12/09/2025
Jak medytacja wpływa na mózg 🌿
Nie medytujemy, by się czegoś pozbyć, tak jak nie medytujemy, by osiągnąć jakiś specjalny stan czy uczucie – Jon Kabat-Zinn
Medytacja dla wielu osób to nadal „siedzenie w bezruchu”, „nie myślenie”. Wydaje się męczącą praktyką, której efektów gołym okiem nie widać. Ale czy naprawdę medytacja pozostaje bez wpływu na nasz organizm?
Niedawne badanie przeprowadzone wśród pracowników służby zdrowia, którzy regularnie medytowali przy wykorzystaniu aplikacji mobilnej, pokazało jej wpływ na znaczące zmniejszenie stanu wypalenia zawodowego. Po 8 tygodniach uczestnicy deklarowali lepsze samopoczucie, mniejszy poziom stresu oraz większą odporność psychiczną. Medytacja pomogła im również w efektowniejszej organizacji czasu, redukcji napięcia oraz lepszym radzeniu sobie z wymagającymi, stresującymi wydarzeniami w pracy (Nature Mental Health, 2025).
Skąd to się bierze?
Naukowcy nie od wczoraj przyglądają się wpływowi medytacji na mózg i badania jednoznaczenie potwierdzają: medytacja zmienia nasz mózg. Na lepsze!
🌿 Medytacja zwiększa ilość istoty szarej w korze przedczołowej (kontrola uwagi i zachowań), hipokampie (pamięć), wyspie (emocje, empatia) oraz tylnej korze obręczy i połączeniu skroniowo-ciemieniowym (świadomość ciała i jaźni). Te zmiany poprawiają samoregulację uwagi, funkcje wykonawcze i zdolność do empatii (Lazar, 2005)
🌿 Medytacja zwiększa aktywność fal alfa i theta, co pomaga w relaksacji i lepszej koncentracji (Biomedicines, 2025)
🌿 Obniża reakcje lękowe poprzez zmniejszenie reaktywności ciała migdałowatego, co poprawia równowagę emocjonalną i pomaga w lepszej gospodarce stresowej (PNAS, 2025)
🌿 Podczas medytacji rośnie poziom melatoniny, co pomaga w regulacji snu i odczuwaniu spokoju, a także serotoniny i dopaminy, które poprawiają nastrój i wywołują stan euforii. Podwyższony poziom acetylocholiny wspiera koncentrację i uwagę
🌿 Regularna medytacja może zmniejszać ryzyko demencji, poprawiać funkcje poznawcze i pomagać w redukcji objawów depresji czy wypalenia. Wspiera także działanie układu odpornościowego przez zmniejszanie stanów zapalnych w organizmie (Psychology Today, 2024)
Dzięki badaniom potwierdzającym wpływ umysłu na przebieg – przynajmniej niektórych – chorób, jakie nas dotykają, powstała nowa dyscyplina, psychoneuroimmunologia, skupiająca się na fakcie, że mechanizmy obronne naszego organizmu nigdy nie działają w próżni. Już w latach 70. XXw. Robert Acer i Nicholas Cohen udowodnili, że immunosupresja (osłabienie reakcji odpornościowej) może być uwarunkowana psychologicznie. Układ odpornościowy jest częściowo regulowany przez układ nerwowy, ale w naszych organizmach komunikacja działa w dwie strony, dlatego stan naszego układu odpornościowego może również wpływać na mózg. Liczne badania dowodzą wpływu stresu na obniżenie odporności – chociażby niższą zawartość komórek cytotoksycznych, które odpowiadają za zabijanie komórek zakażonych wirusami i komórek nowotworowych (Janice Kiecolt-Glaser, Roń Glaser).
I tutaj na scenę wkracza trening uważności – do czego, zwłaszcza w początkowym etapie sprowadza się medytacja. Jeśli jesteś w stanie świadomie pracować ze swoim umysłem, rozumiejąc co się aktualnie, tu i teraz, wydarza w Twoim życiu, obserwując, pracując z oddechem – wspierasz swój organizm w odbudowie i regeneracji.
Jak zawsze jest oczywiście jeden kruczek – aby te wszystkie dobre rzeczy się zadziały, musimy praktykować regularnie.
A najlepszy moment żeby zacząć, jest właśnie teraz 🌿
✍️ Gosia Wojcieszak