20/08/2024
Wat is de beste manier om je te gedragen om aandacht te krijgen? Hoe zorg je dat je de schade zoveel mogelijk beperkt? Hoe stel je je ouders gerust? Wanneer je opgroeit bij ouders met psychische of verslavingsproblematiek, of bij ouders met een verstandelijke beperking, leer je je aan te passen aan hoe het gaat in het gezin waarin je opgroeit. Vanuit systemisch oogpunt wordt dit ook wel vertaald als: je voegt je naar de wetten van het systeem.
Ik leerde hoe ik mijn moeder kon beschermen tegen mijn vader, door aan haar kant te staan. In een bondje met mij stond zij sterker. ‘Jij bent dominant en autoritair,’ zei ik tegen mijn vader. Mijn moeder beaamde dat volmondig. In de illusie dat mijn moeder mij steunde, durfde ik die woorden uit te spreken. Later begreep ik dat de situatie omgekeerd was. Ik was mijn moeders’ stootkussen, haar beschermmuur. Achter mij kon ze zich verschuilen.
Het is zo’n gekke tegenstelling. Door mezelf tussen mijn ouders te plaatsen, bracht ik mezelf in het grootste gevaar, en tegelijkertijd in veiligheid. Zo werd ik de emotionele, mentale en soms fysieke boksbal van mijn vader, en hield ik mijn moeder uit de wind. Door dit te doen, overleefde ik. Zo kon een deel van mij heel blijven, omdat ik kon voortbestaan.
Dat jonge deel van mij dat bescherming en koestering nodig had, splitste ik af. Mijn moeder was in gevaar. Niet letterlijk, maar ik voelde dat ze bang was. Dat ze zich bedreigd voelde. Zo versmolt ik met haar, en verloor ik mijzelf. Ik beschermde haar. Mijn essentie, mijn ’Ik’ verdween in een traumasymbiose met mijn moeder.
Vanuit veilige hechting maak je je als kind op een zeker moment steeds meer los uit de passende symbiose met je moeder, waar je tot die tijd in hebt gezeten. Voor een baby die zich veilig mag en kan hechten, is die symbiose gezond. Je bent volledig afhankelijk van je moeder, en je moeder is als bedding aanwezig. Ze respecteert je grenzen en je behoeften. Met die basis kan en mag je je losmaken van je moeder, en stap je met vertrouwen de wereld in.
In symbiosetrauma verlies je als kind je ‘Ik’. Jouw ‘Ik’ kan zich niet ontwikkelen. Krijgt geen ruimte om tot wasdom te komen. Je krijgt niet de mogelijkheid om je eigen identiteit te ontdekken. Te ervaren wat bij jou past. Wat je fijn en leuk vindt. Te voelen dat je als kind bij je ouders mag komen. Dat ze er voor jou zijn, in plaats van jij voor hen. Dat je niet tussen hen in hoeft te staan als bemiddelaar.
Vaak is het een lange weg terug naar je eigen ‘Ik’. Een lange weg om uit de versmelting te komen. Een pijnlijke weg, waarbij je soms letterlijk uit het systeem moet stappen. Uit het gezin waarin je bent opgegroeid. Je eigen beweging volgen voelt rauw. Het schuurt. Voelt soms levensgevaarlijk. Omdat je je basis verliest. Maar door uit de dynamiek te stappen, kom je dichter bij je eigen heelheid. En kun je de basis vinden in jezelf.
afbeelding: Pinterest
