11/05/2025
Een aantal weken geleden stelde iemand mij de vraag hoe yoga eigenlijk werkt. Een hele goede vraag! Omdat deze vraag vaker wordt gesteld wil ik hieraan in deze nieuwsbrief uitgebreid aandacht besteden.
Want dát yoga werkt heeft iedereen die weleens een les heeft gevolgd zelf kunnen ervaren, maar hoe komt het nou dat het voelt zoals het voelt?
🧘♀️ Hoe werkt yoga eigenlijk?
Yoga heeft de afgelopen decennia in de westerse wereld een enorme opmars gemaakt. Wat begon als een esoterische beoefening in India, is uitgegroeid tot een wereldwijde praktijk die miljoenen mensen helpt bij stressvermindering, flexibiliteit, concentratie en innerlijke rust.
Maar… hoe werkt yoga nou écht? Waarom voelt het zo krachtig – zowel fysiek als mentaal – en hoe verklaar je de diepe veranderingen die het bij mensen teweeg kan brengen?
Eddie Stern, yogaleraar en schrijver, geeft in zijn boek “One Simple Thing” (vertaald: Hoe Yoga Werkt) een heldere en toegankelijke uitleg over het mechanisme achter yoga – op basis van zowel eeuwenoude yogatradities als moderne wetenschappelijke inzichten.
Wat yoga volgens hem zo bijzonder maakt, is dat het het hele menselijke systeem synchroniseert: lichaam, adem, geest en emoties.
🌬 1. Yoga brengt je systeem in evenwicht
Yoga werkt als een regulator van je zenuwstelsel. In ons dagelijks leven functioneren we veelal vanuit de ‘fight or flight’-stand: je lichaam staat voortdurend ‘aan’, adrenaline giert door je lijf, en je bent alert, gespannen of opgejaagd.
Yoga activeert– door bewuste ademhaling, aandachtige bewegingen en concentratie – juist het andere deel van ons zenuwstelsel, het systeem: 'rest & digest' (het autonome zenuwstelsel, rust en herstel).
Daardoor daalt je hartslag, ontspant je lichaam, en worden herstelprocessen geactiveerd – van spijsvertering tot celvernieuwing.
Yoga leert je om bewuster invloed uit te oefenen op dit autonome zenuwstelsel. Zo komt het lichaam van ‘overleven’ in ‘leven’.
🌀 2. Yoga verandert je gewoontepatronen
Eén van de centrale boodschappen uit Sterns boek is dat yoga werkt door het herschrijven van gewoonten – zowel fysiek als mentaal. Elke dag herhalen we duizenden patronen: hoe we zitten, hoe we denken, hoe we reageren op stress etc. Deze patronen vormen letterlijk ‘snelwegen’ in je zenuwstelsel.
Yoga creëert nieuwe patronen:
- Je leert om bewust te ademen.
- Je beweegt met aandacht en zorgvuldigheid.
- Je observeert gedachten zonder erin mee te gaan.
Door die herhaling verandert niet alleen je lichaam, maar ook je hersenen en gedrag. In de neurowetenschap heet dit neuroplasticiteit: er ontstaan nieuwe verbindingen in de hersenen. En yoga is één van de krachtigste tools daarvoor.
🧠 3. Yoga harmoniseert lichaam, adem en geest
In de yogatraditie worden lichaam, adem en geest gezien als drie lagen van één geheel. Als je lichaam gespannen is, beïnvloedt dat je ademhaling – die bijvoorbeeld oppervlakkiger of onregelmatiger wordt – en je gedachten – die onrustig worden. Andersom geldt ook: door je ademhaling te vertragen en te verdiepen kan de geest gemakkelijker ontspannen.
Stern benadrukt dat yoga werkt door deze drie lagen in harmonie te brengen. Als je beweegt in coördinatie met je ademhaling (zoals vooral bij de wat actievere yogavormen), ontstaat er een soort “ritme” – een innerlijke synchronisatie. Dit ritme herstelt je natuurlijke balans.
In wetenschappelijke termen heet dit coherentie – het punt waarop je hartslag, ademhaling en hersengolven op elkaar afgestemd zijn. In een yogales kun je dat ervaren als “één zijn met jezelf”.
💫 4. Yoga opent de weg naar innerlijke verandering
Yoga is niet alleen een lichamelijke oefening. Het is vooral een innerlijk pad. Eddie Stern legt uit dat yoga werkt omdat het je bewustzijn vergroot. Door dagelijkse beoefening word je gevoeliger voor wat er in je leeft – lichamelijk, emotioneel, mentaal. En dat bewustzijn opent de deur naar keuzevrijheid:
- Je hoeft niet automatisch boos te worden.
- Je hoeft niet altijd je gedachten te geloven.
- Je kunt ook kiezen voor rust, liefde, compassie.
In die zin is yoga een praktijk van vrijheid. Niet door te “vluchten uit de wereld”, maar door aanwezig te worden in je lichaam, in het huidige moment, in jezelf.
🔬 5. Wetenschap en mystiek ontmoeten elkaar
Wat het boek van Eddie Stern bijzonder maakt, is dat hij yogafilosofie verbindt met moderne wetenschap. Waar de yoga 'sutra’s' spreken over ‘prana’ (levensenergie), spreekt de wetenschap over ‘bio-elektrische signalen’. Waar yoga praat over ‘samskara’s’ (gewoontepatronen in je geest), spreekt de psychologie over ‘conditionering’ of ‘neurale paden’.
