LODUR, Praktijk voor beeldende therapie

24/10/2025

Ik kom met mevr in contact via de ondersteuningsconsulent bij Patio Erasmus MC. Mevr kan slecht bij haar gevoelens en ervaart hier last van.
Mevr is nog relatief jong en zit in de palliatieve fase van haar ziekte. Het betekent dat zij niet meer beter zal worden. Hoe lang zij nog mag leven weet ze niet. En daar heeft zij het best moeilijk mee. De gevoelens die dit oproept zijn zó ondragelijk voor haar, dat zij zich verschanst heeft in haar hoofd. De gedachte; "Ik word tóch niet oud!" blokkeert haar en weerhoudt haar te léven.

"Ik ben als een ridder op een paard", schetst zij. "Krampachtig probeer ik zoveel mogelijk dagen aan het leven toe te voegen. Maar wat heb ik aan die dagen als ik alleen maar op dat paard zit?"

Ik geef mevr twee grote vellen papier. Op het eerste vel mag zij in grote, zwarte, vette en hoekige letters schrijven; "Ik word tóch niet oud". Als ze klaar is mag zij de poster (want dat wordt het) aan de muur hangen. Het voelt confronterend. Ze voelt hoe haar adem er hoog van in haar keelgebied gaat zitten. "Mijn leven, wat daar nog van over is, voelt zo zinloos".

Daarna vraag ik haar nóg een poster te maken. Nu in kleurige, mooi versierde letters; "Ik mag leven". Ze kijkt me verbaasd aan maar gaat toch aan de slag. Even later hangen beide posters naast elkaar. Ik vraag of ze een verschil ervaart t.o.v. de eerste poster.

"Dit voelt veel lichter", zegt ze. "Zowel de tekst als de kleurige, sierlijke letters. Het lijkt alsof ik meer ruimte voel. Zowel in mijn lichaam als om me heen".
We hebben een gesprek over wat "leven" voor haar betekent. Over wat zij belangrijk vindt én over wat zij leuk vindt om te doen. Dat zij elke dag kan kiezen om te leven. Ook als de eindstreep in zicht komt. "Op deze manier kan ik leven aan de dagen toevoegen i.p.v. dagen aan het leven", zegt ze. Ze neemt zich voor te gaan oefenen en zichtbaar lichter wandelt ze naar buiten.

22/10/2025

Hij is altijd gezond geweest, nooit ziek. "Ik voel me ook nu helemaal niet ziek. Toch heb ik leukemie...".

Op bed ligt een grote vent. Met handen als kolenschoppen. "Ik heb altijd in de bouw gewerkt." Mijnheer laat me vervolgens foto's zien van een prachtig gerestaureerde boerderij. Ik ben onder de indruk. En vraag wat ik voor hem kan doen.

"Ik heb altijd interesse gehad in tekenen", vertelt mijnheer. "Maar daar had ik nooit tijd voor. Thuis is er altijd iets te doen. Maar nu lig ik hier en heb ik véél tijd. Ik wil beter leren tekenen". Duidelijk.

Mijnheer laat me zijn schetsboekje zien. Het is al helemaal gevuld met de ene schets na de andere. Het zijn lijntekeningen. Zonder diepte of schaduw. Maar mijnheer heeft wél oog voor detail, zie ik.

Ik vraag naar zijn potloden en samen bekijken we zijn tekendoos. Ik leg uit welke potloden hij heeft en wat hij er mee kan. "Zullen we samen eens op ontdekkingsreis gaan?" nodig ik hem uit. Daar heeft mijnheer wel oren naar.

Op tafel ligt er nog plastic bestek van zijn maaltijden. Het worden dankbare modellen om na te tekenen. We bestuderen waar er licht valt op de vork en waar niet. Als we de vork bestudeerd hebben gaan we aan de slag. Na een half uur bekijken we elkaars tekening en wisselen we ervaring uit.
"Erg fijn om te doen", glundert mijnheer. "Ik denk niet na en ik ben weer met mijn handen aan het werk. Daar word ik toch het meest blij van".

