Pierwszy szpital w Brzesku został ufundowany przez Grzegorza z Sanoka wielkiego humanistę – arcybiskupa lwowskiego. Stefan Mateszew podaje w „Ziemi Brzeskiej”, że szpital w Brzesku Powstaje około 1440 r. W roku 1505 Katarzyna z Giżycka i jej syn Jan Melsztyński, wypełniając wolę swego zmarłego męża i ojca Spytka z Melsztyna Fundują w Brzesku Szpital i Kościół Szpitalny. Analizując powyższe powstaj
e problem czy fundacja ta dotyczy tego szpitala czy też powstał nowy szpital. W dokumencie fundacyjnym nie ma bowiem mowy o jakimkolwiek istniejącym szpitalu, natomiast jest mowa równocześnie o erekcji domu Szpitalnego i Kościoła Szpitalnego. Nie jest jednak wykluczone, że fundacja Katarzyny z Giżyc i jej syna Jana dotyczy tego samego szpitala. Przez tę nową fundację fundatorzy powiększyli beneficjum szpitalne a zarazem ufundowali Kościół szpitalny pod wezwaniem św. To było najbardziej prawdopodobne, gdyż trudno sobie wyobrazić aby w tak małym miasteczku czynne były równocześnie dwa szpitale. Charakterystyczne jest to, że budowane w owym czasie szpitalne Kościoły otrzymywały właśnie wezwanie św. Szpital w Brzesku znajdował się z tyłu Kościoła szpitalnego. Był w całości drewniany. Nie omijały go pożary i inne wypadki jakie dotyczyły całego miasta. w czasie najazdu szwedzkiego spłonął i do roku 1678 nie został w całości odbudowany (akta wizytacyjne 1678 r. Dekanatu wojnickiego). W kilkanaście lat później szpital był nadal w bardzo złym stanie – informują o tym akta wizytacyjne z 1731 i 1745 r. Piecze i zarząd nad szpitalem oraz Kościołem szpitalnym miał proboszcz parafii św. Był on wg życzenia fundatorów propozytorem i rektorem. Rola szpitali jako przytułków dla ubogich, chorych a także podróżnych miała swój wpływ na lokalizację ich w większości, często nad wodą w pobliżu mostu. Jednak nie było to zjawiskiem powszechnym, bo budowano także szpitale w obrębie miast. w Brzesku szpital znajdował się w mieście, w pobliżu Kościoła szpitalnego, a więc obok miejsca, na którym teraz znajduje się Kościółek p.w. św. Dom szpitalny w Brzesku według Rocznika Diecezji Tarnowskiej (1972 r.) istniał jeszcze w roku 1754. Kronika parafialna prowadzona od roku 1825 nie wspomina o istnieniu tego szpitala, być może nie istniał już lub budynek został przejęty na inne cele. Być może też, że został przeznaczony na areszt gminny, w którym nie tylko odbywano karę ale także przetrzymywano wszystkich włóczęgów i żebraków, aż do czasu ustalenia ich miejsca przynależności i dostarczenia ich tam. W Brzesku areszt wówczas znajdował się w budynku magistratu, koło Kościółka św. Ducha,
W dniu 21 XII 1872 r. na skutek polecenia starosty rozważano sprawę uruchomienia szpitala cholerycznego w związku z niebezpieczeństwem wybuchu epidemii tej choroby. Postanowiono wydzierżawić pusto stojący dom Damasiewiczów. W dniu 30 VII 1898 r. Rada Gminna rozpatrywała sprawy budowy szpitala powiatowego – nawiązując do uchwały Powiatowej Rady w Brzesku z dnia 9 II 1898 r. w sprawie budowy szpitala z okazji 50-letniego jubileuszu panowania Najjaśniejszego Pana, a który otrzymałby nazwę „Szpital Powiatowy Cesarza Franciszka I ” w Brzesku. Do sprawy tej wracano jeszcze dwa razy w 1898 r. – w rezultacie odstąpiono od tej decyzji uznając, że daleko bardziej naglącą jest potrzeba wybudowania domu dla ubogich i zapewnienia im utrzymania. Uznano, że szpitale sąsiednie w Bochni, Tarnowie, Nowym Sączu a nawet dalej w Krakowie są w stanie zapewnić potrzebę cierpiącym. Pośrednio o istnieniu szpitala dla ubogich w Brzesku można się dowiedzieć z uchwały Rady Gminnej i Miasta z