Faculteit Diergeneeskunde

22/10/2025

Medicatie op maat ✅

De Apotheek van de faculteit Diergeneeskunde is uniek in Nederland: het is de enige apotheek die diergeneesmiddelen, indien nodig, zelf mag bereiden. Ze maken medicijnen die nergens verkrijgbaar zijn, omdat ze speciaal moeten worden afgestemd op een bepaald dier of omdat ze financieel niet interessant genoeg zijn voor grootschalige productie door de farmaceutische industrie.

Daarnaast leveren ze aan dierentuinen in heel Europa en springen ze bij wanneer standaardmedicatie niet leverbaar is. “Dat vraagt om een flexibele houding waarbij tegelijkertijd voldaan moet worden aan de strenge eisen die gesteld worden aan geneesmiddelen”, vertelt apotheker Sietske Mesu. De bereidingsafdeling van de apotheek is bovendien onmisbaar in het wetenschappelijk onderzoek van de faculteit Diergeneeskunde.

Hoogleraar Ronette Gehring benadrukt het belang van personalised medicine: “De verschillen tussen diersoorten en zelfs tussen rassen, maken het noodzakelijk om doseringen specifiek af te stemmen.” Haar onderzoeksgroep ontwikkelt methoden om via laboratoriummodellen en computersimulaties voorspellingen te doen en gebruikt technieken zoals dried blood spotting, waarbij één druppel bloed al voldoende is voor analyse.

Lees het hele artikel op onze website: https://www.uu.nl/achtergrond/wanneer-standaardmedicatie-niet-volstaat

20/10/2025

Kanker behandelen met radioactieve bolletjes ☢️

Tien jaar geleden kregen onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde en het UMC Utrecht bijna €300.000 voor een vernieuwende behandeling van kanker: het injecteren van radioactieve bolletjes in tumoren voor een zeer precieze, lokale bestraling. Inmiddels zijn we tien jaar verder en is er veel veranderd. Welke vooruitgang is er geboekt en waar staan we over nog eens tien jaar?

Chirurg en stralingsdeskundige Bas van Nimwegen: “We begonnen met honden en katten met tumoren die niet operatief verwijderd konden worden. Dit waren patiënten met een tumor in zo’n ver gevorderd stadium, dat er geen behandelopties meer mogelijk waren. Deze dieren ontvingen de holmiumbehandeling en die bleek veilig en technisch uitvoerbaar. De resultaten waren bovendien veelbelovend.

Dankzij een eerste subsidie in 2015 konden de onderzoekers grotere studies opzetten en ook beeldvorming integreren. Van Nimwegen: “We waren ontzettend blij met die eerste subsidie voor de nieuwe behandeltechniek: eindelijk kregen we de middelen en konden we de methode, ontwikkeld bij gezelschapsdieren, vertalen naar menselijke patiënten.” Twee jaar later volgde nog een subsidie om de beeldgeleide behandeling verder te ontwikkelen. “Vanaf dat moment konden we, met alle beeldvorming erbij, echt stappen maken.”

De afgelopen jaren lag de focus op hersentumoren; een soort ‘heilige graal’ op het gebied van minimaal invasieve tumorbehandeling. Van Nimwegen legt uit: “Het behandelen van een hersentumor is technisch complex en brengt klinische risico’s met zich mee, zowel bij mensen als dieren. Zwellingen of ontstekingsreacties kunnen direct ernstige complicaties veroorzaken.” Toch wist het team een techniek te ontwikkelen waarmee ze de microsferen nauwkeurig konden volgen op CT-scans. De onderzoekers pasten de behandeling bij enkele honden met hersentumoren succesvol toe. Eén hond bleef zelfs nog bijna twee jaar in leven. Van Nimwegen benadrukt: “We hebben laten zien dat het mogelijk is en dat het veilig kan, maar we blijven voorzichtig.”

Lees het hele artikel via: https://www.uu.nl/achtergrond/kanker-behandelen-met-radioactieve-bolletjes

18/10/2025

Een gezonde toekomst voor de Dobermann 🐶

Dilaterende cardiomyopathie (DCM) is een erfelijke hartspierziekte bij Dobermanns. Helaas wordt DCM vaak pas in een laat stadium ontdekt, als de hond ernstig ziek is en er nakomelingen zijn met dezelfde erfelijke ziekte. Ongeveer de helft van alle Dobermanns ontwikkelt DCM in de loop van het leven.

