04/09/2025
De scholen zijn nu écht begonnen. Dat gaat bij ons thuis nog steeds gepaard met spanning als gevolg van opgelopen schooltrauma en daardoor regelmatige schoolweigering van de jongste. De spanning is voelbaar in mijn lijf, we anticiperen, zetten koers uit als ouders en kennen inmiddels onze eigen triggers en valkuilen. Onze intentie dit jaar is een gezond schooljaar (hoewel dat voor sommigen misschien klinkt als een contradictio in terminis). Gezond gedrag van onze dochter betekent dan natuurlijk als je 13 bent nog wel steeds niet wakker willen of kunnen worden om 7 uur, klagen dat dingen stom zijn en vastlopen met bijvoorbeeld huiswerk. Dat gezonde gedrag kan ze alleen laten zien als wij haar als volwassenen om haar heen behandelen alsof ze gezond is. Verantwoordelijkheid geven die ze (meestal) kan dragen, haar de ruimte geven haar eigen weg te zoeken en haar eigen lessen te laten leren, en het vertrouwen hebben dat ze het kan. En aan de andere kant, net als bij ieder andere puber regelmatig inchecken hoe het gaat, opvangen als er iets mis ging en lachen om de verhalen waarmee ze thuis komt. Af en toe een keertje extra wakker maken, brood smeren, een kleinigheidje als taal van liefde.
Als je kind thuis heeft gezeten van school, of de schoolgang regelmatig moeizaam ging, is dat stimuleren van gezond gedrag allemaal niet vanzelfsprekend. Als ouder zit je namelijk net zo vast in de machteloosheid en het patroon als je kind. En daarmee ben je, net als school, deel van "het probleem schoolweigering". Of je nou wilt of niet, je bent betrokken in dit patroon. Dat is heel pijnlijk én ook heel helpend om je te realiseren. Want op het moment dat je als ouder aan durft te kijken waar jouw triggers liggen, waarom sommige dingen voelen als jouw verantwoordelijkheid, waar jouw machteloosheid zit of jouw compensatie, dan kan je dat deel helen. En daarmee heb je ineens een tool in handen in die niet machteloos maakt. En de beweging maakt richting heling en dus gezond gedrag. Betekent dat dat je altijd in staat bent om je kind op school te houden? Nee. Maar mi is dat ook niet het doel. Het helpt je echter wel om je kind te geven wat ie nodig heeft: zowel nabijheid als exploratieruimte in de wereld.
De spanning in mijn lijf zette veelal aan tot het verkleinen van de afstand tussen mij en mijn kind. Daarin heb ik moeten leren om niet te handelen op míjn spanning, maar te wachten tot onze dochter vroeg om nabijheid. Ook al zag ik alle signalen van spanning bij haar (ik zie nou eenmaal heel scherp allerlei kleine signalen), ik heb geleerd vertrouwen te hebben in haar mogelijkheden. En, gelukkig, heb ik inmiddels ook een aantal mensen binnen haar school kunnen vertrouwen in de co-regulatiemogelijkheden.
Maar regelmatig popt er nog een restje spanning op, zoals nu bij de start van het schooljaar. Mijn beweging is nu de tegengestelde; ik vergroot mijn afstand en vraag mijn man om in te stappen. Zodat voor iedereen helder is dat ik geen emotionele beschikbaarheid ga compenseren en er dingen zijn die ze zelf kan dragen.
Het bewustzijn waarmee zo'n schoolgang gepaard gaat geeft aan hoeveel energie er de afgelopen jaren in is gaan zitten. Het is een slopend proces geweest waarin eenzaamheid en machteloosheid centraal stonden. Juist om daarin een positieve bijdrage te leveren wil ik dit najaar op woensdagochtenden bijeenkomsten gaan houden vol voeding en verbinding van ouders die tegen (regelmatige of dreigende) schoolweigering aanlopen. Vol veiligheid en ook vol eerlijkheid. Dan kunnen we samen op weg naar snellere heling en beweging richting "gezond"!
