19/03/2025
Kies jij voor de natuurlijke roomboter of de fabrieks”nepboter?”
MOETEN WE BOTER ETEN ?
…Als het aan het advies van het Voedingscentrum ligt, wel. Zij vertellen, dat we de vetten als halvarine / margarine en bak / braadproducten nodig hebben, om voldoende vitamine A en D binnen te krijgen. Zij baseren hun advies op het feit dat “ wij “ - > de consument -> de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden niet halen, en zij daarom adviseren om dit soort meuk -> want anders kan ik het niet noemen -> iedere dag op je boterham te smeren. Roomboter raden zij af. Want -> daar zit teveel verzadigd vet in en “ minder “ vitamine D, en zouden mensen dus moeten goed op moeten letten om hun vitamine D uit andere voedingsmiddelen te halen. Okay. 😐 Let’s zoom in.
Als we heel erg nuchter naar boter kijken, is het eigenlijk niets meer dan room wat te veel is opgeklopt. Het wordt gemaakt van room dus, met een vetgehalte van 35-42 %. We weten dat room afkomstig is van melk. Om een kilo boter te kunnen produceren, is zo’n 25 liter melk nodig. In speciale machines ( afromers) wordt de melk ontroomd. Afgeroomde melk wordt ook weer doorgewerkt, de room wordt door verwerkt tot boter. Van de afgeroomde melk wordt bijvoorbeeld melkpoeder gemaakt. KLIK HIER -> https://moniquevandervloed.nl/alles-over-boter-is-het-gezond/ -> om de FULL STORY te lezen.
Boter heb je in ontzettend veel soorten en maten. Waar het vroeger erg eenvoudig was om een pakje boter te kopen, moet de consument nu kiezen uit honderden soorten. Er zijn botersoorten met bepaalde vetpercentages en er is plantaardige boter wat eigenlijk geen boter genoemd mag worden omdat boter uit melk zou moeten bestaan. Naast deze verschillende vetpercentages bestaan er honderden soorten, van grasboter tot kruidenboter, van gezouten tot ongezouten boter. Wat we voornamelijk kunnen kopen zijn de soorten die zijn verrijkt met vitaminen en mineralen. Tot slot hebben we ook vloeibare bak en braad boter. Groot gezien gaat het om vijf soorten boter:
ROOMBOTER
Roomboter werd vroeger als enige botersoort gebruikt. Het bestaat uit gemiddeld 82% vet, 16% vocht en twee grammen aan vetvrije bestanddelen zoals vitamine A.B, en D , mineralen, melksuiker ( lactose) en eiwitten. Roomboter wordt ook wel “ echte boter” genoemd, om de verwarring met margarine -> nepboter -> te voorkomen
HALFVOLLE BOTER
Dit gaat om boter waarin het vetpercentage is teruggebracht naar zo’n 40%.
MARGARINE
Margarine wordt beschouwd als een botersoort, maar het is helemaal geen boter. Het is een variant op boter wat wordt gemaakt van dierlijk/ plantaardige vetten. Ik noem het zelf in elkaar geknutseld imitatie boter. De oliën die worden gebruikt om margarine te maken zijn meestal soja en visoliën. Hieraan worden talloze hulpstoffen aan toegevoegd, zoals zout, kleurstoffen, emulgatoren, conserveringsmiddelen en smaakstoffen. Qua vetpercentage komt margarine overeen met boter. Margarine bevat van nature geen vitaminen, zoals roomboter. Dit moet wettelijk worden toegevoegd aan margarine ( vitamine A + D)
HALVARINE
Ook dit gaat niet om een echte boter, maar een kunstboter, met een vetpercentage van 40% ( dus een halfvolle variant op de margarine)Het wordt gemaakt van plantaardige olie en water.
BRAADBOTER
Deze boter is, zoals de naam het al zegt, geschikt om mee te bakken en te braden. Het bestaat uit 97% vet en het vocht is voor het grootste deel aan de boter onttrokken. Aan braadboter worden talloze hulpstoffen toegevoegd om de boter bijvoorbeeld in de pan sneller bruin te laten verkleuren, en het minder te laten spatten.