Veterinair cardioloog Alma Hulsman doet binnen het onderzoeksproject ELECTRODE onderzoek naar een nieuwe screeningsmethode die de ontwikkeling van DCM op jonge leeftijd voorspelt. Vicevoorzitter van de Nederlandse Dobermann Club Anja Kloth neemt met haar Dobermann Pilot deel aan het onderzoek: “Ik aarzelde geen moment om met Pilot mee te doen aan het onderzoek. Ik vind het ontzettend belangrijk dat het ras gezond is.”

Hulsman: “Uit de analyse van de echo- en MRI-beelden moet blijken welke honden DCM ontwikkelen. Vervolgens gaan we in het bloed op zoek naar stofjes die overeenkomen met de beelden.” Als de onderzoekers deze stofjes vinden, is beeldvorming in de toekomst niet meer nodig. “Een mooie bijkomstigheid zou zijn dat we iets kunnen ontwikkelen om de ziekte beter te behandelen, doordat we beter begrijpen hoe deze ontstaat. Maar dat is voor een vervolgstudie.”

Het onderzoeksproject ELECTRODE is een gezamenlijk initiatief van een team van onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde en UMC Utrecht. Want DCM treft niet alleen Dobermanns, maar ook mensen. Hulsman: “Voor mij als dierenarts gaat het om het de gezondheid en het welzijn van de dieren, maar het zou natuurlijk ontzettend mooi zijn als het onderzoek ook resultaat oplevert binnen de humane geneeskunde.”

Lees het artikel op onze website: https://www.uu.nl/achtergrond/een-gezonde-toekomst-voor-de-dobermann

16/10/2025

⚠️ Signalen van vogelgriep in het noorden van Nederland

Sinds afgelopen weekend krijgt het Dutch Wildelife Health Center (onderdeel van de faculteit Diergeneeskunde) signalen binnen van verhoogde sterfte en abnormaal gedrag onder wilde vogels in het noorden van Nederland. De vogels laten gedrag zien dat lijkt op een besmetting met vogelgriep, namelijk rondjes draaien met de kop en een waas voor de ogen. Het gaat voornamelijk over jonge zwanen en grauwe ganzen.

We krijgen veel signalen binnen uit de provincies Groningen, Friesland, Flevoland en Noord-Holland. Het DWHC heeft een aantal vogels uit deze gebieden op laten halen. Deze worden onderzocht op de aanwezigheid van vogelgriep. Zodra de uitslagen van het onderzoek binnen zijn, zullen we deze delen op onze website.

We willen vragen om verdachte vogels én zoogdieren te blijven melden via ons meldformulier. Zoogdieren kunnen namelijk geïnfecteerd raken door het eten van besmette vogels. We laten een deel van de dieren ophalen voor onderzoek, zodat we de situatie in de gaten kunnen blijven houden. Het opruimen van dode dieren is geen taak van het DWHC.

👉 Een gevonden, dood wild dier melden? Klik hier voor het meldingsformulier: https://dwhc.nl/meldingsformulier/

👉 Lees het nieuwsbericht op de website van het DWHC: https://dwhc.nl/2025/10/onderzoek-loopt-naar-signalen-vogelgriep-in-het-noorden-van-nederland/

15/10/2025

De nieuwste editie van ons Vetscience magazine valt deze week weer op de mat! Dit keer is het thema 'Diergeneeskunde van de toekomst' ✨

Het jaar 2025 markeert een bijzonder moment: precies honderd jaar wordt diergeneeskunde als universitaire studie in Nederland onderwezen. Een eeuw waarin ons vak zich heeft ontwikkeld van een ambachtelijke praktijk naar een academische discipline met een brede maatschappelijke betekenis. Het is een moment dat uitnodigt om niet alleen terug te kijken, maar juist ook vooruit. Hoe ziet de diergeneeskunde van de toekomst eruit? In deze editie van Vetscience staan verschillende antwoorden en perspectieven op die vraag.

Eén van de verhalen is een eerbetoon aan een vrouw die onze kijk op dieren voorgoed veranderde: Jane Goodall. Helaas is zij op 1 oktober jongstleden op 91-jarige leeftijd overleden. Onze hoogleraar Diergedrag Saskia Arndt, die haar kort voor haar overlijden voor Vetscience drie vragen mocht stellen, zegt hierover:

"Jane heeft ooit gezegd dat ze pas met pensioen kon gaan wanneer de wereld gered zou zijn. Zij heeft het natuur- en soortenbehoud, én onze cultuur, op diepgaande wijze gevormd en zich tot op het laatste moment – letterlijk tijdens een lezingreis, met onvermoeibare kracht – ingezet voor het goede.

