31/08/2025
🌺 O GOTOWOŚCI DO PISANIA 🌺
WAŻNE: Ten wpis to nie jest atak.
Nie daj się oskarżyć, łap refleksję ❤
To zaproszenie - Ciebie nauczycielko, Ciebie nauczycielu oraz Ciebie rodzicu, ciociu, wujku, babciu i dziadku - do autorefleksji...
Zamieszczam 2 zdjęcia rentgenowskie ze strony: https://www.littleowlchildcare.co.uk/we-will-write-when.../
Po lewej stronie mamy zdjęcie dłoni przedszkolaka, po prawej stronie zdjęcie dłoni pierwszaka. Widzisz różnicę?
PRZEDSZKOLAK
Pomyśl sobie o tych wszystkich działaniach w obrębie ręki, które robi niegotowy na to przedszkolak:
- szlaczki,
- literki,
- wszelkie ćwiczenia pisemne,
bo… jak to usłyszała moja koleżanka-matka od innej nauczycielki w przedszkolu, w grupie 3-latków: „trenowanie szlaczków i literek stanowi świetny wstęp do nauki pisania. Dlatego im wcześniej zaczniecie z córką ćwiczenia, tym łatwiej będzie jej przejść do właściwego etapu nauki pisania”.
B-Z-D-U-R-A.
To fundowanie cierpienia i pierwszy stopień do zabicia motywacji wewnętrznej Dziecka. To nie są aktywności dostosowane do wieku. Przedszkolak jest jeszcze niedojrzały emocjonalnie i motorycznie. Myślisz, że ćwicząc w ten sposób wyrobisz w Dziecku nawyk pisania, wytrenujesz jego rękę? Będzie mu łatwiej w szkole?
Czy na takiej samej zasadzie stawiamy 5-miesięczne Dziecko na nóżkach i uczymy je chodzenia, żeby potrenowało i nabrało nawyku na przyszłość? Nie… Jesteśmy uważni na Dziecko i czekamy zgodnie z jego rozwojem! Działamy intuicyjnie, żeby nie zaszkodzić. Jesteśmy delikatni. Obserwujemy. Wspieramy: ani nie przyspieszamy, ani nie blokujemy chodzenia. Mimo, że często wydaje nam się, że to nieodpowiedni czas (za wcześnie, za późno), towarzyszymy.
Dlaczego robimy inaczej w przypadku pracy ręki/pisania? Próbujemy nienaturalnie wymusić/przyspieszyć pisanie poprzez trenowanie szlaczków już u 3-latków. Tymczasem rękę i całą obręcz barkową, całe ciało, trenujemy za pomocą ćwiczeń DOSTOSOWANYCH DO WIEKU, a nie wymuszeń.
Nie fundujmy przedszkolakom szkoły!
Jeśli my tego nie zastopujemy - świadomi nauczyciele i świadomi rodzice to ten wyścig nadal będzie trwał. Czasami cisną nauczyciele, a czasami rodzice. Wydawnictwa prześcigają się w ćwiczeniach do pisania dla przedszkolaków. I karuzela trwa…
Zadbaj o to, aby przedszkolak:
- czuł i znał swoje ciało,
- ruszał się jak najwięcej w zabawie,
- był silny, jego ciało stabilne, a mięśnie brzucha wytrenowane.
Zadbaj o to, by Dziecko wykonywało jak najwięcej czynności samoobsługowych, ubierało się, skakało po placach zabaw, wisiało na linach, chodziło po drzewach, siłowało się, turlało, kołysało, przeciągało, przenosiło, balansowało na piłce, bawiło lub pływało w wodzie, jeździło na rowerze, hulajnodze, rolkach, grało w gumę. To jest najlepsze pole do poznawania swojego ciała i wzmacniania go, a także uczenia się orientacji w schemacie własnego ciała (weź to lewą ręką, skocz na prawej nodze) oraz orientacji w przestrzeni (idź w lewą stronę).
Bawcie się różnymi masami sensorycznymi, malujcie różnymi substancjami (kisiel, cukier, budyń, mąka, pasta do zębów), plasteliną, modeliną, wyrabiajcie wspólnie ciasto, stemplujcie, kopcie w piasku, klejcie, wycinajcie, nawlekajcie koraliki, układajcie puzzle, malujcie farbami, przebierajcie się w różne ubrania. Wspierajcie Dzieci manualnie nie tylko w obrębie kartki. Włącz w to nie tylko dłonie i palce, ale przede wszystkim przedramiona.
Przedszkolaki nie powinny pisać liter w liniaturze! Mogą poznać kształt litery w trakcie zabawy, rozpoznawać jak wygląda, kreślić na dużym formacie palcem, najlepiej na stojąco: na tablicy, na wiszącym brystolu, na ścianie, na plecach kolegi lub koleżanki. Dbamy o to, aby pracowało całe przedramię Dziecka.
Powiesz: "Ale przecież są Dzieci, które same chcą pisać!".
To prawda.
