17/06/2025
Ik kan me niet eens voorstellen hoeveel angst, stress en paniek mijn landgenoten, familie en vrienden in Iran op dit moment ervaren. Maar ik, iemand die duizenden kilometers verderop zit in een veilig en vrij land, ervaar zelf hele vreemde en intense gevoelens – emoties waarvan ik tot voor kort niet wist hoe ik ze moest benoemen. Vandaag kwam ik toevallig definities tegen die alles ineens begrijpelijker maakten:
1. Secundair Trauma (Secondary Trauma):
🧠 Definitie:
Ook al ben je zelf niet direct betrokken bij een crisissituatie, constante blootstelling aan pijnlijke informatie en nieuws (zoals journalisten, therapeuten, activisten of zelfs goed geïnformeerde toeschouwers) kan reacties oproepen die sterk lijken op PTSS.
Secundair trauma wordt vaak niet goed herkend, maar het effect ervan kan net zo groot zijn als direct trauma.
🔍 Symptomen:
- Angst
- Slaapproblemen
- Emotionele gevoelloosheid
- Mentale uitputting
- Flashbacks naar pijnlijke beelden
2. Overlevingsschuld (Survivor’s Guilt):
😔 Definitie:
Een gevoel van schaamte of schuld omdat je veilig en gezond bent, terwijl anderen (vrienden, familie, landgenoten) lijden of in gevaar zijn.
📌 Mogelijke gevolgen:
- Gevoelens van waardeloosheid
- Terugtrekking of isolement
- Moeite met genieten van het leven
- Zelfverwijt of depressie
3. Cognitieve Dissonantie (Cognitive Dissonance):
🧩 Definitie:
Wanneer er een conflict is tussen wat we ‘moeten’ doen (werken, studeren, gezinsleven) en wat we voelen dat juist is (pauzeren, helpen, rouwen), ontstaat er een innerlijke spanning.
🔥 Gevolgen:
- Chronische stress
- Mentale vermoeidheid
- Gevoel van machteloosheid of leegte
- Vervreemding van innerlijke voldoening
Als iemand mij een paar maanden geleden had verteld over Survivor’s Guilt, had ik er waarschijnlijk om gelachen.
Maar nu het een deel van mijn gevoelswereld is geworden, vind ik het allesbehalve grappig.