Goed. Het Voedingscentrum zegt dus dat we de zeer ultra bewerkte meuk iedere dag moeten consumeren om zo voldoende aan onze vitaminen te komen. En dat wij dat beter NIET via roomboter moeten doen, omdat we zo teveel verzadigd vet binnen krijgen en te weinig vitamine D. Maar wat krijgen we binnen als we al die imitatie boter eten ? Wel….dat heb ik ook even op een rijtje gezet. Zie hier de inhoud van een kuip margarine :
65% KOOLZAAD OLIE : voor de industrie een zeer fijne olie om te gebruiken omdat het vele functies bekleedt en ook een zeer goede basisgrondstof is voor talloze producten. Zeker in boter. Industrieel bekeken wordt koolzaadolie, net als de vele andere oliën die zijn bedoeld voor de industrie, door middel van ZEER ONNATUURLIJKE - > chemische -> bewerkingsmethoden verhit en ontgeurd, waarbij het oplosmiddel hexaan wordt gebruikt. Hiervan blijven in regel vrijwel altijd wel residuen in het eindproduct achter. Mocht koolzaadolie dan rijk zijn aan meervoudige onverzadigde vetzuren, zijn deze voor het grootste deel ranzig geworden of zijn omgezet in transvetten.
WATER ; bestaat kunstboter voor een deel uit..
9% PALMVET / 5% PALMOLIE Omdat we ons steeds bewuster worden van de gevolgen van het winnen van palmolie, mijden we palmolie uit onze voeding of…..kiezen voor een duurzame palmolie. Wat houdt dat kort door de bocht in? Wel, het gaat om een door een organisatie goed gekeurde palmolie die zo wordt gegarandeerd op een duurzame winning. Dit betekent in de meeste gevallen, dat de palmolie niet afkomstig is uit de probleem-gebieden, maar uit bijvoorbeeld uit Ghana, of Ecuador. Deze organisatie heet de ROUNDTABLE FOR SUSTAINABLE PALM OIL ook wel het RSPO. In theorie zou deze organisatie voor duurzame palmolie moeten zorgen, maar…in deze organisatie zitten behalve natuur-organisaties ook de grote palmolie-leveranciers en bedrijven als UNILEVER, die juist de grootste gebruikers zijn van palm-olie. De criteria voor duurzame palmolie zijn erg matig en controles worden door de organisatie zelf uitgevierd. Dit zorgt ervoor dat sancties nauwelijks worden uitgedeeld en de regels nauwelijks of niet worden nageleefd. Anders gezegd geeft een RSPO keurmerk helemaal geen garantie op een duurzame winning van de palmolie in een product. Wat wel enige zekerheid geeft is dat de palmolie niet uit de probleemgebieden afkomstig is ( waar de industrie dus voornamelijk palmolie haalt ) maar dat het uit andere landen afkomstig is, maar het zegt verder niets over hoe alles wordt gewonnen.
Kortom: duurzame palmolie klinkt op papier erg leuk, maar zegt verder niet zoveel. Wat wel een verschil kan maken, is om palmolie in zijn geheel te boycotten.
Margarine is zo’n product waar ontzettend veel palmolie voor wordt gebruikt. Wat je voorkeur ook is ( margarine, halvarine of roomboter) als je mens, dier en milieu een groot plezier wil doen en deze zoveel mogelijk wil sparen, kun je beter niet voor margarine en halvarine kiezen. Deze kunstboters hebben veel palmolie nodig om gemaakt te worden. Wil je deze walgelijke palmolie-industrie niet spekken, koop deze kunstboters dan niet. En hou het op een matig gebruik van echte biologische roomboter. Daar komt geen palm olie aan te pas.
SOJA LECITHINEN : bestaat voornamelijk uit fosfolipiden en heeft het niet hetzelfde voedingsprofiel als hele sojaproducten. Het wordt gebruikt als emulgator om stoffen in voeding of producten aan elkaar te binden.
MONO EN DIGLYCERIDEN VAN VETZUREN ; dit zijn synthetische vetten die worden verkregen uit glycerol en andere diverse vetzuren. Deze bevatten transvet, wat sterk gecorreleerd is met een verhoogd risico op diabetes type 2 en hartziekten . De CDC heeft transvet gekoppeld aan ten minste 20.000 hartaanvallen per jaar en het Institute of Medicine zegt dat er geen veilig niveau is om te eten. Geen lieverdje voor je gezondheid dus, laat dat je duidelijk zijn.
