарагч эмэгтэй айлын нэгхэн настай, дөнгөж тэнтэр тунтар алхаж эхэлж байгаа хүүг нумгүй байна гэжээ.

. Хүүхдийн хөлийн нум нь 2-3 наснаас эхлэн үүсч, 5-6 нас гэхэд бүрэн хэлбэржиж дуусдаг. ​Нярай болон бага насны хүүхдүүдийн хөлний ул нь ихэвчлэн хавтгай байдаг. Учир нь:
▪︎ ​Хөлийн нумыг үүсгэх яс, шөрмөс, холбоос, булчингууд нь хараахан бүрэн хөгжөөгүй.
▪︎ ​Хөлийн улны дотор талд өөхөн давхарга байдаг нь хавтгай мэт харагдуулдаг. Энэхүү өөхөн давхарга нь хүүхдийг алхаж эхлэх үед ачааллыг зөөлрүүлэх чухал үүрэгтэй.

​Хүүхдийн хөдөлгөөн нэмэгдэж, гүйж харайж, булчин шөрмөсүүд хөгжихийн хэрээр хөлний нум нь аажмаар тодорч эхэлдэг. Энэ бол хавтгай хөл буюу flat feet гэж нэрлэх эмгэг биш, харин хэвийн хөгжлийн үе шат юм.

Хүүхдийн ортопeд эмч зөвлөөгүй байхад инфлүүнзэр, наймаачдаар хүүхдийнхээ хөлийн эрүүл эмгэгийг шийдэлүүхээ больж байж хөгжил ярина шүү хэдүүлээ.
​
​Орчин үеийн ортопедийн чиг хандлага нь хүүхдийн хөлийг аль болох чөлөөтэй хөгжих боломжоор хангах явдал юм.

28/10/2025

#фолийнхүчил





ФОЛИЙН ХҮЧИЛ бол рeвматологийн эмч нарын нэлээн их бичдэг эм юм.

​Фолийн хүчил (folic Acid) ба фолат (folate) хоёрын ялгаа:
▪︎ ​Фолат (Folate): Энэ бол В9 аминдэмийн байгалийн хэлбэр бөгөөд ногоон навчит ногоо, буурцагт ургамал, үр тариа, самар зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнд ихээр агуулагддаг. Биед шингэхэд бэлэн, идэвхтэй хэлбэр нь метилфолат юм.

▪︎ ​Фолийн хүчил (Folic Acid): Энэ нь В9 аминдэмийн нийлэг (хиймэл) хэлбэр бөгөөд нэмэлт тэжээл, эм хэлбэрээр худалдаанд элбэг байдаг.
***
​Яагаад фолат нь илүү вэ?
​Генетикийн хувьд MTHFR ген нь фолийн хүчил хүний биед шингэж, үйлчилгээ үзүүлэхийн тулд идэвхтэй хэлбэр болох метилфолат болон хувирахыг хариуцдаг. Гэвч хүн амын нэлээн хувь нь генд мутацитай байдаг. АНУ-д гэхэд олон хүмүүс (цагаан арьст болон Испани гаралтай хүмүүсийн 40% хүртэл нь), Мексик гаралтай хүмүүст 30-35%, Италид 20% орчим, зүүн Азийн улсуудад дундажаар 25% нь ийм мутацитай нь батлагдсан.

#Шийдэл
Бид энэхүү гeнийн мутацийг илрүүлж чадахгүй учир метилфолат хэлбэрээр авч уугаарай. Учир нь энэ нь хувиргалт хийх шаардлагагүйгээр биед шууд шингэж, бодисын солилцоонд орно.

#Дүгнэлт
▪︎​Фолат (байгалийн): Хүнснээс хамгийн таатайгаар авч болно.
▪︎ ​Фолийн хүчил (синтетик): Эм, нэмэлт тэжээл хэлбэрээр авч болно. Олдоц их, хямдхан.
▪︎ ​Метилфолат (идэвхтэй): Эм, нэмэлт бэлдмэл хэлбэрээр авч болно. Олдоц арай бага, үнэтэй.

