Dr.Ram jiban

06/06/2025

गर्मी बढेसँगै सर्पको सक्रियता बढ्छ!
गर्मीयाममा सर्पहरू आहाराको खोजीमा मानव बस्ती नजिक आउने गर्छन् र यसले गर्दा सर्पदंशको जोखिम पनि बढ्छ। त्यसैले, सर्पदंशबाट बच्न र सर्पको संरक्षणमा सघाउन निम्न कुराहरूमा ध्यान दिऔँ:
* राति हिँड्दा टर्चलाइटको प्रयोग गरौँ।
* खेतबारी वा घाँसघारीमा काम गर्न जाँदा, पहिले लट्ठीले हल्का चलाएर जाँच गरेर मात्र काम सुरु गरौँ।
* अभिभावकहरूले आफ्ना बालबालिकालाई साँझपख घाँसे मैदान वा झाडीतिर खेल्न नपठाऔँ।
* दाउरा, पराल वा घाँसको थुप्रोलाई घरभन्दा अलि पर राख्ने गरौँ र प्रयोग गर्नुअघि राम्ररी झट्कार्ने वा जाँच गर्ने गरौँ।
* सर्प न्यानो र ओभानो ठाउँमा बस्न रुचाउने भएकाले यस्ता ठाउँमा काम गर्दा विशेष सतर्कता अपनाऔँ।
* ढुङ्गा, दाउरा र काठको थुप्रो पन्छाउँदा होसियार रहौँ।
* घरका भित्तामा भएका दरार वा प्वालहरू टाल्ने गरौँ र झ्याल-ढोका राम्रोसँग बन्द गरौँ।
* सकेसम्म भुइँमा नसुतौँ र सुत्दा अनिवार्य रूपमा झुलको प्रयोग गरौँ।
* घरवरिपरि मुसाको नियन्त्रण गरौँ। मुसाको खोजीमा सर्प घरभित्र पस्न सक्छ।
* सर्पले सामान्यतया मानिसलाई बिनाकारण आक्रमण गर्दैन। त्यसैले सर्प देख्नासाथ त्यसलाई जिस्काउने, चलाउने प्रयास नगरौँ।
* यदि सर्प घरभित्र पसेमा नजिकैको वन कार्यालय वा तालिमप्राप्त सर्प उद्धारकर्तालाई सम्पर्क गरौँ।
* कथंकदाचित् सर्पले टोकिहालेमा नआत्तिईकन तुरुन्तै सर्पदंशको उपचार हुने स्वास्थ्य संस्थामा जाऔँ। झारफुक जस्ता अन्धविश्वासको पछि लागेर समय खेर नफालौँ।
आफू पनि बचौँ, अरूलाई पनि बचाऔँ।
"सर्प बचाऔँ, पर्यावरण जोगाऔँ।"

05/10/2024

जानकारीको लागि!!
#स्क्रब_टाइफस(Scrub Typhus) :

(१)परिचय :स्क्रब टाइफस एउटा घातक सरुवा रोग हो।जुन रिकेटसिया टुसुगामुसी (Rickettsia Tsutsugamusi)भन्ने किटाणुले हुन्छ।जुन किटाणु सङ्क्रमित मुसा र छुचुन्द्राबाट mite chigger(सानो भुसुना)ले मानबमा टोकेमा सर्छ।यो भुसुना बर्षायाममा जङ्गल,जङ्गल फडानी भएको ठाउँ,घासपात र झारपात भएको ठाउँ तथा नदि किनारामा बढी पाइन्छ।

यसको प्रमुख लक्षण :
धेरै ज्वोरो आउने,टोकेको ठाउँमा सानो घाउ(echar)आउने,घाँटी र गर्दन भागमा ससाना बिमिरा आउने र बाथ( lymph node) सुनिने जस्ता लक्षण देखा पर्छ।

