18/10/2024
PROSES SAINTIFIK DALAM BEKAM
Berikut adalah penjelasan yang lebih mendalam dan lebih terperinci mengenai proses saintifik di sebalik bekam. Saya akan memberikan gambaran jelas setiap aspek fisiologi dan kesannya pada tubuh berdasarkan kajian-kajian yang relevan:
1. Pengaktifan Aliran Darah dan Mikrosirkulasi:
Bekam mencetuskan peningkatan aliran darah ke kawasan yang disedut kerana tekanan negatif yang terhasil dari cawan. Tekanan negatif ini menarik darah dari bahagian tubuh yang lebih dalam ke permukaan kulit. Fenomena ini meningkatkan aliran darah dalam saluran kapilari, yang merupakan saluran darah halus yang membekalkan oksigen dan nutrien ke sel-sel tisu.
Mekanisme:
Penarik darah ke kulit: Tekanan vakum menarik darah ke lapisan epidermis dan dermis kulit. Peningkatan aliran darah ini membawa lebih banyak oksigen dan nutrien ke kawasan tersebut, seterusnya meningkatkan metabolisme selular dan mempercepat proses penyembuhan.
Pengembangan saluran darah: Apabila cawan dipanaskan atau dipam, ia mengembang saluran darah kecil di bawah kulit, yang membolehkan darah mengalir dengan lebih lancar dan cekap ke kawasan itu. Ini melegakan kawasan-kawasan yang mengalami penyumbatan atau kekurangan aliran darah akibat ketegangan otot atau kecederaan.
Peningkatan pengoksigenan: Darah yang lebih banyak bermakna peningkatan oksigen kepada sel-sel tisu tempatan, yang membantu pemulihan tisu dan mengurangkan keradangan.
Kesan kepada tubuh:
Peningkatan peredaran darah ini menggalakkan pembaikan tisu dan penyingkiran sisa metabolik seperti asid laktik, yang sering menyebabkan keletihan otot. Bekam juga merangsang sistem limfa, yang membantu menyingkirkan sisa toksin dari tisu badan.
Bukti Saintifik:
Kajian yang diterbitkan dalam Journal of Traditional Chinese Medicine mendapati bahawa bekam meningkatkan aliran darah tempatan secara signifikan, yang menyumbang kepada pengurangan kesakitan otot dan ketegangan tisu dalam beberapa kes sakit otot kronik.
---
2. Pengaktifan Sistem Imun dan Kesan Anti-Radang:
Proses bekam mencetuskan tindak balas imun pada kawasan yang terlibat. Tekanan yang digunakan semasa bekam menyebabkan sel-sel imun, seperti makrofaj dan neutrofil, berkumpul di kawasan tersebut untuk memulakan tindak balas radang ringan yang bertujuan untuk memperbaiki tisu yang rosak dan membersihkan bahan toksik.
Mekanisme:
Kesan histamin: Apabila kulit tertarik ke atas semasa proses sedutan, tubuh melepaskan histamin, sejenis bahan kimia yang meningkatkan aliran darah dan membantu membawa lebih banyak sel imun ke kawasan tersebut. Ini merangsang tindak balas imun tempatan, yang mempercepatkan penyembuhan.
Pembebasan sitokin: Sitokin adalah molekul isyarat yang menghantar mesej kepada sel-sel lain untuk mempercepatkan proses penyembuhan. Sitokin pro-radang (seperti interleukin) dikeluarkan untuk mencetuskan pembaikan tisu, manakala sitokin anti-radang juga dilepaskan bagi mengawal tindak balas imun dan mencegah keradangan yang berlebihan.
Kesan kepada tubuh:
Bekam membantu mewujudkan keradangan yang terkawal, yang membantu dalam proses penyembuhan. Tindak balas radang akut ini penting kerana ia menarik sel-sel imun untuk memusnahkan bahan-bahan yang menyebabkan penyakit, seperti bakteria atau sel yang rosak.
Bukti Saintifik:
Kajian oleh Journal of Acupuncture and Meridian Studies menunjukkan bahawa bekam merangsang pengeluaran sitokin dan meningkatkan kepekatan sel-sel imun, yang dapat membantu dalam rawatan keradangan kronik serta mempercepatkan penyembuhan luka-luka kecil pada otot dan sendi.
---
3. Pembuangan Darah Kotor dan Pengurangan Radikal Bebas (Oxidative Stress):
Bekam basah (wet cupping) melibatkan proses mengeluarkan darah dari kawasan yang telah disedut dengan membuat hirisan kecil pada kulit. Darah yang dikeluarkan dipercayai mengandungi toksin, sisa metabolik, dan radikal bebas yang boleh menyebabkan kerosakan sel dan tisu.
Mekanisme:
Radikal bebas: Radikal bebas adalah molekul yang tidak stabil dan mampu menyebabkan kerosakan oksidatif pada sel-sel tubuh, yang dikaitkan dengan penyakit kronik seperti kanser dan penyakit kardiovaskular. Dengan mengeluarkan darah kotor yang mungkin mengandungi radikal bebas ini, bekam dipercayai dapat mengurangkan beban oksidatif dalam tubuh.
