Tasty & Healthy - Agnieszka Ratajczak

18/04/2025

Hej! 🌷☀️ Wielkanoc już puka do drzwi! To czas radości, wiosennego przebudzenia i pysznych, tradycyjnych potraw. Zamiast martwić się o ewentualne "nadprogramowe" kalorie, skupmy się na tym, jak cieszyć się tym pięknym czasem z lekkością i bez poczucia winy! 💪 To jak najbardziej możliwe!

Oto kilka inspiracji, jak podejść do wielkanocnych pyszności z uśmiechem:

1️⃣ Kolorowo i świeżo na talerzu: Wykorzystaj bogactwo wiosennych warzyw! Sałatki z rzodkiewką, szczypiorkiem, ogórkiem i świeżymi ziołami to świetny sposób na urozmaicenie wielkanocnego stołu i dodanie lekkości. 🥗

2️⃣ Moc jajek z umiarem: Jajka to symbol Wielkanocy i źródło wartościowego białka. Ciesz się nimi, ale pamiętaj o różnorodności posiłków. Niech nie będą jedynym bohaterem Twojego talerza! 🥚

3️⃣ Lekkie desery: Zamiast ciężkich, kremowych ciast, spróbuj lżejszych opcji z owocami. Sernik na zimno z truskawkami czy domowe babeczki z rabarbarem to pyszne i nieco lżejsze alternatywy. 🍓🍰

4️⃣ Aktywna Wielkanoc: Wykorzystaj wiosenną pogodę! Spacer z rodziną, poszukiwanie jajek w ogrodzie czy przejażdżka rowerowa mogą być świetną formą aktywności fizycznej i spalenia dodatkowych kalorii w radosnej atmosferze. 🚶‍♀️🧺

5️⃣ Świadome delektowanie się: Skup się na jakości, a nie na ilości. Delektuj się smakiem tradycyjnych potraw, jedz powoli i z uważnością. Poczuj radość ze wspólnego posiłku z bliskimi! 👨‍👩‍👧‍👦

Pamiętaj, Wielkanoc to czas celebracji życia i dzielenia się radością. Jedzenie jest ważnym elementem tradycji, ale najważniejsze jest spędzenie czasu z najbliższymi w pozytywnej atmosferze. Podejdź do świątecznego stołu z uśmiechem i bez presji! 😊

I jeszcze jedno - we wtorek rano nie wchodź na wagę 😊 To normalne, że masa ciała może chwilowo wzrosnąć, ale nie koniecznie musi to być tkanka tłuszczowa (+ 1kg tk. tłuszczowej to 7 tysięcy NADPROGRAMOWYCH kalorii), a np. zalegające w jelitach jedzenie. Zadbaj o odpowiednią ilość wypijanej wody i ruch. 💧

Jakie są Twoje ulubione, lżejsze wielkanocne przysmaki? Podziel się w komentarzu! 👇

11/03/2025

O otyłości ciąg dalszy - W przeciwieństwie do otyłości pierwotnej, która wynika głównie z niezdrowego stylu życia, otyłość wtórna jest spowodowana przez inne czynniki.
Przyczyny otyłości wtórnej:
* zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga)
* choroby genetyczne (np. zespół Pradera-Williego)
* przyjmowanie niektórych leków (np. sterydy, antydepresanty)
* uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego

Czy to oznacza, że nic nie można zrobić w takim przypadku? Absolutnie nie! Po pierwsze należy leczyć chorobę podstawową, bo to jest najważniejsze. W każdym przypadku należy dbać o jak najlepszą dietę oraz regularną aktywności fizyczną - nawet jeśli nie rozwiąże to problemu samej masy ciała to wpłynie pozytywnie na ogólny stan zdrowia. W niektórych przypadkach pomocne okaże się farmakologiczne lub chirurgiczne leczenie otyłości.

