Met de decentralisaties stuurt de Rijksoverheid op integraal werken, één gezin - één plan - één contactpersoon, bieden van veiligheid, aanpakken van huiselijk geweld en kindermishandeling, meer preventief optreden. Dat vereist het delen van (bijzondere) persoonsgegevens. In de voorbereiding op de decentralisaties werd duidelijk dat er bij professionals en hun organisaties veel onduidelijkheid is over wat er kan, mag en moet als het gaat om delen van gegevens in het sociaal domein. Professionals worden daar onzeker van en terughoudend in hun optreden en het delen van gegevens. Uit diverse onderzoeken door de Inspecties blijkt dat die onzekerheid en terughoudendheid heeft geleid tot slechte zorg, mishandeling en overlijden van mensen. Naar aanleiding daarvan hebben de Zeeuwse gemeenten het initiatief genomen voor een Zeeuwse leertuin over privacy. De leertuin is formeel op 1 juli 2015 van start gegaan. Het doel van de leertuin is om in Zeeland één gezamenlijke visie en handelingskader te gaan hanteren met betrekking tot het delen van gegevens, opdat er geen onzekerheid en terughoudendheid meer is. De visie en het handelingskader moeten juridisch houdbaar zijn, passen bij de waarden van goed hulpverlenersschap en de beroepscodes. De leertuin moet verder een convenant opleveren dat door de relevante partners ondertekend wordt, waarmee zij zich committeren aan de visie en het handelingskader. De visie en juridische argumentatie zijn opgebouwd door Jolanda van Boven. De visie werd al verwerkt in het privacyreglement van Porthos dat in december 2014 door de Colleges van BenW Walcheren werd vastgesteld. Toen werd er al op gewezen dat er controverse is: de visie van Jolanda van Boven wijkt af van het heersende paradigma over het beroepsgeheim. Dat geldt vooral voor de gezondsheidszorg, en al helemaal voor de geestelijke gezondheidszorg. Ook de ministeries en de VNG zijn verdeeld. De visie wordt wel ondersteund door de visie die de Inspecties uitdragen. De betekenis van de controverse is dat we ruimte nemen om te leren (dus niet de visie opleggen), ruimte nemen om de professionals te trainen, en het een visie van onszelf maken. In april 2014 werd een bijeenkomst gehouden om bij professionals, management, ambtenaren en bestuurders te toetsen of er draagvlak was om een gezamenlijke leertuin op te zetten en daarbij de visie van Jolanda van Boven als vertrekpunt te nemen. Dat draagvlak bleek er te zijn. Na een hoop voorbereidende werkzaamheden ging de leertuin op 1 juli 2015 officieel van start. De leertuin onderscheidt vier clusters:
- Veiligheidshuis / Veilig Thuis
- Walcheren
- Oosterschelderegio
- Zeeuws Vlaanderen
De opbouw van de leertuin in hoofdlijnen:
- Toets-bijeenkomst over de visie Leertuin april 2014
- Startbijeenkomst Zeeuwse Leertuin 1 juli 2015
- Hoorcollege 7, 8, 18 september 2015
- Trainingen Walcheren: 17,18 en 24 november 2015
- Action Learning januari tot oktober 2016
- Convenant november 2016
Op Walcheren ligt de focus op de medewerkers van Porthos en de Gebiedsteams, Maatschappelijk Werk Walcheren. De bedoeling is om van daaruit een olievlek werking te creëren. Prioriteit ligt bij Juvent, Emergis, huisartsen, Hogeschool Zeeland opleiding Social Work. In de fase van Action onderscheiden we een leerlijn en een ontwikkellijn.
- de leerlijn concentreert zich op het toepassen van het handelingskader door de professionals. De cotrainers van het Walcherse begeleidinsteam gaan daartoe naar de overleggen van bijvoorbeeld de gebiedsteams. Er is een plan van aanpak opgesteld met werkwijze en data.
- de ontwikkellijn richt zich op het wegwerken van belemmeringen in de context en het stimuleren van goede ontwikkelingen. Op basis van de trainingen is er een lijst met 21 zaken waar ontwikkeling op nodig is. Hierop zijn nog geen specifieke deelplannen en data.
- er zijn per cluster Action Learning bijeenkomsten om de voortgang te bespreken. Aanwezig zijn (vertegenwoordiging van) het Walchers begeleidingsteam, (vertegenwoordiging van) het MT Porthos en Jolanda van Boven / Peter Gunst.
- er worden ontwerptafels ingericht om structuren te heroverwegen. Denk bijvoorbeeld aan terugdringen van het aantal overlegtafels.
- er zijn specifieke werksessies, bijvoorbeeld met Intervence, om af te pellen hoe de certificering met bijhorend normenkader zich verhoudt tot het handelinsgkader.
- er is een klankbordgroep: deze is bedoeld voor de managers van betrokken organisaties, om met hen de voortgang te bespreken. De leertuin heeft ook betekenis voor de Zeeuwse gemeentelijke concerns. Uit een analyse voorjaar 2015 blijkt dat geen enkele gemeente in Zeeland de bescherming van persoonsgegevens volledig op orde heeft. In overleg met de Kring van gemeentesecretarissen is Jo Steinbusch van Veere aangeduid als eerste contactpersoon namens de Kring. Specifieke aandacht zal nodig zijn voor de accountants controles. Nog niet alle relevante medewerkers zijn getrained. Waarschijnlijk is een veegtraining nodig. Deze is nog niet gepland. https://twitter.com/LeertuinZeeland
http://www.veiligheidshuiszeeland.nl/nieuws