dnia 20 VII 1894 r. Uchwałą tą Rada nadała nazwy ulicom miasta i między innymi ulicy od apteki na targowicę słomy nadano nazwę „Szpitalna”. Można więc przyjąć, że w tym roku w pobliżu tej ulicy znajdował się jeszcze szpital dla ubogich. Jeśli budynek szpitala dla ubogich przetrwał do 1904 r. to na pewno spalił się w wielkim pożarze miasta 25 VII tego roku. Dodać jeszcze trzeba, że szpital dla ubogich służył wyłącznie dla katolików , Żydzi bowiem posiadali własny nadobny dom (dowiadujemy się o tym z powołanej wyżej uchwały Rady Gminnej z 1894 r.). W 1914 r. wybudowano przy dzisiejszej ulicy Czarnowiejskiej budynek murowany z cegły na pomieszczenia szpitala w Brzesku. Budynek istnieje do dzisiaj, ale przeszedł w ręce prywatne – rodziny Peteckich. Nie spełniał on nigdy roli szpitala, ale był to dom dla ubogich i bezdomnych. Początki obecnego szpitala sięgają prawdopodobnie roku 1943. W lutym powstała Rada Główna Opiekuńcza (RGO), a w maju 1940 r. powstała delegatura w Krakowie. W Brzesku jako placówka RGO powstał Polski Komitet Opiekuńczy. Delegatura RGO założyła w Brzesku szpital dla polskiej ludności cywilnej, prawdopodobnie było to w 1943 r. Szpital mieścił się w budynku łaźni miejskiej, a później poszerzono działalność o dodatkowe miejsca dla chorych w domu prywatnym ks. Jana Fortuny. W okresie między wojennym i w okresie okupacji trzeba wspomnieć o prywatnym szpitaliku zakładowym przy Browarze ” Okocim”. Okres powojenny niosący z sobą dodatkowo bagaż lat okupacji, nie mógł przynieść natychmiastowej poprawy. Brakowało w zasadzie wszystkiego, leków, urządzeń, ale przede wszystkim fachowych pracowników. Wielu padło ofiarą hitlerowskiego terroru , boleśnie dawały się odczuć skutki sześciu lat okupacji. Wysoki był wskaźnik śmiertelności – szczególnie niemowląt, tragiczne żniwo zbierała gruźlica. Ludzie związani ze służbą zdrowia nie pozostali obojętni – umieli się odnaleźć i rozpocząć od zaraz prawidłowe działania zmierzające do poprawy tej sytuacji. Wg relacji naocznych świadków w jesieni 1945 r. szpital z łaźni został przeniesiony do budynku Gimnazjum i Liceum przy ul. Kościuszki 33. W 1948 r. Szpital otrzymał imię Ludwika Rydygiera. W Szpitalu tym funkcjonowały oddziały: chor. wewnętrznych, chirurgiczny, dziecięcy, gin.-poł. z oddz. noworodkowym i oddz. gruźliczy. W latach 1968 – 1976 trwał kapitalny remont budynku Szpitala kosztem 11 mil. zł. Z zewnątrz budynek wyglądał dość okazale. Ponoć pobierano tu niegdyś myto. Później dom spokojnej starości dla wyrobników barona Goetza. Później gimnazjum, wreszcie szpital powiatowy w Brzesku. Prowizoryczne przebudowy i dobudowy, drewniane, zmurszałe stropy, kanalizacja o jakiej się inżynierom sanitarnym nie śniło. Pomieszczenia szpitalne, sale chorych, blok operacyjny, salę opatrunkową, której strop podtrzymuje rząd stempli. Dziury w podłogach będące dodatkowymi „ciągami wentylacyjnymi” pomiędzy piętrami. Kuchnie oddziałowe pozbawione wody, oddziały bez łazienek. Pralnia – to relikt dalekiej zaszłości – poddana szczególnej naprawie kosztem ok. 200 000 zł – po prawie rocznym remoncie udało się uzyskać dostatecznie przestronną i nowoczesną. Wszystkie urządzenia pralni (dawniej opalane węglem) ogrzewane są para pod ciśnieniem o napędzie elektrycznym. W czerwcu 1971 r. na teren szpitala wkroczyli budowlani. Rozpoczęła się dziwna symbioza budowlanych z chorymi i personelem szpitalnym. Na razie trwały prace na zewnątrz, powstało dodatkowe skrzydło, które miało zostać ukończone w grudniu tego roku (stan surowy), wzmacniano mury zakładano izolację fundamentów, roboty