20/11/2025
37 Kenmerken van Beelddenken en Dyslexie
Beelddenkers en mensen met (kenmerken van) dyslexie laten vaak een herkenbaar patroon zien. Meestal hebben zij ongeveer tien van deze eigenschappen, maar welke dat zijn kan per dag of zelfs per moment verschillen. Juist die wisselvalligheid is een belangrijk kenmerk.
Algemene kenmerken
• Maakt een slimme en scherpe indruk, maar worstelt met basisvaardigheden zoals lezen, schrijven of spellen.
• Wordt soms onterecht gezien als lui, dom, ongemotiveerd of ‘lastig’.
• Valt vaak tussen wal en schip: niet ‘ver genoeg achter’ voor hulp, maar wel duidelijk worstelend.
• Scoort laag op schriftelijke tests, terwijl het mondeling juist sterk is; het IQ is vaak hoog.
• Voelt zich dom of minderwaardig en verbergt zwakke kanten met creatieve strategieën; raakt snel gefrustreerd door schoolse taken.
• Heeft talent voor kunst, drama, muziek, sport, techniek, bouwen, ontwerpen, verhalen vertellen of ondernemen.
• Droomt regelmatig weg, raakt de weg kwijt of heeft geen goed tijdsbesef.
• Heeft moeite de aandacht vast te houden; is ofwel hyperactief óf juist dromerig.
• Leert het beste via doen, kijken, ervaren, demonstraties, uitproberen en visuele hulpmiddelen.
Zien, lezen en spellen
• Krijgt hoofdpijn, maagpijn of voelt zich duizelig tijdens het lezen.
• Raakt in de war door letters, cijfers, woorden, volgordes of gesproken uitleg.
• Maakt veel herhalingen, toevoegingen, omkeringen, weglatingen of vervangingen tijdens lezen en schrijven.
• Ziet soms beweging in woorden of tekst die er niet is.
• Lijkt een visueel probleem te hebben, terwijl oogonderzoek niets uitwijst.
• Heeft een scherpe observatie, maar soms moeite met perspectief of perifeer zicht.
• Leest vaak meerdere keren zonder echt te begrijpen wat er staat.
• Spelt fonetisch en niet consequent.
Horen en spreken
• Hoort geluiden harder of scherper; hoort dingen die anderen niet opmerken; is snel afgeleid door geluid.
• Vindt het lastig om gedachten in woorden te vatten; praat soms stokkend, maakt zinnen niet af of spreekt moeilijk uit.
• Maakt fouten met lange woorden, verplaatst woorden of lettergrepen tijdens het praten.
Schrijven en motoriek
• Heeft moeite met schrijven of overschrijven; gebruikt soms een ongewone pengreep; handschrift wisselt steeds.
• Is onhandig of ongecoördineerd; worstelt met bal- en teamsporten; wordt snel wagenziek.
• Kan óók juist heel handig en technisch zijn.
• Verwisselt vaak links en rechts of boven en onder.
⸻
Wiskunde en tijdsgevoel
• Heeft moeite met klokkijken en tijd indelen; taken met vaste volgordes zijn lastig.
• Rekent op de vingers of verzint eigen trucjes; weet soms wel het antwoord maar krijgt het niet op papier.
• Kan wel tellen, maar het tellen van objecten of omgaan met geld is ingewikkeld.
• Kan rekenen, maar worstelt met redactiesommen, algebra en hogere wiskunde.
Geheugen en kennis
• Heeft een uitstekend langetermijngeheugen voor ervaringen, gezichten en plekken.
• Herinnert volgordes slecht en heeft moeite met feiten die niet zelf ervaren zijn.
• Denkt vooral in beelden en gevoelens, weinig in woorden of innerlijke dialogen.
Gedrag, gezondheid, ontwikkeling en persoonlijkheid
• Is extreem rommelig of juist heel perfectionistisch en ordelijk.
• Kan de clown van de groep zijn, juist heel lastig, of juist heel stil.
• Is in de ontwikkeling (lopen, praten, veters strikken) opvallend vroeg of opvallend laat.
• Heeft vaker oorproblemen, voedselgevoeligheden of reacties op toevoegingen.
• Slaapt heel diep of juist heel licht; plast soms lang in bed.
• Heeft een opvallend hoge of juist lage pijngrens.
• Is gevoelig, rechtvaardig, perfectionistisch en emotioneel intens.
• Symptomen verergeren sterk bij verwarring, tijdsdruk, stress of vermoeidheid.
