05/10/2025
Konsultant krajowy w dziedzinie psychoterapii odpowiada na najczęściej zadawane pytania.
Szanowni Państwo!
🌱W ostatnich dniach otrzymuję wiele pytań o etap prac nad specjalizacją oraz o to, jak rozumiem miejsce psychoterapii w systemie ochrony zdrowia i poza nim. Pojawiają się wątpliwości co do wyboru właściwego kierunku rozwiązań legislacyjnych. Dla przejrzystości i w trosce o rzetelną informację przedstawiam poniżej krótkie odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.
👉1) Gdzie dziś realnie jesteśmy ze specjalizacją z psychoterapii i czego można się spodziewać w najbliższych miesiącach?
Nad programem pracujemy od sierpnia 2024 r. Został przygotowany od nowa, dostosowany do wymogów nowego systemu i przekazany do CMKP, gdzie od kilku miesięcy jest technicznie dopracowywany we współpracy ze mną. Po stronie instytucji mamy ustalony porządek działań, a po stronie konsultanta pozostają prace i decyzje merytoryczne. Zakładam zatwierdzenie programu do końca października 2025 r., następnie nabór z wniosków o uznanie dorobku dla osób, które będą budować kadrę kierowników specjalizacji - wiosną 2026 r. Rozpoczęcie szkoleń zakładam od 2027 r., chyba że uda się wypracować model działania, który to przyspieszy. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny ruszy po formalnym zatwierdzeniu programu przez właściwe organy i przygotowaniu pierwszej sesji egzaminacyjnej z udziałem specjalistów z dziedzin pokrewnych.
👉2) Czy mówiąc o psychoterapii poza ochroną zdrowia, nie osłabiam jej „medyczności”?
Moja intencja jest prosta: od początku prac nad ustawą, a następnie nad specjalizacją, zabiegałem o znalezienie rozwiązań, które zapewnią osobom korzystającym z psychoterapii taką samą ochronę i opiekę niezależnie od tego, czy są leczeni jako pacjenci, czy korzystają z terapii bez formalnego statusu pacjenta (rynek prywatny). Wskazanie, że psychoterapia bywa wykonywana również poza systemem, porządkuje rzeczywistość i umożliwia wprowadzenie jednolitych standardów jakości, odpowiedzialności i nadzoru w każdym miejscu, gdzie ludzie szukają pomocy. To nie osłabia „medyczności” psychoterapii, która jest stosowana przede wszystkim w leczeniu, lecz pomaga lepiej chronić osoby, które z niej korzystają.
👉3) Jak łączę pracę nad ustawą o zawodzie psychoterapeuty z pracą nad wdrożeniem specjalizacji? Dążymy do czytelnej, komplementarnej relacji między rolą psychologa a rolą psychoterapeuty, opierając ścieżki uprawnień na kompetencjach i jakości szkolenia - w wypadku psychoterapii - podyplomowego. To jedno. Po drugie, wspieram gorąco dążenie do regulacji prawnych, które pozwolą wprowadzić kluczowe zmiany, takie jak rejestr zawodu, odpowiedzialność zawodowa, akredytacja szkoleń i szkolenie ustawiczne. Przepisy mają tworzyć prosty, sprawiedliwy system, który nie faworyzuje żadnego podejścia, tylko wzmacnia bezpieczeństwo pacjentów i przejrzystość dla całego środowiska - mimo ogromnej złożoności naszego środowiska.
👉4) Co faktycznie robi konsultant krajowy i czy dodatkowe zadania nie stoją w sprzeczności z jego ustawowymi obowiązkami?
Obowiązki ustawowe, w tym odpowiedzi na pisma i współpraca z instytucjami realizuję na bieżąco. Dzięki współpracy z kilkoma zespołami ekspertów możliwe jest dzielenie się zadaniami bez utraty ich efektywności. Równolegle do pracy nad programem specjalizacji prowadzę działania rozwojowe dla środowiska: powołałem Komisję ds. Inicjatyw Badawczych, wspierałem ogólnopolską sieć badawczą, koordynuję prace nad ustawą z udziałem i dążeniem do zintegrowanej współpracy znaczącej większości organizacji zrzeszających psychoterapeutów. Z powołania Ministerstwa Zdrowia współpracuję przy Radzie Sektorowej ds. Kompetencji przy PARP z wnioskodawcą, Polskim Towarzystwem Psychiatrycznym, szukając możliwości zarekomendowania dofinansowania elementów szkolenia w psychoterapii, a także szkoleń w innych dziedzinach istotnych w obszarze ochrony zdrowia.
👉5) Na czym najbardziej mi teraz zależy i co będzie kryterium sukcesu?
Najważniejsze jest spokojne, merytoryczne domknięcie specjalizacji oraz przyjęcie rozwiązań, które realnie podnoszą standardy i wzmacniają ochronę pacjentów. Nie widzę innej ścieżki niż powołanie samorządu zawodowego z parytetami dla poszczególnych podejść. Sukces można by mierzyć przyjęciem gotowego programu, zbudowaniem podstaw kadrowych dla szkoleń specjalizacyjnych, możliwością rozpoczęcia naboru w akredytowanych do prowadzenia specjalizacji ośrodkach oraz tym, czy pacjenci szybciej i bezpieczniej trafią do dobrze wyszkolonych specjalistów - szczególnie w systemie świadczeń refundowanych.
🙏Dziękuję wszystkim, którzy pytają rzeczowo i pomagają porządkować fakty — to najlepszy sposób, by wspólnie zrobić krok do przodu.
Łukasz Müldner-Nieckowski
Konsultant Krajowy w dziedzinie psychoterapii