20/10/2025

Toen ik halverwege de twintig was, denderde kanker voor het eerst mijn leven binnen. Mijn ouders kregen kort na elkaar kanker en waren tegelijkertijd ziek.
Ik kon het maar nauwelijks geloven...

De onzekerheid over wat ons allemaal te wachten stond en de angst om hen al te moeten verliezen voelde ondragelijk.

Het was pittig om hun ziekte-periode mee te maken en daar als dochter machteloos in te staan. Daarna kwam hun overlijden en de lange periode van rouw.

Er is in onze gezondheidszorg veel aandacht voor de fysieke kant van kanker. Dat is ook goed. Maar de psychische impact krijgt veel minder aandacht en ruimte. Zowel voor de patiënt als voor diens familie. Dat vind ik onbegrijpelijk en onaanvaardbaar.
Daarom ben ik mij gaan specialiseren in oncologische nazorg met behulp van creatieve opdrachten. Dat doe ik in zowel mijn eigen praktijk als ook vanuit in het Erasmus MC Kanker Instituut.

Meer over mijn werk lees je op https://lodur.nl/

Mijn naam is Wike de Klerk, geregistreerd beeldend therapeut bij Lodur Kunstzinnige Therapie en bij Patio Erasmus MC Kanker Instituut. Ik help mensen ná kanker bij het ontdekken van nieuwe manieren om zelf weer inhoud en vorm te kunnen geven aan hun veranderde leven zodat zij van patiënt weer mens kunnen worden.

17/10/2025

Nog geen 3 maanden geleden fietste ze nog. Onbewust van het proces wat zich in haar lichaam afspeelde. Toen het zich openbaarde was het al laat. Té laat.
Halsoverkop moest ze haar geliefde eiland verlaten om haar intrek in een hospice te nemen in de omgeving van haar kinderen en broers. Ze kan het nog maar nauwelijks bevatten...

Ik mag kennis met haar komen maken omdat ze wel wil onderzoeken of er mogelijkheden zijn om iets na te laten aan haar kleinkinderen. "Dat zijn zulke boefjes!"

Ze kiest voor 3 doosjes die zij voortvarend beschildert in een stijl die past bij het betreffende kind.
In de doosjes legt ze een bedje van gekleurde viltwol, passend bij het thema van de doosjes.
Ze werkt er in etappes aan en merkt dat haar krachten aan het afnemen zijn. "Ik kan de hele dag wel slapen!" Het frustreert haar enorm. Dapper zet ze door en vraagt geen hulp. Als ik zie dat ze zichtbaar worstelt, vraag ik of ik haar mag helpen. Het mag...

En dan zijn de doosjes áf! Op de bedjes van gekleurde wol liggen ronde glazen plaatjes met daarop een foto afgedrukt van de kinderen. Daar bovenop komt nog een laagje wol met tot slot een edelsteentje waarvan zij vindt dat het bij dit kind past. Het zijn ware schatkistjes!

"Ik weet nu alleen nog niet of ik de doosjes NU al zal geven of straks als ik dood ben". We hebben een mooi en kwetsbaar gesprek over de voor- en nadelen van elke keuze. Ze gaat er een nachtje over slapen...

www.netwerkbeeldendebegeleiding.nl

17/10/2025

Mijn vak is, als je het mij persoonlijk vraagt, het mooiste wat er is. Toch is het nog behoorlijk onbekend bij de meeste mensen; wát in hemelsnaam is beeldende therapie? Hoe kan een beetje tekenen, schilderen of boetseren je nou helpen je lekkerder in je vel te voelen? Laat staan een steen bewerken. Enne... is het niet méér iets voor kinderen?

In onderstaand artikel lees je hoe een cliënt bij voorbaat haar oordeel al klaar had over beeldende therapie maar het tóch ging doen en ervaren. Je leest haar verhaal hier; https://lodur.nl/creatie.../beeldende-therapie-zelf-ervaren/

15/10/2025

Nu de Herfstvakantie in diverse delen van NL begonnen is, luister je misschien graag naar een podcast...

