11/06/2021
Zo waar!
Het persoonlijke verhaal
Iedereen is anders, wie is het daar nu niet mee eens? Toch ging er wat dat betreft de afgelopen decennia veel mis in de professionele begeleiding van mensen met psychische klachten. Aan de overeenkomsten wordt nog altijd veel meer gewicht toegekend dan aan de verschillen. Iedereen die voldoet aan de criteria van een bepaalde stoornis krijgt dezelfde behandeling (‘evidence based’), ook omdat de beleidsmakers/politici/experts de oorzaak van de klachten van ondergeschikt belang hebben verklaard. Of je depressief bent door langdurige overbelasting en een slecht werkklimaat of door het verlies van een geliefde maakt niet uit, de richtlijn der psychiaters wil dat ik een antidepressivum voorschrijf.
Dit is toch eigenlijk niet te geloven? Het is zoiets als een slecht huwelijk proberen te verbeteren door de man Vi**ra te laten slikken.
Dat ik vanaf september geen psychiater meer wil zijn heeft hier alles mee te maken. Ik ben steeds meer overtuigd geraakt dat de verschillen tussen mensen belangrijker zijn dan de overeenkomsten bij iedere poging om iets bij te dragen aan het verminderen van psychische klachten. Iedereen verdient een maatpak, toch? Ook al knappen er nog steeds mensen op van een ‘gemiddelde’ behandeling.
Het is moeilijk om te bedenken waar iemand het meest bij gebaat zou kunnen zijn. Daar moeten we ook niet geheimzinnig over doen. Zolang we maar samen zoeken met de man of vrouw die hulp heeft ingeroepen. Ik leerde het niet in mijn opleiding, maar vraag tegenwoordig altijd expliciet: ‘Waar denk je zelf het meest mee geholpen te zijn?’ De antwoorden variëren enorm. En dat zie ik als extra argument om mensen geen standaardadviezen te geven.
Meerdere keren bezocht ik in mijn leven een psychotherapeut. Iedere keer met een andere vraag, en ook met verschillende behoeften. Soms was een luisterend oor voldoende, en wilde ik vooral spuien. Maar ook waren er momenten dat ik mezelf niet meer begreep, en hulp vroeg bij het verkennen van mijn blinde vlekken.
Meer dan ooit hebben mensen last van psychische klachten. Dat heeft eerst en vooral te maken met de forse belasting die we onze hersens aandoen. Er zijn zeer uiteenlopende vormen van hulp beschikbaar, waarbij het aanbod van de GGZ beperkt is. Je kunt een familieopstelling gaan doen, of paddo’s gaan proberen. Iets met lichaamswerk proberen of een aurareading laten doen. Of het werkt is op voorhand niet te zeggen, en dat hoeft misschien ook wel helemaal niet.
Ook in de geneeskunde komt er nu geleidelijk wat meer aandacht voor het persoonlijke verhaal van het individu. En het is mijn overtuiging dat psychische klachten het best benaderd kunnen worden als een integraal onderdeel van dat persoonlijke verhaal. Waarom heb ik nu ineens last van gebeurtenissen uit mijn jeugd, terwijl ik ze me jarenlang niet eens bewust was? Als ik dat begrijp heb ik er eigenlijk direct al minder last van…