27/10/2025
Cha mẹ luôn muốn con mình có lòng biết ơn. Nhưng khi chúng ta muốn ai đó biết ơn mình, chẳng phải sự cho đi đã trở thành một quá trình đổi chác?
Một người mẹ hỏi Vy làm sao giúp con của chị phát triển lòng biết ơn? Chị nói dù vợ chồng chị làm cho con rất nhiều điều, nhưng con cứ mặc nhiên công nhận đó là trách nhiệm của cha mẹ. Con sống hời hợt, không quan tâm cha mẹ khổ cực như thế nào. Nói con cần biết ơn thì con cho rằng đó là trách nhiệm của cha mẹ, sinh con ra thì phải nuôi con, tại sao con cần phải biết ơn về cái điều mà con chưa từng yêu cầu để có.
Phía cha mẹ không sai, mà phía lập luận của con cũng đúng.
Cha mẹ đúng ở chỗ không lẽ sinh con ra, chỉ nuôi con mà không dạy dỗ con sao. Không lẽ cứ để con như loại cỏ dại, sống lông bông, cứ tận hưởng mà không biết điều, hay không biết ơn những gì người khác làm cho?
Thật ra, Vy thấy đứa trẻ cũng không hẳn là sai. Vì khi chúng ta quyết định có con, dù có kế hoạch hay bể kế hoạch thì đứa nhỏ nó có đòi được sinh ra đâu. Cha mẹ là người quyết định sinh con ra mà. Vậy thì việc nuôi nấng và dạy dỗ là điều hiển nhiên mà chúng ta phải làm, chứ tại sao lại yêu cầu con biết ơn mình nhỉ?
Lấy ví dụ ai đó nhờ chúng ta làm một việc gì đó, như trông dùm trẻ con một buổi cuối tuần. Nếu mình cảm thấy nhận được thì mình đồng ý trông, khi đó, không lẽ sau khi người ta đến đón con về, mình nói với họ: Hãy biết ơn tôi vì tôi đã trông dùm bạn?
Khi mình làm gì cho người khác, nếu mình thật sự chỉ muốn cho đi mà không mong cầu nhận lại. Lúc đó, biết ơn hay không là do bên kia quyết định, chứ Vy không nghĩ rằng cứ nói “hãy biết ơn” là họ sẽ biết ơn. Có khi mình đừng nói gì thì họ còn biết ơn. Chứ mình mà nói ra thì họ sẽ nghĩ chắc mình bị hâm hâm, thôi lần sau không nhờ nữa.
Trẻ con cũng vậy thôi, cha mẹ làm cho nhiều thứ rồi quay sang bảo con hãy biết ơn đi. Vy nghĩ con sẽ càng cảm thấy biết ơn khi bị nhắc là một điều gượng ép. Mọi người nói là "Tôi không có nói thẳng ra như vậy". Bạn tôi ơi, dù cha mẹ không nói rõ như thế, nhưng nét mặt, cử chỉ đã nói lên tất cả rồi.
Biết ơn phải xuất phát từ bên trong. Lòng biết ơn chỉ xuất hiện khi con cảm thấy thật lòng trân trọng điều mà con nhận được.
Vậy chúng ta cần làm gì để “dạy” con làm biết ơn.
Dễ lắm, trước tiên là hãy cho con cảm giác được người khác biết ơn là như thế nào, thì con mới có thể cho đi sự biết ơn đó.
❤ Khi con của Vy rửa chén cho cả gia đình sau mỗi bữa ăn, Vy luôn nói biết ơn con vì đã giúp Vy có thêm thời gian cho bản thân sau giờ cơm tối.
❤Khi con bé nhỏ nhà Vy nấu cơm, dọn lò sưởi mỗi buổi chiều, Vy thường thể hiện việc Vy biết ơn con như thế nào khi con giúp Vy bớt một vài việc trong ngày, có khi Vy được thêm 30 phút để làm cho xong những gì còn dang dở.
Có người nói đó là việc con phải làm, cần gì biết ơn. Nếu ai đó nghĩ như vậy, thì đừng trách sao trẻ em nghĩ cha mẹ là phải nuôi con, biết ơn là điều không cần thiết.
Tóm lại, để nuôi dưỡng lòng biết ơn ở trẻ. Hãy thử làm một vài gợi ý sau nha:
1. Thể hiện lòng biết ơn với con. Gieo hạt giống biết ơn thì con mới có cái mà trả lại.
2. Nếu đã yêu thương con, nếu đã chọn cho đi thì cứ cho đi thôi, xin đừng suy nghĩ mong nhận lại. Khi con cảm thấy tình yêu cha mẹ cho con chỉ có một chiều thì theo thời gian và kết hợp với nhiều yếu tố khác, con sẽ dẫn dần cảm thấy trân trọng những thứ con nhận được.
3. Hãy cho chỉ khi con cần, đừng cho quá mức con sẽ cảm thấy điều cha mẹ đang cho đi là thừa mứa. Hãy để trẻ tham gia vào những việc cha mẹ đang làm, con sẽ thấy rõ hơn công sức, quá trình để tạo nên kết quả đó. Khi trẻ được trải nghiệm, trẻ mới hiểu được tại sao con cần có lòng biết ơn.
🥦Cùng đi chợ nấu ăn, con mới biết một bữa cơm không “tự nhiên mà có”.
👚Hãy để con tự gấp quần áo, con mới hiểu rằng ai đó đã luôn âm thầm làm việc đó cho con mỗi ngày.
Cuối cùng, Vy tin rằng lòng biết ơn không thể dạy bằng lời. Khi Vy dạy con mình về lòng biết ơn, Vy sẽ cho con thấy một lối sống biết ơn, cách Vy biết ơn cuộc đời, biết ơn những điều nhỏ nhặt. Trẻ em học bằng cách nhìn theo mà bắt chước. Chúng ta chỉ có thể gieo mầm, còn hãy để con cảm nhận theo cách của con.
Nếu là bạn, bạn sẽ dạy con mình về lòng biết ơn như thế nào, chia sẻ với Vy để cùng nhau học hỏi nha.
Hình minh họa là món bánh kẹp (waffle) mà con gái nhỏ làm cho Vy. Nhờ Vy luôn biết ơn con nên cứ thèm là sẽ có 😁
Thân mến,
𝑴𝒊̀𝒏𝒉 𝒍𝒂̀ 𝑽𝒚 (𝑽𝒂𝒍𝒚𝒓𝒊𝒂) - Family Coach