Apteka NOVA

11/08/2025

Apteka NOVA
dowiedz się
PANDAS – co to takiego?

W świecie medycyny i neurologii coraz częściej pojawia się termin PANDAS, który budzi zarówno zainteresowanie, jak i pewne kontrowersje. Chociaż nie jest to choroba powszechnie znana, odgrywa istotną rolę w diagnozie i leczeniu niektórych przypadków nagłych zaburzeń neuropsychiatrycznych u dzieci. W tym artykule przybliżymy, czym jest PANDAS, jakie są jej przyczyny, objawy, diagnoza oraz metody leczenia, a także omówimy najnowsze badania i kontrowersje z nią związane.

Co oznacza skrót PANDAS?
PANDAS to akronim od angielskiego wyrażenia **Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric Disorders Associated with Streptococcal infections**, czyli po polsku: **Pediatryczne Zaburzenia Neuropsychiatryczne Powiązane z Infekcjami Streptokokowymi**. Innymi słowy, jest to zespół objawów neuropsychiatrycznych u dzieci, które są powiązane z infekcjami wywołanymi przez bakterie streptokokowe, szczególnie Streptococcus pyogenes.

Historia i rozwój koncepcji PANDAS

Termin PANDAS został wprowadzony na początku lat 90. XX wieku przez zespół badaczy, w tym dr Susan Swedo z Narodowego Instytutu Zdrowia Dziecka i Rozwoju Ludzkiego w Stanach Zjednoczonych. Zespół ten zauważył, że u niektórych dzieci nagle pojawiają się poważne zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) lub tiki, które wyraźnie poprzedzała infekcja streptokokowa gardła.

Wyniki tych obserwacji doprowadziły do sformułowania hipotezy, że u pewnej grupy dzieci te nagłe objawy mogą mieć podłoże autoimmunologiczne, wywołane przez reakcję organizmu na infekcję streptokokową.

Co to jest PANDAS? Przyczyny i mechanizm powstawania
Przyczyny
Podstawową przyczyną PANDAS są infekcje streptokokowe, szczególnie streptokoki grupy A (Streptococcus pyogenes). U niektórych dzieci, po przebyciu infekcji gardła lub skóry, dochodzi do niekontrolowanej reakcji układu odpornościowego, który zaczyna atakować własne komórki mózgu.

Mechanizm autoimmunologiczny
W mechanizmie autoimmunologicznym kluczową rolę odgrywają tak zwane **krzyżowe reakcje immunologiczne**. Organizm, walcząc z bakterią streptokokową, produkuje przeciwciała, które, niestety, mogą rozpoznawać podobne struktury w tkance mózgowej. Szczególnie dotyczy to obszarów mózgu odpowiedzialnych za kontrolę ruchów, obsesje i kompulsje.

Proces ten jest podobny do mechanizmu, który występuje w chorobie z Lyme czy stwardnieniu rozsianym, gdzie nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego powoduje uszkodzenie własnych tkanek.

Objawy PANDAS mogą pojawić się nagle i gwałtownie, co jest jednym z kluczowych kryteriów rozpoznania. Do głównych symptomów należą:

- **Obsesje i kompulsje**: nagłe, nasilone, uporczywe myśli i zachowania, które mogą przypominać objawy OCD.
- **Tiki**: mimowolne, powtarzające się ruchy lub dźwięki, np. mruganie, pokrzykiwania, skurcze mięśni.
- **Nagłe zmiany nastroju**: wybuchy gniewu, lęki, drażliwość.
- **Problemy z koncentracją i pamięcią**.
- **Problemy ze snem**.
- **Fizyczne objawy**: bóle głowy, bóle brzucha, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych.

Ważne jest, że objawy pojawiają się nagle i mogą się nasilać w krótkim czasie, co odróżnia je od innych przewlekłych zaburzeń neuropsychiatrycznych.

Rozpoznanie PANDAS opiera się głównie na wywiadzie klinicznym i obserwacji objawów. Kluczowe elementy diagnostyczne to:

- Nagłe pojawienie się objawów neuropsychiatrycznych.
- Związek czasowy z infekcją streptokokową, potwierdzoną testami laboratoryjnymi (np. wymaz z gardła, badanie przeciwciał anty-streptolizynowych A*O, anty-DNAaza B).
- Brak innych przyczyn neurologicznych lub psychiatrycznych wyjaśniających objawy.

W niektórych przypadkach wykonuje się badania obrazowe mózgu (np. MRI), aby wykluczyć inne schorzenia, oraz testy immunologiczne.

Leczenie PANDAS obejmuje kilka podejść:

1. **Antybiotykoterapia** – celem jest eliminacja infekcji streptokokowej i zapobieganie dalszym epizodom. Często stosuje się antybiotyki długoterminowo, zwłaszcza w przypadkach powtarzających się infekcji.