Nog maar kortgeleden kreeg ik de bijzondere gelegenheid haar enkele vragen te stellen: over hoop, over mannelijke dominantie en over dieren als voorbeeld voor een betere menselijke samenleving. Haar antwoorden zijn in deze editie van Vetscience te vinden. Ze zijn troostrijk en geven hoop.

Ik hoop dan ook van harte dat juist in deze uitdagende tijden mensen, net als ik, het inspirerende voorbeeld van Jane Goodall zullen volgen en zich met volle overtuiging in zullen zetten voor dierenwelzijn en het duurzame, harmonieuze samenleven van mens en dier."

👉 Lees het interview met Jane Goodall hier: https://www.uu.nl/achtergrond/samenwerking-en-mededogen-zijn-net-zo-natuurlijk-als-competitie-of-conflict

10/10/2025

Sommige mensen voelen zich thuis in de drukte van de stad, anderen verkiezen de rust van het platteland. Voor honden kan het leven in de stad ook uitdagingen met zich meebrengen. Hoe gaan honden daarmee om en wat kunnen hun eigenaren doen om het leven in de stad aangenamer te maken?

NEMO Kennislink ging in gesprek met dierenarts Marjan van Hagen over het welzijn van de stadshond. 👀Lees het interview via onderstaande link.

In stedelijk gebied moeten honden het doen met drukke stoepen, korte wandelingen en kleine veldjes om hun behoefte te doen. Is de stad wel een geschikte plek voor honden? Dierenarts Marjan van Hagen beantwoordt vijf vragen over het wel en wee van de stadse viervoeter.

08/10/2025

De eerste lichting van de bachelor Zorg, gezondheid en samenleving ontving op 2 oktober hun welverdiende diploma.

👀Meer weten over de bachelor? Klik op de link in onze bio.

08/10/2025

🧐Tentoonstelling 'Ik ben een dier!' in het Universiteitsmuseum Utrecht

Als je dit leest, ben je een mens. Maar is een mens ook een dier? Jazeker: een dier dat slaapt, speelt, eet en heel veel weet. Al proef jij niet met je poten zoals een vlinder en heb jij maar één hart, terwijl er bij een octopus wel drie kloppen. Zo ervaart elk dier dezelfde wereld nét een beetje anders. Toch leven we samen op een manier die op mensen is ingericht. Kan dat beter?

Op 18 oktober organiseert het Universiteitsmuseum Utrecht de zintuigelijke tentoonstelling 'Ik ben een dier!', een interactieve ervaring voor kinderen van 6 tot 12 jaar die laat zien hoe dieren de wereld waarnemen.

De tentoonstelling is ontwikkeld binnen het interdisciplinaire project Imagining More-than-Human Communities, waarin onderzoekers uit literatuurwetenschappen, filosofie, culturele geografie, zachte robotica, dierethiek en gedragsneurobiologie samenwerken aan de vraag hoe we op een meer rechtvaardige en aandachtige manier kunnen omgaan met niet-menselijke dieren, planten en technologieën.

Het project is een samenwerking tussen de Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en UMC Utrecht.

👀Nieuwsgierig geworden? Via onderstaande link vind je meer informatie.

Als je dit leest, ben je een mens. Maar is een mens ook een dier? Jazeker: een dier dat slaapt, speelt, eet en heel veel weet.

06/10/2025

🎉 Wetenschap komt tot leven bij de Universiteit Utrecht!

Op zondag 5 oktober opende de Universiteit Utrecht haar deuren voor het Weekend van de Wetenschap. Bezoekers van alle leeftijden doken in een bruisend programma vol mini-colleges, spannende experimenten en interactieve workshops. Onderzoekers en medewerkers lieten jong én oud ontdekken hoe veelzijdig, verrassend en vooral leuk wetenschap kan zijn.

De faculteit Diergeneeskunde was ook van de partij en zorgde voor twee boeiende activiteiten.