२.सराइ अवधी :१०-१२ दिन

३.लक्षण/चिन्नहरु :धेरै टाउको दुख्नु,एक्कासि ज्वोरो आउनु ,हल्का खोकी र आँखा रातो भै चिप्रा आउने,बाथ(lymph)सुनिने, ढाड/कम्मर जिउ धेरै दुख्ने ,टोकेको ठाउमा सानो घाउ(ules or eschor) देखिनु,केही समय पछि साना राता राता बिमिरा देखिनु जुन घाटि छाती ढाडमा आउने,जाचेर हेर्दा फियो,कलेजो सुनिनु, मुटुको माङ्सपेसी सुनिनु,ब्लड प्रेसर घटेर जानु/अचेत जस्तो हुनु ,नाडिको धड्कन बढ्नु,बिसाक्त देखिएर अन्त्यमा मृत्यु हुनु

नोट : यो रोग लाग्ने बितिकै घाउ (eschor)र बिमिरा नदेखिन सक्छ । 1/2 हप्ता पछि मात्र देखिन्छ । या नदेखिन नि सक्छ । या कुनै भित्री भागमा एउटा हुन सक्छ । जुन घाउ(eschor) नदुखने नपोल्ने पिप नआउने हुन्छ र पछि आफै खाटा बनी निको हुन्छ र कहिलेकाही सुरुमै उपचार गरेनि देखिन्न ।
४.यो रोगले हुने खतरा समस्याहरु (complications) (१) मृगौला फेल हुनु (२)मुटु फेल हुनु(३)कडा निमोनिया हुनु(४)मस्तिष्क ज्वोरो आउनु(५)रगत जम्नु(DIC)

५.यो रोगको थाहा पाउने तरिका :रगत जाँच:(१)रुटिङ:सुरुमा WBC घट्ने र पछि बढ्ने हुन सक्छ।(२)स्क्रब टाइफसको एन्टिजिन/एन्टिबडी test पोजेटिभ आउने

६.रोकथाम :(१)मुसा र छुचुन्द्रको नियन्त्रण (२)स्क्रब टाइफस भएको क्षेत्रमा जादा protective clothes लगाउने र अग्रिम नै cap. doxycycline 100 mg 2 cap खाएर जाने(३) जनचेतना फैलाउने (४) भुसुना नियन्त्रण गर्न संबंधित निकायमा गएर पहल गर्ने

७.अन्य रोगसँग उस्तै लाग्ने रोगहरु:(१)इन्डेमिक टाइफस(२)टाइफाइट फिभर(३)लेप्टोस्पाइरोसिस(४)डेङ्गु फिभर(५)भाइरल इन्फ्लुएञ्जा

८.उपचार :(१) सामान्य घरमा: पानी पट्टी लगाउने ,प्रसस्त झोलिलो गेडागुडी माछा मासु(चिल्लो कम राखेर)फलफुल दिने,घरमा सिटामोल भए सिटामोल दिने (२)अस्पतालमा :paracetamol ज्वोरो घटाउन ,first choice औषधि :a) Doxycycline/ Tetracycline, 2nd .b)Roxithromycine/Azithromycine ३ .एदि खतराको लक्षण सम्म देखियेको र साहै सिकिस्थ देखियेमा ICU मा भर्ना गरि के को गम्भीर समस्या देखियेको हो तेस्कै उपचार गर्नु पर्छ जस्तै मिर्गौला को फेल

नोट:यो रोग सहि पत्ता नलागे अन्य रोगको उपचार गर्ने जस्तै टाइफाइडको आइसियु सम्म राख्ने धेरै पैसा खर्छ हुने बिरामिको ज्यान सम्म जाने हुन्छ।सहि रोग पत्तो लागे २/३ सयको औषधीले निको हुन्छ।हाल यो स्क्र्ब टाइफसको जाच अलि महँगो भएकोले अलि गार्हो छ। तर सरकारी स्वास्थ्य सस्थामा यसको परिक्षण तथा औषधी निशुल्क रहेको छ ।

28/09/2024

* हप्तामा ७२ घण्टा काम, न आराम, तलब: NPR ३५०००
पेशा: चिकित्सक (नेपाल)

* हप्तामा ४८ घण्टा काम, काम पछि बाँकी समय आराम, तलब: NPR २,००,००० सुरुमा
पेशा: चिकित्सक (नेपाल नजिकैका देशहरू)

समस्या कहाँ त? डाक्टरमा? देशमा? सरकारमा? कि थिति मा?