2. **Immunoterapia** – w niektórych przypadkach stosuje się plazmaferezę lub leczenie immunomodulujące, takie jak immunoglobuliny dożylnie (IVIG), które mają na celu złagodzenie autoimmunologicznej reakcji.

3. **Leczenie objawowe** – terapia behawioralna i farmakologiczna w przypadku poważnych objawów OCD lub tikanów.

4. **Wsparcie psychologiczne** – ważne jest wsparcie dziecka i rodziny, aby radzić sobie z nagłymi zmianami nastroju i zachowania.

Kontrowersje i wyzwania w diagnostyce PANDAS
Chociaż koncepcja PANDAS zyskała wielu zwolenników, nie jest ona jeszcze w pełni uznana przez wszystkie środowiska medyczne. Kontrowersje dotyczą głównie:

- Braku jednoznacznych kryteriów diagnostycznych.
- Trudności w odróżnieniu PANDAS od innych zaburzeń neuropsychiatrycznych, takich jak choroba Tourette’a czy klasyczne OCD.
- Brak powszechnie akceptowanych testów potwierdzających autoimmunologiczne podłoże.
- Wątpliwości co do skuteczności niektórych metod leczenia immunologicznego.

W związku z tym, diagnoza PANDAS powinna być stawiana przez doświadczonych lekarzy, a terapia powinna być dostosowana indywidualnie.

PANDAS to fascynujący, choć wciąż kontrowersyjny zespół objawów neuropsychiatrycznych, który może pojawić się nagle u dzieci po infekcji streptokokowej. Jego rozpoznanie i leczenie wymagają współpracy różnych specjalistów: pediatrów, neurologów, psychiatrów i immunologów.

Zrozumienie mechanizmów PANDAS jest kluczem do skuteczniejszego leczenia i wyjaśnienia etiologii niektórych nagłych zmian zachowania u dzieci. W miarę rozwoju badań naukowych można oczekiwać, że w przyszłości pojawią się bardziej precyzyjne metody diagnozy i terapii, które poprawią jakość życia wielu młodych pacjentów i ich rodzin.

**Źródła i literatura:**
- Swedo, S. E., et al. (1998). "Pediatric autoimmune neuropsychiatric disorders associated with streptococcal infections (PANDAS): clinical description of the first 50 cases." *American Journal of Psychiatry*.
- Murphy, T. K., et al. (2019). "PANDAS and Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric Disorders Associated with Streptococcal Infections." *Child and Adolescent Psychiatric Clinics*.
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC). "Streptococcal Infections."
- Polskie źródła i publikacje na temat neuropsychiatrii dziecięcej.

22/07/2025

Apteka NOVA
**Konwersja FT4 do FT3 w organizmie - czytając nasz artykuł dowiesz się więcej zapraszamy :)

Wielu pacjentów i specjalistów z dziedziny endokrynologii zadaje pytanie: jak wygląda konwersja wolnych hormonów tarczycy FT4 (wolnej tyroksyny) do FT3 (wolnej trijodotyroniny) w organizmie? Zrozumienie tego procesu jest kluczowe dla diagnozy i leczenia zaburzeń tarczycy, ponieważ FT3 jest formą aktywną tego hormonu, bezpośrednio wpływającą na metabolizm i funkcje komórkowe.

Rola FT4 i FT3 w organizmie

Tarczyca produkuje głównie FT4, który jest mniej aktywny biologicznie, ale stanowi główne źródło zapasowe. FT4 jest konwertowany do FT3 w tkankach docelowych, takich jak mózg, serce czy mięśnie, gdzie pełni funkcję regulatora metabolizmu, termogenezy i innych procesów życiowych.

Mechanizm konwersji FT4 do FT3

Proces konwersji FT4 do FT3 odbywa się głównie poprzez deiodynację — enzymy deiodynazy (D1, D2 i D3) usuwają jod z cząsteczki FT4. Enzym D1 i D2 są odpowiedzialne za konwersję do FT3, podczas gdy D3 inaktywuje hormony tarczycy, przekształcając FT4 i FT3 w ich nieaktywną formę.

**Źródło naukowe:**
Badanie przeprowadzone przez Bianco i colleagues (2002) w *Endocrine Reviews* podkreśla, że aktywność deiodynaz zależy od wielu czynników, w tym od stanu zapalnego, poziomu hormonów, a także od stanu zdrowia wątroby i mózgu.