05/03/2025

O otyłości ciąg dalszy... Dziś skupię się na podziale ze względu na przyczynę powstania otyłości - pierwotną i wtórną.
I w tym poście skupię się na OTYŁOŚCI PIERWOTNEJ, zwanej również otyłością prostą. Ale czy na pewno jest prosta?
Im dłużej pracuję z pacjentami bariatrycznymi tym bardziej wątpię w słuszność tej nazwy...🤔
Jeśli chodzi o przyczyny otyłości pierwotnej to wyróżniamy:
- nadmiar spożywanych kalorii i/lub złe nawyki żywieniowe,
- małą aktywność fizyczną.
Osoby otyłe bardzo często mogą usłyszeć "złote rady" typu - wystarczy mniej żreć, zrób 10 tys. kroków....
Autorzy tych "porad" rzadko zadają sobie trud dotarcia do powodu nadmiernego jedzenia czy braku ruchu.
Często są to uwarunkowania wyniesione z dzieciństwa - posiłek ZAWSZE musi być zjedzony na 100%, w nagrodę słodycze, na pocieszenie słodycze, dokarmianie słodyczami przez dziadków... Do tego "Nie biegaj bo się spocisz/nie skacz bo się połamiesz" etc... I po prostu zły przykład z domu - rodzice, którzy po pracy zalegają przed TV, wszędzie jeżdżą autem..
Czasem jest to spowodowane aktualną sytuacją życiową - matki ogarniające dzieci, dom i pracę, które w ciągu dnia nie bardzo mają czas zjeść i nadrabiają wieczorem. Osoby pracujące w systemie wielozmianowym. Zawodowi kierowcy. W takich warunkach ciężko o 100% regularność czy czas na przygotowanie super zdrowych posiłków.
Również warto pamiętać, że aktywność fizyczna musi być dostosowana do aktualnych możliwości! Osoba z dużą nadwagą nie powinna biegać, ale może jeździć na rowerze, alno spacerować. I nie zawsze to musi być 10 tys. kroków, bo jeśli ktoś startuje z aktywności bliskiej zeru to 5km spacer może być zbyt dużym obciążeniem.
Dlatego podczas zbierania wywiadu żywieniowego przed ustaleniem zaleceń czy ułożeniem diety zawsze się pytam o rzeczy teoretycznie nie związane z jedzeniem - pracę, możliwości organizacji czasu dla siebie, zakładany budżet na jedzenie. Papier przyjmie wszystko, ale życie bardzo szybko weryfikuje. A kolejne niezrealizowane zalecenia wcale nie pomagają osobom, które chciałyby coś zmienić.
Cdn.

04/03/2025

Obchodzimy dzisiaj Światowy Dzień Otyłości - choroby cywilizacyjnej, która dotyka coraz większej liczby osób - kobiet, mężczyzn, dzieci. W Polsce ponad 56% osób powyżej 15 roku życia ma nadwagę lub otyłość. Ponieważ otyłość to złożona jednostka chorobowa - informacje na temat rodzajów, przyczyn i leczenia podzielę na osobne posty. Dziś o rodzajach otyłości.
Ze względu na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej wyróżniamy dwa rodzaje otyłości - gynoidalną (tkanka tłuszczowa głownie znajduje się w okolicy bioder i ud) oraz androidalną (tłuszcz gromadzi się w okolicy brzucha). Czyli tzw. "gruszka" i "jabłko". Otyłość androidalna jest szczególnie niebezpieczna ponieważ bardzo często prowadzi do zaburzeń metabolicznych i chorób układu krążenia.
Innym podziałem typu otyłości jest ze względu na przyczynę - otyłość pierwotna oraz wtórna. Ale o tym szerzej napiszę jutro!

27/02/2025

Nie ma lepszego dnia niż tłusty czwartek 🍩 na reaktywację dietetycznego profilu 😉
A na poważnie to widziałam dzisiaj tak dużo "pączkowych" postów, że aż postanowiłam zabrać głos 😁
1. 1 zjedzony pączek nie sprawi, że nagle przytyjesz.
2. Co innego jeśli zjedzenie jednego spowoduje napad niepohamowanego jedzenia. Wtedy może lepiej odpuścić kultywowanie tradycji biorąc pod uwagę "większe dobro".
3. Pączek za 10gr budzi moje obawy co do jakości... I to nie tylko w tłusty czwartek...
4. Jeśli myślicie, że wszystkie pączki w piekarniach były pieczone w nocy z środy na czwartek to się baaaaardzo mylicie... niektóre duże sieci przygotowują się do tłustego czwartku już od pół roku. Mrożenie jeszcze nikogo nie zabiło (chyba), ale warto mieć tą świadomość 🙂

