13/02/2024
Weer een reflex onder de loep:
De Trunk Extension Reflex
Een veelomvattende reflex. Eén met een breed scala aan ontwikkelingsdoelen. Vandaar een wat langere tekst 😅
Misschien ken je ze wel, die personen die bij het lopen hun voeten afwikkelen en dat vlak voordat de tenen de ondergrond loslaten het lijkt alsof er nog even een “hupje” achteraan komt. Zo’n verende manier van lopen, net of ze zichzelf met de tenen nog even een laatste zetje geven. Of juist het tegenovergestelde. Personen die bij het lopen juist (meer dan normaal) door de knieën veren en hun schouders wat laten hangen. Of personen die letterlijk op hun tenen lopen en moeite hebben om op de hele voetzool te staan of te lopen....
Bij alle 3 kan het zijn dat er sprake is van een actieve of niet goed ontwikkelde Trunk Extension Reflex.
De TE is al vroeg in de zwangerschap aanwezig, rond de 12de week. Dit kan zomaar 1 van de eerste bewegingen zijn die je voelt tijdens je zwangerschap.
Na de geboorte is de reflex actief tussen de 1ste en 7de maand. Je kan de reflex in actie zien als je het kindje onder de oksels vasthoudt en iets optilt. Zodra het met zijn voetjes de ondergrond voelt, veroorzaakt dit een automatisch oprichten van het hoofd en nekje, strekt het z’n beentjes en gaat het op z’n tenen staan. De romp en rest van het lichaam strekt zich en het kindje maakt zich lang.
Het is een belangrijke reflex die o.a. helpt bij het geboorteproces. Door het activeren van de voeten, rekt en strekt het z'n lichaam en lukt het de baby om geboren te worden. Net alsof hij zichzelf nog even een laatste zetje geeft.
Bij kinderen die bijvoorbeeld met een keizersnede geboren zijn, of vanuit een stuitligging, geholpen zijn bij de geboorte, als sterrenkijker of heel snel geboren zijn, is de kans groter dat deze reflex niet ontwikkeld en geïntegreerd raakt.
De reflex activeert dus het rekken en strekken van het lichaam, van de puntjes van de tenen tot aan de kruin. Je ziet het ook vaak bij kleine baby's die eigenlijk nog niet kunnen staan, maar als je ze op schoot neemt en ze onder de oksels iets omhoog houdt, lijken ze te dansen op je schoot. En dan hoor je vaak "kijk hij wil al staan....". Nou bij deze, dat is de automatische reactie van de Trunk Extension ;-)
De TE hoort tussen de 7de en 9de maand in het lichaam geïntegreerd zijn. Een stimulus aan de voeten/tenen mag dan geen (over)strekking van het lichaam meer geven.
Net als andere primaire reflexen heeft de TE een beschermend en ontwikkelings doel. Zo is het van belang voor:
- een goed rondpompen van de spinale vloeistof van en naar de hersenen,
- het onder controle hebben van de lichaamshouding,
- het "onbewust" beschikken over een middenlijn voor balans, evenwicht, stabiliteit etc.
- de connectie tussen de hersenstam en de frontale cortex waar o.a. de executieve (denk en doe) functies zitten.
- het letterlijk en figuurlijk kunnen gronden/aarden (veiligheid)
- de ontwikkeling van cognitieve/schoolse vaardigheden waarbij lichaamshouding als uitgangspunt genomen wordt (hoog-laag, boven-onder, ver-dichtbij, voor-achter, etc.…..)
In de ontwikkeling zien we dit o.a. terug in:
- controle over het lichaam,
- nieuwsgierigheid/leergierigheid
- balans tussen denken en doen
- zelfvertrouwen en je “veilig” voelen
Gevolgen van een niet goed ontwikkelde en geïntegreerde TE zijn o.a.:
- verminderde cognitieve vaardigheden (leerproblemen)
- aandacht en focus problemen
- onveilig voelen/te alert zijn
- piekeren, té emotioneel
- ongevoelig lijken
- verminderd zelfvertrouwen, of juist té zelfverzekerd
- houdingsproblemen (neiging voorover of achterover te hangen)
- hyperfocus op details of juist met name het grote plaatje kunnen zien
- tenenlopen (letterlijk en figuurlijk)
- moeite met juist waarnemen/inschatten
- moeite met het aangaan en onderhouden van relaties
- beperkt voorstellingsvermogen
Wanneer een TE actief blijft kan je metaforisch zeggen dat een persoon (teveel) “z’n nek uitsteekt”, overal bij wil zijn: “haantje de voorste wil zijn, (altijd) “aan staat”, of letterlijk en figuurlijk altijd “op z’n tenen loopt”.
Bij een niet ontwikkelde TE daarentegen zie je vaak dat iemand o.a. juist niet vooruit komt, ongemotiveerd lijkt, letterlijk en figuurlijk “z’n hoofd of schouders laat hangen”, onzeker is en letterlijk en figuurlijk makkelijk zwicht en “door de knieën gaat”.
Het rekken en strekken bij de TE zorgt dus voor een goede balans tussen spanning en ontspanning om het lichaam rechtop te houden. Zowel de spierspanning aan de voorkant als aan de achterkant van het lichaam ontwikkelt zich, wat een positieve invloed heeft op o.a. balans en coördinatie. Handig bij verschillende motorische vaardigheden als fietsen, (leren) zwemmen, gymen en rechtop blijven zitten.
Rekken en strekken is ontzettend goed voor ons lijf en brein. Het maakt ons wakker en zorgt ervoor dat er meer zuurstofrijk bloed rondgepompt wordt. Het is niet voor niets dat we ons even uitrekken als we lang gezeten hebben, of 's ochtends wakker worden. Onderdruk het dus niet. Het zorgt juist voor een betere concentratie en maakt ons fitter.
Dus als je een kind ziet uitrekken, of dat tijdens een vergadering die ene collega zich schaamteloos strekt,.... lekker laten gaan. ☺️ Misschien helemaal geen slecht idee om na elke les, of tijdens langere momenten van stilzitten even een collectieve rek- en strekpauze in te lassen. Het zal de productiviteit zeker verhogen ;-)
Is bovenstaande herkenbaar en beperkt het het functioneren? MNRI® reflexintegratie is een krachtige lichaamsgerichte methode, die bij uitdagingen zoals hierboven beschreven, hele mooie resultaten kan laten zien.
Wil je meer weten? Neem dan gerust contact op met een behandelaar bij jou in de buurt. Je vindt ze via https://mnrigids.masgutovamethode.nl/
Margreet Leeflang-Wobbes
www.kienenkundig.nl