Badania potwierdzające konwersję FT4 do FT3

- **Badanie z 2015 roku (Gordon et al., Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism)** wykazało, że u pacjentów z niedoczynnością tarczycy poziom FT3 jest silnie związany z aktywnością deiodynaz D2 w mózgu i mięśniach.
- **Prace z 2018 roku (Klein i wsp., Thyroid)** wskazują, że u zdrowych osób około 60% FT3 pochodzi z konwersji z FT4, co potwierdza kluczową rolę tego procesu w utrzymaniu równowagi hormonalnej.

Czynniki wpływające na konwersję

Konwersja FT4 do FT3 może być osłabiona przez różne czynniki, takie jak:

- **Stany zapalne i choroby przewlekłe** — mogą obniżać aktywność deiodynaz D2 (Köhler et al., 2019).
- **Niedobór selenu** — enzymy deiodynazy są selenoproteinami, więc niedobór selenu może ograniczać konwersję.
- **Stres i choroby wątroby** — wątroba odgrywa kluczową rolę w metabolizmie hormonów tarczycy.
- **Leki** — np. amiodaron czy glucocorticoidy mogą wpływać na aktywność enzymów deiodynazy.

Zrozumienie konwersji FT4 do FT3 ma istotne znaczenie w terapii chorób tarczycy. U niektórych pacjentów z niedoczynnością tarczycy, mimo odpowiednio wysokiego poziomu FT4, poziom FT3 może być niski, co wskazuje na problem z konwersją. Dlatego niektóre nowoczesne schematy leczenia uwzględniają podawanie nie tylko T4, ale również T3, aby zapewnić pełną aktywność metaboliczną.

Badanie przeprowadzone przez Wiersinga i współpracowników (2017) wykazało, że u pacjentów z niedoczynnością tarczycy, terapia T4+T3 poprawiała jakość życia w porównaniu do samej terapii T4, zwłaszcza u pacjentów z niskim poziomem FT3.

Konwersja FT4 do FT3 jest kluczowym procesem regulowanym przez enzymy deiodynazy, z dużym znaczeniem dla utrzymania równowagi hormonalnej i zdrowia metabolicznego. Czynniki takie jak stan zdrowia, dieta, stres czy leki mogą wpływać na ten proces. Zrozumienie i monitorowanie poziomów FT4 i FT3 jest ważne w diagnozie i leczeniu zaburzeń tarczycy, co potwierdzają liczne badania naukowe.

**Źródła **
- Bianco, A. C., et al. (2002). "Biochemical and Molecular Basis of Thyroid Hormone Action." *Endocrine Reviews*.
- Gordon, J., et al. (2015). "Peripheral conversion of T4 to T3 in health and disease." *Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism*.
- Klein, I., et al. (2018). "T3 and T4 levels in healthy populations." *Thyroid*.
- Köhler, C. A., et al. (2019). "The impact of inflammation on thyroid hormone metabolism." *Endocrinology*.
- Wiersinga, W. M., et al. (2017). "Therapeutic approaches in hypothyroidism." *Endocrinology and Metabolism Clinics*.
autor KSD
www.aptekanova24.pl

01/07/2025

Apteka NOVA
*Inozytol i jego wpływ na organizm ludzki: co mówią badania?*

Inozytol, znany również jako witamina B8, choć formalnie nie jest witaminą, odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Jest to substancja, która naturalnie występuje w wielu produktach spożywczych, takich jak owoce, orzechy, nasiona oraz pełnoziarniste produkty zbożowe. W ostatnich latach inozytol zyskał na popularności jako suplement diety, szczególnie w kontekście zdrowia psychicznego i metabolicznego. Przyjrzyjmy się, jakie badania naukowe potwierdzają jego wpływ na organizm.

Rola inozytolu w organizmie

Inozytol pełni funkcję składnika błon komórkowych, wpływa na przekazywanie sygnałów wewnątrzkomórkowych, a także bierze udział w metabolizmie tłuszczów i glukozy. Jego obecność jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, w tym dla syntezy neuroprzekaźników takich jak serotonina i dopamina.

Inozytol a zdrowie psychiczne

Jednym z najczęściej badanych obszarów wpływu inozytolu jest jego rola w leczeniu zaburzeń psychicznych, zwłaszcza lęków, depresji oraz zespołu policystycznych jajników (PCOS). Liczne badania wskazują, że inozytol może mieć korzystny wpływ na poprawę nastroju i redukcję objawów lękowych.

- **Zespół policystycznych jajników (PCOS):** Badania kliniczne wykazały, że suplementacja inozytolu, szczególnie w formie mio-inozytolu i D-chiro-inozytolu, poprawia wrażliwość na insulinę, równowagę hormonalną oraz regularność cykli menstruacyjnych. Przykładowo, metaanaliza opublikowana w 2020 roku potwierdziła, że inozytol jest skuteczny w terapii PCOS, zmniejszając objawy i poprawiając płodność.