Enige tijd geleden mocht ik er aan één meewerken! Ik werd geïnterviewd door Tobias, van de podcast , Koffie en Kanker. Daarin gaan we in gesprek over mijn werk als beeldend therapeut in de oncologie; hoe kan het zélf bezig zijn met kunst, de mens met kanker helpen tijdens zijn ziekte- en herstelproces?
Hier kun je luisteren naar ons gesprek; https://open.spotify.com/episode/5YG9T846oxRKoQhCmrLnhd?si=MZuQP6eHR36GkPpjmDWBFg

Wist je dat je ook een podcast kunt luisteren over het werk van een ondersteuningsconsulent? Mijn collega Jannet den Dekker werkt als ondersteuningsconsulent voor Erasmus MC PATIO. Ook zij ging in gesprek over haar werk en de waarde ervan voor de mens met kanker. Je kunt hem hier luisteren; https://open.spotify.com/episode/5K8IjPzJL4QRT8FnJYF9ZQ?si=GtVRzu2eQ2KDydt3-nN8xw

Houd , Koffie en Kanker in de gaten, want binnekort zal er ook een podcast gemaakt worden over muziektherapie in de oncologie met Naaijkens-Doek.

Koekjes, Koffie en Kanker · Episode

10/10/2025

Deze week is het De Week van de Palliatieve Zorg. Palliatieve zorg is zorg die je ontvangt op het moment dat je niet meer beter wordt.

Ook als beeldend therapeut kan ik met mijn werk van betekenis zijn in deze fase van het leven. Lees maar;

Over datum…
“Ik ben al twee maanden over datum”, zegt ze als ik naast haar kom zitten. Ze heeft mee gedaan met de klei-workshop Kracht & Kwetsbaarheid en voor haar op tafel zie ik een zonnebloem liggen met daarnaast een doodskist met een mensfiguurtje erin.

“Ik heb een zeldzame vorm van kanker”, gaat ze verder “en 14 maanden geleden vertelden ze mij dat ze niets meer voor mij konden doen. Ze gaven me nog ongeveer een jaar. Dat poppetje in die kist, dat ben ik. Maar eigenlijk gaat het best goed met mij op dit moment”.

“Dát lijkt me erg vreemd om te ervaren”, zeg ik. “Hoe is dat voor u, in deze extra tijd te leven?”

“Het is ook raar”, zegt ze. “Maar ik probeer te blijven doen wat ik graag wil zolang het goed met me blijft gaan. Ik ga niet zitten wachten op de dood. Ik fiets nog veel en geniet van wat lukt.”

Ik knik en geef haar groot gelijk. Tegelijkertijd vraag ik mijzelf af of het mij ook zou lukken om goed met extra tijd om te gaan als het mij zou overkomen.

“En de zonnebloem?’, vraag ik. “Welke rol speelt de zonnebloem in dit verhaal?”
“Zonnebloemen maken me blij”, licht ze toe. “Die blijheid, dat optimisme kan ik goed gebruiken om te blijven leven. Het leven dat ik nú heb, op een zinvolle manier te blijven invullen. Te genieten”.

07/10/2025

Deze week is het De Week Van De Palliatieve Zorg.

Palliatieve zorg is zorg die je krijgt als je weet dat je niet meer beter wordt. Soms is je levensverwachting nog maar kort, maar soms heb je nog best wat tijd van leven. Dat kan wel jaren zijn.... Er is in beide gevallen meestal tijd om (als het bericht is ingedaald) na te denken over wat je nog wilt en wat niet. Wil je misschien nog iets nalaten of maken voor de achterblijvers?

Op dat moment komt de andere kant van mijn werk als beeldend therapeut in zicht; beeldende begeleiding. Beeldende begeleiding mag ik doen in de hospice, bij mensen thuis maar ook op mijn fijne werkplek in het Erasmus MC op de oncologische afdelingen.