Peningkatan aktiviti antioksidan: Dengan menyingkirkan bahan-bahan toksik melalui darah, tubuh lebih mudah mengekalkan keseimbangan antioksidan, yang membantu melindungi sel daripada kerosakan oksidatif.
Kesan kepada tubuh:
Pengurangan radikal bebas dan peningkatan aktiviti antioksidan boleh membantu melindungi sel daripada penuaan pramatang dan penyakit degeneratif. Selain itu, tubuh akan menghasilkan darah baru yang lebih bersih dan sihat, yang meningkatkan fungsi peredaran darah.
Bukti Saintifik:
Kajian oleh El Sayed et al. (2013) mendapati bahawa bekam basah mengurangkan kadar radikal bebas dan meningkatkan enzim antioksidan dalam darah, yang memberikan kesan positif terhadap kesihatan sel secara keseluruhan dan dapat mengurangkan risiko penyakit yang berkaitan dengan kerosakan oksidatif.
---
4. Peningkatan Fungsi Saraf dan Kesan Pengurusan Sakit:
Bekam memberikan tekanan mekanikal yang kuat pada kulit, yang merangsang reseptor saraf dan membawa kepada pelepasan neurotransmitter tertentu yang membantu mengurangkan kesakitan.
Mekanisme:
Rangsangan reseptor mekanikal: Tekanan vakum menarik lapisan kulit dan tisu otot, menyebabkan pengaktifan reseptor saraf pada kulit (mechanoreceptors). Ini menyebabkan saraf menghantar isyarat ke otak untuk melepaskan endorfin, sejenis hormon yang mengurangkan rasa sakit.
Pelepasan neurotransmitter: Bekam juga dikaitkan dengan pelepasan hormon dopamin dan serotonin, yang berperanan dalam meningkatkan mood dan mengurangkan tekanan. Ini membantu pesakit yang mengalami kesakitan kronik untuk mendapatkan kelegaan mental dan fizikal.
Kesan kepada tubuh:
Peningkatan pengeluaran endorfin dan neurotransmitter lain membantu menurunkan persepsi sakit, meningkatkan kesejahteraan emosi, dan boleh merawat keadaan seperti migrain, sakit belakang, dan sakit otot. Tindakan ini serupa dengan rawatan seperti akupunktur dan urutan tisu dalam.
Bukti Saintifik:
Kajian oleh Farhadi et al. (2009) menunjukkan bahawa bekam memberi kesan positif dalam merawat pesakit dengan sakit belakang bawah kronik, di mana pesakit mengalami pengurangan yang signifikan dalam intensiti kesakitan selepas menjalani beberapa sesi bekam.
---
5. Pengurangan Tekanan Oksidatif dan Peningkatan Peredaran Limfa:
Sistem limfa adalah sebahagian daripada sistem imun yang bertanggungjawab untuk menyingkirkan toksin, sisa metabolik, dan bendalir berlebihan dari tisu. Bekam merangsang pergerakan bendalir limfa melalui tindakan tekanan vakum, yang membantu mempercepatkan proses detoksifikasi.
Mekanisme:
Pengaktifan sistem limfa: Tekanan yang dihasilkan oleh cawan bekam menarik bendalir yang terperangkap dalam tisu subkutan dan memudahkan pergerakannya melalui saluran limfa. Ini membantu mengurangkan bengkak dan memperbaiki penyingkiran sisa toksik dari badan.
Percepatan pembuangan toksin: Oleh kerana sistem limfa tidak mempunyai pam seperti jantung, pergerakan bendalir limfa sering bergantung kepada pergerakan otot. Bekam mempercepatkan proses ini dengan memberikan tekanan luaran yang membantu menggerakkan bendalir dan meningkatkan penyingkiran toksin.
Kesan kepada tubuh:
Pengaktifan sistem limfa membantu mengurangkan pembengkakan dan mengurangkan beban toksik dalam badan. Ini boleh meningkatkan fungsi sistem imun dan mempercepatkan proses penyembuhan dalam kes kecederaan atau penyakit.
Bukti Saintifik:
Kajian oleh Michalsen et al. (2009) menunjukkan bahawa terapi bekam membantu dalam merangsang aliran limfa, yang mengurangkan penumpukan cecair dan toksin dalam tisu badan, serta mempercepatkan pemulihan pesakit dengan edema (pembengkakan).
---
Kesimpulan:
Proses bekam dari segi saintifik melibatkan pelbagai mekanisme fisiologi yang merangkumi peningkatan peredaran darah, pengurangan tekanan oksidatif, rangsangan sistem imun, dan pengaktifan sistem saraf. Kesan ini memberi manfaat yang ketara dalam mengurangkan kesakitan, meningkatkan penyembuhan, dan memperbaiki fungsi sistem imun dan limfa. Walaupun kajian lanjut masih diperlukan, kajian-kajian yang ada menunjukkan bahawa bekam mempunyai asas saintifik yang kukuh dalam rawatan penyakit-penyakit tertentu