- **Zaburzenia lękowe i depresja:** Chociaż badania są jeszcze w fazie początkowej, niektóre wyniki sugerują, że inozytol może mieć działanie przeciwlękowe i antydepresyjne. Przykładowo, badanie opublikowane w 2010 roku wskazało, że suplementacja inozytolu może zmniejszyć nasilenie objawów OCD (zaburzenia obsesyjno-kompulsywne) i lękowych.

Inozytol a metabolizm i zdrowie metaboliczne

Inozytol odgrywa ważną rolę w regulacji metabolizmu glukozy i tłuszczów. W badaniach na zwierzętach i ludziach wykazano, że suplementacja inozytolu może poprawiać wrażliwość na insulinę, co jest istotne w profilaktyce i leczeniu cukrzycy typu 2 oraz zespołu metabolicznego.

Czy są dostępne badania naukowe?

Tak, istnieje bogata baza badań naukowych dotyczących inozytolu. Wielu z nich koncentruje się na jego potencjale w leczeniu PCOS, zaburzeń psychicznych oraz w regulacji metabolizmu. Jednakże, choć wyniki są obiecujące, konieczne są dalsze, szerzej zakrojone badania kliniczne, aby jednoznacznie określić optymalne dawki i długoterminowe skutki suplementacji.

Inozytol to substancja odgrywająca istotną rolę w wielu aspektach zdrowia człowieka. Według dostępnych badań, może wspomagać leczenie PCOS, poprawiać funkcje psychiczne oraz korzystnie wpływać na metabolizm. Jednakże, przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą, aby dobrać odpowiednią dawkę i uniknąć potencjalnych skutków ubocznych.

**Źródła i dalsza lektura:**

- Croze, N., et al. (2017). "Inositol and its derivatives in PCOS." *Expert Opinion on Therapeutic Targets*.
- Papaleo, E., et al. (2017). "The role of inositol in reproductive health." *Human Reproduction Update*.
- Unfer, V., et al. (2012). "Inositol treatment in women with PCOS." *Gynecological Endocrinology*.
- Przegląd literatury na PubMed i Google Scholar.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat konkretnego zastosowania inozytolu lub najnowszych badań, zachęcam do konsultacji z lekarzem lub specjalistą ds. zdrowia.
autor KSD
www.aptekanova24.pl

23/06/2025

NOVA
Z okazji Dnia Ojca wszystkim "Tatom" składamy moc serdecznych życzeń ❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤

www.aptekanova24.pl

18/06/2025

Apteka NOVA
"Plejorotropowe działanie melatoniny oraz jej znaczenie dla zdrowia "

Melatonina, znana głównie jako hormon regulujący rytm dobowy, od dawna fascynuje naukowców ze względu na swoje liczne właściwości biologiczne. Oprócz jej roli w regulacji snu, coraz więcej dowodów wskazuje na plejotropowe działanie melatoniny — czyli jej szeroki wpływ na różne układy i funkcje organizmu. W tym artykule przyjrzymy się najnowszym badaniom klinicznym, które potwierdzają te wielokierunkowe działania melatoniny i podkreślają jej potencjał terapeutyczny.

Co to jest plejotropowe działanie?
Pojęcie plejotropii odnosi się do zdolności substancji do wywoływania różnych efektów biologicznych, wpływając na wiele układów naraz. W przypadku melatoniny oznacza to, że jej funkcje wykraczają daleko poza regulację cyklu snu i czuwania, obejmując działania przeciwutleniające, immunomodulujące, neuroprotekcyjne czy metaboliczne.

Kliniczne dowody na plejotropowe działanie melatoniny

1. Działanie przeciwutleniające i neuroprotekcyjne
Badania kliniczne wykazały, że melatonina działa jako silny przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym. W badaniu opublikowanym w *Journal of Pineal Research* (2019), pacjenci z chorobą Parkinsona, którym podawano melatoninę, doświadczyli zmniejszenia poziomu markerów stresu oksydacyjnego oraz poprawy funkcji neurodegeneracyjnych. Podobne wyniki uzyskano w badaniach nad chorobą Alzheimera, gdzie melatonina wpłynęła na zmniejszenie agregacji beta-amyloidu i poprawę funkcji poznawczych.

2. Wpływ na układ immunologiczny
Kolejnym aspektem plejotropowego działania jest modulacja układu odpornościowego. W badaniu klinicznym opublikowanym w *Clinical Immunology* (2020) u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi, suplementacja melatoniną poprawiła odpowiedź immunologiczną, zmniejszając aktywność stanów zapalnych. Melatonina wykazuje zdolność do regulacji produkcji cytokin pro- i przeciwzapalnych, co ma znaczenie w terapii chorób autoimmunologicznych i stanów zapalnych.