Wat yoga doet, zegt Stern, is die lagen synchroniseren. Of je het nu ziet als energetische stroming of als regulatie van het zenuwstelsel: het resultaat is hetzelfde: je voelt je meer jezelf – rustiger, krachtiger, helderder en met meer focus.
🙏 Tot slot: Yoga werkt omdat jij het doet
Misschien wel de mooiste les uit Sterns boek is dat yoga niet magisch werkt omdat het eeuwenoud is of exotisch – maar omdat jij het beoefent. Het is de herhaling, de aandacht, de toewijding die yoga krachtig maken.
Iedere keer dat je je mat uitrolt, je ogen sluit, en jezelf toewijdt aan het hier-en-nu, gebeurt er iets. Je lichaam stemt af op rust. Je ademhaling opent de ruimte. Je geest wordt helder. En beetje bij beetje verander je – van binnenuit.
Of zoals Eddie Stern het zegt:
“Yoga is één simpele handeling, herhaald met aandacht. Dat is wat verandering brengt.”
Hieronder vind je een korte yogasessie (ongeveer 20 minuten) die volledig is opgebouwd rond de principes uit Hoe Yoga Werkt van Eddie Stern. De focus ligt op herhaling, ademhaling, rust en regulatie van je zenuwstelsel. De sessie is zacht, toegankelijk en diepgaand – perfect voor ochtend, avond of een mindful pauzemoment.
🧘♀️ Yoga vanuit eenvoud – 20 minuten voor rust & regulatie
Geïnspireerd op de principes uit "Hoe Yoga Werkt" van Eddie Stern
📍 Benodigdheden:
Yogamat (of kleed)
Stil plekje
Eventueel een kussen, dekentje of blok
🌬 1. Ademhaling tot rust brengen (3 minuten)
Doel: Je zenuwstelsel kalmeren en de aandacht meer naar binnen brengen
Oefening – “Verlengde Uitademing”
Ga comfortabel zitten (op je mat, een kussen of stoel).
Sluit je ogen.
Adem in door je neus (4 tellen)
Adem uit door je neus (6 tellen)
Herhaal dit ritme 8-10 ademhalingen.
➡️ Tip: Visualiseer dat je op de uitademing spanning loslaat – als mist die oplost.
🌀 2. Zachte beweging met ademhaling (3 minuten)
Doel: Synchronisatie van lichaam en adem (het “ritme” van yoga).
Oefening – Zittende Kat/Koe + Zijwaartse Buiging
Kom in kleermakerszit.
Inademing: Breng het borstbeen iets naar voren, kin omhoog – lichte holle rug (Koe).
Uitademing: Rond je rug, kin naar de keel (Kat).
Herhaal 5-8 keer in je eigen ademritme.
Daarna:
5. Linkerhand op de grond, rechterarm over je hoofd → zachte zijwaartse buiging.
6. Voel de adem diep in de flank.
7. Wissel na 5 ademhalingen van kant.
Blijf na afronding nog een paar ademhalingen zitten om na te voelen.
🧘♂️ 3. Liggende twist – loslaten & resetten (5 minuten)
Doel: Ontspanning zenuwstelsel. energie/prana laten stromen.
Ga op je rug liggen met de voeten plat aan de grond, ongeveer op heupbreedte. Armen zijwaarts uitgespreid.
Adem diep in en laat op de uitademing de benen naar de linkerkant zakken.
Laat eventueel het hoofd in tegengestelde richting rollen.
Adem langzaam en diep – voel hoe je lichaam zachter wordt.
Na 6-8 ademhalingen wissel je van kant.
Na afloop blijf je nog even liggen om (het effect van) de oefening na te voelen.
💗 4. Hart openen & energie opwekken (4 minuten)
Doel: Stimulatie van de hartenergie + terugkeren naar veerkracht.
Oefening – Brughouding (Setu Bandhasana)
Je blijft in ruglig met de voeten op heupbreedte plat op de mat.
De armen liggen langs het lichaam met de handpalmen aan de grond
Op een inademing laat je het be**en omhoog komen voor zover als dat enigszins gemakkelijk gaat
Uitademing: Laat rustig wervel voor wervel aan de grond komen
Herhaal 5 keer, langzaam en met aandacht.
Laatste keer: blijf 3 ademhalingen omhoog en breng de aandacht in het hartgebied.
🌸 5. Eindontspanning (Savasana) – 5 minuten
Doel: Integratie van de sessie; lichaam en geest laten herstellen.
Ga liggen op je rug, armen naast je aan de grond in een positie die ook voor je schouders ontspannend is
Sluit je ogen en laat de adem moeiteloos stromen
Stel je voor: elke inademing brengt helderheid. Elke uitademing laat los wat niet meer nodig is.
Affirmatie:
"Ik ben aanwezig in dit moment. Mijn lichaam is kalm, mijn geest is helder."
✨ Tot slot:
Je hebt zojuist je zenuwstelsel, ademhaling en aandacht in balans gebracht – precies waar yoga over gaat volgens Eddie Stern. Laat het navoelen, blijf even stil zitten of liggen en pak je dag dan rustig weer op.
Veel plezier met deze les, en graag tot ziens bij ons in de studio voor een reguliere les (https://www.momoyoga.com/aandachtsmederij/schedule) of een 'special' (https://aandachtsmederij.nl/specials/).
🙏
