24/06/2025
Tamadun-Tamadun yang Berubah Nama
⸻
1. Mesopotamia → Iraq
Latar Belakang Sejarah:
Mesopotamia, yang sering digelar sebagai “Buaian Tamadun”, terletak di antara Sungai Tigris dan Euphrates, iaitu di kawasan yang kini dikenali sebagai Iraq moden. Kawasan ini merupakan tempat lahirnya beberapa tamadun awal seperti Sumeria, Akkadia, Babylonia dan Assyria. Ia terkenal dengan pencapaian dalam bidang penulisan, pembandaran dan struktur sosial yang kompleks.
Sepanjang sejarahnya, wilayah ini menjadi sebahagian daripada pelbagai empayar termasuk Empayar Parsi dan Khilafah Islam. Nama “Iraq” mula digunakan sekitar abad ke-6 semasa pemerintahan Empayar Sassanid dan kemudiannya diiktiraf sebagai nama rasmi negara selepas kejatuhan Empayar Uthmaniyyah pada awal abad ke-20.
⸻
2. Lembah Indus → Pakistan
Latar Belakang Sejarah:
Tamadun Lembah Indus merupakan salah satu tamadun bandar terawal di dunia, berkembang antara tahun 2600 hingga 1900 SM di kawasan yang kini meliputi Pakistan dan barat laut India. Tamadun ini terkenal dengan bandar-bandar terancang seperti Mohenjo-Daro dan Harappa, serta pencapaian dalam bidang seni bina, tulisan awal dan sistem sosial.
Selepas kejatuhan tamadun ini, kawasan tersebut menyaksikan kehadiran pelbagai kuasa seperti Empayar Maurya, Gupta, dan pemerintahan Islam. Pada tahun 1947, selepas tamat penjajahan British, wilayah ini membentuk negara Pakistan yang berasaskan identiti Islam. Nama “Pakistan” merupakan gabungan akronim kawasan-kawasan utama dan juga bermaksud “Tanah Suci” dalam Bahasa Urdu dan Parsi.
⸻
3. Empayar Rom → Itali
Latar Belakang Sejarah:
Empayar Rom, yang mencapai kemuncaknya sekitar tahun 117 Masihi, menguasai sebahagian besar Eropah, Afrika Utara dan Timur Tengah. Bandar Rom merupakan pusat empayar ini, yang memberi kesan besar terhadap sistem undang-undang, pemerintahan, seni bina, dan bahasa Latin.
Selepas kejatuhan Empayar Rom Barat pada tahun 476 Masihi, kawasan tersebut terpecah kepada negeri-negeri kecil. Proses penyatuan Itali berlaku pada abad ke-19, dan negara moden Itali dibentuk. Warisan Rom tetap menjadi bahagian penting dalam identiti kebangsaan dan budaya Itali hingga ke hari ini.
⸻
4. Parsi → Iran
Latar Belakang Sejarah:
Parsi ialah nama yang digunakan secara meluas oleh dunia Barat untuk merujuk kepada kawasan yang kini dikenali sebagai Iran. Ia merupakan pusat kepada empayar agung seperti Achaemenid, Parthia dan Sassanid, yang terkenal dengan sumbangan dalam seni, sains dan pentadbiran.
Walaupun nama “Parsi” pop**ar dalam rekod Barat, penduduk tempatan telah lama merujuk kepada tanah mereka sebagai “Iran”, yang bermaksud “Tanah Bangsa Arya”. Pada tahun 1935, Reza Shah secara rasmi meminta komuniti antarabangsa menggunakan nama “Iran” dalam urusan rasmi dan diplomatik, selari dengan nama asal yang telah digunakan selama ribuan tahun.
⸻
Sumber Rujukan:
• Ambuga, Simon. “Civilizations Whose Names Changed.”
• Glassner, Jean-Jacques. Mesopotamian Chronicles. Brill, 2004.
• Possehl, Gregory. The Indus Civilization. Altamira Press, 2002.
• Wells, Peter S. The Barbarians Speak: How the Conquered Peoples Shaped Roman Europe. Princeton University Press, 1999.
• Axworthy, Michael. A History of Iran: Empire of the Mind. Basic Books, 2008.