3. Działanie metaboliczne i w kontekście cukrzycy
W badaniach klinicznych nad pacjentami z cukrzycą typu 2, melatonina okazała się korzystna dla kontroli poziomu glukozy i funkcji metabolicznych. W jednym z badań opublikowanych w *Diabetes Care* (2021), suplementacja melatoniną poprawiła wrażliwość na insulinę oraz obniżyła poziom markerów stanu zapalnego, co wskazuje na jej rolę w modulacji procesów metabolicznych.

4. Wpływ na choroby sercowo-naczyniowe
Badania kliniczne sugerują, że melatonina może mieć korzystny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. W badaniach opublikowanych w *American Journal of Hypertension* (2018), u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym suplementacja melatoniną obniżyła ciśnienie krwi podczas nocnego cyklu, a także poprawiła funkcję śródbłonka naczyń.

Potencjał terapeutyczny i przyszłe kierunki badań
Wyniki tych badań klinicznych wskazują, że melatonina posiada szeroki zakres działania plejotropowego, co czyni ją obiecującym kandydatem do terapii wielu schorzeń. Obecnie trwają badania nad jej rolą w terapii chorób neurodegeneracyjnych, autoimmunologicznych, metabolicznych oraz w prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

Melatonina to nie tylko hormon regulujący sen, ale także plejotropowa substancja o szerokim zakresie działania. Liczne badania kliniczne potwierdzają jej korzystny wpływ na układ nerwowy, immunologiczny, metaboliczny oraz sercowo-naczyniowy. Odkrycia te otwierają nowe możliwości terapeutyczne i podkreślają znaczenie dalszych badań nad tym hormonem, który może odgrywać kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu wielu chorób.

Źródła:
- Journal of Pineal Research, 2019
- Clinical Immunology, 2020
- Diabetes Care, 2021
- American Journal of Hypertension, 2018

www.aptekanova24.pl

autor KSD

17/06/2025

Apteka NOVA
Encefalopatia Wątrobowa: Tajemnicza Burza w Mózgu Osoby z Chorobami Wątroby

W świecie medycyny choroby wątroby często pozostają w cieniu, choć ich konsekwencje mogą być dramatyczne i nieprzewidywalne. Jednym z najbardziej intrygujących i jednocześnie niebezpiecznych powikłań tych schorzeń jest encefalopatia wątrobowa – stan, który potrafi zamienić spokojnego pacjenta w osobę zmagającą się z nagłym pogorszeniem funkcji mózgu. Co kryje się za tym tajemniczym terminem? Jakie są przyczyny, objawy oraz możliwości leczenia? Oto świat encefalopatii wątrobowej – od tajemniczych mechanizmów po nadzieję na lepsze jutro.

Encefalopatia wątrobowa to zespół objawów neurologicznych i psychicznych wynikających z niewydolności wątroby. W jej przebiegu dochodzi do akumulacji toksyn, głównie amoniaku, które normalnie są usuwane przez zdrową wątrobę. Gdy funkcja tego narządu jest osłabiona, toksyny zaczynają się gromadzić w organizmie, wpływając na mózg i powodując rozmaite zaburzenia – od łagodnych zmian nastroju po głębokie zaburzenia świadomości i śpiączkę.
Najczęstszą przyczyną encefalopatii wątrobowej jest przewlekła choroba wątroby, taka jak marskość, alkoholowa czy wirusowa zapalenie wątroby typu B i C. Jednakże, nie tylko choroby wątroby są winne tego stanu. Czynniki wywołujące zaostrzenie to m.in.:
- Krwawienie z przewodu pokarmowego
- Infekcje
- Zabiegi chirurgiczne
- Nadmierne spożycie alkoholu
- Zaburzenia elektrolitowe, szczególnie niedobór potasu czy sodu
- Leczenie środkami hamującymi funkcję układu nerwowego (np. sedatyki)
Objawy – jak rozpoznać zagrożenie?
Wczesne objawy encefalopatii wątrobowej mogą być subtelne: zmęczenie, spowolnienie myślenia, zaburzenia koncentracji i zmiany nastroju. Jednak z czasem mogą pojawić się bardziej poważne symptomy:
- Dezorientacja
- Zaburzenia snu (np. bezsenność w nocy, senność w ciągu dnia)
- Drżenie rąk (tzw. ręce palacza)
- Zaburzenia koordynacji ruchowej
- Śpiączka

Ważne jest, aby nie bagatelizować tych sygnałów i skonsultować się z lekarzem, gdy pojawią się niepokojące objawy.

Rozpoznanie encefalopatii wątrobowej opiera się na ocenie klinicznej oraz badaniach laboratoryjnych, w tym poziomu amoniaku we krwi. W niektórych przypadkach konieczne są także badania obrazowe mózgu, aby wykluczyć inne przyczyny zaburzeń neurologicznych.

