21/03/2020
THYROID CANCER? DON'T WORRY!
Red Pine ang magpapagalig
Sa pagsambit ng salita na kanser, tiyak ay malulungkot ang pasyente. Meron ding nanghihinayang na hindi nila pinansin ang bukol sa leeg kaagad. Meron ding mga nagagalit, hindi sa Doctor kundi sa kanilang sarili o sa Diyos.
KAALAMAN:
Para hindi na kau mag -alala kung ano ang resulta, ang biopsy ay COLLOID. Kapag ‘yan ang nakasulat, ibig sabihin ay BENIGN ang resulta – hindi kanser. Minsan din, ang sinusulat ng pathologist ay NO MALIGNANT CELLS SEEN. Ang salitang malignant ang ibig sabihin ay cancerous kaya kung “NO malignant cells seen” ay walang nakitang kanser. Ngunit kung kanser ang findings, ang salitang ginagamit kadalasan ay CARCINOMA. Kung ang nakasulat naman sa report ay BLOODY SMEAR, ibig sabihin ay dugo lamang ang nakita at kailangang ulitin ang biopsy. Kung ACELLULAR SMEAR, ay walang laman na nakuha at kailangan ding ulitin ang biopsy.
Kung may bukol sa thyroid na nakita, tinatanong kaagad ng pasyente kung ito ba ay ordinaryong bukol o masamang bukol. May mga bukol na iba ang hitsura sa ultrasound at mas mataas ang tsansa na ito ay maging cancerous. Sa clinic, tinatawag itong SUSPICIOUS. Ibig sabihin, kailangang patunayan na ito ay HINDI kanser.
Walang ibang paraan na malaman kung ang bukol sa thyroid ay kanser kung hindi ito tutusukin para makakuha ng konting laman para mabasa ng isang pathologist – ito yung tinatawag na FINE needle aspiration biopsy. Madalas tinatanong ng pasyente kung ligtas bang magpa-biopsy at hindi ba kakalat lalo ang tumor kung tutusukin ito? Noong araw mas malalaking karayom ang ginagamit kaya may ganoong posibilidad. Hindi na ito totoo ngayon kasi nga manipis o FINE needle na ang ginagamit. Kung tinatanong kung gaano ito kasakit, malimit itong sinasabi na ang sakit ay kahalintulad ng kung nagpapakuha ng dugo sa braso – ‘yun nga lang sa leeg ang tusok. Hindi rin kailangan ng anesthesia, tulad ng pag nagpapakuha ng dugo sa ugat.
May iba’t ibang klase ng kanser sa thyroid tulad ng:
1. Papillary thyroid cancer
2. Follicular thyroid cancer
3. Medullary thyroid cancer
4. Anaplastic thyroid cancer
5. Thyroid lymphoma
Karamihan ng mga pasyente ay may papillary thyroid cancer. Ang papillary at follicular thyroid cancer ay CURABLE – ibig sabihin, sa tamang paggagamot ay puwedeng gumaling. Kaya hindi tinataningan ang buhay ng mga taong may ganitong klaseng kanser.
May mga sintomas ba ang kanser sa thyroid? Puwedeng walang maramdaman liban sa mabilis na paglaki ng bukol sa thyroid. May mga iba naman na nagiging paos ang boses o nahihirapang huminga o lumunok kapag malaki na talaga ang bukol sa thyroid.
Mga 5% ng mga bukol na nakakapa sa thyroid ay cancerous. Ibig sabihin, kung may 100 katao na may bukol sa thyroid ay 5 lamang dito ang may kanser. Ngunit hindi natin ito malalaman base lamang sa hitsura nito sa ultrasound kaya kadalasan ay kailangan ng biopsy.
Dalawang uri ng goiter:
1.) HYPOTHYROIDISM= kulang ng Iodine
Mga pagkain para sa hypothyroidism:
* brown rice, wild rice, cakes, rice crispies, rice noodles, amaranth, buckwheat, oats & cereal, pastas
Vegestable:
*artichokes, beet roots, carrots, celery, parsley, pipino, talong, green beans, leeks, mush rooms, okra, onion, peppers, potatoes, squash / pumpkin, tomatoes, seaweeds
Oils:
Oils: olive oil, butter
Nuts and seeds:
Brazil nuts, macadamia nuts, hazel nuts, coconut, sesame and sunflower seeds
Fruits:
Avocado, apple, apricots, banana, blue berries, black berries, cantaloupe, cherries, citrus fruits, cranberries, dates, kiwi, mangoes, papaya, pineapple, pomegranate, prunes, rsapberries
Animal products:
Free -range poultry and eggs, meat and dairy from pasture -raised,wild caught fish, fresh shell fish (shrimps, oysters, mussels)
2.) HYPERTHYROIDISM=sobra ng Iodine
Dapat iwasan:
*Maaalat na pagkain, maaasim, stop drinking alcohol, caffeine, lahat ng klasing kape, tea, energy drinks, soft drinks, chocolates , seaweeds
Dapat kainin / inumin:
*pagkain na matataas ang calcium, milk, salmon, beans, natural orange juice, repolyo, cauliflower, broccoli,pea nuts(uncooked) pine nuts
Halamang gamot para saGoiter:
A.) 1 cucumber (sliced)
5 tangkay ng celery
5 carrots(sliced,huwag alisin ang balat)
1 cup buko juice
2 pirasong kalamansi (katas lang)
Blend together din inumin before meal, do this once a day, daily
B.) 1/4 tasang apple cider vinegar at 1/4 tasang katas ng red onion, haloing mabuti, pakuloan saglit tsaka inumin once a day, daily