14/01/2025
AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem jest schorzeniem siatkówki powodującym utratę widzenia centralnego. Jego temat poruszamy w naszych publikacjach równie często, co podkreślamy rolę profilaktyki i regularnych wizyt u okulisty. A wszystko to, by móc jak najdłużej cieszyć się zdrowymi oczami, a tym samym pięknem otaczającego nas świata.
Dziś zachęcamy Państwa do lektury najnowszego wywiadu, który redaktorka Renata Sas przeprowadziła z prof. Jerzym Nawrockim.
AMD - starcze zwyrodnienie plamki; widzenie w zagrożeniu
Krzywi się obraz, załamują się linie...
..tak daje o sobie znać starcze zwyrodnienie plamki, schorzenie określane jako jeden z najtrudniejszych problemów w światowej okulistyce XXI wieku. AMD (Age-related Macular Degeneration) ujawnia się najczęściej u osób po pięćdziesiątce i z wiekiem narasta. Jeśli występuje w jednym oku, drugie też jest zagrożone.
Trudno pominąć fakt, że konsekwencje słabnącego widzenia prowadzą do metodycznego pogarszania jakości życia. Utrata widzenia dotkliwie odbija się na fizycznym i psychicznym stanie pacjenta, Pamiętajmy: w 80 procentach postrzeganie otaczającego świata zapewnia właściwe funkcjonujący układ wzrokowy.
Jak ratować przestrzeń najważniejszą w procesie widzenia? Starczego zwyrodnienia plamki nie da się wyleczyć; ale jak zmniejszać zagrożenie utraty wzroku?
Pytania się mnożą proporcjonalnie do możliwości korzystania z medycznego refundowanego wsparcia. Program lekowy NFZ adresowany do osób ze starczym zwyrodnieniem plamki - a więc z zagrożeniem centralnej części siatkówki - obejmuje pacjentów tylko do momentu, gdy stopień widzenia lokuje się na wysokości 20 procent...
Wśród okulistów ścierają się poglądy związane z leczeniem AMD – mówi prof. Jerzy Nawrocki od lat prowadzący obserwacje zmian zachodzących w procesie leczenia, związane ze skutecznością stosowanych metod i środków. Podkreśla: mnie interesuje strona medyczna, nie odnoszę się tu do systemu. Zacznijmy od tego, że starość różnie jest definiowana. Postępujące zmiany mogą ujawnić się u 50-latka, a nawet wcześniej, ale też wiele lat później. To co powstaje, wskazując na AMD, określa się jako nowotwórstwo naczyniowe - nie ma to jednak nic wspólnego z nowotworem. Badanie komputerowe wzroku (OCT) i dla każdego oka test Amslera kontrolujący widzenie centralne, to punkt wyjścia w pracy z pacjentem. Z mojego doświadczenia wynika, że wieloletnie leczenie jest zasadne i skuteczne, pozwala uratować większą część widzenia.
- Z całej gamy leków dedykowanych AMD pacjenci przede wszystkim podkreślają stosowanie kosztownych zastrzyków aplikowanych do oka.
Starcze zwyrodnienie plamki występuje w postaci suchej i wysiękowej – objaśnia prof. Jerzy Nawrocki. - W wysiękowej ratunkiem są zastrzyki do gałki ocznej. Istotne, by leczenie zaczęło się jak najwcześniej - od chwili wystąpienia symptomów choroby. Kuracja wymaga dbałości o terminy kolejnych wizyt u lekarza oraz iniekcji, Zastrzyk zazwyczaj wystarcza na 2 – 4 miesiące. Proces leczenia angażuje pacjenta i rodzinę, ale wsparty lekami, kontynuowany przez lata, daje efekty hamujące utratę widzenia, degradację struktur siatkówki. Leczenie suchej postaci AMD jest bardziej ograniczone. W wielu ośrodkach na świecie trwają prace nad lekami. Badania kliniczne nad wprowadzeniem ich do obrotu wymagają czasu. Zwykle skutki stosowania medykamentów analizowane są przez 2 – 5 lat (sięgam tu do amerykańskich badań CATT).
Starcze zwyrodnienie plamki – schorzenie skomplikowane, skutkujące postępującą utratą widzenia, wymaga jak najszybszej medycznej interwencji, ale także dbałości o służące wzrokowi codzienne postępowanie. Nie wolno lekceważyć badania ciśnienia. Cukrzyca, schorzenia kardiologiczne - ale też otyłość, tłuste jedzenie, palenie tytoniu mogą sprzyjać rozwojowi AMD. Ostre słońce, niebieskie światło to także niebezpieczeństwa, o których nie wolno zapominać, wspierając proces ratowania wzroku.
