Adolescent Health Program-Ifugao

09/07/2022

"Ang unfair ng mundo"
"I don't feel like myself"
"Napapagod na ako"

Ang ingay ng isip, ano? Sa ganitong oras na nahahanap mo ang sarili mo't nagiging harsh ka. Try mong bumangon, umupo, i-welcome ang feeling, umiyak, pwede kang kumuha ng beer o pwede rin namang tubig, pwede rin maglinis ka ng kaunting kalat sa kwarto, o pwedeng tumulala saglit.

Di mo kayang kontrolin ang mundo. Kadalasang hindi pantay ang mundo para sa atin at may karapatan kang madismaya. Napapagod? Sure. Valid. Legit. Sa bilis ng takbo ng mga pangyayari sa paligid, maaaring pakiramdam mong napag-iiwanan ka. Cliché mang pakinggan pero alam mo rin 'yon na hindi. Alam mong ring may sarili kang pacing, bes. Pero gets, di pa rin maiwasang mag-isip. Ayos lang paminsan tumambay, wag ka lang magtagal. Kung uubusin ito kakaisip na nahuhuli ka, nauubos ang oras mo para sa sarili mo na sana kahit paano nakakasulong ka. Okay lang magpahinga para di ka laging mapagod. Okay lang din harapin 'yang bumabagabag sa'yo kasi may mga bagay na kahit ilang beses mong itulog, hindi matatapos kung iiwasan mo.

Basta tandaan, di ka palaging nasa dilim. May pintuan palabas. Humakbang ka palabas mula sa dilim.

18/06/2022

Kamusta ka?

Isang simpleng tanong na kadalasang mahirap sagutin, lalo na para sa mga bata at teenagers.

As COVID-19 continues to put a strain on mental health, here’s what you can do to help your child open up 👉 https://uni.cf/3xtes9J

💙

13/06/2022

10/06/2022

💙

01/06/2022

Happy pride month!

31/05/2022

Substance abuse
Bullying
Loneliness

On top of COVID-19, these are some of the challenges young people are facing right now.

If you think your friend is struggling and you’re not sure what to say or do, start with: What’s on your mind?

27/05/2022

25/05/2022

03/05/2022

Manage your anger!

Seek help if your anger seems out of control, makes you do things you later regret, or takes a toll on your family or relationships.

30/04/2022

What not to say..

20/04/2022

Not everyone will like you. Some never do, but that is okey..

16/04/2022

Reasons to cry it out

07/04/2022

𝐁𝐫𝐚𝐢𝐧 𝐀𝐧𝐞𝐮𝐫𝐲𝐬𝐦 𝐚𝐧𝐝 𝐌𝐞𝐧𝐭𝐚𝐥 𝐇𝐞𝐚𝐥𝐭𝐡
Contributor: Dr. Kirsten Villalobos

Dahil hangarin natin ang malinaw, totoo, at buong impormasyon tungkol sa kalusugan ng kaisipan (mental health) at lahat ng nauugnay dito, nais ko lang magbahagi ng ilang mga punto.
Ang ANEURYSM ay paglobo ng ugat na dinadaluyan ng dugo. Maraming pwedeng factors na magdulot ng pagkakaroon ng aneurysm. Imagine yung hose ng tubig, kung manipis/mahina yung isang parte nya isama mo ang malakas na pressure ng tubig, pwedeng “lumobo” ang bahaging iyon. Depende sa tagal na mataas na pressure, or biglang sobrang taas ng pressure, o gaano kahina ang parteng iyon, mahirap masabi kung kailan ito puputok. Ganun din na pwede itong mangyari sa iba’t ibang parte na may ugat na dinadaluyan ng dugo - kaya ang BRAIN ANEURYSM ay makikita sa ugat sa utak.

Pwede bang may aneurysm ang tao na walang nararamdaman? Pwede po. Parang pag nagpapalobo ka ng plastic balloon, di mo alam kung yung next hipan mo eh puputok na. Clue yung pagnipis ng lobo mo pero dahil nasa loob ng katawan natin yung ugat mahirap makita unless lumaki siya na sapat para maapektuhan ang karatig na mga parte ng katawan natin at magkaron ng manifestations.

Pwede ba itong makita sa bata (i.e. 20+ years old)? Pwede po. Mas madalas makita ang aneurysm sa matatanda dahil nga isa sa mga factor ang matagal na mataas na presyon na hindi nakokontrol, pero pwede rin ito makita sa bata lalo kung may “genetic predisposition” sa structure ng ugat (lalo kung may kapamilya rin siyang namatay sa aneurysm, i.e. yung nanay nya).

