25/09/2025
๐ ๐ฎ๐ป๐ถ๐ฝ๐๐น๐ฎ๐๐ถ๐ฒ๐ณ ๐น๐ฒ๐ถ๐ฑ๐ฒ๐ฟ๐๐ฐ๐ต๐ฎ๐ฝ ๐ผ๐ฝ ๐ต๐ฒ๐ ๐๐ฒ๐ฟ๐ธ
Dwingende controle wordt vaak herkend in intieme relaties, maar ditzelfde eenzijdige patroon kan ook op de werkvloer optreden.
Ook daar kunnen zich dwangmatig controlerende plegers bevinden. Als jij de target bent, kan dat beschadigend en zelfs traumatiserend zijn. Een angstcultuur binnen een organisatie is vaak een belangrijk signaal. De patronen zijn vergelijkbaar met die van sektarische groepen.
In eerste instantie kan een dwingend controlerende leidinggevende je overladen met complimenten, kansen en privileges. Je hoort bij de โinner circleโ en voelt je gezien. Maar zodra de binding stevig genoeg is, verandert het spel vaak: devaluatie volgt. Vernederen, gaslighten, isoleren, framen, verdeel-en-heers, splitten en micromanagement โ het wordt systematisch ingezet om macht en controle te behouden. De pleger creรซert chaos en drama, pakt steeds het podium en laat vaak een spoor van wantrouwen, angst en beschadigde mensen achter.
๐๐ค๐ค๐ง๐๐๐๐ก๐๐๐ฃ ๐ซ๐๐ฃ ๐๐๐ฃ ๐๐ฌ๐๐ฃ๐๐๐ฃ๐ ๐๐ค๐ฃ๐ฉ๐ง๐ค๐ก๐๐ง๐๐ฃ๐๐ ๐ก๐๐๐๐๐ฃ๐๐๐๐ซ๐๐ฃ๐๐
๐ฉMicromanagement en intimidatie
Je baas staat voortdurend achter je bureau, kijkt mee in je mailbox, corrigeert je toon in mails of presentaties en geeft je het gevoel dat niets ooit goed genoeg is. Fouten worden breed uitgemeten in het team, terwijl successen รณf worden genegeerd รณf schaamteloos door hem of haar worden opgeรซist.
๐ฉOnvoorspelbare regels en straffen
Wat gisteren werd geprezen, wordt vandaag afgestraft. De leidinggevende kan onverwacht woedend uitvallen, je kleineren in een teamoverleg of de spelregels plots veranderen. Het gevolg: je loopt continu op eieren en ontwikkelt een verlammende angst om fouten te maken.
๐ฉPrivรฉgrenzen overschrijden
Verwachtingen dat je 24/7 beschikbaar bent: appjes en mails laat in de avond, telefoontjes in het weekend. Reageer je niet meteen, dan wordt dat uitgelegd als gebrek aan loyaliteit of toewijding. Privรฉ en werk lopen steeds meer door elkaar, met uitputting als gevolg.
Deze patronen lijken misschien op โgewoon lastig gedragโ, maar het verschil is dat ze systematisch en doelbewust ingezet worden om macht en controle te behouden. De gevolgen zijn groot: werknemers raken uitgeput, verliezen hun zelfvertrouwen en belanden in een isolement โ net zoals in intieme relaties met dwingende controle gebeurt.
๐๐ช๐ก๐ฅ ๐๐ฃ ๐๐๐ง๐จ๐ฉ๐๐ก
Bij stichting Het Verdwenen Zelf vind je uitgebreide informatie en herkenning via de website, workshops en de boeken van Iris Koops. Ook is er een netwerk van therapeuten en coaches die gespecialiseerd zijn in de gevolgen van dwingende controle en slachtoffers kunnen ondersteunen bij hun herstelproces. Kijk op https://lnkd.in/e9qNeXHR.
