15/07/2025
“Ken je vrouwenmantel al?
Eeuwenlang werd dit plantje gebruikt door vroedvrouwen en wijze vrouwen om het vrouwelijk lichaam te versterken.
Bij menstruatiepijn, na een bevalling, bij overgangsklachten…
Ze noemen haar niet voor niets ‘de mantel van de vrouw’.
Een kruid om je baarmoeder te helen én je intuïtie te versterken.”
Vrouwenmantel in de Westerse kruidengeneeskunde
Botanische naam: Alchemilla vulgaris
Familie: Rozenfamilie (Rosaceae)
Gebruikte delen: Bladeren (soms bloemen)
Smaak: Samentrekkend, bitter
Energetica: Koelend, drogend
Werkingen
• Samentrekkend: door het hoge gehalte aan tannines werkt vrouwenmantel adstringerend, wat helpt bij bloedingen en een slappe baarmoeder.
• Reguleert menstruatie: bij hevige menstruatie, onregelmatige cyclus, en overgangsklachten.
• Versterkt baarmoeder en bekkenbodem: ondersteunt bij herstel na bevalling of miskraam.
• Ontstekingsremmend: bij vaginale ontstekingen, keelpijn (gorgelen).
• Spijsverteringsbevorderend: door de bittere stoffen.
Toepassing
• Infusie (thee): 1 à 2 theelepels gedroogd kruid per kop heet water, 10 min trekken.
• Tinctuur: voor langduriger gebruik bij hormonale klachten.
• Sitzbad of spoeling: bij vaginale ongemakken.
• Compressen: bij wondheling of zwellingen.
Vrouwenmantel in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM)
Vrouwenmantel komt oorspronkelijk niet uit China, maar wordt in moderne TCM-praktijken soms geïntegreerd op basis van haar energetische werking.
TCM-classificatie (benadering)
• Smaak: Bitter, samentrekkend
• Temperatuur: Koel tot neutraal
• Meridianen: Lever, Milt, Nier, mogelijk ook Bao Mai (uterusmeridiaan)
TCM-Werking
• Reguleert de menstruatie (Tiao Jing)
Bij een onregelmatige cyclus of PMS door Lever Qi-stagnatie of Milt-Qi-deficiëntie.
• Stopt bloedingen (Zhi Xue)
Bij te hevige menstruaties of spotting door Milt-Qi-deficiëntie of Hitte in het Bloed.
• Versterkt de baarmoeder (Bu Chong)
Geschikt bij zwakte van de Chong- en Ren-mai, bij vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen of na bevalling.
• Draineert Damp en Hitte (Qing Re, Hua Shi)
Bij vaginale afscheiding of ontstekingen (Damp-Hitte in Onderste Warmer).
• Ondersteunt Yin en Bloed (Yang Xue, Bu Yin)
In combinatie met andere kruiden bij menopauze of opvliegers.
Toepassing in de praktijk
1. Bij menstruatieklachten
• Westerse visie: vermindert overvloedig bloedverlies, werkt regulerend.
• TCM-visie: bij Lever Qi-stagnatie met Bloedhitte of Milt-Qi-deficiëntie.
Combinatie met:
• TCM: Dang Gui (Angelica sinensis), Bai Shao (Paeonia alba), Fu Ling (Poria)
• Westers: Citroenmelisse, duizendblad, frambozenblad
2. Na de bevalling
• Ondersteunt het herstel van de baarmoeder en voorkomt infecties.
3. Overgangsklachten
• Bij opvliegers met Bloedleegte of Yin-deficiëntie in combinatie met Hitte.
Contra-indicaties en aandachtspunten
• Niet langdurig in hoge dosering gebruiken i.v.m. de looistoffen (kan de darmflora verstoren).
• Niet gebruiken bij zeer droge constituties zonder andere bevochtigende kruiden.
• Let op bij zwangerschap – enkel gebruiken onder begeleiding.