Marja Jaaltink, Varkensmarkt 8a, Raalte (2025)

Als natuurgeneeskundige staat uw gezondheid bij mij voorop. Dat doe ik door u te helpen uw zelfgenezend vermogen te stimuleren met middelen uit de natuur. Zoals kruiden, massages, kuren, voedingsadviezen, specifieke diëten Dit bevordert uw welzijn en zorgt dat u zich weer beter en gezond gaat voelen. Wilt u een welzijnsdag voor uzelf of samen met familie, vrienden of collega’s, dan kan ik daar, i

n overleg met u, voor zorgen! BIJZONDER

Een klassieke massage, gecombineerd met hotstone behandelingen,is heel bijzonder door het extra toevoegen van de warme stenen tijdens de massage heeft het een nog dieper effect op huid,spieren en zenuwen. Zeker bij klachten zoals spierpijn, spanning, nekklachten, rugklachten, migraine en hoofdpijn kan het een helende werking hebben. Maar ook een Shiatsustoelmassage van drie kwartier kan bij rug,nek, en schouderklachten genezend werken. Als wandeltherapeut ga ik letterlijk met u de natuur in om uw vragen en problemen te behandelen. Zie verder hierboven bij het kopje wandeltherapeut!! Mijn praktijk is gevestigd in het centrum van Raalte. Is uw interesse gewekt? Bent u benieuwd wat ik voor u kan betekenen? Neem dan vooral contact op. Hopelijk kan ik u verder helpen. Succes en tot ziens!

31/03/2024

Een ei hoort erbij
Beste liefhebber van gezondheid,

Vandaag is het eerste paasdag en dat lijkt mij een goed moment om even stil te staan bij de gezondheidswaarde van eieren. Ik heb hier in het verleden wel vaker over geschreven, maar de laatste tijd is hier veel over te doen. Daarom wil ik in deze nieuwsbrief stilstaan bij de laatste ontwikkelingen en nieuwste wetenschappelijke ontdekkingen op het gebied van eieren en onze gezondheid.

Eieren zitten vol met voedingsstoffen die doorgaans schaars zijn. Zo is de kwaliteit van de eiwitten zeer hoog vanwege het volwaardige aminozurenprofiel. Deze eiwitten zijn daarbij veel minder belastend voor het milieu in vergelijking met gevogelte, kaas, vlees en vis (1). Ook voorzien eieren rijkelijk in schaarse voedingsstoffen zoals vitamine B12, selenium, choline, jodium en vitamine D. Onderzoekers gaan zelfs zo ver dat als je in de winter elke dag een ei eet, dit een vitamine D-tekort kan voorkomen (2).

Uit een studie is gebleken dat eieren meer vitamine D behouden als je ze op kamertemperatuur bewaart, dan als je ze opslaat in de koelkast (3). Ook zeggen deze onderzoekers dat het voor optimaal behoud van vitamine D beter is om te kiezen voor roerei (scrambled eggs) of een gepocheerd ei. Een hardgekookt ei behoudt meer vitamine D dan een gebakken ei, maar nog altijd iets minder dan roerei en een gepocheerd ei.

Veiligheid van eieren bij kamertemperatuur
Over het algemeen is het in de Europese Unie veilig om eieren bij kamertemperatuur te bewaren en te eten (4). Dit komt doordat eieren in de EU niet worden gewassen voor verkoop, waardoor de natuurlijke beschermlaag (de cuticula) van het ei intact blijft. Deze beschermlaag helpt schadelijke bacteriën zoals salmonella buiten te houden.

In de Verenigde Staten worden eieren voor verkoop wel gewassen, waardoor de natuurlijke beschermlaag verdwijnt. Hierdoor worden de eieren vatbaar voor bacteriële besmettingen. Om deze reden wordt in de VS geadviseerd om eieren in de koelkast te bewaren. Op kamertemperatuur bewaren is in de EU dus een veilige manier, mits de eieren vers zijn en binnen de houdbaarheidsdatum gegeten worden.

