31/05/2023
- English Below -
Please like our page to support our shop!
🇳🇱Wat zijn gapers?
Romeinse badhuizen hadden in de oudheid de taak burgers te ontdoen van kwade geesten. Door zich te laten slaan en masseren konden de geesten uit de bloedbaan worden gemasseerd met kruiden en oliën. Dit was een pijnlijke gebeurtenis waarbij de huid flink rood werd. Om de geest daadwerkelijk het lichaam te laten verlaten schreeuwde men - ook van de pijn - deze geesten uit de mond.
Een gaper deed dienst als uithangbord van onder andere apothekers, om klanten te trekken, maar tevens als kwaliteitsaanduiding voor de winkel. Aanvankelijk werd dit uithangteken op de luifel gezet, maar vanaf de 17e eeuw steeds vaker aan de gevel bevestigd, met name in Amsterdam kwam dit veel voor. De mond van de gaper staat niet open om te gapen, maar om de kwade (zieke) geest het lichaam te laten verlaten en zo te helen van een ziekte.
Sommige gapers hebben een pil op de tong, alsof ze bezig zijn om een medicijn in te nemen. De grimas van veel gapers zou te verklaren zijn doordat het medicijn vies smaakt. De gaper is van oorsprong niet direct verbonden met de apotheek. De gaper had eerder dezelfde functie als de pas veel later geïntroduceerde huisnummers (later ook naambordjes) namelijk laten zien wie in een pand woonde/werkte. Zo zijn gapers beschreven op gevels van zeer diverse winkels en ateliers, niet noodzakelijke apothekers. Hoe de verbinding tussen gapers enerzijds en apothekers en drogisterijen anderzijds ontstaan is bestaat geen theorie die door voldoende bronnen ondersteund wordt.
In de 17e eeuw is er in de Lage Landen belangstelling voor de Turkse cultuur (turkomanie) en ook japonisme en chinoiserie hebben als inspiratiebron voor exotische gapers gediend. De zuidelijke of exotische afkomst van de gaper staat symbool voor de herkomst van de ingrediënten van de medicijnen. Er werd met landen in Azië en Afrika veel handel gedreven door West-Europeanen, die daar allerlei tot dan toe onbekende specerijen ontdekten en mee naar huis namen. Daar werden de specerijen gedroogd en verkocht door een drogist. De exotische herkomst, waarvan de tulband getuigt, suggereert wellicht de werkzaamheid van de Oosterse geneeskunst.
Er zijn ook gapers in uniform, zoals brandweer, politie of soldaat. Deze kwamen in zwang in de tw**de helft van de 19e eeuw, op het moment dat het gezag van de overheid op de verkoop van geneesmiddelen werd uitgebreid. Ook de gaper als Romein komt voor.
_________________________________________
🇺🇸 What are Gapers?
Roman bathhouses in ancient times had the task of ridding citizens of evil spirits. By being beaten and massaged, the spirits could be massaged from the bloodstream with herbs and oils. This was a painful event in which the skin turned quite red. In order to actually let the spirit leave the body, people shouted - also from the pain - these spirits from the mouth.
A gaper served as a signboard for pharmacists, among others, to attract customers, but also as a quality indicator for the store. Initially, this sign was placed on the awning, but from the 17th century it was increasingly attached to the facade, especially in Amsterdam. The gaper's mouth is not open to yawn, but to let the evil (sick) spirit leave the body and thus heal from an illness.
Some gapers have a pill on their tongue, as if they were taking a medicine. The grimace of many gapers could be explained by the fact that the medicine tastes bad. Originally, the gaper was not directly connected to the pharmacy. The gaper previously had the same function as the house numbers (later also nameplates) introduced much later, namely to show who lived/worked in a building. For example, gapers are described on the facades of very diverse shops and studios, not necessarily pharmacists. How the connection between gapers on the one hand and pharmacists and drugstores on the other came about is not a theory that is supported by sufficient sources.
In the 17th century there was an interest in Turkish culture in the Low Countries, and Japanism and chinoiserie also served as a source of inspiration for exotic gapers. The southern or exotic origin of the gaper symbolizes the origin of the ingredients of the medicines. Much trade was carried on with countries in Asia and Africa by Western Europeans, who discovered all kinds of previously unknown spices and took them home. There the spices were dried and sold by a chemist. The exotic origin, as evidenced by the turban, may suggest the effectiveness of Eastern medicine.
There are also gapers in uniform, such as firefighters, police or soldiers. These came into use in the second half of the 19th century, at a time when government authority over the sale of medicines was being expanded. The gaper as a Roman also occurs.
