08/10/2024
Mijn collega van Kien&Kundig over reflexintegratie en de W-zit ☺️!
De "W-Zit"
Ik heb deze informatie vaker gedeeld, maar kom het nog regelmatig tegen in de praktijk. Voor ouders vaak iets onbekends merk ik, maar voor mij een duidelijk zichtbaar kenmerk van een probleem in de reflexontwikkeling 😏 Vandaar dat ik deze informatie graag nog eens deel.
Zit jouw kind ook het liefst op deze manier? Als het meisje op de bovenste afbeeldingen? Als dat het geval is, kan het zomaar zijn dat dit door een niet goed ontwikkelde Symmetrische Tonische Nek Reflex (STNR) komt.
Het wordt de W-zit genoemd. Als je namelijk de lijn van de benen vanaf de tenen van links naar rechts volgt ontdek je de letter W 😉
Er zijn veel kinderen die graag in deze houding zitten. Deze kinderen zoeken hun balans en zekerheid in deze manier van zitten. En dat is nou precies wat er aan de hand is in het lijfje. Onbalans en lichamelijke onrust, doordat er geen controle is over de boven en onderkant van het lichaam. Voor lichaamscontrole heb je spierspanning nodig. Als dat afwijkend is, gaat je lijf opzoek naar zekerheid en compenseert door een andere houding. In dit geval de W-zit.
De STNR is tussen de 6de en 10de maand, na de geboorte, actief. Het is daardoor geen primaire reflex, maar een overgangsreflex. Hij zorgt voor een overgang van het tijgeren naar het zitten in de “kathouding” en naar het kruipen op handen en knieën. Super belangrijk dus!
Het komt er op neer dat wanneer het hoofd beweegt, dat de armen en benen daar op reageren. Bij het buigen van het hoofd richting de vloer, komen de billen omhoog, buigen de armen en worden de benen gestrekt. Brengt het kindje het hoofd vervolgens weer naar achteren, dan buigen de benen en komt het tot de “kathouding” (zie foto linksonder); handen op de grond, armen gestrekt en billen rustend op de onderbenen/voeten.
Deze reflex zorgt voor het afzonderlijk kunnen bewegen van het boven- en onderlichaam die tegengesteld werken: wanneer de bovenste helft gestrekt is kan de onderste helft zich buigen, en omgekeerd. Topsport als je het goed bekijkt. In deze fase van de ontwikkeling wordt hard gewerkt aan spierspanning en lichaamscontrole.
Ongeveer vanaf de 10de maand zal dit geïntegreerd moeten zijn. Wat betekent dat de beweging van het hoofd geen invloed meer mag hebben op het buigen of strekken van de armen of benen.
Je snapt dat wanneer dit wel actief blijft, er onbalans en onrust in het lichaam blijft. Het gaan kruipen, zitten en lopen wordt geremd, of ontwikkelt zich afwijkend, door de extra bewegingen die het lichaam wil maken als het hoofd van stand verandert. Het lijf gaat zelf op zoek naar stabiliteit en zal daardoor constant aan het compenseren zijn. Best lastig en vermoeiend, want dit kost extra energie…….
Terug naar de W-zit.
Het rechtop zitten met een actieve STNR, terwijl je aan het spelen bent (en je hoofd dus alle kanten op beweegt) is makkelijker als je aan beide kanten van je lijf je beentjes als steunberen kan plaatsten. Zo blijf je tenminste stevig zitten. Dit doet een kind overigens niet bewust, dit gaat vanzelf.
Vaak gaan problemen met de STNR samen met problemen met de TLR (Tonisch Labyrint Reflex), wat ook een houdingsreflex is. Als de ATNR (Asymmetrische Tonische Nek Reflex) dan ook nog storend aanwezig is, wordt het voor een kind helemaal een uitdaging om goed te functioneren op school.
Opkijken vanuit je boek naar de juf, van het bord naar het schrift, omdraaien naar een klasgenoot, schrijven in je schrift en naar het bord moeten kijken, etc,. Allemaal handelingen waarbij, in geval van actieve reflexen, het draaien van het hoofd voor een reactie in het lichaam zorgt. “Zit eens stil”, “schrijf eens wat netter”, “voeten onder de stoel, niet onder je billen”, “let eens op”, “zit eens rechtop”, “niet zo hangen aan tafel”, “haal die hand eens onder je hoofd vandaan”….. Herken je het???
Nog enkele mogelijke kenmerken van een actieve, of niet ontwikkelde STNR op een rij:
- zitten in W-zit
- zitten op één of beide benen, of benen om de stoelpoot geklemd
- slechte balans/onhandigheid
- slechte oog-handcoördinatie
- onzeker (zowel emotioneel als lichamelijk)
- frustratie, ontwijkgedrag
- veel hangen op de tafel
- moeite met lezen en schrijven
- slecht handschift
- uitdagingen met gym
- ADHD kenmerken (onrust in het lijf, impulsiviteit)
- afwijkende spierspanning
- zicht problemen
- hoofdpijnklachten
- concentratie en aandachtsproblemen
- moeite met geheugen
Tip: als je ziet dat je kindje in de W-zit zit, zet het dan op z'n billen, met de beetjes vooruit. Of zeg dat het de voetjes onder de billen doet, als het graag op de knietjes zit.
Mocht je jouw kind in bovenstaande verhaal herkennen, en correctie van zithouding geen verbetering opleveren, dan loont het om dit te laten onderzoeken en eventueel te laten behandelen bij een MNRI® reflexintegratiebehandelaar. Op https://mnrigids.masgutovamethode.nl/ kan je iemand bij jou in de buurt vinden.
Nieuwsgierig naar reflexintegratie en meer willen lezen over de genoemde reflexen? Kijk dan gerust op www.kienenkundig.nl voor meer informatie.
Margreet Leeflang-Wobbes
Kien&Kundig