Herkomst
Op een ei staat altijd een nummer. Hieraan kun je zien wat de herkomst van het ei is. Een code die begint met 2 duidt op een scharrelei, een 1 staat voor vrije uitloop en een 0 voor biologisch. Uiteraard adviseer ik de laatste. De Keuringsdienst van Waarde legde recent in een uitzending bloot dat de herkomst van eieren strikt wordt gereguleerd in Europa, maar dat de verplichting om de herkomst te vermelden ontbreekt als eieren in een product worden gebruikt. Helaas blijken de eieren in samengestelde producten meestal afkomstig te zijn van legbatterijkippen uit verre landen met een laag niveau van dierwelzijn.

PFAS in eieren
Er hangt een sluier van PFAS over de wereld, waardoor eieren van eigen kippen of hobbyboeren met kippen die buiten scharrelen volgens het Voedingscentrum een gevaar vormen voor de gezondheid (5, 6). Doordat kippen de hele dag in de grond pikken en deze grond zwaar vervuild kan zijn, loopt de hoeveelheid PFAS steeds meer op. Voor kinderen kan meer dan één zo’n ei per week al schadelijk voor de gezondheid zijn; volwassenen zouden maximaal twee of drie van deze eieren mogen eten (7). In de praktijk blijkt de grond echter lang niet overal vervuild met PFAS; vaak is er niks aan de hand (8). Je kunt er zelf snel achter komen of je eieren veilig zijn voor consumptie door ze op te sturen naar een lab.

Biologische of reguliere eieren?
Uit onderzoek blijkt dat biologische eieren een positiever effect op de gezondheid hebben dan gangbare eieren (9). Zo leiden biologische eieren tot hogere concentraties van de antioxidant luteïne in het bloed en verlagen ze ontstekingsmarkers in het lichaam (10). Daarbij scoren biologische eieren volgens een ander onderzoek hoger op belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten en mineralen zoals kalium (11, 12).

Eieren en je cholesterol
Omdat eieren relatief veel cholesterol bevatten, is het advies lange tijd geweest om hiermee op te passen en ze niet te vaak te eten, zeker niet bij een verhoogd cholesterol. Recent onderzoek wijst uit dat cholesterolrijke voedingsmiddelen geen directe relatie hebben met het cholesterolgehalte in het bloed, omdat het lichaam over compensatiemechanismen beschikt (13). Daarbij verhogen eieren vooral het LDL-gehalte van het grote, minder schadelijke type in plaats van het ongunstige kleine, compactesoort (14, 15). In drie grote internationale studies met in totaal ongeveer 177.000 deelnemers uit 50 landen, werd geen verband gevonden tussen het eten van eieren en verhoogde cholesterolwaardes, sterfte of hart- en vaatziekten (16). Ook andere studies zagen geen verband (17, 18, 19, 20). Het maakt natuurlijk wel uit hoe je je eieren eet. Als dit samen met bewerkt vlees zoals bacon, worst of spek is, dan wordt je gehele maaltijd minder gezond (21). Door bijvoorbeeld eieren samen met groenten te eten, kunnen voedingsstoffen zoals vitamine E en carotenoïden uit de groenten beter door je lichaam worden opgenomen (22).

Hoeveel eieren per dag?
Hoeveel eieren iemand veilig per dag kan eten, hangt af van verschillende factoren zoals genetica, voedingspatroon en gezondheid (23, 24, 25). Voor een gezonde volwassene met een normaal niveau van de cholesterol lijken 1 tot 2 eieren per dag helemaal veilig (26, 27, 28). Meer dan 2 eieren per dag wordt afgeraden. Mensen met onderliggende ziektes zoals diabetes kunnen uit voorzorg beter niet te veel eieren eten (29, 30). Regelmatig eieren eten kan in sommige gevallen gunstig zijn voor de hartgezondheid, zolang de totale cholesterolinname uit voeding niet te hoog is (31). Het is dus belangrijk om ook rekening te houden met cholesterol uit andere voedingsmiddelen.