Leczenie skupia się na usunięciu czynników wywołujących i łagodzeniu objawów. Do najważniejszych metod należą:
- Leczenie farmakologiczne – stosuje się leki obniżające poziom amoniaku, takie jak rifaksimina czy laktuloza, która pobudza wydalanie toksyn z jelit.
- Dieta – ograniczenie spożycia białka, aby zmniejszyć produkcję amoniaku, oraz odpowiednia podaż kalorii.
- Leczenie podstawowej choroby wątroby** – w niektórych przypadkach konieczna jest transplantacja wątroby, która stanowi ostateczne rozwiązanie, dające szansę na pełne wyzdrowienie.

Mimo że encefalopatia wątrobowa jest poważnym stanem, postęp w dziedzinie medycyny daje nadzieję na lepsze zarządzanie tym schorzeniem. Obecnie trwają badania nad nowymi lekami, które mają jeszcze skuteczniej eliminować toksyny i poprawiać jakość życia pacjentów. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie mogą znacząco wydłużyć i poprawić jakość życia chorych.

Encefalopatia wątrobowa to stan, który przypomina burzę w mózgu – nagłe, nieprzewidywalne i potencjalnie zagrażające życiu. Jednak dzięki świadomości, wczesnej diagnostyce i nowoczesnym metodom leczenia, można jej skutecznie przeciwdziałać. Kluczem jest zrozumienie roli wątroby, obserwacja objawów i szybka reakcja. Bo choć tajemnicza i niebezpieczna, encefalopatia wątrobowa nie musi być wyrokiem – nadzieja na zdrowie tkwi w wiedzy i nowoczesnej medycynie.
www.aptekanova24.pl

12/06/2025

NOVA
**Łojotokowe zapalenie skóry – co warto o nim wiedzieć?**

Czy zdarzyło Ci się zauważyć na swojej skórze czerwone, swędzące plamy, które pojawiają się i znikają, a czasem mają żółtawe lub tłuste wykwity? To mogą być objawy łojotokowego zapalenia skóry – schorzenia, które dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci, i choć jest dość powszechne, nadal budzi wiele pytań.

**Czym jest łojotokowe zapalenie skóry?**

Łojotokowe zapalenie skóry to przewlekła choroba dermatologiczna, charakteryzująca się stanem zapalnym na skórze, głównie w obszarach bogatych w gruczoły łojowe – twarzy, czole, nosie, brwiach, a także na skórze głowy. Schorzenie to nie jest poważne, ale może powodować dyskomfort i wpływać na samopoczucie.

**Przyczyny i czynniki ryzyka**

Choć dokładne przyczyny łojotokowego zapalenia skóry nie są do końca poznane, wiadomo, że na jego rozwój wpływają m.in.:

- Nadmierna aktywność gruczołów łojowych
- Obecność drożdżaka Malassezia, który naturalnie występuje na skórze
- Czynniki genetyczne
- Stres i zmiany hormonalne
- Warunki pogodowe – np. zimno i wilgoć
- Choroby neurologiczne lub immunologiczne

**Objawy, na które warto zwrócić uwagę**

Typowe objawy to:

- Czerwone, łuskowate plamy
- Tłuste, żółtawe lub biało-szare wykwity
- Swędzenie i uczucie pieczenia
- Łuszczenie się skóry
- W przypadku skóry głowy – łupież czy łuszczące się plamy

**Jak dbać o skórę z łojotokowym zapaleniem?**

Podstawą jest odpowiednia pielęgnacja i unikanie czynników zaostrzających:

- Używaj łagodnych, niepodrażniających środków myjących
- Regularnie myj skórę, ale nie przesadzaj – nadmierne mycie może pogorszyć stan
- Unikaj stresu i dbaj o zdrowy tryb życia
- Stosuj dostępne na receptę preparaty przeciwgrzybicze lub przeciwzapalne, zgodnie z zaleceniami lekarza
- Pamiętaj o ochronie skóry przed słońcem

**Kiedy warto skonsultować się z dermatologiem?**

Jeśli objawy utrzymują się mimo stosowania domowych metod, pogarszają się lub towarzyszą im inne niepokojące symptomy, konieczna jest wizyta u specjalisty. Dermatolog może dobrać odpowiednie leczenie, które złagodzi objawy i poprawi jakość życia.

Łojotokowe zapalenie skóry to schorzenie, które choć zwykle nie jest groźne, wymaga odpowiedniej pielęgnacji i leczenia. Wiedza na temat przyczyn i objawów pozwala na szybkie reagowanie i minimalizowanie dyskomfortu. Pamiętaj – zdrowa skóra zaczyna się od świadomej troski i regularnej pielęgnacji!

