28/01/2025
Ik wordt hier zo niet blij van!
Kennen we tante Til nog van de familie Knots? Een artistieke dame die als ze ging schilderen altijd riep: ‘Een kloddertje hier, een kloddertje daar’. Ik moest aan tante Til denken toen ik vanmorgen vroeg ons hondje Saartje uitliet. Wandelmomenten zijn bij uitstek geschikt om je gedachten overal en nergens naar toe toe laten ‘gaan’. Ik dacht na over het berichtje dat ik vanmorgen las over de vier basisscholen die weigeren mee te werken aan de verplichte doorstroomtoets. Ik vindt daar wat van. Hebben deze scholen een ‘punt’? Als ik het woordje ‘verplicht’ alleen al lees krijg ik een soort van rilling over mij heen. Maar ook het toetsen van kinderen roept vraagtekens bij mij op. Jaren lang zit een kind op de basisschool, leerkrachten kennen het kind als het goed is door en door en weten wat een kind kan of niet. Is dat niet voldoende? Waarom kinderen telkens toetsen? Waarom een kind koppelen aan cijfertjes/getallen? Een cijfertje hier, een cijfertje daar, een getalletje hier en een getalletje daar. Wat zegt dit over een kind? Helemaal niets toch. Net zo goed dat die klodders van tante Til niets zeggen. Het gaat om het uiteindelijke resultaat, het totale schilderwerk. Waarom kinderen onder spanning zetten met het ‘toetsen’. Terwijl we al lang zien in groep 8 wat voor een ‘schilderwerk’ het kind heeft gemaakt. Ik moet denken aan onze oudste zoon toen hij op de peuterspeelzaal zat. Hij voldeed niet aan het ‘standaard getalletje’ omdat hij niet met zand wilde spelen, daar vond de juf wat van. Of wij het niet vreemd vonden dat onze zoon niet met zand wilde spelen? Ik kan nog boos worden als ik hieraan terugdenk. En ook in de praktijk hoor ik regelmatig van ouders dat hun kind door school wordt geadviseerd een diagnose traject in te gaan. Ik gruwel hiervan, want wat zegt dit over een kind? Twee tot drie keer gezien worden door iemand en dan maar kenmerken tellen. Ja het kind past bij kenmerk 1, 2, 5, 10 en 12. Mooi dat is dan autisme. Heb je in drie keer het hele ‘schilderwerk/kind’ kunnen zien? Niet dat er soms situaties zijn dat diagnostisch onderzoek wel van belang is maar in heel veel gevallen kunnen we beter eerst het kind en zijn ‘schilderwerk’ bestuderen. Begrijpen we wat het ‘schilderwerk/kind’ ons verteld? Zien we het kind echt? Het meest erge hierin is wel dat ik ooit een meisje in de praktijk kreeg met de diagnose autisme en niet willen praten. Dit door verschillende instellingen bevestigd. Uiteindelijk bleek dit meisje niemand meer te vertrouwen en zich in allerlei bochten moest ‘wringen’ omdat het misbruik had meegemaakt. Hoe mis sla je dan de plank met je kenmerken en getalletjes? Dan heb je het ware schilderwerk niet gezien! Dus ben ik het met de scholen eens die weigeren de doorstroomtoets af te nemen? Ze hebben in ieder geval een ‘punt’ waar we met elkaar over moeten nadenken! Willen we leven in een maatschappij waarin we elkaar alleen als getalletjes zien? Soms heel nuttig en handig die cijfertjes en getalletjes, mee eens! Maar laten we alsjeblieft het schilderwerk, het eindresultaat als leidend hanteren! En laten we het kind de tools geven hoe ze de ‘kloddertjes’ op de juiste manier op hun levensschilderwerk kunnen zetten!! Roland Pleizier, kinder-/jeugdtherapeut, reflexintegratietherapeut bij Kind en Zorg Zwolle.
