Essential Waves

04/08/2025

Twee weken terug schreef ik dat ik de avond ervoor ‘pardoes’ begonnen was aan een nieuw artikel. Een onderzoek naar hoe het verder gelopen is met het Mind Wandering Perspectief op ADHD. Dat is een wetenschappelijke denk- en onderzoeksrichting die mij verschillende belangrijke puzzelstukjes voor de ontwikkeling van mijn visie op en benadering van ADD heeft gebracht.

Meestal begin ik met schrijven door eerst een (werk)titel en een plaatje erbij te kiezen. Ter illustratie gebruikte ik voor dit artikel een foto van een fresco met getralied raam. Je vindt dat naast de toegang tot de kerk van het Klooster van de Heilige Transfiguratie van God in Bulgarije. De foto hierboven toont je andere kant hiervan, nu met zicht op de nog niet gerestaureerde achterkant van het gebouw. Ook best wel symbolisch eigenlijk: altijd benieuwd naar de ruwe achterkant.

Vaak leidt zo’n gekozen foto mijn geest onbewust ook wel een beetje naar een diepere laag in het onderwerp. Eén die ik pas later leer begrijpen. Zo ook hier – blijkt, nu het artikel zelf zo’n beetje af is.

Mind Wandering en breinschakeling

Op die foto zou je de fresco zelf kunnen zien als het ‘verbeeldings- en lummelnetwerk’ in ons hoofd, het De3fault Mode Netwerk (DMN). Het getraliede raam staat dan weer voor het ‘werkbrein’ (ECN) dat onze aandacht helpt richten op de buitenwereld, op wat ons te doen staat. Normaal staat óf het één, óf het andere aan. Maar niet bij mensen met ADD: bij ‘ons’ staat het DMN altijd min of meer aan, en dat kan ons danig hinderen om ons hoofd bij de dingen buiten ons te houden.
Transfiguratie

Ook “Transfiguratie” zette mij onbewust aan het denken. Het woord boeide me al meteen. Transfiguratie verwijst in dit verband naar de gedaanteverandering van Jezus op de berg Tabor, zoals waargenomen door de apostelen Petrus, Johannes en Jacobus. Zij zagen hoe Jezus veranderde in een hemelse gestalte, vergezeld door de profeten Mozes en Elia. Eigenlijk: zijn goddelijke wezen – zijn ‘Zijn’ – toonde. Voor mij is dat een metafoor voor de gaafheid en zuiverheid van ons aller diepste Zijn, het Kostbare in ons dat in de wereld wil zijn. Vrij van de beperkingen en verwrongenheden die nodig waren om te overleven, maar die ons ook hinderen. Zoals de lastige kanten van ADD.

Transfiguratie betekent in de context van ADD dan: het blootleggen en alsnog in de wereld brengen van de Zijnskwaliteiten die mede door de lastigheden van ADD beperkt zijn geraakt. In de context van het Mind Wandering Perspectief zou je kunnen zeggen: herstel van het onvermogen om het DMN helemaal uit te schakelen als je je wil focussen. Maar mijns inziens beter: het her-inneren en beleven van je speelsheid en creatief vermogen dat vrijkomt als je beide netwerken tegelijk ‘aan’ kunt hebben en kunt laten samenwerken met elkaar. Daarover dus meer in dit aanstaande artikel.

Associatief vermogen

Hoe dan ook, je zou zo’n proces van ontdekken en uitschrijven van een artikel als dit, met behulp van associaties en beelden, óók een voorbeeld kunnen noemen van hoe je het creatieve vermogen dat in ADD verscholen gaat, kunt aanspreken.

Zo staan in de foto, op die muur, het getraliede raam en de fantasievolle fresco ook naast elkaar. Het raam (CEN) laat je óók werkzaam naar binnen kijken. De muurschildering (DMN) laat je omgekeerd ook op een fantasievolle en associatieve manier in de wereld komen. Waarmee maar weer eens aanschouwelijk wordt gemaakt, dat ADD niet iets is wat genezen of genormaliseerd hoeft te worden, maar vraagt om bevrijding.

Zo’n vrije versie van ADD maakt ieder weer AnDDers. Hoe kan dat voor jou eruit zien?

21/07/2025

Ben ik me daar gisteravond alsnog pardoes begonnen aan een nieuw artikel. Hierin wil ik onderzoeken wat er, zeven jaar na publicatie, geworden is van het Mind Wandering Perspectief (of: Theorie). Belangrijk, want het artikel waarin dit onderzoek werd gepubliceerd, is deel van het fundament geworden onder en belangrijk verbindend element in mijn visie en benadering van ADD geworden. Zie ook mijn Webinar/Online cursus.