28/10/2025

#хэтягаантуяа



Хэт ягаан туяаны бараг 80 хувь үүлийг ч нэвтлэх чадвартай. Тиймээс
▪︎ Нартай, бүрхэг
▪︎Бороотой, салхитай
▪︎ Халуун, сэрүүн
▪︎ Өвөл, зун
▪︎ Ууланд амьдардаг, далайн эрэг дээр амьдардаг
▪︎ Шар арьстай, бор арьстай ялгаагүй жилийн турш өдөр бүр нарны тосоо түрхээрэй.

Харин нарны тос түрхсэн ба эс түрхсэн ялгаагүй Д аминдэмийн дутагдалд адилхан орноо. Тиймээс чанартай Д аминдэмийг уухыг зөвлөж байна. Тунгаа эмчээсээ асуугаарай.

27/10/2025

#Шөрмөснийсувгийннарийсал
#гацаөхуруу
#түгжээхуруу
Триггер фийнгэр (Trigger Finger) буюу " гацаа хуруу" гэдэг нь хурууны шөрмөс үрэвсэж, хавагнан, хуруугаа нугалах, тэнийлгэх үед "түгжигдэх" эсвэл эвгүй чимээтэй болох эмгэг юм.
​Энэ эмгэг нь хурууны шөрмөс гулсах суваг буюу шөрмөсний бүрхүүл дээрх А1 дамар (A1 pulley) гэх бүтэцтэй холбоотой.

#​Түгжигдэх мэдрэмж: Хурууг нугалах үед шөрмөс нь бүрхүүл дотроо чөлөөтэй гулсаж чадахгүй гацаж, эсвэл түгжигдэх мэдрэмж төрүүлнэ. Харин тэнийлгэх үедээ гэнэт суларч "чаг" гэх шиг чимээ гаргана.
​
#​Яагаад үүсдэг_вэ?
​Триггер фийнгэр үүсэх шалтгаан нь ихэнх тохиолдолд тодорхойгүй байдаг ч, дараах хүчин зүйлс нөлөөлдөг.
▪︎ ​Шөрмөсний үрэвсэл
▪︎Шөрмөсний бүрхүүлийн зузаарал
▪︎Шөрмөсөн дээр жижиг зангилаа (nodule) үүсэх
▪︎Нэг хөдөлгөөн давтамжтай хүчилж хийх (ажил, хобби)
▪︎​Эрүүл мэндийн бусад эмгэгүүд: чихрийн шижин, ревматоид артрит, тулай;
​
​I Эхний_эмчилгээ
​Энэ нь өвчний эхний болон хөнгөн үед хэрэглэгддэг, мэс засалгүй аргууд юм.
Үүнд:
​▪︎Өвдөлт үүсгэж буй, давтамжтай, атгах эсвэл хүчтэй барих шаардлагатай ажлуудыг хэсэг хугацаанд зогсоох эсвэл хязгаарлах;
▪︎​Өвдөлттэй хэсэгт хүйтэн жин тавиж хавдалт бууруулах;
▪︎​Үрэвслийн эсрэг, өвдөлт намдаах эмүүдийг богино хугацаанд хэрэглэх;
▪︎ ​Бэхлэх (Splinting): Гацаж буй хурууг тэнийлгэсэн байдлаар (ихэвчлэн шөнийн цагаар) барьж бэхлэх;
▪︎ ​​Шөрмөс гулсуулах дасгалууд мэргэжлийн эмчээр заалгаж тогтмол хийх;

​II. Инвазив эмчилгээ
▪︎​Кортикостероид тариа: эмгэг үүссэн А1 дамар болон шөрмөсний бүрхүүлийн орчимд дааврын гаралтай хүчтэй тарилга хийх; Зарим тохиолдолд дахин тариа хийх шаардлагатай болдог.

