11/07/2025
Cerebrolizyna – szansą w chorobie Alzheimera i zaburzeniach pamięci
Pracując od lat na Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej, spotykam się na co dzień z pacjentami, u których zaburzenia pamięci zaczynają przejmować kontrolę nad codziennym życiem – nie tylko samych chorych, ale również ich rodzin. Wiele osób zadaje mi pytanie, czy w ogóle można realnie spowolnić ten proces, czy istnieje terapia, która nie tylko „leczy objawy”, ale faktycznie modyfikuje przebieg choroby.
W takich rozmowach coraz częściej wracam do doświadczeń z cerebrolizyną – leku, który choć w Polsce znany głównie neurologom, to jednak w praktyce klinicznej daje bardzo wymierne efekty u osób z łagodną i umiarkowaną postacią choroby Alzheimera oraz u pacjentów z postępującymi zaburzeniami pamięci.
Czym jest cerebrolizyna i jak działa?
Cerebrolizyna to preparat peptydowy, powstały z białek mózgu świni, poddanych specjalnej obróbce enzymatycznej. Ta oryginalna kompozycja pozwala naśladować działanie naturalnych czynników neurotroficznych, które w zdrowym mózgu odpowiadają za regenerację, wzrost i ochronę neuronów. W praktyce oznacza to, że cerebrolizyna nie tylko poprawia przekazywanie sygnałów nerwowych, ale też chroni komórki mózgowe przed dalszym uszkodzeniem i stymuluje ich naprawę. Jest to działanie potwierdzone wieloma badaniami – na przykład metaanaliza z 2015 roku jasno pokazuje, że cerebrolizyna poprawia pamięć, funkcje poznawcze oraz ogólny stan chorych lepiej niż placebo.
Z mojej perspektywy klinicznej najcenniejsze jest jednak to, że efekty terapii utrzymują się przez wiele tygodni po zakończonym kursie, a pacjenci zgłaszają poprawę nie tylko w zakresie „testów pamięci”, ale również praktycznego funkcjonowania: lepsza orientacja, większa samodzielność, powrót do dawnych czynności. W praktyce nie raz widziałem, jak terapia tym lekiem – często w połączeniu z rehabilitacją kognitywną – potrafi zatrzymać regres, a niekiedy nawet poprawić relacje w rodzinie czy komfort życia opiekunów.
Dla kogo cerebrolizyna? Kiedy rozważać terapię?
Na bazie aktualnej wiedzy i własnych obserwacji, cerebrolizyna jest najlepiej udokumentowana i najbezpieczniejsza w:
Łagodnej i umiarkowanej chorobie Alzheimera (MMSE 14–25)
Zaburzeniach pamięci, które wykazują cechy progresji – szczególnie, gdy standardowa farmakoterapia nie przynosi zadowalających efektów
Współistnieniu otępienia naczyniowego lub po udarze mózgu
W mojej praktyce kwalifikuję do terapii osoby, u których mimo leczenia inhibitorami cholinesterazy (np. donepezil), objawy nie ustępują lub wręcz się nasilają. Szczególnie dobrze odpowiadają pacjenci w wieku 65–75 lat, z dobrym stanem ogólnym, bez powikłań nerkowych i bez padaczki.
W klinice VitMeUp, gdzie mamy możliwość prowadzenia leczenia infuzyjnego w warunkach ambulatoryjnych, cerebrolizyna staje się istotnym elementem terapii skojarzonej – zwłaszcza w połączeniu z dietą, suplementacją i programem ćwiczeń wspierających neuroplastyczność.
Kiedy cerebrolizyna jest przeciwwskazana?
Każda terapia ma swoje ograniczenia i cerebrolizyna nie jest wyjątkiem. Bezwzględnie nie stosujemy jej u osób z padaczką, zwłaszcza z napadami grand mal, u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (GFR < 15 ml/min/1,73m²), w stanie padaczkowym oraz przy udokumentowanej nadwrażliwości na preparat. Ostrożność zachowuję także w przypadku umiarkowanej niewydolności nerek, zaburzeń rytmu serca i ciężkich schorzeń wątroby.