Ik gebruik voor dit onderzoek Perplexity Pro. Dat is een AI omgeving die me helpt om de 50 vervolgstudies en discussies over het onderwerp boven water te halen en door te werken. Erg interessant. Niet alleen voor het begrip of en in hoeverre het perspectief zich heeft kunnen bewijzen en welke nieuwe inzichten het heeft voortgebracht, maar ook voor de praktische uitwerking: hoe je je jezelf (en ik mijn cliënten) beter kunt (kan) ondersteunen in het omgaan met de lasten (èn de lusten: creativiteit bijvoorbeeld) waarmee ADD gepaard kan gaan.

Zei ik ‘pardoes’? Jazeker, ik was helemaal niet meer van plan om artikelen te schrijven. Die worden toch alleen maar gejat en verhaspeld door AI, had ik mij bedacht - of het nu komt van Google of chatGPT. Maar ja, het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dit is gewoon leuk want boeiend (en erg zinvol) om te doen, zelfs gedurende mijn ‘soort van sabbatical’ die ik mezelf deze zomer (en wellicht langer) gun.

Ik geniet van de vrijheid, de tijd die ik nu voor mezelf heb en de ruimte die ik mezelf gun om uit te vinden wat ik nu wil, met de hopelijk vele jaren die mij nog gegund zijn.

En ja, nu weet ik, ik wil blijven schrijven. Maar alleen als ik het zelf boeiend vind hoor.

Als jij het ook interessant vindt, dan draagt dat zeker bij aan mijn plezier. Dus hou mijn website https:/www.essentialwaves.nl in de gaten of abonneer je op mijn nieuwsbrief. En anders evengoede vrienden.

16/06/2025

We zijn weer terug van vakantie! Hoe heerlijk was het om zo vrij rond te reizen door een land (Bulgarije) dat je nog niet kent. En toch is het ook weer goed om thuis te komen en de draad weer op te pakken.

Vandaag dus weer aan de slag. Maar anders: nu breekt mijn ‘soort van sabbatical’ pas echt aan – met om de week even echt vrij zijn, ook om te voelen hoe het is om niet te werken, niet mijn gebruikelijke structuur te hebben. Wat wil er dán in mij?

Zoals ik in mijn laatste artikel (ADD op leeftijd: de ‘gouden jaren’) al aankondigde, is het belangrijk voor mij, nu, om stil te staan bij hoe ik ouder wil worden nu ik binnenkort 67 word. Persoonlijk, qua privé leven en hoe ik voor mijzelf wil (blijven) zorgen. Maar ook professioneel.

Wat dat betreft: tijdens de vakantie las ik met groeiend enthousiasme het mooie laatste (?) boek van de Amerikaanse psychotherapeut en schrijver Irvin Yalom, "Het uur van het hart". Hoe deze man, nota bene tegen de 90, zijn manier van mensen begeleiden aanpast aan wat hij dan nog kan en wil. En hoe! Met een visie en een menselijkheid die ook mij uit het hart gegrepen is.

In het boek wordt nog maar eens benadrukt dat 40-50% van het succes van de therapie gelegen is in de motivatie van de cliënt – en 30-50% van dat succes hangt af van de kwaliteit van de relatie tussen therapeut en cliënt. Het vermogen en de vrijheid om echt open te zijn naar elkaar, jezelf te kunnen en willen laten zien. Erg inspirerend hoe hij zich daarvoor inzet, en hoe ik daaraan nog meer kan bijdragen. Dus ik kan niet wachten tot mijn eerste sessie nu.

Voor jouw gemak nog maar eens de link naar mijn laatste artikel: https://www.essentialwaves.nl/add-op-leeftijd-de-gouden-jaren/

07/05/2025

Hoe kijk je later terug op je leven en hoe je geworden bent wie je bent, als je ouder (en oud) wordt? Maar ook dan nog vooruit? Want vergeet niet, als je met pensioen gaat kan er nog een heel leven van zo’n 20 à 30 jaar vóór je liggen. Dat worden er, dankzij de nog steeds stijgende levensverwachting, door de bank genomen alleen maar méér.

Worden dat dan nog hopelijk vele jaren van genieten en je wijsheid delen, van steeds weer uitkijken naar een nieuwe dag, nieuwe uitdagingen? Zelfs als je geleidelijk gehinderd wordt door lichamelijke en geestelijke beperkingen? Jaren waarin je nog steeds trots op en blij met jezelf kunt zijn – en met vervulling terug kunt kijken of je leven?

