02/08/2025
Affect-fobie als epidemie
Uit: Ongezien opgegroeid (Lindsay C. Gibson), herstel na een jeugd met narcistische, afwijzende of afstandelijke ouders.
Affect-fobie, ofwel angst voor gevoelens, komt veel voor in onze cultuur en wordt van generatie op generatie doorgegeven. Emotionele onvolwassenheid komt in essentie neer op: niet uit de verf komen en niet groeien tot de mens die je kunt zijn met al je kwaliteiten
Hieronder wordt dit voorbeeld genoemd: "hou op met janken of ik geef je een reden om te janken..".
Maar het kan ook subtieler via de nonverbale en angstige boodschap "huil asjeblieft niet, want daar kan ik niet tegen" (ook het zgn 'curling ouderschap kun je m.i. hier onder scharen). Of met de woorden "er is niks ergs gebeurd, dus je hoeft niet te huilen". Ook door het 'te negeren', het kind af te leiden met bijv. snoep of er een kleinerend 'grapje' over te maken.
In alle gevallen krijgt het kind de boodschap dat zijn of haar gevoelens niet ok zijn.
Gevolgen? Emotionele armoede en beperkt in staat zijn tot intimiteit. We kunnen niet kiezen om alleen zgn. positieve emoties te voelen, dan wordt het hele gevoelsleven beperkt. In het boek noemt de schrijfster de volgende metafoor: als een bonsaiboompje geknot om in een onnatuurlijke vorm te groeien. Ook is het vaak zo dat (gezonde) boosheid over het gemis, geïnternaliseerd wordt en de (onrealistische) neiging ontstaat zichzelf te bekritiseren. Dit kan tot diepe depressie (betekenis: onderdrukking) leiden.
En de tragiek is dat velen dit zien als 'normaal' en geïdentificeerd raken met de beperkte versie van zichzelf. Het hoopvolle deel is: we kunnen bewust worden en een nieuwe beweging maken. Altijd.