17/09/2024

सेवाग्राहीलाई अनुरोध तथा जानकारी
अस्पताल बिरामी भएर जाँदा मुख्यत: OPD मा जांच गराउन जाँदा, हामीहरु होटेलमा नास्ता खान गए जसरी जाने ,आंफुलाई जे गर्न मन छ गर्ने अनि फर्किने हाम्रो बानी त्यति उपलब्धिमुलक हुँदैन ।
तसर्थ अस्पतालमा स्वास्थ्य अवस्था जाँच गर्न जाँदा निम्न कुराहरुलाई मध्यनजर गरेर जाँदा उत्तम हुन्छ:

१. अस्पताल जाँदा आफ्ना पुराना स्वास्थ्य सम्बन्धी कागजात छन भने लिएर जाने साथै नियमित खाने तथा हाल सेवन गरिरहेका औषधिसमेत लिएर जाने बानी बसाल्नु पर्छ। यसले गर्दा बिरामीको पुरानो स्वास्थ्य अवस्था र हालको स्वास्थ्य अवस्था बिच दाँज्न सजिलो हुन्छ। औषधिसमेत लगेको अवस्थामा आंफुले खाईरहेको औषधि सहि छ या खाने तरीका सहि भैराखेको छ छैन भन्ने थाहा हुन्छ।

२. अस्पताल नितान्त आफ्नो समस्या तथा सहि सरसल्लाह लिने हेतुले जानुहोस न कि मेरो यो जाँच गर्ने मन लागेर आएको , मेरो Video X Ray गर्दिनुस, X - ray गर्दिनुस, मेरो यो रगत जाँच गर्दिनुस भनेर भन्दा आंफुलाई आवश्यक पर्ने जाँच भने छुटिरहेको हुन्छ। त्यसले आंफैलाई सम्म्स्या निम्त्याउने हो। त्यसैले यो गर्दिनुस भन्नू भन्दापनी मेरो समस्या यो छ भनेर सुनाउनुहोस अनि सल्लाह सुन्नुहोस पनि।

३. "Whole Body Checkup" भन्ने भ्रम बाट टाढा रहनुहोस। समस्या अनुसार आवश्यक पर्न्ने जाँच गर्नु आवश्यक हो। Whole Body Checkup एक अर्थमा असान्दर्भिक र असम्भव जाँच हो। समस्या नभएतापनी गरिने जाँच हरु विशेषगरी ३५ बर्ष उमेरसमुह काटिसकेपछी र कतिपय अवस्थामा वङ्साणुगत रोगहरुलाई अलिक पहिले नै screening गर्नु पर्न्ने हुन्छ। त्यस्तो जाँचलाई Routine Checkup भनिन्छ र आवश्यक रोगहरुको screening भने गर्नुपर्न्ने हुन्छ।

४. अस्पताल OPD चेक अप गर्न जानेहरु अलिक समयमै पुग्नु जस्ले गर्दा आवश्यक जाँच तथा report हरु पनि समय दिएर मुल्यांकन गर्न्न सकियोस र हतार हतारमा कुनै निर्णय नहोस।