Kortom: hoe maak je die ‘gouden jaren’ mogelijk? Zeker als je ADD hebt? Daar gaat mijn laatste artikel (leestijd 10 minuten) over: https://www.essentialwaves.nl/add-op-leeftijd-de-gouden-jaren/

28/04/2025

Vorige week brak ik, over het bedriegerssyndroom gesproken, al een lans voor diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit. Dat heeft óók repercussies voor diegenen die daarvoor plaats mogen inruimen. Zoals Maartje Laterveer al schreef in haar artikel “Diversiteit leidt tot succes – betrek wel de mannen erbij” in het NRC van 8 februari.

Want helaas zien we maar al te zeer dat mannen zich door het feminisme onterecht in een hoek laten drukken die niemand écht wil, met alle gevolgen van dien. Een deel van mijn seksegenoten reageert daar totaal de verkeerde – ‘ultramannelijke’/vrouwvijandige kant – op. Reageert zich af. Een ander deel, juist de meer zachtmoedige en gevoelige mannen onder ons, wordt heimelijk onzeker over zichzelf (al ligt dat ook aan die ‘ultramannelijkheid’ ten grondslag) en lijdt daaronder.

Ook niet gek trouwens, want aan de vrouwelijke kant ontstaat er ook iets vreemds. Mannen krijgen er allemaal nieuwe verwachtingen bij op het vlak van gevoeligheid, inlevingsvermogen en zachtmoedigheid, terwijl ze ook nog ‘gewoon ouderwets echt man’ moeten blijven, willen ze nog een beetje sexy zijn. Ga er maar tegenaan staan.

Terwijl de reflex juist zou moeten zijn: hoe meer je gewoon echt jezelf bent, bij jezelf blijft, hoe fijner het is voor jezelf. En hoe meer er écht contact, ook tussen de seksen en tussen partners, mogelijk is.

In een recent artikel (leestijd: 10 minuten) neem ik Maartjes handschoen aan. Hierin onderzoek ik het onderwerp ‘Mannelijkheid’ juist vanuit het perspectief van een doorsnee moderne man in Nederland. Eén die inmiddels doorgaans best zachtmoedig en vrouwvriendelijk is.

Gezien mijn doelgroep (en mijn eigen hebbelijkheid) kom ik dan uit op de ADD-man als onderzoeksobject. Hoe gender-onzekerheid bij hen uit kan pakken en hoe bevrijdend het kan zijn als je je van stereotypen los kan maken. Al snel zal blijken dat dat héél illustratief en verhelderend kan zijn ook voor niet-ADD-mannen. En dat ruimte maken voor vrouwen (en LHBTQ-mensen!) juist ook kan betekenen: meer ruimte in/van jezelf krijgen om simpelweg mens, jezelf te zijn.

https://www.essentialwaves.nl/add-man-hoezo-zou-je-niet-mannelijk-genoeg-zijn/

23/04/2025

Er is de laatste tijd veel te doen over diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit. Terecht, en gelukkig gaan volwassen samenlevingen en organisaties daar gestaag verder mee, ondanks het verzet vanuit conservatieve hoek.

Voor al die groepen die moeite moeten doen om hun plaats te veroveren en hun bijzondere talenten en kijk op de wereld in te zetten, te delen, zijn er immers helaas nog hobbels te over. Ook innerlijk.

Dat geldt voor vrouwen, voor mensen van kleur of die zich opwerken vanuit een kansarmere sociale achtergrond. Zo ook voor mensen met een neurodiverse manier van informatieverwerking in hun brein: met AD(H)D bijvoorbeeld.

Een belangrijke innerlijke hobbel is het bedriegerssyndroom, ook wel imposter syndrome genoemd. Daarover gaat mijn recente artikel. Deze bijzondere vorm van zelfafwijzing behelst de vrees niet goed genoeg te zijn, door de mand te vallen. Bedriegerssyndroom kom je vooral tegen bij mensen die naar hun gevoel harder moeten werken om geaccepteerd en gewaardeerd te worden.

Waarom is het belangrijk hier aandacht aan te besteden? Omdat als je voortdurend vecht tegen deze vorm van zelftwijfel, van jezelf negatief vergelijken met anderen, de kans groot is dat je jezelf voorbij holt en burn-out raakt. Het maakt je overspannen en geneigd om je overmatig aan te passen. Waardoor je juist niet je unieke achtergrond en ‘zijn’ inbrengt. Want om jezelf echt in te zetten vanuit jouw bijzondere inbreng, is een zekere mate van OK-zijn-met-jezelf nodig. Denk maar aan de creativiteit van mensen met ADHD – die is allerminst gebaat bij stress. Die is gebaat bij zelfrespect.

