30/06/2025
तटस्थता भनेको के हो?
तटस्थता भन्नाले कुनै पनि पक्ष, विचार, समूह वा व्यक्तिप्रति झुकाव नगरी निष्पक्ष र सन्तुलित रहनु हो। तटस्थ व्यक्ति कुनै विवाद, बहस वा निर्णयको अवस्थामा कसैको पक्षमा नरही सत्य, न्याय र समानताको आधारमा काम गर्छ।
उदाहरणहरू:
1. शिक्षकको तटस्थता:
शिक्षकले सबै विद्यार्थीलाई समान व्यवहार गर्नु, कसैलाई बढी वा कम माया नगर्नु, सबैलाई बराबरी अवसर दिनु तटस्थता हो।
2. न्यायाधीशको तटस्थता:
अदालतमा न्यायाधीशले आरोपी वा पीडितको व्यक्तिगत सम्बन्ध हेर्नु हुँदैन। प्रमाण र कानुनकै आधारमा निर्णय गर्नु तटस्थता हो।
3. मिडियाको तटस्थता:
समाचार प्रस्तुत गर्दा पत्रकार वा मिडियाले कुनै पार्टी, नेता वा विचारको पक्षमा नलागी सत्य तथ्य प्रस्तुत गर्नु तटस्थता हो।
4. राष्ट्रको तटस्थता (अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा):
दुई देशबीच युद्ध हुँदा कुनै देशले दुबै पक्षको समर्थन नगरी शान्तिपूर्ण रहनु। जस्तै: स्वीट्जरल्यान्डले बहुसंख्यक युद्धमा तटस्थ भूमिका खेल्दै आएको छ।
तटस्थता किन आवश्यक छ?
1. ✅ न्याय कायम गर्नका लागि – निष्पक्ष व्यवहारले सबैलाई समान अवसर र अधिकार दिन्छ।
2. ✅ विश्वास बढाउनका लागि – तटस्थ मान्छे वा संस्था सबै पक्षबाट विश्वासिलो हुन्छ।
3. ✅ समस्या समाधान गर्न सजिलो हुन्छ – तटस्थ व्यक्ति मिलापकारी बन्न सक्छ।
4. ✅ सामाजिक समावेशिता बढाउन – कुनै पक्षमा नलाग्दा सबैलाई समेट्न सहज हुन्छ।
5. ✅ बिबाद टार्न – पक्षपाती नहुँदा अनावश्यक झगडा र गलत बुझाइ हुँदैन।
