05/07/2025
Het levende water in ons: van Tao tot de Incaโs, van Steiner tot Moerman
Auteur: Alex Leupen
De gedachte dat water in ons lichaam een gestructureerde, levende matrix vormt (H3O2) die licht opslaat, energie geleidt en mogelijk zelfs bewustzijn weerspiegelt, is niet alleen een vrucht van moderne biofysica, maar raakt aan inzichten die in verschillende tradities al lang een plaats hadden. Gerald Pollack heeft in zijn experimenteel onderzoek aangetoond dat water zich in levende systemen anders gedraagt dan in een glazen beker: het vormt een zogeheten exclusion zone โ H3O2 โ langs hydrofiele oppervlakken, zoals celmembranen en eiwitten. Dit water is viskeuzer, negatief geladen, absorbeert licht en kan energie vasthouden en vloeistoffen in beweging zetten, zonder pomp. Het functioneert als een biologische batterij en lijkt een actieve rol te spelen in metabolisme, elektrische geleiding en regeneratie.
Opmerkelijk is hoe nauw deze waarnemingen aansluiten bij wat in oudere tradities werd beschreven โ zij het in een andere taal. In de taoรฏstische alchemie is water het element van transformatie, zachtheid en ontvankelijkheid. Het vertegenwoordigt jing, de essentie van leven, opgeslagen in de nieren. Deze essentie kan, via adem, beweging en bewustzijn, worden omgezet in qi (energie) en shen (helder bewustzijn). Water is hier geen passieve stof, maar een transformerende kracht, die bijdraagt aan gezondheid, vitaliteit en innerlijke helderheid. Oefeningen als qi gong en taoรฏstische ademtechnieken zijn erop gericht dit interne water te zuiveren en te activeren โ een benadering die opvallend veel parallellen vertoont met het moderne idee dat infrarood licht, beweging en adem bijdragen aan het opbouwen van gestructureerd water in het lichaam.
Ook de Incaโs kenden aan water een centrale en sacrale betekenis toe. Yaku, hun woord voor water, verwees niet alleen naar het fysieke element, maar naar een bezielde, circulerende kracht die hemel, aarde en onderwereld met elkaar verbond. Water stroomde niet zomaar; het volgde kosmische patronen. In de infrastructuur van kanalen, bronnen en rituele baden werd water niet alleen gestuurd, maar ook geรซerd als drager van vruchtbaarheid, herinnering en ordening. Water verbond de menselijke gemeenschap met Pachamama, de levende aarde, en fungeerde als communicatiekanaal tussen mensen, voorouders en goden. De loop van water was moreel geladen โ een uitdrukking van harmonie tussen binnen en buiten, tussen natuur en menselijk handelen.
In de 20e eeuw sprak Rudolf Steiner, in zijn medische voordrachten, zich krachtig uit tegen de mechanistische visie van de moderne geneeskunde. Hij stelde dat het hart niet de oorzaak is van de bloedsomloop, maar een regulerend orgaan binnen een reeds bestaande stroming. โDas Herz ist nicht die Ursache des Blutkreislaufes, sondern seine Folge,โ zei hij โ het hart is geen pomp, maar een zintuigorgaan dat zich afstemt op de toestand van het bloed. In deze visie is het bloed โ en daarmee het water โ niet slechts transportmiddel, maar een drager van warmte, ritme en levenskracht. Water in het lichaam fungeert als verbindende substantie tussen lichamelijkheid en ziel โ precies het soort actieve, energetische rol die Pollack nu experimenteel onderbouwt.
Ook Dr. Cornelis Moerman, pionier van de orthomoleculaire geneeskunde in Nederland, wees nadrukkelijk op het belang van zuiver en mineraalrijk water voor het functioneren van het lichaam. Hoewel hij erkende dat het Nederlandse kraanwater goed gezuiverd wordt, stelde hij dat het toch reststoffen bevat die het lichaam belasten รฉn dat het door de bewerking te arm is aan essentiรซle mineralen. Hij raadde daarom natuurlijk bronwater aan met een volwaardig mineraalprofiel, als onderdeel van een voedingspatroon dat de celstofwisseling ondersteunt. In zijn praktijk zag hij duidelijke verbeteringen bij patiรซnten die dagelijks zes tot acht glazen zuiver water gingen drinken. Voor Moerman was water meer dan een transportmiddel: het fungeerde als een vorm van directe energie โ een hydro-elektrische bron die, mits goed opgenomen en vrij stromend, bijdraagt aan vitaliteit en herstel. Koffie, thee en frisdrank beschouwde hij als ondermijnend voor die functie: ze belasten het systeem, verzuren het lichaam en dragen weinig bij aan echte hydratatie.
Als we Moermans praktijkervaringen combineren met de inzichten van Pollack, wordt duidelijk waarom dat verschil zo groot is. Water is niet alleen een chemische stof, maar een structuurdrager. Alleen water dat voldoende levenskracht en elektrolytische balans bevat โ door mineralen, licht en beweging โ kan in het lichaam die ordenende, geleidings- en zuiveringsfunctie vervullen. Wat Pollack met infraroodlicht en microscopie laat zien, sluit dus direct aan bij wat Moerman op klinisch niveau observeerde: vitaal water voedt, reinigt en herstelt; dood water belast.
Binnen die bredere context krijgen ook andere vormen van geneeskunde โ zoals homeopathie โ een nieuw licht. Als water in staat is tot langdurige structuurvorming en informatieoverdracht, dan wordt het voorstelbaar dat dynamisatieprocessen (zoals in homeopathische bereidingen) invloed kunnen hebben op de functionele ordening van water. De vraag is dan niet meer รณf water iets kan โonthoudenโ, maar welke voorwaarden nodig zijn om informatie fysiek in water te verankeren, en hoe die informatie vervolgens via weefsels en celstructuren effect kan sorteren. Hier raken biofysica en bewustzijnsgeneeskunde elkaar.
Wat deze perspectieven verbindt โ van de taoรฏsten tot Moerman, van de Incaโs tot Pollack โ is een radicaal andere visie op water: niet als achtergrond, maar als hoofdrolspeler. Een medium dat verbindt, ordent, reageert, herstelt. En misschien ligt daar een sleutel voor de geneeskunde van de toekomst: niet in steeds nieuwe moleculen, maar in het begrijpen en ondersteunen van de ordeningsprincipes die het lichaam zelf al bezit. Water is daar geen bijzaak in, maar misschien wel het meest onderschatte orgaan van allemaal.
Fijne dag!