wewnętrzne to wymiana stropów, pionów kanalizacyjnych, instalacji grzewczych. Należało na ten czas usunąć chorych z budynku, co zresztą z innych względów zalecał inspektor pracy. Podczas remontu szpitalne oddziały zostały rozlokowane, chirurgia, sala operacyjna, poł-gin, noworodki, sala porodowa w budynku „administracji” wolno stojącym, wcześniej wybudowanym, zaś izba przyjęć, interna, pediatria i apteka w położonym naprzeciw bloku mieszkalnym nowo-wybudowanym przy ulicy Ogrodowej nr 11. Szpital w nieco skromniejszym zakresie, funkcjonował jednak nadal i to należy uznać za wielki sukces współcześnie zarządzających jak samych pracowników. Ciągła wizja przyszłego „nowego” szpitala przysłaniała wszelkie starania o remont „starego”. Istniała obawa, że remont istniejącego zakładu, zaszkodzi nowej inwestycji. Udało się jednak przekonać wojewódzkie władze (wielka w tym zasługa ówczesnego dyr. Szpitala dr Zbigniewa Karskiego). Pod tytułem remontu tego budynku przeznaczonego na dom opieki, wyburzywszy omal całkowicie stropy, wnętrze, dachy, „starego szpitala” wybudowano omal nowy. W miarę nowoczesny, funkcjonalny „stary szpital” o dużo większej powierzchni, z centralnym ogrzewaniem, windą itp. Równocześnie szły prace nad powstaniem nowego dużego szpitala. Dość długie były ” przetargi” nad lokalizacją. Władze Powiatowe ubiegały się o teren Ówczesnej Wyższej Szkoły Rolniczej, to jest o to miejsce gdzie faktycznie obecny szpital jest wybudowany. Niestety – Uczelnia ta stale odmawiała. Uważała, że z tego kompleksu gruntów ornych nie należy wydzielać dość sporego placu pod zabudowę. Godziła się na plac budowlany na Pomianowej, stanowiący ogród z drzewami owocowymi. Był to plac, zdaniem władz powiatowych zbyt mały dla kompleksu zabudowań z integrowanej służby zdrowia. Sprawa z placem budowy ciągnęła się szereg lat, województwo odsuwało kredyty i limity na lata późniejsze, plany nie mogły uzyskać lokalizacji, i tak w kółko. O budowę Szpitala Powiatowego w Brzesku zabiegał również Społeczny Komitet do tego celu powołany, Który zdołał zebrać na początek kwotę około 600 tys. złotych, jako czyn mieszkańców powiatu. Ostatecznie w roku 1973 gdy teren został przydzielony pod budowę na polach Gospodarstwa Doświadczalnego Akademii Rolniczej w Krakowie, przy przedłużeniu ulicy Kościuszki, obok lasku „Bażanteria”, bezzwłocznie zapoczątkował ją Komitet Budowy Szpitala, dokonując przy pomocy posiadanych środków ogrodzenie terenu i przygotowanie placu budowy. Ogólny koszt budowy miał wynieść około 200 mln zł. a prace miały być wykonane do 1978 r. że doszło do budowy szpitala to niewątpliwie ogromna zasługa wielu ludzi dobrej woli – to zasługa kolejnych Dyrektorów Szpitala, urzędników powiatowych, działaczy społecznych i politycznych. Przez 10 lat trwała budowa nowego szpitala – na wzgórzu za miastem powstały :
blok właściwy szpitala
część diagnostyczna
pomieszczenia dla lecznictwa podstawowego
poradnie specjalistyczne
pomoc doraźna
kuchnia
pralnia
kotłownia
mieszkania dla pracowników
prosektorium
I wreszcie nadszedł upragniony dzień 14 marzec 1983 r. godz. 7:00 rano – pierwsi pacjenci, pierwsze narodziny, wielkie emocje. Pracownicy zmęczeni ale bardzo szczęśliwi, bowiem każdy z nas wniósł swoją cegiełkę do tej wielkiej budowy. Każdy z nas przyczynił się do tego by społeczeństwo mogło korzystać w większym stopniu niż do tej pory z osiągnięć nauk medycznych. Odwiedził nas wówczas minister zdrowia T. Szelachowski oraz minister budownictwa S. Kukuryka. Słowem – wielka gala. A wszystko się działo za sprawą i pod czujnym okiem ówczesnego