W praktyce przed wdrożeniem leczenia zawsze zlecam podstawowe badania laboratoryjne (w tym ocenę funkcji nerek), a także przeprowadzam szczegółowy wywiad, by wykluczyć padaczkę czy wcześniejsze reakcje alergiczne.
Jak wygląda leczenie cerebrolizyną?
Standardowy protokół to infuzje dożylne (10–30 ml/dobę w 100 ml roztworu fizjologicznego, przez 2-4 tygodnie, od 2 do 5 dni w tygodniu). W bardziej zaawansowanych przypadkach można stosować dawki wyższe, do 60 ml na dobę, zgodnie z zaleceniami i pod ścisłą kontrolą.
Efekty obserwuję już po pierwszym kursie, choć optymalne rezultaty pojawiają się przy regularnych, powtarzanych cyklach. Terapia jest zwykle dobrze tolerowana, a działania niepożądane (np. zawroty głowy, nudności, łagodne pobudzenie) występują rzadko.
Miejsce cerebrolizyny w praktyce – kiedy warto rozważyć?
W mojej ocenie cerebrolizyna powinna być rozważana szczególnie u osób, u których:
Standardowe leczenie przynosi niewielką poprawę
Zaburzenia pamięci szybko postępują, a rodzina zauważa wyraźny spadek funkcji codziennych
Chcemy opóźnić konieczność całodobowej opieki czy instytucjonalizacji
Możemy zapewnić regularny nadzór medyczny i monitorować efekty terapii
W klinice VitMeUp mamy możliwość łączenia terapii cerebrolizyną z innymi, holistycznymi metodami wspierania mózgu – dietą przeciwzapalną, suplementacją (omega-3, witaminy z grupy B, magnez, adaptogeny) oraz treningiem funkcji poznawczych. Takie podejście daje największe szanse na zachowanie jak najdłużej sprawności intelektualnej i poprawę jakości życia.
Cerebrolizyna to lek, który – przy właściwym doborze pacjenta i odpowiednim monitorowaniu – może stać się realnym wsparciem w terapii choroby Alzheimera i innych form otępienia. Kluczowe jest indywidualne podejście, ścisła współpraca z rodziną oraz stała kontrola lekarska. Najlepsze efekty osiągamy wtedy, gdy leczenie farmakologiczne łączymy z aktywnością fizyczną, odpowiednią dietą i wsparciem emocjonalnym zarówno dla pacjenta, jak i dla opiekunów.
Jeśli masz doświadczenia związane z leczeniem cerebrolizyną – zachęcam do podzielenia się swoimi obserwacjami w komentarzach lub podczas indywidualnej konsultacji w VitMeUp. Każda historia jest inna, ale łączy nas jedno – walka o zachowanie sprawności i godności osób dotkniętych zaburzeniami pamięci.
Dla bardziej zainteresowanych zostawiam linki do ważnych prac na temat celebrolizyny.
Cerebrolysin in mild-to-moderate Alzheimer's disease: A meta-analysis of randomized controlled trials
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25832905/
To duża metaanaliza badań randomizowanych, która jasno pokazuje przewagę cerebrolizyny nad placebo w poprawie funkcji poznawczych, ogólnego stanu chorych i bezpieczeństwa stosowania. Praca ta uznawana jest za jedną z najważniejszych w światowej literaturze.
Cerebrolysin – Alzheimer's Drug Discovery Foundation: Cognitive Vitality Report
https://www.alzdiscovery.org/uploads/cognitive_vitality_media/addf-cerebrolysin-full-report.pdf
Raport niezależnej organizacji non-profit, który w przystępny sposób omawia mechanizmy działania cerebrolizyny, wyniki badań klinicznych oraz praktyczne aspekty leczenia. Wskazuje także na trwałość efektu i potencjał w leczeniu MCI