Tijdens de workshop 'Pijndetective! Word dierenarts-onderzoeker' namen kinderen een kijkje in de wereld van de diergeneeskunde. Samen met onder andere Michelle Teunissen, onderzoeker in de chirurgie van gezelschapsdieren, leerden ze hoe je pijn bij dieren kunt herkennen en ontdekten ze hoe een gewricht eruitziet. Als echte onderzoekers maakten ze zelfs hun eigen medicijn om een kreupele hond weer op de been te helpen.

In het griezelkabinet konden bezoekers hun nieuwsgierigheid de vrije loop laten. Hanna Hesselink (Faculteit Diergeneeskunde) en Melanie Montizaan (Dutch Wildlife Health Centre) verzorgden een doorlopende activiteit waarbij iedereen met een vergrootglas parasieten kon bestuderen en opgezette dieren, zoals egels en een mol, van dichtbij kon bekijken en aanraken. En wie zin had in een spelletje, kon meedoen met een leuke dierenmemorie vol bijzondere dierenfeitjes.

04/10/2025

Topsporters en de liefde voor hun huisdier 💛

Vandaag, op Dierendag, belicht de NOS hoe diep de band tussen topsporters en hun huisdier kan zijn, en hoe een huisdier topsporters kan helpen om beter te presteren.

Er zijn veel topsporters die zweren bij de liefde van hun hond. "Een huisdier kan bijdragen aan hun mentale gezondheid, zeker omdat alles in hun leven om presteren draait", benadrukt Nienke Endenburg, universitair hoofddocent Dier in Wetenschap en Maatschappij aan de Universiteit Utrecht.

Endenburg, die een achtergrond heeft als psycholoog, weet hoe een hond de constante druk van presteren kan verlichten. "Een huisdier is er voor jou. Daar kan je bij huilen, kan je verhalen aan vertellen en die vertellen ze niet door. Bovendien maakt het ze niet uit of je eerste of laatste wordt."

👉 Lees het artikel hier:

Een huisdier kan bijdragen aan de mentale gezondheid van topsporters, zegt Nienke Endenburg, universitair hoofddocent Dier in Wetenschap en Maatschappij.

30/09/2025

Een zo kort en gezond mogelijk verblijf in de dierenopvang ✅

Dierenopvang is bedoeld als tijdelijke plek totdat een dier een nieuw thuis vindt. Hoe zorg je ervoor dat deze omgeving zo ontspannen, rustig en gezond mogelijk is voor het dier tijdens de opvangperiode?

Dit is het hoofdthema binnen de specialistische stroming Shelter Medicine. Daarin worden dierenartsen opgeleid in de zorg voor gezelschapsdieren binnen de bedrijfsmatige sector, met aandacht voor de preventie van ziekten, het waarborgen van dierenwelzijn en de advisering in de dagelijkse bedrijfsvoering van bijvoorbeeld een dierenasiel.

Dierenarts Ruth van der Leij kwam in aanraking met Shelter Medicine tijdens haar studie Diergeneeskunde in Utrecht. In 1999 startte het allereerste Shelter Medicine-programma ter wereld bij de Universiteit van Californië, waarna ze besloot om naar Amerika te gaan om meer over dit specialisme te leren. Ze was al snel overtuigd: "Dit moesten wij in Europa, en in ieder geval in Nederland, ook hebben". Inmiddels is Shelter Medicine een vast onderdeel van het curriculum van de faculteit Diergeneeskunde geworden. Het onderzoek dat eraan ten grondslag ligt is mede te danken aan de trouwe steun vanuit de partners en donateurs van Vrienden Diergeneeskunde.

👉 Lees het interview met Ruth in magazine van Stichting DierenLot via: https://77340757.flowpaper.com/DLVjaargang7uitgave4/ =12

29/09/2025

Reminder: kom je ook naar Het Dierenziekenhuis van de Toekomst aanstaande donderdag 2 oktober? Er zijn nog tickets beschikbaar!

We hebben een uniek programma samengesteld waarin allerlei belangrijke thema's aan bod zullen komen. De ideale kans om meer te leren over een specifiek onderwerp.

Bijvoorbeeld over kreupelheid bij paarden: daarbij nemen Harold Brommer en Ineke Smit je mee naar de loopband, waar ze tijdens een demonstratie laten we zien hoe moderne bewegingsanalyse helpt om pijn-gerelateerde kreupelheid bij paarden nauwkeurig in beeld te brengen.