Jeśli Dziecko samo chce pisać, ma motywację do pisania liter, nie zabraniaj, bawcie się, ale nie oczekuj, że to będzie zbliżone do ideału. Nie oczekuj, by wszyscy pisali tyle samo i tak samo długo. Dla niektórych Dzieci to będzie ciekawe wyzwanie, dla innych katorga i orka na ugorze. Obserwuj każde Dziecko indywidualnie.
PIERWSZAK
Coraz częściej do 1. klasy przychodzą Uczniowie i Uczennice, którzy nie czują swojego ciała, nie mają mocnego centrum (poszczególnych mięśni), nie orientują się w schemacie własnego ciała i nie orientują w przestrzeni. Za to mają za sobą długie siedzenie i trenowanie pisania szlaczków oraz literek w przedszkolu. Nadal nie są gotowi do trzymania narzędzia pisarskiego. I długo nie mają funkcjonalnego chwytu pisarskiego.
Co słyszy rodzic? „Ma nieprawidłowy chwyt pisarki, proszę kupić nakładkę.”
Rozejrzyj się wokół siebie i zerknij, ile osób dorosłych ma "nieprawidłowy" chwyt pisarski i żyją, nie boli ich ręka. Mają się dobrze i pisze im się dobrze. Bo w chwycie pisarkim nie chodzi o KSIĄŻKOWY, CZYLI PRAWIDŁOWY CHWYT, ale o FUNKCJONALNOŚĆ. Nie skupiamy się na wyglądzie chwytu pisarskiego, tylko na jego funkcjach. A funkcje mamy 3:
- czytelne pismo dla mnie samej (dla osoby piszącej),
- czytane pismo dla innych odbiorców (dla osób czytających)
- pismo w tempie.
Na terapię ręki wysyłamy Dziecko, gdy jego pismo nie jest funkcjonalne i jego ręka się męczy, a nie wtedy gdy ma nieprawidłowy chwyt pisarki, bo nie jest zgodny z tym książkowym.
Owszem, dążymy do lepszego chwytu, ale nie poprzez zalecanie pisania:
- "Przyszedłeś do 1. klasy, masz nieprawidłowy chwyt pisarki, pisz więcej, pisz, trening czyni mistrza!"
Nieeeeee.
Działamy w ruchu, na placu zabaw, plastycznie… Nie skazujemy ciała, które nie jest wzmocnione na długie pisanie!
A jeśli widzicie, że mimo działań wzmacniających w szkole, Dziecko ma trudności z pisaniem, rozmawiacie z rodzicami o terapii ręki.
Pytacie mnie o to jakie kupować nakładki korygujące na ołówki, trójkątne ołówki i kredki. Jestem daleka od polecania takich rzeczy. Nakładki oraz ołówki/kredki trójkątne nie trenują i nie „naprawiają” ręki, one wymuszają chwyt trójplacowy. Zapominamy o tym, że w chwycie pisarkim nie chodzi o sprawność palców i trzymanie narzędzia do pisania. Dziecko musi mieć przede wszystkim stabilne tułowie, sprawną obręcz barkową, nadgarstki, dłonie.
Nakładka nie spowoduje poprawy z napięciem mięśniowym, które budowane jest od „centrum ciała na obwód”.
Nie zaczynamy od rysowania szlaczków w zeszycie z nakładką, staramy się:
- wzmocnić mięśnie posturalne, napięcie mięśni ramion, przedramienia, nadgarstka, a dopiero na koniec samych palców,
- trenować umiejętności motoryczne i manualne.
Tak, kiedyś też polecałam nakładki i trójkątne kredki rodzicom Uczniów i byłam nieświadoma. Ktoś mnie tak wyszkolił, podawałam to dalej. Nie obwiniaj siebie. Nie zawsze trafiamy na wartościowe szkolenia...
Nauczycielko! Nauczycielu!
Baw się z przedszkolakami jak najwięcej, wzmacniaj ich ciała i nie daj się wpędzić w szlaczkowy wyścig. Uświadamiaj rodziców Dzieci, którzy wymagają pisania już w przedszkolu. Macie czas.
Gdy przyjdą do Ciebie pierwszaki, zatrzymaj się na chwilę. Poobserwuj ich ciała. Popracujcie nad ich wzmocnieniem. Bawcie się. Porozmawiaj wspólnie z rodzicami, aby i oni działali w tym zakresie, bawili się, wspierali: w ruchu, nie na kartce. Całe ciało, nie tylko dłoń. Rodzice szukają zajęć dodatkowych dla pierwszaka? Poleć basen, wspinaczkę i inne aktywności ruchowe, które wzmocnią całe ciało, w tym obręcz barkową.
Rodzicu!
Nie stresuj się, że początki w 1. klasie to integracja i zabawa (idą na plac zabaw, zamiast się uczyć). To wszystko jest potrzebne, aby Dziecko było gotowe do pisania.
NIE PRZYSPIESZAJMY ROZWOJU DZIECKA, PODĄŻAJMY ZA DZIECKIEM ❤
💪 Jeśli zgadzasz się z tym i chcesz przyczynić się do uświadamiania rodziców i nauczycieli, UDOSTĘPNIJ, proszę. 💪