Vandaag wil ik een verhaal met jullie delen vanuit de beeldende begeleiding;

Levenseinde

Samen hebben we enkele malen getekend in de tijd dat zij in het ziekenhuis lag. Ze onderging dapper de grote operatie waar zij zo tegenop zag en verdroeg vol vertrouwen de chemo.

Ze heeft uitgekeken naar het moment dat zij het ziekenhuis mocht verlaten. “Maar ik kom nog wel terug hoor! Ik zal af en toe hier moeten zijn voor de controles en dan kom ik graag weer tekenen”. Daar keken we beide naar uit. Ze maakte alvast een poliklinische afspraak voor tijdens de eerste controle.

Op de dag dat ik haar poliklinisch ontmoet, krijg ik het bericht dat zij tóch weer in het ziekenhuis ligt. Het ziet er helemaal niet goed uit! Of ik haar op de kamer kan bezoeken. Enigszins bezorgd stap ik in de lift.

Als ik mijn hoofd om de deur steek, lacht en huilt ze tegelijkertijd. “Ik zit vol kanker”, stamelt ze. “Er is niets meer aan te doen”. Beiden zitten we verslagen op bed.
“Mijn hoofd staat ook helemaal niet naar tekenen” zegt ze dan.
-“Dát kan ik mij voorstellen!” antwoord ik. “Zal ik iets voor je tekenen? Vind je dat misschien fijn?” Dat lijkt haar wel wat. “Maar ik heb geen idee wát, hoor”, zegt ze. “Weet jij niet iets?”

Ik laat haar wat afbeeldingen zien ter inspiratie. Ze kiest een zonsondergang. Ik pak een vel papier, pastelkrijt en ga aan de slag. Ik teken op zijn kop zodat zij de tekening “gewoon” ziet ontstaan. Samen kijken we welke kleuren er nodig zijn en ik luister naar haar wensen en aanwijzingen.

Wanneer de zonsondergang af is, hang ik hem tegenover haar bed. “Hij is fijn om naar te kijken”, zegt ze. We praten nog wat over het slechte nieuws en over wat zij en haar gezin nog graag samen willen gaan doen voor het niet meer kan.
Als de verpleegkundige komt voor zorg, neem ik afscheid van haar en bedank ik voor de keren dat we fijn samen getekend hebben. Met een vreemd en onbestemd gevoel stap ik in de lift naar beneden…



Voor meer informatie over beeldende begeleiding kijk je op; www.netwerkbeeldendebegeleiding.nl

29/09/2025

Ze voelt zich niet prettig in haar vel. Ze durft niet op haar lichaam te vertrouwen. Het "probleem" speelt rond haar hart. Bij elk klein "piepje" slaat de angst haar om haar aangedane hart en dat wil ze eigenlijk helemaal niet. Ze voelt de neiging om er van weg te willen rennen. Dát gaan we niet doen. Ik denk dat we dat hart van haar eens lekker gaan verzachten. Met zachte, gekleurde schapenwol, warm water en geurige zeep.

Ik vraag haar met gesloten ogen een steen te kiezen die "goed" voelt in haar hand. "Passend". Met je ogen gesloten kun je beter voelen. Die steen staat symbool voor het hart. Hoe voelt dat? De vorm? De temperatuur? Het oppervlak? De zwaarte of de lichtheid ervan? Wil het hart je iets vertellen? Wil jij misschien iets tegen je hart vertellen?

Daarna pluizen we witte wol uit tot uiterst luchtige "velletjes" vilt. Dat doen we ook met de drie kleuren wol die daarna kiezen.
Met de witte velletjes wol bekleden we de steen rondom. Zo strak mogelijk. Wat niet lukt; het veert luchtig wat terug. Dat zij zo.