Czy to oznacza, że nie zjadłam dzisiaj pączka? Absolutnie nie! Nawet dwa. A jak minął Twój tłusty czwartek? 🧐😊

No i witajcie po długiej przerwie! 🍎

24/11/2023

Alergie są epidemią XXI wieku. Jednak szukanie na własną rękę alergii i nietolerancji pokarmowych może nie tylko nadwyrężyć budżet, ale i zdrowie. Popularne komercyjne testy IgG, analiza składu włosa czy biorezonans mogą swoimi wynikami (i "wynikami") doprowadzić do eliminacji skrajnie dużej liczby produktów spożywczych, a w konsekwencji - niedoborów.
Z racji miejsca pracy zdarzało się spotykać pacjentów, którzy lądowali w szpitalu z bardzo dużym niedożywieniem i problemami zdrowotnymi ponieważ wg wszystkich wyżej wymienionych sposobów wyszło, że mogą jeść 4 produkty - ryż, sałata, kurczak i ziemniaki. W efekcie po tak "jałowej" diecie stosowanej przez długi czas wprowadzenie jakiegokolwiek innego produktu powodowało bóle brzucha - utwierdzając, że jest to produkt, który szkodzi.
Ja rozumiem, że kolejki na NFZ są często zniechęcające do czekania, ale jeśli ktoś wydaje niemały majątek na alternatywne metody to myślę, że 200-250 zł za wizytę u alergologa jest kwotą akceptowalną... A na pewno bezpieczniejszą opcją niż samodiagnostyka (z resztą jak w przypadku wszelkich chorób).

Nietolerancje pokarmowe można diagnozować, ale nie testami dostępnymi na rynku komercyjnym, bardzo reklamowanymi, jak np. testy IgG. Nie są one zalecane jako narzędzie diagnostyczne - mówi prof. Zbigniew Bartuzi. Jak ocenia, opieranie diety na wyniku takich testów może prowadzić do poważny...

28/07/2023

Dzień dobry weekendowo! 😊
Podrzucam Wam świeżutki niczym jagodzianki o 5 rano w piekarni wpis na temat diety w hyperurykemii i dnie moczanowej. 🫑🍏🍋
Przyznam się Wam, że z jednej strony bardzo czekam na dzień, w którym w dietetyce będą niewykluczające się badania i zalecenia, a z drugiej - to, że zalecenia się zmieniają świadczy o ciągłym rozwoju badań nad wpływem żywienia na organizm, a to bardzo mnie cieszy! 😍 Więc nie krępujcie się i korzystajcie z tego, że zrobiłam przegląd badań 😎

Dna moczanowa nie jest nową chorobą, wręcz przeciwnie - wieki temu była nazywana chorobą królów, ponieważ była wiązana z nieumiarkowanym jedzeniem mięsa i piciem wina, na które było stać tylko najbogatszych przedstawicieli społeczeństw. Obecnie jest to problem powszechnie spotykany, ...

08/07/2023

Hej, hej!
Weekend to trochę więcej wolnego czasu, więc postanowiłam się dzisiaj wykazać w kuchni 😁 Pierwsze w życiu samodzielnie zrobione i . Przepis na z książki "Kuchnia śródziemno-polska", a to mix różnych przepisów znalezionych w sieci. Zamiast śmietany użyłam jogurtu, ale przyznam szczerze, że muszę jeszcze dopracować recepturę żeby była perfekcyjna 🫣