Eieren verzadigen goed
Uit onderzoek bij 50 obese volwassenen blijkt dat een ontbijt met eieren zorgt voor meer verzadiging dan een ontbijt met granen (32). De deelnemers aten bij de lunch gemiddeld 180 kilocalorieën minder na het eierenontbijt. Ook gaven ze aan zich minder hongerig te voelen; de hogere eiwitinname van eieren lijkt de eetlust te remmen. Dit kan helpen bij het afvallen. Eieren als ontbijt kunnen dus een goede aanvulling zijn voor mensen met overgewicht die willen afvallen.

Slotwoord
Eieren passen zeker in een gezond dieet en kunnen zelfs een waardevolle aanvulling zijn op ons voedingspatroon. De zorgen om cholesterol lijken op basis van nieuwe onderzoeken niet terecht. Voor de meeste mensen is 1 tot 2 eieren per dag een veilige hoeveelheid. Eieren leveren veel essentiële voedingsstoffen die elders moeilijk te vinden zijn, helpen verzadigen en kunnen zelfs positieve effecten hebben op de gezondheid. Je hoeft je geen gezondheidszorgen te maken, dus geniet van je (paas)ei!!

Met gezonde groet,
Juglen Zwaan

24/03/2024

Intermittent fasting = dodelijk?
Beste liefhebber van gezondheid,

De afgelopen week heb ik heel veel vragen gekregen over de uitkomst van een nieuwe studie waaruit blijkt dat intermittent fasting je kans om te overlijden aan hartziekten met 91% verhoogt. Het gaat op dit moment in zowel internationale als nationale media flink rond. Zelfs de NOS waarschuwt op hun website voor intermittent fasting. Ik merkte dat de schrik er flink in zit en dat sommigen per direct zijn gestopt met deze vorm van vasten. Wat is er waar van de uitkomst van deze studie? Kunnen we inderdaad maar beter niet meer vasten? In deze nieuwsbrief duiken we erin!

Intermittent fasting (IF) is een eetpatroon waarbij periodes van eten worden afgewisseld met periodes van vasten. De populairste methoden zijn de 16/8 methode (16 uur vasten, 8 uur eten per dag), de 5:2 methode (5 dagen normaal eten, 2 dagen 500-600 calorieën) en de 12/12 methode (12 uur vasten, 12 uur eten per dag).

De betreffende studie is uitgevoerd in opdracht van de Amerikaanse hartstichting. Nu vind ik ‘studie’ een groot woord, want het enige dat de onderzoekers hebben gedaan is het koppelen van de uitkomsten van twee achteraf ingevulde vragenlijstjes – over wat deelnemers zich van de laatste 24 uur kunnen herinneren – aan het Amerikaanse nationale overlijdensregister. De meeste mensen hebben grote moeite om zich te herinneren wat ze de avond ervoor hebben gegeten, dus de uitkomst is niet erg betrouwbaar. De studie rammelt aan alle kanten:

De studie is gebaseerd op observationeel onderzoek, wat zeer onbetrouwbaar is als het gaat om voedingsonderzoek.
Het onderzoek was niet gericht op daadwerkelijke volgers van intermittent fasting – het was gebaseerd op zelfgerapporteerde eetpatronen in een enquête.
Het onderzoek is alleen beschikbaar als persbericht, dus journalisten hebben de onderzoeksgegevens zelf niet kunnen inzien. Het onderzoek is dus niet collegiaal getoetst of volledig gepubliceerd. Belangrijke details en gegevens ontbreken.
De populaties in de intermittent fasting- en controlegroepen verschilden in factoren zoals rookstatus, geslacht en ras. Deze kunnen de resultaten sterk beïnvloeden.
Op basis van het bovenstaande mogen er absoluut geen definitieve conclusies worden getrokken uit deze voorlopige observationele gegevens. Deze studie zegt alleen dat er meer onderzoek nodig is naar het betreffende vraagstuk.

