05/08/2025
STANOWISKO POLSKIEGO TOWARZYSTWA ONKOLOGII KLINICZNEJ I POLSKIEGO
TOWARZYSTWA ONKOLOGICZNEGO W SPRAWIE STOSOWANIA METODY PIPAC
W LECZENIU PACJENTÓW CHORYCH NA NOWOTWORY
Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej i Polskie Towarzystwo Onkologiczne wyrażają zaniepokojenie
w związku z opublikowanymi informacjami medialnymi promującymi stosowanie metody PIPAC
(dootrzewnowa chemioterapia podciśnieniowa aerozolem), której skuteczność nie została
jednoznacznie udowodniona w badaniach klinicznych.
Metoda PIPAC polega na podawaniu chemioterapii pod ciśnieniem bezpośrednio do jamy otrzewnej
podczas zabiegu operacyjnego. PIPAC jako metoda eksperymentalna pozostaje w sferze badań od
ponad 10 lat. Dotychczas przeprowadzono jedynie małe badania kliniczne fazy II, w których nie
porównywano metody PIPAC do aktualnego standardu leczenia. W badaniach tych jedyne potencjalne
sygnały skuteczności zaobserwowano w przypadku pacjentów z rozpoznaniem raka jajnika i żołądka.
Dotychczas nie opublikowano wyników randomizowanych badań klinicznych wykazujących przewagę
tej metody nad leczeniem systemowym (chemioterapią, immunoterapią czy terapiami celowanymi
w zależności od rodzaju nowotworu).
Z uwagi na brak jednoznacznych dowodów naukowych z randomizowanych badań klinicznych terapia
PIPAC pozostaje nadal metodą eksperymentalną, która powinna być stosowana wyłącznie
w warunkach badań klinicznych po uzyskaniu zgody komisji bioetycznej i odpowiednich organów
administracyjnych oraz przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa. Z tego też powodu
metoda PIPAC nie jest rekomendowana przez polskie ani międzynarodowe towarzystwa onkologiczne
w leczeniu jakiegokolwiek rodzaju nowotworu.
W związku z powyższym z niepokojem przyjęliśmy doniesienia medialne o wprowadzeniu zabiegów
PIPAC do praktyki klinicznej, sugerujące możliwość ich wykonywania poza warunkami badania
klinicznego lub eksperymentu medycznego. Przekazy te wprowadzają opinię publiczną w błąd
sugerując, że jest to metoda o udowodnionej skuteczności oraz określonych wskazaniach do
stosowania u pacjentów z masywnym rozsiewem nowotworowym do jamy brzusznej. Należy przy tym
pamiętać, że takie informacje mogą wzbudzać u chorych poczucie fałszywej nadziei.
Chcemy z całą mocą podkreślić, że obowiązkiem wszystkich pracowników ochrony zdrowia jest
prowadzenie leczenia onkologicznego według wytycznych krajowych i międzynarodowych towarzystw
naukowych, które to wytyczne oparte są na dowodach naukowych. Stosowanie metod
o nieudowodnionej skuteczności może działać na szkodę pacjenta.
Zwracamy się z prośbą do przedstawicieli mediów o rzetelne informowanie o eksperymentalnym
charakterze metody PIPAC oraz ryzykach z nią związanych.
Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej i Polskie Towarzystwo Onkologiczne zawsze stoją na straży
dobra pacjentów i rekomendują korzystanie z terapii opartych na dowodach naukowych, które
zapewniają najwyższą jakość i bezpieczeństwo opieki onkologicznej.
Zarząd Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej
Zarząd Polskiego Towarzystwa Onkologicznego