Dus: hoe help je jezelf daarbij – en hoe help je als organisatie en leidinggevende je diverse workforce daarbij? Daar gaat dit artikel (leestijd: 10 minuten) over.

https://www.essentialwaves.nl/bedriegerssyndroom-van-imposter-naar-zelfrespect/

14/04/2025

Eind 2015 raakte ik burn-out. Het was een belangrijk kantelpunt in mijn leven, dat ik meteen als zodanig herkende en aanging. Parallel begon ik aan mijn opleiding tot Zijnsgeoriënteerd therapeut. Het aangaan van wat mijn burn-out bij mij omhoog bracht werd richtinggevend voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Later kwam daar de herkenning van ADD bij. Beide, burn-out en ADD, vormden ingangen tot mijzelf en tot wat de mens nodig heeft om te kunnen groeien.

Zo ontwikkelde ik eind 2017, begin 2018 mijn Zijnsgeoriënteerde visie op en benadering van burn-out. Deze noemde ik aanvankelijk Branding. Het beeld van de branding is een knipoog naar uitgebrand zijn, maar verwoordt ook het gevoel van machteloos zwemmen/overleven in de branding dan je hebt als je goed de weg kwijt bent. Maar wel met als perspectief: uiteindelijk te kunnen landen bij jeZelf. Daar gaat het om.

Ik schreef daar indertijd een korte reeks artikelen over om mensen in deze visie mee te nemen. Alles gebaseerd op twee jaar persoonlijke ervaring met mijn eigen burn-out, uitvoerige research en praktijkervaring met de begeleiding van mensen die het overkomen is.

Inmiddels zijn we jaren verder, dus werd het tijd voor een update. De hele reeks van 5 artikelen heb ik flink onder handen genomen – èn teruggebracht tot 4.

Nog steeds staat overeind dat Zijnsgeoriënteerd je burn-out aangaan betekent: deze aangaan als spirituele ramp, die vraagt om een radicale weg naar binnen. Ook al voel je je onrecht aangedaan, verongelijkt, boos – de enige weg voor jezelf om door deze ramp heen te komen op een manier die je écht sterker maakt is (door zachter te worden naar jezelf), om te onderzoeken wat er in jou wil worden bevrijd. Beleefd. Tot uitdrukking wil worden gebracht in de wereld.

Dat gaat véél verder dan herhaaldelijk je verhaal kunnen doen, troost en begrip krijgen en handvatten voor ontspannen en beter voor jezelf zorgen de volgende keer. Dat is Hard Werken: die branding door, landen bij jeZelf, met hoofdletter Z.

Hoe is/was dat voor jou?

De oorspronkelijke serie stamt uit 2017-2018. Inmiddels hebben we de benaming voor deze benadering "Branding" laten varen en is er veel meer ervaring met de toepassing ervan. Vandaar een 'make-over'. Lezen van onderen naar boven.

07/04/2025

Wekelijks, of zelfs drie keer per week, berichtjes zetten op social media met mijn gedachten over AD(H)D, burn-out of persoonlijke groei, inclusief zelfontboezemingen? Dat is helaas niets voor mij. Hoe ouder ik word, hoe meer ik recht wil doen aan mijzelf – en doen wat ik écht leuk en/of zinvol vind. Dat maakt mij geleidelijk aan zachtmoediger en wijzer, denk ik, maar ook helderder en scherper. Ik kies, ‘desnoods’ met minder cliënten als gevolg.

Ik kies er wel voor om te blijven investeren in mijn website. De afgelopen maand kwamen daar twee compleet nieuwe artikelen bij. Daarnaast herschreef ik een oude maar nog steeds zeer valide reeks van vijf artikelen – teruggebracht tot vier. Artikelen die ruimte en daarmee dus ook leestijd vragen, maar die desondanks gelezen worden, van A tot Z, door diegenen die het echt nodig hebben. Voor hen schrijf ik.

Alles bij elkaar maakt het mij, naarmate ik de AOW-gerechtigde leeftijd nader, misschien meer en meer tot een soort kluizenaar. Wel één die dagelijks mensen wil ontvangen voor wie ik iets kan betekenen. Mensen die de moed hebben om zichzelf en hun ‘ramp-zaligheid’ aan te gaan. En tussendoor wandel ik, vaak alleen met mijn schaduw – in de woorden van Nietzsche. Of wijd ik mij aan de fotografie, het schrijven, het werken in de tuin. De stilte. Het voorrecht van ‘de gouden jaren’ (precies het onderwerp van mijn eerstvolgende artikel). Het hoeft niet anders, ik heb er helemaal vrede mee.