De lezingen:

🏥 𝐊𝐚𝐧𝐤𝐞𝐫 𝐛𝐢𝐣 𝐝𝐢𝐞𝐫𝐞𝐧 (Dr. Maurice Zandvliet, Veterinair specialist Oncologie gezelschapsdieren)

Dieren krijgen net als mensen kanker. Maar waarom krijgen onze huisdieren kanker en krijgen ze dezelfde behandeling als mensen? Steeds vaker vinden veterinaire en humane onderzoekers elkaar in de strijd tegen deze ziekte, maar wat kunnen artsen en dierenartsen van elkaar leren?

🤝 𝐃𝐞 𝐫𝐞𝐥𝐚𝐭𝐢𝐞 𝐭𝐮𝐬𝐬𝐞𝐧 𝐦𝐞𝐧𝐬 𝐞𝐧 𝐝𝐢𝐞𝐫 (Prof. dr. Franck Meijboom, Hoogleraar Sustainable Animal Stewardship)

Om de gezondheid en het welzijn van dieren te verbeteren moeten we onszelf vragen blijven stellen over de relatie tussen mensen en dieren, zoals: wat is eigenlijk goede zorg voor dieren? Hoever mag je doorbehandelen? En: mogen we dieren gebruiken voor onderzoek naar nieuwe technieken?

🐶 𝐆𝐞𝐳𝐨𝐧𝐝 𝐟𝐨𝐤𝐤𝐞𝐧 𝐦𝐞𝐭 𝐝𝐢𝐞𝐫𝐞𝐧 (Dr. Hille Fieten, hoofd Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde)

Helaas leiden schadelijke uiterlijke kenmerken en erfelijke ziekten van honden en katten regelmatig tot ernstige ziekten en aantasting van hun welzijn. Hoe zorgen we ervoor dat een volgende generatie dieren gezond is? Hoe voorkomen we dat dieren ziek worden?

🐴 𝐊𝐫𝐞𝐮𝐩𝐞𝐥𝐡𝐞𝐢𝐝 𝐛𝐢𝐣 𝐩𝐚𝐚𝐫𝐝𝐞𝐧 (Prof. dr. Harold Brommer, Veterinair specialist Chirurgie paard en Dr. Ineke Smit, postdoctoraal onderzoeker)

Kreupelheid bij paarden kan pijn veroorzaken en het welzijn van paarden aantasten. Een goede diagnose en optimale behandeling zijn cruciaal. Tijdens een demonstratie van een paard op de loopband laten we zien hoe moderne bewegingsanalyse helpt om pijn-gerelateerde kreupelheid nauwkeurig in beeld te brengen.

🦴 𝟑𝐃-𝐠𝐞𝐩𝐫𝐢𝐧𝐭𝐞 𝐢𝐦𝐩𝐥𝐚𝐧𝐭𝐚𝐭𝐞𝐧 𝐛𝐢𝐣 𝐝𝐢𝐞𝐫𝐞𝐧 (Dr. Sarah van Rijn, Veterinair specialist Chirurgie gezelschapsdieren)

Chronische aandoeningen kunnen ingrijpende klachten veroorzaken, bij zowel mens als dier. Dankzij de samenwerking tussen veterinaire en humane chirurgen ontstaan innovatieve oplossingen: zoals op maat gemaakte, 3D-geprinte implantaten. Voor aandoeningen die voorheen nauwelijks behandelbaar waren, biedt deze technologie nu nieuwe hoop.

🔎 𝐀𝐯𝐚𝐭𝐚𝐫𝐙𝐎𝐎: 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐚𝐜𝐭𝐢𝐞𝐯𝐞 𝐡𝐨𝐥𝐨𝐠𝐫𝐚𝐟𝐢𝐬𝐜𝐡𝐞 𝟑𝐃-𝐦𝐨𝐝𝐞𝐥𝐥𝐞𝐧 𝐢𝐧 𝐡𝐞𝐭 𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫𝐰𝐢𝐣𝐬 (Prof. dr. Daniela Salvatori, Hoogleraar Comparative Anatomy and Physiology)

Voor toekomstige (dieren-)artsen is een grondige kennis van anatomie essentieel. Tegelijkertijd streven we naar innovatief, proefdier-vervangend onderwijs. De XR-applicatie AvatarZOO biedt een interactieve en realistische leeromgeving die beide doelstellingen mogelijk maakt.

Bekijk hier het programma en meld je aan: https://www.utrechtsciencepark.nl/utrecht-science-week/programma-en-aanmelden?open=179