26/09/2025
🪬Nasze ciało nie zapomina.
To, jak się poruszamy, w jakich zakresach ruchu czujemy swobodę, a gdzie pojawia się napięcie czy blokada, nie wynika jedynie z elastyczności mięśni. To zapis naszych doświadczeń, zakodowany w układzie nerwowym.
Badania z zakresu psychoneurofizjologii i somatyki pokazują, że przewlekły stres, wychowanie w napiętej atmosferze czy tłumienie emocji mogą prowadzić do trwałych zmian w napięciu mięśniowym oraz w sposobie, w jaki ciało reaguje na próby ruchu i otwarcia.
Przykładowo dziecko wychowujące się w domu, gdzie często dochodzi do krzyków, uczy się nieświadomie trzymać ciało w stanie gotowości. W dorosłości może to skutkować chronicznym napięciem barków, sztywnością szyi i płytkim oddechem. Albo nastolatka, która wielokrotnie słyszy „nie przesadzaj”, „nie płacz”, może odciąć się od emocji. Układ nerwowy wchodzi w tryb „freeze” (zamrożenia). Z czasem ciało „przechowuje” te niewyrażone emocje, np. w biodrach czy miednicy, które stają się sztywne i oporne na rozciąganie.
To nie są metafory – to konkretne mechanizmy neurofizjologiczne. Ruch, oddech i praca z ciałem mogą pomóc stopniowo uwalniać te napięcia, ale proces ten wymaga świadomości i cierpliwości.
Polecane lektury na ten temat:
• Bessel van der Kolk – The Body Keeps the Score (pol. Strach ucieleśniony. Mózg, umysł i ciało w terapii traumy)
• Peter Levine – Waking the Tiger: Healing Trauma (pol. Obudźcie tygrysa. Leczenie traumy)
• Stephen W. Porges – The Polyvagal Theory: Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-Regulation
• Bonnie Bainbridge Cohen – Sensing, Feeling, and Action: The Experiential Anatomy of Body-Mind Centering
Czy zauważasz u siebie takie połączenie między historią życia a tym, jak reaguje Twoje ciało?