03/01/2024
जाडोमा हृदयाघातको जोखिम किन बढ्छ ? र मुटुको हेरचाह कसरी गर्ने?
जाडो मौसमले हृदय रोग भएका मानिसहरूलाई समस्यामा पार्न सक्छ र धेरै अध्ययनहरूले पनि जाडोमा हृदयघात (Heart attack), Heart failure र Arrythmia (मुटुको चालमा गडबडी) जस्ता घटनाहरू बढ्ने देखाएको छ।
✓ जाडोमा मुटु रोगीलाई किन समस्या हुन्छ ?
"तापमान घट्दै जाँदा, शरीरलाई न्यानो राख्नको लागि शरीरको फिजियोलोजीमा(physiology) परिवर्तन हुन्छ। कम तापक्रमले Sympathetic Nervous system लाई activate गराउँछ र यससँगै यसले catecholamines को secretion बढाउँछ। फलस्वरूप रक्तनलीमा संकुचन हुन्छ जसको परिणाम मुटुको धड्कन, रक्तचाप, कोलेस्ट्रोलको स्तर बढ्छ र रगत जम्ने प्रक्रिया (clotting process) लाई बढाउँछ। यी सबै हानिकारक प्रभावहरूले अन्ततः हृदयघातको जोखिम बढाउँछ।
"यसबाहेक, शरीरको तापक्रम normal राख्न जाडोमा तपाईंको मुटुले कडा परिश्रम गर्नुपर्छ"। पहिलेदेखि नै मुटुको समस्या भएका, उच्च रक्तचाप भएका र धेरै मद्यपान गर्ने र धुम्रपान गर्नेहरू चिसो मौसममा जोखिममा हुन्छन्।"
अन्य कारकहरू वायु प्रदुषण, शारीरिक गतिविधिमा कमी, emotional stress , poor dietry habits र जाडोमा भाइरल इन्फेक्सन बढ्ने जस्ता अन्य कारकहरूले पनि हृदयाघात र Heart failure को जोखिम बढ़ाउछ।
✓ जाडोमा मुटुलाई कसरी सुरक्षित राख्ने ?
* शरीरलाई न्यानो राख्न न्यानो ऊनीको लुगा, पन्जा, टोपी लगाउनू होस्।
* अत्याधिक मदिरा सेवन र धुम्रपान नगर्नुहोस्।
* Manage your Stress: बगैंचा वा चित्रकला जस्ता शौक र शारीरिक गतिविधिहरूमा संलग्न हुनुहोस्। घरमै योग र ध्यान गर्ने प्रयास गर्नुहोस्। राति उचित निद्रा लिनुहोस् र कामबाट नियमित विश्राम लिनुहोस्
* नियमित व्यायाम: दैनिक कम्तिमा ३० मिनेटको लागि दैनिक व्यायाम महत्त्वपूर्ण छ। चिसो तापक्रममा बिहान सबेरै बाहिर व्यायाम नगर्नुहोस्। static साइकल चलाउने, ट्रेडमिल, योग आदि जस्ता इनडोर व्यायामहरू गर्नुहोस्।
* Improve diet: आफ्नो आहारमा अत्यधिक नुन र मिठाईहरू त्याग्नुहोस्। Polysaturated खाना पकाउने तेल जस्तै तोरीको तेल प्रयोग गर्नुहोस्। आहारमा सलाद र फलफूल बढाउनुहोस्।
* नियमित स्वास्थ्य जाँच गर्नुहोस्: आफ्नो हृदय रोग विशेषज्ञसँग नियमित जांच गराउनुहोस र सल्लाह पालना गर्नुहोस्।
* अन्त्यमा, आफूलाई सकारात्मक राख्नुहोस् र कुनै पनि आपतकालीन अवस्थामा तुरुन्तै अस्पताल जानुहोस्।
