22/05/2024
🌟 Dyskopatia – Kiedy krążek międzykręgowy sprawia problemy.
Dyskopatia to schorzenie, które dotyczy krążków międzykręgowych, a najczęściej występuje w odcinku lędźwiowym. Co warto wiedzieć na ten temat?
🔍 Opis
Dyskopatia rozwija się przez dłuższy czas i dotyczy krążka międzykręgowego.
🥏 Dysk składa się z:
💥Jądra miażdżystego: Stanowi on około 15% masy krążka. To gęste, galaretowate wypełnienie, które jest odpowiedzialne za elastyczność i amortyzację. Jądro miażdżyste pozwala na przenoszenie znacznych obciążeń i działa hydraulicznie, dostosowując się do zmian nachylenia kręgów.
💥Pierścieni włóknistych: otaczają one jądro miażdżyste. Pierścień zbudowany jest z przebiegających naprzemiennie skośnych dwóch włókien kolagenowych i elastynowych. Jest on znacznie grubszy z przodu i cieńszy z tyłu. Pierścień włóknisty zapobiega przemieszczeniom jądra miażdżystego.
💥Blaszki granicznej: Tworzą one główne połączenie krążka międzykręgowego z trzonami kręgów znajdujących się powyżej i poniżej niego.
W przypadku dyskopatii dochodzi do uszkodzenia słabszych tylno-bocznych odcinków pierścienia włóknistego. W jego przebiegu pojawiają się pęknięcia, przez które zawartość dysku może się wklinować do kanału lędźwiowego, tuż obok korzenia nerwu lub bezpośrednio do kanału rdzenia kręgowego.
🥏 Dysk uszkadza się w etapach. Na początku obserwuje się ☠️ protruzję (wypuklinę: jądro miażdżyste zaczyna napierać na pierścienie włókniste, powodując jego niewielkie uszkodzenia), następnie dochodzi do ☠️ ekstruzji (przepukliny: treść dysku zostaje wyciśnięta na zewnątrz krążka). Na końcu kawałek zawartości dysku może się oderwać i zająć kanał nerwu lub rdzenia kręgowego i wtedy mamy do czynienia z ☠️ sekwestrem.
👥 Kto jest narażony? Najczęściej dyskopatia dotyka osób w wieku od 30 do 55 lat. Wklinowanie się dysku lędźwiowego jest częstsze niż w odcinku piersiowym. Przypadki znaczących klinicznych wklinowań występują między kręgami L4-L5 oraz L5-S1.
🔔 Objawy
• Ból pleców często promieniujący do kończyn dolnych (rwa kulszowa)
• Parestezje (uczucie mrowienia, drętwienia lub podrażnienia).
• Kaszel, kichanie lub manewr Valsalvy mogą pogarszać objawy.
🔬 Diagnostyka
🤌 Większość fizjoterapeutów – Terapeutów manualnych korzysta z szeregu testów potwierdzających lub zaprzeczających, iż problem to dyskopatii. Niemniej jednak jak pojawiają się tzw. "czerwone flagi" niezbędne jest dokonanie dodatkowej diagnostyki obrazowej. Jedną z najlepszych metod obrazowania jest rezonans magnetyczny (MRI), który doskonale pokazuje zmiany w tkankach miękkich, w tym krążka międzykręgowego.
🔍 Różnicowanie- przy diagnozie różnicowej warto uwzględnić inne schorzenia, takie jak:
• Patologia stawu biodrowego,
• Podrażnienie korzenia rdzenia kręgowego przez osteofity,
• Chromanie przestankowe tętnicy biodrowej lub biodrowo-udowej,
• Dysfunkcja krzyżowo-biodrowa lub miedniczna,
• Chromanie przestankowe tętnicy biodrowej lub biodrowo-udowej,
• Kręgozmyk,
• Zwężenie zachyłku bocznego,
• Nadwerężenie mięśni,
• Złamanie kręgu lędźwiowego/piersiowego (pęknięcie i ucisk),
• Nowotwór,
• Izolowane uszkodzenie nerwu obwodowego lub jego zapalenie,
• Neuropatia cukrzycowa/zanik mięśni.
💡 Leczenie skupia się na jak najszybszym powrocie do zwykłych czynności poprzez zmniejszenie stanu zapalnego, edukację i zaangażowanie pacjenta. Terapeuta dokładnie diagnozuje miejsce problemu, dobiera odpowiednie testy fizjoterapeutyczno-ortopedyczne, a terapia może obejmować mobilizację, manipulację, wykonanie suchego igłowania lub terapię tkanek miękkich zalecenie niezbędnych ćwiczeń.