Waarom is observationeel onderzoek niet betrouwbaar?
Observationeel onderzoek in de voedingswetenschap kan weliswaar correlaties (mogelijke verbanden) aantonen, maar worstelt vaak met het vaststellen van causale verbanden, dus het aantonen van oorzaak en gevolg. Dit komt door verschillende beperkingen. De belangrijkste zijn de zogenoemde confounders of confounding variabelen (verstorende factoren), die ongemerkt een vertekend beeld geven. Bijvoorbeeld dat mensen die veel fruit en groenten eten, vaak vele andere gezonde leefgewoonten hebben die ze gezonder dan gemiddeld maken. Daarnaast is er het probleem van selectiebias. De deelnemers in observationeel onderzoek worden niet willekeurig genoeg gekozen en kunnen op belangrijke manieren verschillen van de algemene bevolking. De uitkomst van de studie zegt dan niets over de gemiddelde mens. Ook is er vaak sprake van zelfrapportage, waarbij mensen zelf aangeven wat ze eten. Dit kan onnauwkeurig zijn door vergeetachtigheid of sociaal wenselijke antwoorden.

Er is dus een groot verschil tussen correlatie en causatie. Een gelijktijdige toename van ijsverkoop en verdrinkingen bij warm weer lijkt erop te wijzen dat deze twee zaken samenhangen. Maar in werkelijkheid komt het doordat er bij mooi weer meer mensen tijd doorbrengen in en bij verkoelend water, niet door het ijs op zich. Gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (Randomized controlled trials, vaak afgekort tot RCT's) bieden een oplossing voor dit soort beperkingen. Door deelnemers willekeurig in te delen in groepen kunnen wel oorzakelijke verbanden worden vastgesteld, zoals het effect van een dieet op de gezondheid. Zonder verstorende invloeden van buitenaf. Hoewel RCT's ideaal zijn voor oorzakelijk onderzoek, zijn ze vrij duur en moeten we het vaak doen met observationele studies. Observationeel onderzoek kan wel een richting aangeven voor wat mogelijk in de toekomst interessant is om te gaan onderzoeken. Dus het enige wat deze 'studie' van de Amerikaanse hartstichting aangeeft, is dat vervolgonderzoek interessant kan zijn. Overigens zijn meta-analyses, dus het combineren van resultaten uit meerdere studies, nog betrouwbaarder dan losse studies. Vooral als de meta-analyse gebaseerd is op kwalitatief goede studies zoals RCT's met grotere aantallen deelnemers. Een meta-analyse van meerdere RCT's geeft het meest robuuste bewijs voor oorzakelijke verbanden. Deze ene studie op zich geeft dus vooral aanleiding tot verder onderzoek, maar is op zichzelf nog onvoldoende bewijs voor harde conclusies.

De voordelen van IF volgens recente kwaliteitsstudies
Laten we voor het complete plaatje even kijken naar wat recente meta-analyses en RCT's over intermittent fasting te zeggen hebben:

Een meta-analyse uit 2024 van 9 gerandomiseerde gecontroleerde studies naar de effecten van IF liet zien dat dit dieet leidde tot significant gewichtsverlies, verlaagde BMI, verlaagd lichaamsvet, verlaagde insulineresistentie, verlaagd LDL-cholesterol en verlaagde triglyceriden in vergelijking met controlegroepen (1).
Een meta-analyse uit 2022 van 43 gerandomiseerde gecontroleerde studies naar de effecten van IF op gewichtsverlies en cardiometabole gezondheid bij 2483 deelnemers, bracht aan het licht dat IF tot significant meer gewichtsverlies, verlaging van BMI, middelomtrek en vetmassa leidde. Daarnaast verbeterde IF ook nog insulineresistentie en bloedlipiden (2).
Volgens een systematische review en meta-analyse uit 2023 van 7 gerandomiseerde gecontroleerde studies kan intermitterend vasten bij patiënten met niet-alcoholische leververvetting leiden tot significante vermindering van vetophoping in de lever, obesitaskenmerken (overgewicht, hoge BMI en verhoogde middelomtrek), leverwaarden, triglyceriden, totaal cholesterol, HbA1c en insulineresistentie (3).
Volgens een in 2024 in The Lancet gepubliceerde umbrella review – overkoepelende review – van 23 meta-analyses met 351 associaties kan IF zorgen voor significante vermindering van vetmassa, middelomtrek, LDL-cholesterol, triglyceriden, totaal cholesterol, nuchter insuline en systolische bloeddruk, en verhoging van HDL-cholesterol en vetvrije massa (4).
Een overzichtsartikel uit 2021 evalueerde bestaande meta-analyses van gerandomiseerde klinische studies over intermitterend vasten en concludeerde dat IF over het algemeen geassocieerd is met succesvol gewichtsverlies en metabole voordelen zoals verbeteringen in BMI, lichaamsgewicht, vetmassa, cholesterol, triglyceriden, bloedsuiker, insuline, insulineresistentie en bloeddruk bij volwassenen met overgewicht of obesitas (5).
De meest recente studies naar IF en onze gezondheid tonen aan dat dit dieet op de korte termijn zeer gunstig is voor de gezondheid. Het lijkt dan ook onwaarschijnlijk dat dit op de lange termijn 180 graden om zou draaien. Het is niet erg aannemelijk dat de uitkomsten van de studie van de Amerikaanse hartstichting in vervolgonderzoeken van hoge kwaliteit bevestigd gaan worden.

Kies bij twijfel voor een mildere vorm
De 5:2 methode, waarbij 5 dagen normaal gegeten wordt en 2 dagen sterk beperkt, is een vrij heftige vorm van intermittent fasting. Voor beginners of bij zorgen over de gevaren kan een mildere vorm zoals 16/8 of 12/12 worden aanbevolen, waarbij de voordelen waarschijnlijk groter zijn dan de nadelen.

Slotwoord
De ophef over het dodelijke effect van intermittent fasting is een storm in een glas water. De media hebben de resultaten van een twijfelachtige studie opgeblazen zonder de context en beperkingen ervan te benadrukken. Observationele onderzoeken zijn niet betrouwbaar voor het vaststellen van oorzakelijke verbanden. Deze specifieke studie was gebaseerd op zelfgerapporteerde enquêtes en er ontbreken belangrijke gegevens. Recente meta-analyses en gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken concluderen juist dat intermittent fasting gunstig kan zijn voor gewichtsverlies, cardiometabole gezondheid en leververvetting. Hoewel meer onderzoek nodig is, wijzen de huidige bevindingen er niet op dat intermittent fasting dodelijk is. Als je geïnteresseerd bent in intermittent fasting, kunnen mildere vormen zoals de 16/8 of 12/12 methode goede tussenopties zijn. Het blijft belangrijk om kritisch te blijven ten opzichte van sensationele mediaberichten en altijd te kijken naar het volledige wetenschappelijke plaatje voordat we in paniek raken.

Met gezonde groet,
Juglen Zwaan

Adres

Varkensmarkt 8a
Raalte
8102EG

Telefoon

+31627426854

Website

http://marjajaaltink.nl/

Meldingen

Wees de eerste die het weet en laat ons u een e-mail sturen wanneer Marja Jaaltink nieuws en promoties plaatst. Uw e-mailadres wordt niet voor andere doeleinden gebruikt en u kunt zich op elk gewenst moment afmelden.

Contact De Praktijk

Stuur een bericht naar Marja Jaaltink:

Marja Jaaltink