Dus voel je uitgenodigd weer eens mijn website te bezoeken – zoek de verschillen/veranderingen. Ieder artikel zou een ingang, een geitenpaadje voor je kunnen zijn naar jouw weg naar binnen (óver de bergen). Zo zijn ze ook bedoeld. En als je mij in mijn hermitage wil bezoeken voor het aangaan van die reis zelf: dan staat de deur altijd voor je open.

ESSENTIAL WAVES De dromer in je uit laten komen Werd jij vroeger ook altijd een dromer genoemd? Ze vonden je een warhoofd soms, best lief, gevoelig en vol fantasie hoor, maar ook een buitenbeentje. Altijd met je hoofd in de wolken - of weggedoken in je onzekerheid. Misschien daarom ook wel gepest op

30/01/2025

Wat ik aan het doen ben? Sinds een aantal dagen ben ik hoogzwanger van een nieuw artikel. Inspiratie! En meer dan dat, de spreekwoordelijke inkt vloeit ... Het gaat deze keer over het bedriegerssyndroom, ook in relatie tot ADD en burn-out.

Voor de inhoud moet je nog even wachten, maar deel van mijn schrijfproces is het uitzoeken van bijpassende plaatjes in mijn rijke bibliotheek aan eigen fotomateriaal. Door ook mijn beelddenken aan te spreken maak ik mijn logisch denken en schrijven vrij en dichterbij mijzelf. Dit is één van de plaatjes ... Als teaser ...

Nieuwsgierig naar wat het resultaat kan zijn? Lees dan artikelen van mij op https://www.essentialwaves.nl. Over AD(H)D, burn-out, persoonlijke groei en werk.

08/01/2025

Gisteren kwam ik een mooi citaat tegen van mijn jeugdheld (en nog) Friedrich Nietzsche. Over de liefde, ter inspiratie (en omdat ik hieraan moest denken bij de voorbereiding op een cliëntsessie) - eerst in het Duits en dan in mijn vertaling:

"Was is denn Liebe anders als verstehen und sich darüber freuen, dass ein andrer in andrer und entgegengestzter Weise als wir lebt, wirkt und empfindet? Damit die Liebe die Gegensätze durch Freude überbrücke, darf sie dieselben nicht aufheben, nicht leugnen. - Sogar die Selbstliebe enthält die unvermischbare Zweiheit (of Vielheit) in einer Person als Vorausetzung."

"Want Liefde is niets anders dan begrijpen en zich daarover verheugen, dat een ander op een andere en tegengestelde wijze als wij leeft, werkt en voelt? Opdat de Liefde tegenstellingen door vreugde overbrugge, mag zij deze niet opheffen, niet verloochenen. - Want zelfs de Zelfliefde veronderstelt de onvermengbare tweeheid (of veelheid) in één persoon."

22/12/2024

Essential Waves en ik willen graag iedereen, maar in het bijzonder mijn cliënten en collega's, fijne feestdagen toewensen en voor 2025 dat we maar wijs met elkaar en met onszelf mogen zijn en blijven.

28/11/2024

Onlangs kwam in het nieuws dat volgens een recent onderzoek van het CBS maar liefst 17% van de werknemers (15 tot 75 jaar) – dat wil zeggen: 1,7 miljoen mensen! – in de afgelopen twaalf maanden met ongewenst gedrag op het werk te maken hebben gehad. Een derde daarvan de hele dag door!

Typerend is dat organisaties waar dit aan de hand is er ook een handje van hebben om hierdoor uitvallende medewerkers er zo snel mogelijk uit te werken, liefst als ze nog ziek zijn, door middel van 'mediation'. In plaats van de hand in eigen boezem te steken en matige of destructieve leidinggevenden en grensoverschrijdende medewerkers aan te spreken.

Ik merk dat in de aanvragen die ik krijg van mensen die begeleiding zoeken voor burn-out herstel. Vandaar dat ik mijn artikel De ziekmakende organisatie maar weer eens onder de aandacht breng (en bijgewerkt heb).

Aan de situatie kan ik zelf weinig doen, behalve mensen helpen weerbaarder te worden. Zelfbewuster - vanuit hun Essentie. Een weg die eerst naar binnen leidt.

In deze aflevering van onze artikelenreeks over burn-out gaan we dieper in op de invloed van het werk/kantoor. In het voorgaande artikel beschreven we de vier elementen die bijdragen aan de arbeidsvreugde van medewerkers. Nu gaan we na, hoe deze onder invloed van negatieve - ziekmakende - factoren i...