Hans Schrรถder, bedenker van de Wolk Heupairbag, vertelt over zijn moeder, over hoe Sinterklaas vieren leidde tot de heupairbag en over hoe hij nu zonder aarzelen neervalt op een betonnen vloer om de werking van de heupairbag te laten zien. Maar het allerbelangrijkste zegt hij, is dat we met de heupairbag een kleine bijdrage leveren aan het verbeteren van het leven van oudere mensen.
De Wolk Heupairbag is inmiddels twee jaar op de markt, heeft een ontwikkelproces van zeker vier jaar gekend en binnenkort komt zelfs al de Wolk+ met GPS-localisatie uit. Hoe het allemaal begon? Welke overeenkomsten Hans tot zijn verbazing ontdekte met zijn 40 jaar ervaring als projectontwikkelaar? Hoe een vliegreis naar Malmo in Zweden eindigde met een rotsvast vertrouwen dat de echt ontwikkeld zou kunnen worden? En hoe de Wolk inmiddels heup,- be**en- en beenfracturen met 46% (!) terugdrong? Laten we bij het begin beginnenโฆ
โMa, zorg jij nou dat je deze altijd omdoet. Wanneer je dan weer eens een keer valt, pak je het slangetje, blaas je hem op en breek je je heup nietโ. Dit schreef Hans in 2012 in het Sinterklaasgedicht aan zijn moeder, Willie Schrรถder. De bijbehorende surprise was een zwemband die hij had gekocht bij de Intertoys waar hij een slangetje aan had gemaakt om opgeblazen te worden. Hij noemde hem de Airbag voor senioren, type Rolls Royce naar het rollatermerk Rollz van zijn moeder.
Een leuke surprise vond iedereen en heel toepasselijk voor zijn bijna 90-jarige moeder die vaak viel. Dit vond zijn moeder trouwens zelf ook, want de Airbagsurprise kreeg een mooie plek aan de muur in haar kamer in het Verzorg- en Verpleeghuis Johannahuis in Wassenaar. Zelfs de verpleegkundigen waren onder de indruk.
Niet veel later kreeg Hans een telefoontje van het Johannahuis. Zijn moeder was gevallen en ze dachten dat haar heup was gebroken*. Onderweg naar het Johannahuis besloot Hans: ik ga de Airbag ontwikkelen. Voor mijn moeder. En voor alle andere ouderen die wel eens vallen of onzeker zijn.
Eenmaal besloten, ondernam Hans direct actie. Hij nam contact op met een kennis die lucht- en ruimtevaarttechniek had gestudeerd aan de TU Delft. โFilippo, je kan nu heel hard gaan lachen of je denkt een week na over mijn idee en je komt er bij me op terugโ. Een week nadat Hans zijn idee aan Filippo had voorgelegd met de vraag of hij dacht dat de heupairbag mogelijk was, belde Filippo met de mededeling dat hij dacht dat het wel kon.
En zo geschiedde. Hans had het idee, Filippo had de technische- en ontwikkelkennis en Wolk Company (nu Wolk Heupairbag) werd in 2013 opgericht. Het werd een bijzondere zoektocht van gesprekken met wetenschappers tot hele Google studies. Uiteindelijk belandde Hans en Filippo in Malmo, voor een gesprek met twee dames die een hoofdairbag aan het ontwikkelen waren. โAls het voor het hoofd kan, dan kan het ook voor de heupโ aldus de heren. โMaar we gaan er niet zo lang over doen als zijโ zei Filippo nog. โVijf jaar ontwikkeltijd is te lang.โ
Uiteindelijk is er een ontwikkeltijd van ruim vier jaar geweest. โHet is altijd complexer dan je denkt, er komt een hoop bij kijken. Maar gelukkig weet je dit van te voren niet, we gingen er volle moed voorโ. In januari 2014 hebben ze zelfs in Mendes, oud-student Werkbouwtuigkundige van de TU Delft, een extra partner gevonden. Omdat Hans zich niet op de voorgrond bij de operatie wilde mengen, vervulde Filippo hiermee zijn behoefte aan een sparringspartner. โBij zoโn ontwikkeling als deze, wil je lief en leed kunnen delen.โ
Vanaf het eerste prototype van de Wolk Heupairbag was het letterlijk vallen en opstaan. Zowel Hans, Filippo als Mendes hebben maanden, zo niet jaren, blauwe heupen gehad. Ze hebben zich vrijwillig wel honderden keren laten vallen, om te testen of de Wolk werkt en om het algoritme van de airbag te verfijnen. Inmiddels is het algoritme achter de Wolk Heupairbag zo verfijnd, dat Hans een ware valexpert is geworden: โIk val gewoon op beton. Om te laten zien dat dit kan met onze Wolk. Dat we hem hiervoor hebben ontwikkeld.โ
En toen was het moment daar. Na een ontwikkelproces van ruim vier jaar was het bewijs zo groot: de Wolk kon met haar verfijnde techniek en perfect afgestemde algoritme de markt op. Honderd heupairbags hadden ze ontwikkeld en honderd hadden ze er verkocht aan zorginstellingen. Euforie zoals je je kan voorstellen.
Totdat er een paar weken later het ergste gebeurde. Hans kwam op kantoor en zag direct aan Filippo dat het mis was. โNiemand draagt de Wolk. Ouderen krijgen hem van de zorginstelling, maar ze willen hem niet dragenโ. Deze 1.0 versie van de Wolk werd boven de kleding gedragen, woog 1kg en werd als stigmatiserend ervaren door de ouderen. Wat een enorme klap was dit, na zoโn spannende fase.
