17/01/2015
Referaat Mindfulness.
Mindfulnesstraining leunt sterk op een specifieke vorm van meditatie, de aandachtsgerichte meditatie, zoals ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn.
Er zijn vele meditatievormen, maar grofweg zou je kunnen zeggen dat er twee categorieën zijn. Degene die er op gericht is jezelf kalm te maken door middel van concentratie, de geest te richten wat moet leiden tot emotionele kalmte, de geest leeg te maken waarmee je een soort tijdelijke afwezigheid van de drukte en stress ervaart. Meestal heb je daar een zeer stille afgezonderde omgeving voor nodig. Het beeld wat veel mensen van meditatie hebben. Afgezonderd op een kussentje met wierook en in hogere sferen.
De andere categorie is die van de mindfulness, nauw verwant aan de vipassana meditatie. Hierin train je juist opmerkzaamheid. Je oefent je in gewaar te worden wat er gebeurt, zowel in lichaam als in geest. Je leert bewust waar te nemen waar je aandacht naar toe gaat en wat je op dat moment denkt of voelt en dat laatste fysiek, omdat men er van uit gaat dat elk gevoel gekoppeld is, of veroorzaakt wordt door een fysieke sensatie. De meditaties die uit zeer eenvoudige instructies bestaan kun je overal doen en kunnen 3 minuten, tien minuten of een half uur duren.
De kracht van deze meditaties is dat je benoemd wat je ervaart, dus ook het afdwalen en afgeleid worden en dat je niet oordeelt.
Dit geldt ook voor je gedachten, je kunt ze benoemen, zien komen en gaan, maar je klampt er niet aan vast en gaat er niet op in, door niet te oordelen en te veroordelen, er dus verder niets mee te hoeven.
Het resultaat is dat er meer ruimte ontstaat en in het dagelijks leven mogelijk meer vrijheid in handelen.
Piekeren (oftewel rumineren, oftewel herkauwen van gedachten) wordt dus niet weggedrukt, je stelt alleen maar vast dat het er is. Gedachten en geluiden die weer leiden tot gevoelens, lichamelijke onrust en impulsen komen op die manier voorbij en mensen ervaren dat ze er niet volledig door in beslag genomen worden.
Wat je waarneemt is niet alleen maar leuk en ontspannend, juist omdat je stil staat wordt je je bewust van allerlei dingen, zoals onrust en chaos, vermoeidheid en patronen in je leven, patronen van denken en wat het denken, dat meestal voor 90 procent onbewust was met je gevoel doet. Je merkt dat je hoofd de hele dag babbelt, in de meditaties ervaren mensen dat hun gedachten vaak volkomen associatief alle kanten opgaan, maar dat kan sterke emoties en reacties oproepen. Piekeren is immers niets anders dan het herkauwen van verleden en toekomst, wat je te wachten zou kunnen staan, wat je anders had moeten doen, dus eigenlijk merk je door stil te staan hoe je je vastbijt en vastklampt aan gedachten.
Daarin zit de link met het cognitief therapeutische gedeelte en wordt een verbintenis gelegd met zaken waarin je in het dagelijks leven dat soort dingen ervaart. Situaties waarin je vastloopt of te heftig bent, of als je gaat vermijden en terugtrekken en je kan ervaren dat je meer ruimte en vrijheid in handelen gaat voelen en meer in staat zult zijn in te grijpen in fatale patronen.
Dit is heel in het kort de basis van het boek: AANDACHTSGERICHTE COGNITIEVE THERAPIE, waarin men dit heeft toegepast bij mensen met recidiverende depressies en er zijn onderzoeken m.b.t. het effect van deze therapie gezet tegenover het effect van psycho-therapie ondersteund door medicatie (of vise versa).