​III. Мэс заслын эмчилгээ
​Хэрэв дээрх эмчилгээнүүд үр дүн өгөхгүй, эсвэл өвчин хүндэрч, хуруу бүрэн түгжигдсэн тохиолдолд мэс засал хийдэг.
▪︎ ​Триггер фийнгэр суллах мэс засал хийснээр шөрмөсний гүйдэг суваг өргөсөж, шөрмөс ямар ч саадгүй, чөлөөтэй гулсах боломжтой болдог.
​
#​Зөвлөгөө:
​Та хэрэв триггер фийнгэрийн шинж тэмдэг мэдэрч байвал, өөрийгөө оношлож эмчлэхгүйгээр гарын мэс засалч эсвэл ревматологийн эмчид хандах шаардлагатай. Тэд таны өвчний үе шатыг үнэлж, хамгийн тохиромжтой эмчилгээний аргыг сонгож өгөх болно.

21/10/2025

Өнөөдөр Хог хаягдлын менежментийн онлайн зөвлөх үйлчилгээний 2 дахь хичээл амжилттай зохион байгуулагдлаа. Өнөөдрийн сэдэв
1. Хог хаягдлын төлбөр хураамж /Хог хаягдлын тухай хуулийн 41/
2. CОP17 –Цөлжилтийн эсрэг конвенцийн тухай
3. Хог хаягдлыг эл задгай шатаах хор уршиг
4. Төвлөрсөн хогийн цэгийн өнөөгийн байдал түүнийг Стандартын шаардлага хангасан 3 дугаар зэргийн Ландфил болгон өөрчлөх тухай
Сургагч багшаар :
ШУТИС, БАС, доктор, дэд профессор Б.Лхагвадулам
Монголын хог хаягдлыг дахин боловсруулах үндэсний холбооны Тэргүүн Д.Батжаргал нар дээрх сэдвийн дагуу сонирхолтой хичээлийг орлоо.
Сургалтанд хамрагдсан нийт сумдууд , оролцогч нартаа Баярлалаа. Хог хаягдлын онлайн зөвлөх үйлчилгээнд хамрагдах аймаг сумдуудыг урьж байна.

20/10/2025

#Рэйноөвчин


Зарим улс оронд жил бүрийн аравдугаар сар (October) нь Рейно-гийн шинжийн тухай мэдээлэл түгээх сар болгон тэмдэглэдэг.
​Учир нь, 10 сард хүйтний улирал эхэлж, Рейно-гийн шинж (гар хөлийн хуруу цайх, улайх, хөхрөх, өвдөх) илрэл нэмэгдэнэ.

20/10/2025

Асуугаад байсан хүмүүс цагаа эртхэн аваарай.

Ревматологийн эмчийн үзлэг хийгдэж байна.
АШУҮИС-ийн Төв эмнэлэг
(Ревматологийн эмч Б.Урантөгөлдөр)
‼️Та үзүүлэхээсээ өмнө утсаар болон биеэр урьдчилан цаг авч эмчид үзүүлэх боломжтой.
Ажлын цагийн хуваарь: Даваа-Баасан гаригт
08:30 - 16:30
☎️Цаг авах утас: 7755-7733
Хаяг: БГД, 11-р хороо 4-р хороолол Хасбаатарын гудамж
ЭХЭМҮТ-ийн баруун хойно АШУҮИС-ийн Төв эмнэлэг

20/10/2025

Захиалгаа өгсөн бүх эмнэлгүүдэд баярлалаа.Чат бичээрэй гээд дахин дахин хэлсэн байгаа шүү.

Амралтын өдөр болгон хувийн эмнэлгүүдэд эмч нарын урилгаар очиж Яс булчингийн хэт авиа зааж өгч байгаа. (Төлбөртэй)
10 сар дүүрсэн.

2013 онд Монгол Улсад анх удаа яс булчингийн эхо хийж эхэлснээс хойш өнөөдөр хүртэл гадны өндөр үнэтэй сургалтуудыг худалдаж авч тасралтгүй суралцсаар байгаа шүү. (Одоогоор 20 гаруй сая төгрөг зарцуулсан байна. )

Чатаар мэдээл авна уу.

19/10/2025

Шахмал түлш!!

Монгол ард түмний хэрэглэж буй "Тавантолгой түлш" компанийн сайжруулсан шахмал түлш нь чухам ямар хор хөнөөлтэй вэ, уг түлшийг түлэх үед ямар химийн хорт бод...

18/10/2025

Хайртай амьтнаа хамгаалж байгаа нэг хэлбэр шүү.
#заслага
#үржилхаахмэсажилбар