03/09/2024
Wraz z przyjściem na świat drugiego dziecka pierwsze doznaje bardzo poważnej straty: traci pięćdziesiąt procent wszystkiego, co miało do tej pory. Nie traci wprawdzie miłości rodziców, ale musi teraz dzielić się ich czasem, uwagą, opieką i wieloma innymi rzeczami, które mają wielkie znaczenie. Ta zmiana wymaga od niego odnalezienia się w nowej sytuacji i współzawodniczenia o maksimum rodzicielskiego oddania. Tak wygląda rzeczywistość z punktu widzenia dziecka.
W związku z tym między rodzeństwem zdarzają się dłuższe lub krótsze okresy walki, której ulubionymi polami bitwy są stół w jadalni oraz tylna kanapa w samochodzie. Jak zawsze chłopcy najczęściej działają frontalnie, bezpośrednio i preferują rozwiązania siłowe, dziewczynki zaś stosują subtelną agresję werbalną. W tych sporach nie chodzi nigdy o wzajemną miłość lub nienawiść, ale po prostu o miejsce w hierarchii rodzinnej. Dużą rolę odgrywają także różnica wieku między nimi oraz liczba dzieci w domu. Dlatego każda rodzina może pochwalić się innymi doświadczeniami w tym względzie oraz inną częstością dziecięcych kłótni. ....
Ten rodzaj agresji i przemocy ma charakter współzawodnictwa i poza wszystkim jest wyrazem miłości. Pomaga rodzeństwu budować intymność, wzajemną lojalność i ciepło na długie lata. Oczywiście, rodzice życzyliby sobie, żeby lojalność i ciepło pojawiły się od razu, ale to po prostu niemożliwe!
Istnieje też pewna forma agresji między rodzeństwem, którą sprowadza się do rywalizacji, ale tak naprawdę jest ona tylko naśladowaniem walki między rodzicami. Dzieci pokazują w ten sposób jak w zwierciadle ukrytą lub jawną grę o władzę dorosłych. Zupełnie inaczej jest w rodzinach, w których rodzice ranią się werbalnie lub fizycznie – wtedy dzieci najczęściej trzymają się razem i za wszelką cenę starają się obniżać poziom agresji w domu. Może się zdarzyć, że niektóre z nich będą demonstrować przemoc poza domem – albo kierować ją przeciwko samym sobie w formie zachowań autodestrukcyjnych.
Jesper Juul "Agresja- nowe tabu?"
Fot Engin Güneri