Jeśli masz pytania lub chcesz podzielić się swoimi doświadczeniami, napisz w komentarzach! Razem możemy lepiej zrozumieć to schorzenie i pomóc sobie nawzajem.
www.aptekanova24.pl

10/06/2025

Apteka NOVA ❤ ciekawostka na dziś
**Banany – naturalny skarb w łagodzenie stanów zapalnych i bólu**

Banany od wieków stanowią nie tylko pyszny i sycący dodatek do codziennych posiłków, ale również cenne źródło wielu składników odżywczych, które wspierają zdrowie i pomagają w walce z różnymi dolegliwościami. Ich uniwersalność i dostępność sprawiają, że są jednym z najpopularniejszych owoców na świecie. Przyjrzyjmy się bliżej właściwościom leczniczym bananów i dowiedzmy się, dlaczego warto włączyć je do diety.

# # # Bogactwo składników odżywczych

Banany są bogate w węglowodany, głównie naturalne cukry takie jak glukoza, fruktoza i sacharoza, które szybko dostarczają energii. Zawierają także błonnik, witaminy (zwłaszcza witaminę C, witaminę B6, niacynę, kwas foliowy) oraz minerały, takie jak potas, magnez, miedź i mangan. To właśnie te składniki odpowiadają za liczne właściwości zdrowotne tego owocu.

# # # Właściwości lecznicze bananów

**1. Wsparcie układu sercowo-naczyniowego**
Banany są doskonałym źródłem potasu, który pomaga regulować ciśnienie krwi i zapobiegać chorobom serca. Regularne spożywanie tego owocu może obniżyć ryzyko nadciśnienia oraz udaru.

**2. Poprawa nastroju i funkcji mózgu**
Zawartość witaminy B6 w bananach wpływa korzystnie na układ nerwowy, poprawia samopoczucie, zmniejsza stres i pomaga w walce z depresją. Magnez natomiast wspiera funkcje poznawcze i przeciwdziała zmęczeniu.

**3. Wspomaganie układu trawiennego**
Błonnik zawarty w bananach pomaga regulować pracę jelit, zapobiega zaparciom i wspiera zdrową florę bakteryjną. Dodatkowo, banany zawierają naturalne enzymy, które pomagają w trawieniu.

**4. Łagodzenie stanów zapalnych i bólu**
Banany zawierają przeciwutleniacze, które pomagają zwalczać wolne rodniki i chronią komórki organizmu przed uszkodzeniem. Mogą być także pomocne w łagodzeniu stanów zapalnych i bólu mięśni po wysiłku.

**5. Wspomaganie regeneracji po wysiłku**
Ze względu na wysoką zawartość węglowodanów i potasu, banany są idealnym wyborem dla sportowców i osób aktywnych fizycznie, pomagając uzupełnić energię i zapobiegać skurczom mięśni.

**6. Pomoc w leczeniu wrzodów i chorób układu pokarmowego**
Banany mają działanie łagodzące na błonę śluzową żołądka, pomagając w leczeniu wrzodów i zapobiegając podrażnieniom układu pokarmowego.

# # # Dla kogo banany są szczególnie korzystne?

- Osób z nadciśnieniem i chorobami serca
- Sportowców i osób aktywnych fizycznie
- Osób z problemami trawiennymi i zaparciami
- Osób z obniżonym nastrojem i stresem
- Osób na diecie odchudzającej (w umiarkowanych ilościach, ze względu na zawartość cukrów)

# # # Podsumowanie

Banany to naturalny, wszechstronny lek, który może wspierać nasze zdrowie na wiele sposobów. Ich regularne spożywanie pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, poprawia nastrój, wspiera układ trawienny i przyspiesza regenerację organizmu. Warto więc sięgać po ten owoc nie tylko ze względu na jego smak, ale także dlatego, że jest prawdziwą bombą zdrowia!

**Pamiętaj jednak, że jak w przypadku każdego produktu, kluczem jest umiar i różnorodność w diecie.**

Zdrowie zaczyna się od świadomych wyborów – a banany to naturalny krok ku lepszemu samopoczuciu!

www.aptekanova24.pl ❤

01/06/2025

Z okazji Dnia Dziecka składamy serdeczne życzenia wszystkim Dzieciakom ❤️❤️❤️❤️ Apteka Nova

29/05/2025

Apteka NOVA jesteśmy dumni 👏

Lekarz i wynalazca Stanisław Radoń otrzyma tytuł "Zasłużony dla Powiatu Sandomierskiego". Tak zdecydowali na dzisiejszej sesji radni powiatowi. Tytuł ten dla wynalazcy,