0,3% ZOUT ; zout wordt toegevoegd ter conservering en uiteraard voor smaak
SORBINEZUUR : dit komt oorspronkelijk uit het zuur van de lijsterbes, maar wordt tegenwoordig vooral kunstmatig gemaakt. De industrieel gebruikte methode is de reactie tussen crotonaldehyde en keteen. Niets natuurlijks aan dus.
CITROENZUUR : ter conservering
AROMA’S ; welke ? Meestal iets om te emulgeren. Maar wat ?
CAROTENEN : kleurstof
VITAMINE A + D ; synthetisch
Dit alles -> dus deze realistische lijst van ingrediënten -> lijkt een beetje onder het kleed te worden gehouden. Vast wel voldoende vitaminen, en mineralen, maar als we 100% pure roomboter eten krijgen we dat ook binnen. En komen we vitamine D tekort, dan kunnen we dat, net als gebeurt in margarine enzovoort, aanvullen met suppletie. We hebben al die ultra bewerkte meuk anders gezegd NIET NODIG, omdat we de belangrijke -> inderdaad essentiële -> voedingsstoffen uit heel veel ANDERE bronnen kunnen halen, daar waar een Voedingscentrum -> een organisatie die toch over ons welzijn op gebied van voeding zou moeten waken -> ook veel raad en advies over zou kunnen geven. Zoals welke voedingsmiddelen vitamine A + D bevatten. Ik kan het zo opnoemen ; vette vissoorten als makreel / sardines / zalm en haring. En ook in mindere mate eieren en zelfs Shi-take champignons. Het is niet zo, dat we zijn overgeleverd aan ultra bewerkte imitatie boter. En we zijn denk ik allemaal vast zo wijs, dat we geen pakjes roomboter tegelijk opvreten, toch ? Net als je geen kuip margarine als een boterberg op je bammetje smeert. Wist je overigens, dat er aan zuivelproducten -> melk en plantaardig -> ook vitamine D wordt toegevoegd ? Hierbij geldt een maximaal verrijkingsniveau van 4,5 microgram/100 kilocalorieën om een te hoge inname te vermijden. En dus haal je het niet alleen maar uit die zwaar bewerkte meuk. De ham-vraag is : heb je echt boter NODIG ?
NEE.
Want we kunnen de voedingsstoffen -> vitaminen / mineralen maar ook VETTEN -> uit heel veel andere, MEER GEZONDE voeding halen. ONVERZADIGDE VETTEN zijn van noodzakelijk belang voor een goede gezondheid. Behalve dat vetten, net als koolhydraten, belangrijke brandstof voor je lichaam zijn, zijn vetten ook de leverancier van vetoplosbare vitamine zoals vitamine E, D en K. Onder deze groep vetten vallen ook omega 3 en omega 6.1 Het gaat daarnaast om een goede BALANS. Onverzadigde vetzuren vinden we in oliën, zoals olijfolie en lijnzaadolie. Daarnaast bestaan avocado’s, noten, zaden en vette vis voor een groot deel uit onverzadigde vetten. Wist je dat deze producten zorgen dat jij langer een verzadigd gevoel hebt en daardoor ook uiteindelijk minder eet? Daar lees je bij het Voedingscentrum nu nooit iets over. De goede balans vinden is hier de boodschap, en vooral, dat je dit niet uit kunst boter hoeft te halen. Vervang boter met een paar gezonde voedingsmiddelen, zoals voortaan in echte pure olijfolie op meest lage temperaturen bakken, chocopasta op je boterham vervangen met zelf gemaakte pindakaas - > van biologische pinda’s -> , iedere dag een handje noten door je menu laten lopen, Een avocado op brood met de homemade pindakaas, kortom….je kunt zoveel kanten op. Ook met bio-dynamische roomboter. Gebruik dit alleen MET MATE. Denk bijvoorbeeld aan een dun laagje roomboter op je boterham, daarop wat pindakaas en avocado. Het is allemaal niet lastig. Maar wel een kwestie van een juiste balans.