Als we de steen niet meer door de witte basislaag heen zien, doen we hetzelfde met de gekozen basiskleur. Totdat we het wit niet meer zien. De steen is nu twee keer zo groot geworden! En heel fluffy. Met de laatste twee kleuren brengen we slechts wat detail aan. En dan komt het warme water met de geurige zeep.

We nemen ons "hart" in onze handen en dompelen het zachtjes onder totdat er geen luchtbelletjes meer opstijgen. Het vilten huidje zit inmiddels te ruim om de steen heen en is volledig ingestort. Dát is het moment waarop ze het vertrouwen verliest; "Komt dit nog wel goed?" Ik knik. "Als je blijft doen wat nodig is, komt het vanzelf goed. Echt wáár! Vertrouw maar op het proces".

We zepen onze handen flink in en beginnen te wrijven. Rondom en daarbij steeds plooien glad strijkend. Terwijl we dit blijven doen, krimpt de wol en komt deze steeds strakker om de steen heen te zitten.

Na een half uur zit er een zacht, kleurig en warm huidje om het aangedane hart heen.
"Wat is het fijn om op deze manier met mijn hart bezig te zijn. Ik kan het letterlijk aanraken. Aaien....". Ze houdt het "hart" tegen haar wang. Dat voelt en ziet er heel anders uit dan ervan weglopen.

Ben je nieuwsgierig naar wat beeldende therapie voor jou zou kunnen betekenen? Stuur me gerust een berichtje; https://lodur.nl/contact/

Vanaf oktober heb ik weer ruimte voor nieuwe cliënten in mijn praktijk.

22/09/2025

Jonge dames zijn het; rondom de tien jaar. Hun moeder is zojuist overleden en op diens kamer is het nu erg onrustig en chaotisch met familie, zorgverleners en hoe het nu verder moet. Ik zit met deze dochters in de lounge van de 12e verdieping en op tafel staan allerlei kleuren verf en een stapeltje houten harten.

"Wat vinden jullie van het idee om ieder twee harten te beschilderen?" opper ik. "Eén voor mama, zodat ze jullie altijd dichtbij heeft. En één voor jezelf, zodat jij mama altijd dichtbij hebt". Ze vinden een een goed idee.
Ze pakken ieder een hart en verf en gaan kibbelend aan de slag.

"Kijk", zegt de ene dochter tegen mij terwijl ze een vers beschilderd hart voor mijn neus houdt. "Dit is mama's lievelingskleur!" Ik knik en zeg dat ik het een mooie kleur vindt. Er komt wat rust en dan beginnen de meiden te vertellen over de afgelopen periode en hoe dat voor hen was...

Ben je nieuwsgierig naar wat beeldende therapie voor jou zou kunnen betekenen? Stuur me dan gerust een berichtje; https://lodur.nl/contact/
Vanaf oktober heb ik weer ruimte voor nieuwe cliënten in mijn praktijk.

15/09/2025

Hij is van hetzelfde bouwjaar als ik. Ik treft hem op de rand van zijn bed. Dat is voor nu de meest comfortabele houding voor hem, zegt hij.

Ik vertel hem dat ik gekomen ben omdat ik van mijn collega muziektherapeut heb gehoord dat hij interesse heeft in het maken van een gipsafdruk van de hand. Hij knikt. "Ik heb slecht nieuws gehad", vertelt hij. "Ik wil de afdruk graag voor mijn kinderen maken". Dát gaan we het doen.

Ik vertel hem hoe het maken van de afdruk in zijn werk gaat en dan gaan we samen aan de slag. Mijnheer kan goed mee werken, dat maakt het gemakkelijker voor mij. Even maak ik mij zorgen of de vorm/mal groot genoeg is voor de hand van mijnheer. Het past! Ik besluit ook al mijn gips te gebruiken voor het vullen van de mal. Precies pas!
Ondertussen vertelt hij over zijn ziekzijn, zijn leven en over zijn kinderen. Zijn kinderen weten niets over de afdruk en hij wil het geheim houden. Ik stel voor dat ik de afdruk daarom mee neem om hem elders te laten drogen. Dat mag. Ik beloof hem dat ik op mijn eerstvolgende werkdag, drie dagen later, terug zal komen met de handafdruk.