Dyrektora Naczelnego Mirosława Januszka. Uruchomienie nowego budynku w wielkim stopniu przyczyniło się do poprawy warunków pobytu pacjentów, możliwości diagnostycznych, terapeutycznych jak również poprawy pracy personelu. W „Nowym Szpitalu” na powierzchni ok. 15 000 m2 uruchomiono 14 marca 1983 roku następujące Oddziały Szpitalne: oddział chorób wewnętrznych z intensywną terapią, oddział dziecięcy, oddział chirurgii ogólnej, oddział ginekologiczno-położniczy z oddziałem noworodkowym, z ogólną liczbą 355 łóżek oraz Dział Pomocy Doraźnej, Przychodnię Rejonową, Poradnie Specjalistyczne. Od 15 listopada 1983 roku uruchomiono Oddział Urologiczny z 40 łóżkami (z własną sala operacyjną). W grudniu tego samego roku otwarto Oddział Rehabilitacyjny z 38 łóżkami. Oddział bardzo szybko uzyskał sobie opinię wiodącego ośrodka rehabilitacyjnego (z bardzo dobrze funkcjonującym zapleczem fizykoterapii, hydroterapii, kinezyterapii) na terenie Małopolski (od kwietnia 2002 roku oddział ten liczy 57 łóżek). Nowy obiekt szpitalny został wybudowany kosztem ponad 100 milionów złotych. Zatrudnienie w nim znalazło 680 osób. Z chwilą otwarcia placówka ta była wyposażona w najnowocześniejszą aparaturę medyczną. W październiku 1984 roku Szpital w Brzesku decyzją Wojewody Tarnowskiego przejął działalność dwóch oddziałów (chirurgicznego i ginekologiczno – położniczego z oddziałem noworodkowym) Szpitala Rejonowego w Bochni na okres jego remontu . W związku z tym uległa zwiększeniu liczba łóżek do 542. Poszerzona działalność wym. Oddziałów trwała przez okres 6 lat. Po zakończeniu remontu Szpitala w Bochni w 1989 roku liczba łóżek w tut. Szpitalu została zmniejszona do 512. Również w 1984 roku po remoncie opuszczonego budynku „Starego Szpitala” uruchomiono 2 Oddziały Chorób Płuc o łącznej liczbie 80 łóżek . Oddziały te funkcjonowały do roku 2000, kiedy to w miejsce zlikwidowanego pierwszego Oddziału Chorób Płuc – dnia l stycznia 2000 roku uruchomiono Oddział Opiekuńczo – Leczniczy z 25 łóżkami, który funkcjonował do końca roku 2009. W 2002 roku w styczniu biorąc pod uwagę potrzeby zdrowotne naszego społeczeństwa oddział ten został powiększony do 40 łóżek. Ponadto w marcu 2002 roku, rozpoczął działalność Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR) wyposażony w specjalistyczny sprzęt medyczny umożliwiający szybką i profesjonalną pomoc medyczną w stanach zagrożenia życia. Od końca 2009 roku szpital znajduje się w jednym budynku przy ul. Kościuszki 68. Obecnie szpital posiada 289 łóżek. W szpitalu znajduje się 10 oddziałów:
Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii;
Oddział Chirurgii Ogólnej z Pododdziałem Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej;
Oddział Chorób Płuc;
Oddział Chorób Wewnętrznych z Pododdziałem Kardiologii;
Oddział Dziecięcy;
Oddział Noworodkowy;
Oddział Ginekologiczno – Położniczy;
Oddział Rehabilitacji Ogólnoustrojowej z Pododdziałem Rehabilitacji Neurologicznej;
Oddział Urologiczny;
Szpitalny Oddział Ratunkowy;
w 2007 roku szpital uzyskał Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością ISO 9001. Od 2009 roku posiada Certyfikat Akredytacyjny Ministra Zdrowia. Natomiast w roku 2014 otrzymał Certyfikat Zintegrowanego Systemu Zarządzania zgodnie z wymaganiami norm: ISO 14001, 18001, 27001. Dewizą naszą jest ciągłość sprawowania opieki nad pacjentem, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, wsparcie w procesie leczenia i pielęgnacji. Każdy pacjent przyjmowany w naszym szpitalu może liczyć na fachową i szybką pomoc medyczną oraz na poszanowanie przysługujących mu praw.