07/07/2023

Dzień dobry w wakacyjny piątek 🌞
Czy lato to dobry czas na zmiany nawyków żywieniowych? Trudno powiedzieć jednoznacznie. Wielokrotnie w rozmowach z Pacjentami słyszę "no teraz nie ma sezonu, to nie jem warzyw i owoców poza jabłkami, ale będzie sezon to będę jadł". Potem się okazuje, że sezon się rozpoczął, a nawyki jakoś się nie zmieniły "bo wie pani, urlop zaraz, wyjeżdżamy to się nie opłaca przechodzić na dietę, bo to gofry, lody, rybka z frytkami, zimne piwko...ale jak tylko wrócę z urlopu to zabieram się za siebie!".
Więc z jednej strony mamy masę świeżych warzyw i owoców🥗🍒, a z drugiej lody, gofry i fryturę z nadmorskich promenad...🍟🍺 Wg mnie jeśli ktoś chce coś zmienić naprawdę to znajdzie sposób na zmianę, a jeśli jest to wymuszane przez "zewnętrze" (partner/ka, lekarz "nakazujący" dietę, docinki bliskich, że się trochę zaokrągliło) to znajdzie powód, żeby nic nie zrobić. Motywacja musi pochodzić od wewnątrz i być dobrze uargumentowana, wtedy są szanse, że nawet jeśli po drodze się coś nie uda to będziemy kontynuować proces zmiany, a nie rzucimy wszystko w diabły, bo zjedliśmy lody na podwieczorek w 35-stopniowym upale. 🍦😊
A na zdjęciu mix kasz, smażone burgery buraczane, rzodkiewki i sałata rzymska, papryka, ogórek i hummus pikantny. 😋

05/06/2023

Czy istnieje jedna idealna dieta dla każdego? 🤔 Oczywiście, że nie. Poza ewentualnymi chorobami, które mogą determinować rodzaj diety istnieją jeszcze preferencje smakowe i strukturalne, możliwości finansowe. Ale w przypadku zmiany nawyków żywieniowych trzeba brać pod uwagę dotychczasowe wybory oraz gotowość do zmiany menu- tu najczęściej sprawdza się metoda małych kroków. Zawsze w trakcie pracy z Pacjentami staram się wypracować satysfakcjonujący plan działania i często znaleźć kompromisy pomiędzy zasobami (fizycznymi, psychicznymi i finansowymi) Pacjenta, a celem dietetycznym - i w ten sposób czasem w "diecie od dietetyka" znajduje się coś słodkiego, czasem wino do obiadu, a czasem naleśniki z mąki mieszanej, a nie razowej 😉 i wiecie co, tak też można osiągnąć sukces 😎

04/06/2023

Ten tydzień minął pod znakiem - najpierw PTD "Dietetyka w neurologii i psychiatrii" a w piątek "Rola dietetyka w leczeniu żywieniowym dojelitowym i pozajelitowym" organizowane przez - producenta preparatów do leczenia żywieniowego. I nie wiem czy wiecie, ale preparaty ONS (te buteleczki w tle popularnie zwane jak produkt innej firmy 😎) można wykorzystywać do przygotowania posiłków - deserów, śniadań, a nawet dań głównych! No i portfolio smaków cały czas się powiększa dzięki temu osoby potrzebujące extra energii mają większy wybór i szansę na znalezienie "swojego smaku" 😍 jest to szczególnie ważne jeśli Pacjent cierpi na brak apetytu, żeby doustny suplement żywieniowy mu smakował, a nie był kolejnym przykrym obowiązkiem na drodze do zdrowia. Przepisy znajdziecie na stronie zywieniemaznaczenie.pl 😋
A jeśli chodzi o samo szkolenie to świetni prelegenci-praktycy! A takich cenię najbardziej ☺️
Ps. Post nie jest w żaden sposób sponsorowany - polecam, bo uważam że poza jakością (która w tego typu produktach musi być dobra) mają na prawdę dobre smaki! A dla mnie zawsze musi być Tasty&Healthy 😉