Als ik hem drie dagen later tref, zit hij hijgend op de rand van zijn bed. Benauwd... "Je zit er vandaag héél anders bij dan drie dagen geleden", zeg ik tegen hem. Hij knikt; "Bizar hé?"
Ik laat hem de afdruk zien en hij is tevreden. Vertelt dat ie voor zijn jongste kind gaat zijn. Die trouwt volgend jaar en hij zal er niet bij gaan zijn. Zijn oudste kind weet inmiddels van de afdruk en zal degene gaan zijn die de afdruk aan het jongste kind gaat geven. "Het zal een emotioneel moment worden", hijgt hij. "Ja", zeg ik. "Mooi en verdrietig tegelijkertijd".

P.S; de foto toont niet de handafdruk van mijnheer, maar is een proefafdruk van mijn eigen hand geweest waarbij helaas de vingers zijn afgebroken.

Ben je nieuwsgierig naar wat beeldende therapie voor jou zou kunnen doen? Stuur me dan gerust een berichtje; https://lodur.nl/contact/
Vanaf oktober heb ik weer ruimte voor nieuwe cliënten in mijn praktijk.

08/09/2025

Mevrouw is al een tijdje opgenomen in het ziekenhuis om te laten onderzoeken wat er in haar hoofd gebeurd. Ze heeft gemerkt dat er allemaal dingen gebeuren die zij niet gewend is van zichzelf; ze vergeet dingen, kan niet op woorden komen, ziet wazig en dat maakt dat zij haar creatieve hobbies niet meer zelfstandig kan doen. Dat doet haar veel verdriet. "En ik verveel me te pletter", zegt ze. "Want nu duren de dagen wel erg lang! "

Daar kan ik mij iets bij voorstellen. Dat moet vreselijk frustrerend zijn. En verdrietig.... Ik vraag haar of ze het goed vindt dat ik eens met haar mee denk in wat er nog wél mogelijk zou kunnen zijn op het creatieve vlak. Dát mag!

Mevrouw vertelt dat zij altijd erg precies en perfectionistisch is geweest. Dát lukt nu niet meer want ze ziet momenteel niet scherp. "Hoe zou u het vinden om eens abstract te werken? Met bijvoorbeeld pastelkrijt? Dat hoeft allemaal niet zo precies dus het kan niet fout gaan". Terughoudend kijkt ze me aan. "En hoe moet ik dat dan doen?" vraagt ze pinnig. "Mag ik het u laten zien?", vraag ik en pak een vel papier met een doos pastelkrijt. Het vel papier plak ik vast op de tafel tussen ons in. Als ik de doos pastelkrijt open doe, is ze meteen enthousiast; "Wát een geweldige kleurtjes! Daar ben ik dol op!"

"We kunnen een compositie maken van kleurvlakjes die naast, boven of onder elkaar geplaatst kunnen worden", vertel ik en met een donkere mosgroene kleur breng ik een vlakje aan op het papier.
"Mag ik nu?" vraagt mevrouw en zonder op het antwoord te wachten hangt ze al boven de doos met kleurtjes.

Zo werken we om beurten met steeds een andere kleur aan onze compositie. Ondertussen vertelt mevrouw me over haar leven en over haar ziekzijn.
Als het vel papier gevuld is vindt mevrouw het nét een lappendeken. Daar kan ik het wel mee eens zijn. Ze vond het fijn om met de kleurige krijtjes gewerkt te hebben. "En ik kon óók nog mijn verhaal doen!" zegt ze tevreden.

Ben je nieuwsgierig naar wat beeldende therapie voor jou zou kunnen doen? Stuur mij dan gerust een berichtje; https://lodur.nl/contact/
Vanaf oktober heb ik weer ruimte voor nieuwe cliënten in mijn praktijk.