५. सकेसम्म अस्पताल जाँदा एक जना साथी लिएर जानुहोस। अझ विशेषगरी वृद्ध आमाबुबा लाई एक्लै अस्पताल नपठाउनुहोस। वहाँहरुमा कान नसुन्ने, राम्रो सङ्ग देख्न नसक्ने, अस्पतालमा अलमलिने समस्याले वहाँहरुलाई एक सारथि आवश्यक हुन्छ। साथै वहाँ हरुको समस्या बुझ्न तथा बुझाउन मात्र नभै उपचारका सरसल्लाहको लागि पनि पारिवारिक सदस्यको महत्वपूर्ण भुमिका हुन्छ।

६. चिकित्सक लाई अत्याउने तथा हतोत्साहित बनाउने काम नगर्नुहोस। यसले प्रत्यक्ष तथा अप्रत्यक्ष रुपमा बिरामीलाई नै असर पर्ने हुन्छ। चिकित्सक तथा अन्य स्वास्थ्यकर्मी अस्पतालका एक कर्मचारी मात्रै हुन। सबैथोक उनिहरुको हातमा हुँदैन भन्ने बुझ्नुहोस। उनिहरुले तपाईजस्तै सयौंलाई आफ्नै मानेर उपचार गर्नु पर्ने हुन्छ। मुख्य कुरा: चिकित्सक भगवान हैनन, केवल आफ्नो ज्ञान प्रयोग गरेर तपाईंहरुलाई सहयोग गर्ने कोशिश मात्रै गर्ने हुन, ज्यानको जिम्मा लिने होइनन।

७. "यस्सो देखाएर गैहाल्ने हो !" भन्ने मानसिकताबाट टाढा रहनुहोस। सानो समस्या भएतापनी त्यसलाई चिकित्सकले राम्ररी नियाल्नु पर्छ। त्यसलाई नजरअन्दाज नगर्नुहोस।

८. "सुखमा न आत्त्तिने दुखमा नमात्तिने !" गाह्रो भएर आएको बेला सेकेन्ड भित्रै हतारहतारमा उपचार चाहिने, नभए अत्याउने गाली गलौज गर्ने , अनि अलिकती ठिक भएको महसुस हुनासाथ घरै जान हतार हुने। कुनै पनि उपचारको पद्धति हुन्छ, त्यसलाई आत्मसात गर्न कोशिस गर्नुहोस। "धान रोप्ने बित्तिकै फल्दैन", समय लिन्छ। यसैगरी औषधिलाई पनि काम गर्न अलिकती समय लाग्छ कुनैलाई छिटै, कुनैलाई अलिक बढी। यो कुरामा ज्ञात रहनुहोस।

९. आंफू पनि अनुशासनमा रहनुहोस र अरुलाई पनि अनुशासित रहन प्रेरित गर्नुहोस।

धन्यवाद !!

01/08/2024

शास्त्रीय संगीतमा क्षेत्रको एक अन्मोल रत्न लोकप्रिय संगीतकार/गायककार Gurudev Kamat प्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली 😭

27/07/2024

रेबिज रोगको बारेमा सचेतनामुलक भिडियो अन्तिम सम्म हेर्नुहोला । #रेबिज

13/04/2024

🩺🩺Furosemide vs Torsemide
Torsemide has many advantages compared to Furosemide:

👉•Longer duration of action and Faster in action
👉👉•diuretic effect not affected by Meals
👉👉•Diuretic effect is better in presence of Hypoalbuminemia
👉👉•Less Electrolyte disturbance compared to Furosemide
👉👉•Less Rebound phenomenon
👉👉•has Vasodilatory property so helpful in patients with CHF.

⚡⚡» But It is not the Diuretic of Choice in CKD patients and those with crCl

24/03/2024

06/01/2024

Jay Shankar Sah was a MBBS student in Diabetic Association Medical College,Faridpur,Bangladesh.He was in his village with his mother after his father’s death recently.
He wasn’t even involved in the protest but he was shot dead on Head by Nepal police in the protest in Sarlahi-Barhathwa.

What happened to the police and their responsible officers.??

Where is the law going towards?

Government must take strict action against those police.

Heartfelt Condolences 💐 to his departed Soul.