10/09/2024
‘De kunst van het schenken’, Harry Mengers
Patricia schonk haar vader $100. Haar moeder waarschuwde Patricia dit niet te doen omdat hij het toch maar zou verdrinken. Het geld werd naar haar vader gezonden, hij kocht er een doos whisky van, dronk deze op, belandde in het ziekenhuis en stierf. Jarenlange schuldgevoelens torste Patricia met zich mee. Therapie was nodig. Toen zij de gelofte om boeddhist te worden wilde afleggen, kreeg zij van haar zenmeester te horen dat ze zou buigen uit dankbaarheid voor haar ouders. Patricia vertelde haar verhaal over het geschenk aan haar vader en zijn dood. De zenmeester luisterde aandachtig en zei alleen: 'Dat was geven'. Deze reactie heelde haar.
Waar wees hij op? De zenmeester verlegde haar aandacht van haar schuld naar haar intentie die zij had gehad voor haar vader, een liefde misschien, een bereidheid te helpen en zijn levenspijn te verlichten. Daar kon zij verantwoordelijkheid voor nemen en het voelen. De vader had een ander deel van de verantwoordelijkheid voor het leven. Dit inzicht verlichtte haar. Een geschenk met een bedoeling, een verwachting, een wederkerigheid is het spel van het ego. Het brengt ego-pijn (dukka) teweeg. Aan de kant van de gever is het geschenk niet leeg. Maar ook een ontvanger kan een geschenk beladen met oordelen, verlangens en wensen, die al dan niet uitkomen en daardoor ook ego-pijn ontstaat. In het voorbeeld wilde Patricia wellicht uit medelijden de levenspijn van de vader verlichten met een geschenk van $100. De vader zag in het geschenk eerder een bevestiging van zijn mislukte leven en zocht verlichting van die pijn in verdoving. Noch de gever, noch de ontvanger waren leeg van de werking van het ego. Het geschenk is een boodschapper geworden. Er was onwetendheid over zowel de intentie van de gever als de impact van het geschenk bij de ontvanger. Kunnen we ooit de impact van een geschenk kennen? De auteurs spreken over de reis van een geschenk die in het moment maar ook veel langer daarna kan doorwerken. Een kom warme koeienmelk geschonken door Sujata aan een uitgeputte asceet die vervolgens onder een bodhiboom verlicht wordt, is een klein geschenk dat mogelijk zo’n uitwerking heeft gehad waarvan we vandaag nog de verlichting kunnen proeven.
In het dagelijks leven is het laten gaan van een kind naar de eerste school, van een adolescent op reis naar volwassenheid, van een partner bij een stukgelopen relatie, van een ouder naar het levenseinde bij lijden, te zien als een geschenk. Hoe leeg is zo’n geschenk van onszelf? Als het niet leeg is, ligt lijden op de loer. Voor velen.
Contact/reageren op deze nieuwsbrief? Harry Mengers - E: harry@zen.nl, M: 06-27007146, W: www.zen.nl/nijverdal.