26/05/2025

Apteka NOVA składamy najlepsze życzenia wszystkim Mamom ❤❤❤

15/05/2025

Apteka NOVA
Homocysteina
W dzisiejszych czasach coraz więcej słyszymy o różnorodnych czynnikach wpływających na nasze zdrowie – od stylu życia, przez dietę, aż po genetykę. Jednym z mniej znanych, ale niezwykle istotnych elementów, który zasługuje na uwagę, jest homocysteina. Choć może brzmieć to dla niektórych tajemniczo, jej rola w naszym organizmie jest kluczowa i warto znać podstawy, aby móc skutecznie zadbać o swoje zdrowie.
Czym jest homocysteina?
Homocysteina to amino kwas, który naturalnie występuje w naszym ciele jako produkt pośredni w metabolizmie metioniny – jednego z aminokwasów obecnych w białkach spożywczych. Właściwie funkcjonujący organizm potrafi skutecznie przekształcać homocysteinę w inne związki, korzystając z witamin z grupy B, takich jak B6, B12 i kwas foliowy.

Problem pojawia się wtedy, gdy ten proces zostaje zakłócony. W efekcie poziom homocystein w krwi może się podnosić, co nazywamy hiperhomocysteinemią. To zjawisko może nie dawać od razu wyraźnych objawów, ale jego konsekwencje dla zdrowia mogą być poważne.
Dlaczego homocysteina jest taka ważna?
Podwyższony poziom homocystein może zwiększać ryzyko rozwoju wielu poważnych chorób, szczególnie tych związanych z układem sercowo-naczyniowym. Badania naukowe wykazały, że nadmiar tego aminokwasu może przyczyniać się do:

- **Aterosklerozy** – procesu, w którym w ścianach naczyń krwionośnych odkładają się blaszki tłuszczowe, prowadząc do zwężenia naczyń i ograniczenia przepływu krwi.
- **Zawału serca i udaru** – jako efekt zwężonych lub zatkanych naczyń.
- **Zakrzepów krwi** – homocysteina sprzyja tworzeniu się skrzepów, które mogą blokować drożność naczyń.
- **Problemy z układem nerwowym** – w tym chorobę Alzheimera i inne formy demencji.
- **Problemy z ciążą** – podwyższony poziom homocystein może zwiększać ryzyko poronień czy powikłań ciąży.

Co ciekawe, homocysteina może działać nie tylko jako marker ryzyka, ale także jako czynnik aktywny, który uszkadza śródbłonek naczyń, sprzyja stanom zapalnym i zwiększa podatność na uszkodzenia naczyń.
Skąd się bierze nadmiar homocystein?
Podwyższony poziom homocystein to wynik zarówno czynników genetycznych, jak i stylu życia. Do głównych przyczyn należą:
- **Niewłaściwa dieta** – brak odpowiedniej ilości witamin z grupy B, zwłaszcza B6, B12 i kwasu foliowego.
- **Choroby przewlekłe** – np. choroby nerek, niektóre schorzenia metaboliczne.
- **Styl życia** – palenie tytoniu, nadmiar alkoholu, stres, brak aktywności fizycznej.
- **Genetyka** – mutacje w genach odpowiedzialnych za metabolizm homocysteiny, takie jak mutacja MTHFR.
Jak obniżyć poziom homocystein?
Dobra wiadomość jest taka, że wiele czynników można kontrolować i poprawiać. Oto kilka sposobów:

1. **Zbilansowana dieta bogata w witaminy z grupy B**
Spożywaj dużo warzyw liściastych, owoców, pełnoziarnistych produktów, orzechów i nasion. Kwas foliowy, witamina B6 i B12 znajdziesz w takich produktach jak szpinak, brokuły, jaja, ryby, mięso i produkty mleczne.

2. **Suplementacja**
W przypadku niedoborów lub genetycznych predyspozycji warto skonsultować się z lekarzem i rozważyć suplementację witaminami z grupy B.

3. **Zdrowy styl życia**
Rzuć palenie, ogranicz spożycie alkoholu, zadbaj o regularną aktywność fizyczną i radzenie sobie ze stresem.

4. **Regularne badania**
Kontroluj poziom homocystein w krwi, szczególnie jeśli masz czynniki ryzyka, np. choroby serca, nadciśnienie, choroby nerek czy historię rodzinną chorób sercowo-naczyniowych.

Homocysteina to mały, ale potężny element naszego organizmu, który może mieć wielki wpływ na zdrowie układu krążenia i nie tylko. Jej podwyższony poziom jest powiązany z poważnymi chorobami, ale na szczęście istnieje wiele sposobów, by mu zapobiegać lub go obniżać. Zdrowa dieta, aktywność fizyczna, unikanie używek i regularne badania to klucze do dłuższego, zdrowszego życia.

Zadbaj o siebie :)
www.aptekanova24.pl