30/05/2023

Dzień dobry!
Dziś ostatni wpis z serii sposób na - chirurgiczne leczenie otyłości (CHLO).
Wśród rodzajów zabiegów wyróżniamy: opaskę żołądkową, balon żołądkowy ,rękawową resekcję żołądka , wyłączenie żółciowo-trzustkowe i wyłączenie żołądkowe. Po krótce omówię każdą z metod.
🍌Opaska i balon - polegają na fizycznym ograniczeniu pojemności żołądka przez założenie opaski uciskającej ściany żołądka i tworząc "mały żołądek" lub wprowadzeniu do żołądka specjalnego balonu, napełnionego powietrzem, który będzie wypełniał żołądek od wewnątrz. Czasem są to wystarczające metody, jednak bardzo często są stosowane jako pierwszy etap CHLO- aby uzyskać spadek masy ciała, aby móc bezpiecznie przeprowadzić operację na żołądku.
🍌Ominięcia trzustkowo-żółciowe polega na połączeniu żołądka z dalszym odcinkiem jelita cienkiego oraz zmniejszeniu objętości żołądka. Efekt jest taki, że przez brak enzymów trzustkowych i wątrobowych składniki pokarmowe są gorzej trawione i wchłaniane, a przez to dostarczanych jest mniej kalorii do organizmu.
🍌Rękawowa resekcja żołądka polega na wycięciu większości żołądka (ok. 80%) i zostawieniu "zbiorniczka" wielkości banana (lub mankietu od rękawa - stąd nazwa) o pojemności ok. 150-200ml. Podczas operacji usuwana jest część żołądka, w której znajdują się komórki produkujące grelinę - hormon głodu. Więc tego typu zabieg działa w dwojaki sposób - ograniczając porcję posiłków i uczucie głodu. Czasem jednak się zdarza, że komórki wytwarzające grelinę znajdują się też po niewycinanej stronie żołądka i nawet po zabiegu pacjenci mogą odczuwać mocny głód.
🍌 Kolejnym sposobem jest ominięcie żołądkowe. Podczas zabiegu chirurg tworzy mały zbiorniczek w górnej części żołądka i zszywa go ze środkową częścią jelita cienkiego. Dodatkowo, do tego miejsca jest też przyszywana część jelita, którą "dostarczane" są enzymy wątrobowe i trzustkowe. W wersji "mini gastric by-pass" tworzone jest tylko jedno połączenie żołądek-jelito.

W związku z tym, że są to inwazyjne operacje należy się do nich gruntownie przygotować - w tym pod kątem stanu odżywienia. Jak już wielokrotnie powtarzałam - otyłość nie oznacza, że pacjent jest dobrze odżywiony. Warto zadbać o odpowiednie zbilansowanie diety zarówno pod kątem energetycznym jak i jakościowym - odpowiednio dużo białka, witamin, składników mineralnych. Dieta na kilka tygodni (od 2 do nawet 8 ) przed zabiegiem jest bardzo restrykcyjna - najczęściej płynna wysokobiałkowa, aby jak najbardziej obkurczyć wątrobę. Kaloryczność sięga ok. 1200 kcal, co dla większości dorosłych osób jest bardzo dużym deficytem. Dieta też jest dość monotonna. Również po zabiegu przez pierwsze tygodnie rozszerzania menu - dostarczanych są śladowe ilości energii, białka i mikroskładników. Dlatego przed planowanym zabiegiem warto zadbać o stworzenie "rezerw białkowych i mineralnych" zrównoważoną dietą. Polecana jest dieta oparta o model diety śródziemnomorskiej obfitującej w świeże warzywa, ograniczone ilości owoców, duże ilości świeżych ryb, chude rodzaje mięsa, oliwę z oliwek, pełnoziarniste przetwory zbożowe.Taki model żywienia też łagodzi proces zapalny, który jest dość częsty w przypadku osób cierpiących na otyłość. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu organizmu do operacji czas rekonwalescencji się skróci, będzie zmniejszone ryzyko wypadania włosów, obniżonej odporności. Również wskazana jest suplementacja - obecnie na rynku dostępny jest tylko jeden preparat dla pacjentów bariatrycznych. Jedna przed jego włączeniem warto zrobić rewizje przyjmowanych leków i suplementów, aby uniknąć potencjalnych interakcji czy zbyt dużej podaży jakiegoś składnika (np. żelaza, potasu).
Należy również pamiętać, że samo CHLO nie gwarantuje trwałego sukcesu - jeśli po zabiegu dalej królować będą słodycze, tłuste i mocno przetworzone dania to może się okazać, że masa ciała zacznie wracać. Również może dojść do rozciągnięcia żołądka w skutek regularnego "dopychania się" (kilka razy spowoduje to nieprzyjemne objawy, ale organizm potrafi się przyzwyczaić do bardzo wielu rzeczy, które mu nie służą).
Także, jak bardzo byśmy życzeniowo o CHLO nie myśleli to bez zmiany nawyków w stylu życia (jedzenie + aktywność fizyczna) efekt operacji nie będzie spektakularny i trwały.


foto: National Cancer Institiute / Unsplash