Filippo is naar huis gegaan en heeft er niet door geslapen. Maar opgeven, dat doe je natuurlijk niet. Daarom is hij naar zijn moeder gegaan, heeft haar naaimachine geleend en is de Wolk gaan strippen. Een paar dagen later vroeg hij Hans langs te komen en toonde hij de eerste versie van Wolk 2.0: een heupairbag van 450 gram die zo goed als onzichtbaar onder de kleding en zelfs onder een strakke spijkerbroek te dragen is. Wat een enorme doorbraak toen bleek dat dit de Wolk was die ouderen wel willen dragen. โDe verfijning van de Wolk naar onder de kleding was een enorme kick. Met alle complimenten aan Filippo en Mendes. Het geeft ons een flinke voorsprong op de concurrentie, maar belangrijker: ouderen blijven hem dragen en vergeten dat ze hem om hebben.โ aldus Hans.
Inmiddels zijn er drie concurrenten wereldwijd en zij zitten allemaal nog op een heupairbag van meer dan een kilo en voor boven de kleding. De Wolk heeft dus een goede voorsprong. Gelukkig maar, want blijkt op 1 januari 2020 dat de Wolk goed wordt ontvangen in Nederland, dan is het de ambitie om de Wolk in Europa uit te rollen en vervolgens naar de rest van de wereld. โWe kunnen hiermee heel wat oudere mensen helpen en een kleine bijdrage leveren om hun leven te verbeteren.โ
Kijkend naar de Wolk en hoe deze nu wordt gebruikt door particulieren en zorginstellingen, dan kunnen we er vanuit gaan dat de Wolk binnenkort in Europa wordt uitgerold. Zo heeft zorginstelling tanteLouise de Wolk met 35 heupairbags organisatiebreed ingezet. Om het succes te bepalen van de Wolk hebben ze nauwkeurig alle gegevens bijgehouden. En wat blijkt? In een vergelijkbare periode met vergelijkbare omstandigheden, hebben ze in de periode waarin de Wolk is ingezet een daling van 46% op heup-, be**en- en beenfracturen gehad. 46 procent! Een ongelofelijk succes die de werking van de Wolk des te meer bewijst. Alleen kijkend naar de kosten, stelt tanteLouise vast dat zij hiermee ruim 100.000 euro aan extra kosten hebben voorkomen en dat ze in totaal voor de Nederlandse maatschappij ruim 950.000 euro aan zorgkosten hebben bespaart.
Inmiddels wordt zeer binnenkort zelfs de โWolk+โ uitgerold. Waar de essentie van de Wolk was om te beschermen en om een bijdrage te leveren aan het leven van ouderen, heeft deze essentie zich flink uitgebreid. De Wolk blijkt ook preventieve werking te hebben, zoals een van de dragers zelf aangeeft: โIk kan geen dag meer zonder de Wolk en ik wil hem ook geen dag missen. Door het dragen van de Wolk voel ik me zekerder en ga ik weer meer op pad. Ik heb ook minder angst om te vallen en val hierdoor ook minder vaakโ. De derde essentie van de Wolk+ is de signaalfunctie. Betrokkenen krijgen bij een val een seintje met GPS-locatie..
Deze signaalfunctie klinkt misschien als een kleine functie, maar het is veel groter en helpt zelfs een maatschappelijke uitdaging. Een traumachirurg en vriend van Hans vertelt: โZeker een keer in de twee weken krijg ik een oudere binnen die een halve of zelfs hele dag in de keuken of op de gang heeft gelegen na een val. De gevolgen zijn enorm. Denk aan nierfalen, ondervoeding en desoriรซntatieโ. Het is dan ook niet gek dat de Wolk wordt omarmd door deze en vele andere zorgprofessionals.
Tegenwoordig ligt de aandacht op zo lang mogelijk zelfstandig wonen voor ouderen, maar volgens Hans is er onvoldoende aandacht voor de risicoโs die dit met zich meebrengt. โMet de Wolk dragen we op een positieve manier bij aan het langer zelfstandig wonen.โ
Hans heeft 40 jaar in de projectontwikkeling gewerkt. Onder andere heeft hij dit gedaan voor inmiddels een van de iconen van Rotterdam, de Markthal. Omdat zijn ambitie voor de ontwikkeling van de heupairbag ontstond bij zijn moeder en niet vanuit technische expertise, wilde hij niet op de voorgrond bij de operatie van het bedrijf Wolk. Toch heeft hij de afgelopen jaren een bijzondere ontdekking gedaan. โGaandeweg de ontwikkeling van de Wolk bleek het niet zo anders te zijn dan de ontwikkeling van een gebouw. De begrippen zijn anders, maar de fases zijn vergelijkbaar. Ik heb een ongelofelijke parallel ontdekt tussen de ontwikkeling van onze heupairbag en gebouwen. Dit heeft me verrast in de meest positieve zin. Ik heb hierdoor echt een bijdrage kunnen leveren, wat me de grootste voldoening geeftโ.
*Gelukkig had Willie haar heup niet gebroken. Ze is uiteindelijk op 91-jarige leeftijd na een mooi leven rustig ingeslapen door ouderdom. Ondanks dat ze de Wolk niet meer zelf heeft meegemaakt, heeft ze een grote rol gespeeld in het ontwikkelproces als model, luisteraar en bewonderaar. โIk wil hem wel omhoudenโ zei ze elke keer nadat ze weer een versie had gepast. Dat deze dummy versie nog helemaal niet werkte, dat maakt een trotse moeder natuurlijk helemaal niks uit.