Pwede bang hindi pumutok ang aneurysm? Pwede po. Bukod sa pagkontrol ng presyon may ibang interventions ang maaaring gawin upang hindi na mas lumaki pa ito at tuluyang pumutok
May kinalaman ba ito sa mental health? Sa tingin kong dahilan bakit sila nauugnay ay:

1. Ang stress at anxiety ay nakakapagpataas ng presyon at isa ang mataas na presyon sa pwedeng MAKADAGDAG sa factors sa pagputok ng aneurysm PERO hindi natin pwede masabi na dahil lamang stress at anxious ang isang tao ay magkakaroon na siya ng aneurysm.

2. Kung minsan ang aneurysm ay nagdudulot ng pagbabago sa ugali, gawi, aksyon, personalidad, at anumang pwedeng i-kontrol ng utak kung ang aneurysm ay may sapat na laki at nasa lugar na may naaapektuhan na siyang bahagi ng utak.

3. Pareho silang masasabing “silent battles”. Madalas natin sabihing lahat ng tao ay may silent battles, tulad sa mental health na may mga pinagdadaanan ang tao na hindi niya ipinapaalam, pero sa aneurysm, madalas, yung tao mismo hindi rin niya alam. May pagkakaiba ang hindi ko alam at hindi ko ipinapaalam.
Isang malawak na usapin ang mental health at naniniwala ako sa kahalagahan na pagusapan kung ano ba talaga ito at ano ang hindi ito. Naniniwala ako sa pagpapalawak ng kamalayan ukol sa usaping ito at sa mga taong may mga mental illness at mental disorder (opo, may pagkakaiba po sila).

Kung may mga katanungan kayo tungkol sa mental health, pag-usapan natin ☺️

05/04/2022

Things might be rough now, but soon everything will fall into place for you 💙🌅

05/04/2022

MENTAL HEALTH MATTERS talaga. To those silently facing their battles, Don't stress yourself too much open up to somebody pag feeling mo punong puno ka na. Kung hindi mo naman kaya magkwento there's another way. Magpray ka lang ng mag pray iiyak mo lang saglit, gagaan din yan. Remember Nothing is permanent. No matter how bad the situation is, it will change! 💔

And also sa mga taong puro negativity, discouragement, judgement ang sinasabi sa kapwa nila. PLEASE BE AWARE! Hindi niyo alam kung gaano kabigat/kahirap yung mga bagay na pinagdadaanan ng kapwa niyo pagdating sa loob ng bahay o kwarto nila. 👊🏻👎🏻 Hindi niyo alam baka yung kausap niyo ngayon o binigyan niyo ng sama ng loob ngayon e bukas mawala na. Try to be KIND, walang bayad pero may sukli! 💯 Genuine love, respect & intentions lang sana okay na, it would be a big help to them. Give peace of mind most especially sa mga taong nababalot ng lungkot at kadiliman. ✨🙏🏻

ctto.

23/03/2022

Masamang Epekto ng Pagpapaliban ng Pagkain
Payo ni Doktor Doktor Lads

Nasobrahan ka sa tulog kaya hindi ka na nakakain ng agahan, maraming ginagawa sa tanghali kaya hindi ka na nakakain, late ka na umuwi mula sa school o trabaho kaya di ka na rin nakakain ng agahan. Ano ang masamang epekto nito sa ating katawan kapag hindi tayo kumakain sa tamang oras.

1. Bababa ang iyong timbang pero hindi ito healthy. Dahil ayon sa pag-aaral ng Ohio State University, bababa ang iyong timbang sa una ngunit sa katagalan ay magkakaroon ka din ng belly fat. Ito ay dahil ang timbang na nawawala kapag nakakalimutan mong kumain ay mula sa mga muscles at hindi sa taba.
2. Maaari kang magkaroon ng nutrient deficiency na magduduot ng fatigue, poor mental function at iba pang sakit. Dapat ay kumonsulta sa dietitian kung balak mong magfasting upang makasiguro na makakakuha ka pa rin ng sapat na protina, vitamincs, minerals at essential fatty acids.
3. Kapag laging hindi kumakainng agahan, mas mataas ang iyong risk na magkaroon ng type 2 diabetes.
4. Mas kumakain ng mga hindi masustansyang pagkain matapos magskip ng breakfast, lunch o dinner.
5. Maaaring mawalan ng enerhiya para sa mga kailangang gawin.
6. Maaaring makaranas ng pagtaas ng stress hormones na cortisol matapos ang heavy physical activity. Ang cortisol ay nagpapababa ng ating immune system. Kapag hindi ka kumain, hindi agad maiaalis ang immunosuppresion na ito
7. Kapag laging hindi kumakain sa tamang oras, maaaring magkaroon ng hilo, pagod, labis na pagkagutom at impeksyon.
8. Maaaring magkaroon ng gastric acidity o reflux kapag laging lumalaktaw sa pagkain

20/03/2022

Prioritizing mental health is important during times of high stress, like the pandemic and other crises.
Find moments of happiness by relaxing, practicing mindfulness and connecting with friends and family.

More on Sunday's Happiness Day: https://www.un.org/en/observances/happiness-day